Aktualitet

G7: Fotografi të bukura – vendime të paqarta

Takimi i G7 në Cornwall shfaqi pPamje piktoreske por doli pa vendime të qarta.

Published

on

Pamje piktoreske, shumë tema dhe vendime të paqarta: kjo është ajo që mbetet nga samiti i G7 në Cornwall. Shtetet e Bashkuara janë përsëri në tryezë, por vetëm kjo nuk i zgjidh problemet me klimën ose me Kinën.

Kishte shumë fotografi të bukura. Drita e diellit dhe peizazhi piktoresk i Cornwall-it ishin një mjedis i mirë për atë që ishte ndoshta sinjali më i rëndësishëm i takimit: SHBA është kthyer: “Amerika është kthyer” në vend të “Amerika e para”.

Multilateralizmi është përsëri i mundur. Joe Biden-i është një President i Shteteve të Bashkuara në Shtëpinë e Bardhë që mbështet Marrëveshjen e Klimës së Parisit, mbështet reformën e Organizatës Botërore të Shëndetësisë dhe dëshiron të përcaktojë një politikë të përbashkët të G7-ës për Kinën. Në konferencën e saj të shtypit, kancelarja Merkel e përmblodhi këtë me pak fjalë: “Me zgjedhjen e Joe Bidenit si president, nuk është se bota u bë e tillë që të mos ketë më probleme. Por ne mund të punojmë për zgjidhjen e këtyre problemeve me entuziazëm të ri.”

England | G7 Gipfel 2021 | Angela Merkel

Nuk ka datë për braktisjen e qymyrit

Sidoqoftë, deklarata përfundimtare e samitit të G7-ës e bën të qartë se vendimet për shumë pika mbeten të paqarta. Pas ditëve me diell në Cornwall, mund të pasojë zhgënjimi: mallkimi i fotove të bukura është premtimi i parealizuar.

SHBA është përsëri në bord kur bëhet fjalë për mbrojtjen e klimës. Ish-Presidenti amerikan Donald Trump kishte njoftuar daljen nga marrëveshja e klimës në Paris. Tani është bërë e qartë se G7 dëshiron t’i përmbahet qëllimit për të ulur ngrohjen globale me 1.5 gradë, nëse është e mundur. Kjo në të vërtetë nuk është shumë, sepse kjo është pikërisht ajo që parashikonin vendimet e vitit 2015, dhe masat që morën më pas shumë shtete nuk mjaftuan.

Kjo është arsyeja pse përfaqësues nga mbi 190 vende do të takohen në nëntor në Glasgow, për të bërë marrëveshje më largvajtëse. Dhe çështja do të jetë nëse vendimet e G7-ës mund të dërgojnë një sinjal të qartë për negociata të mëtejshme. Krerët e shteteve dhe qeverive nuk ranë dot dakord për një datë të përbashkët për të braktisur përfundimisht qymyrin. Premtimet për të ndihmuar financiarisht vendet e varfëra dhe ato në zhvillim për ndryshimin strukturor u përsëritën.

Sistemi i paralajmërimit të hershëm për pandeminë

Në luftën kundër pandemisë, krerët e shteteve dhe qeverive ranë dakord për një sistem paralajmërimi të hershëm. Të dhënat nga e gjithë bota do të bashkohen për të analizuar shpejt kërcënimet dhe për të zhvilluar më shpejt vaksinat dhe kapacitetet e testimit.

England | G7 Gipfel 2021

Përveç kësaj, shtatë vendet kryesore industriale vënë në dispozicion shumë para dhe veçanërisht doza vaksinash – më shumë se 2.3 miliardë. Organizatat joqeveritare kritikojnë se kjo shifër nuk mjafton as për së afërmi. Për imunizimin bazë nevojiten të paktën tetë miliardë doza vaksinash.

Për më tepër, për programet e vaksinimit duhet të krijohet në shumë vende infrastruktura mjekësore. Qeveria gjermane po i reziston heqjes së patentave, të cilat shumë organizata ndihmëse po i kërkojnë si parakusht për një program të fuqishëm vaksinimi në të gjithë botën.

Kundërpeshë ndaj Kinës, kritika ndaj Rusisë

Krerët e shteteve dhe qeverive gjithashtu kanë vendosur të fillojnë një program investimesh për vendet me zhvillim të shpejtë ekonomik dhe ato në zhvillim. Ai ka për qëllim të vihet përballë investimeve globale të Kinës, të cilat shpesh u nënshtrohen kushteve të rrepta dhe kanë objektiva gjeopolitikë. Vendimet janë të paqarta dhe ende jo të prekshme.

Çështja e të drejtave të njeriut tematizohet qartë në deklaratën përfundimtare dhe përmendet Kina. G7 duan t’i vënë përpara vlerat e tyre, thotë komunikata përfundimtare, “kjo përfshin thirrje ndaj Kinës për të njohur të drejtat e njeriut, veçanërisht në rajonin e Xinjiangut (…) dhe të drejtat e autonomisë për Hong Kong-un (…)” . Për më tepër, shtetet e G7-ës dëshirojnë të sigurojnë që zinxhirët e furnizimit të jenë aq të sigurtë sa të përjashtohen shkeljet e të drejtave të njeriut.

Johnsoni dhe problemi i tij me BE

Për mikpritësin Boris Johnson, bilanci i samitit është i përzierë. Ai donte të prodhonte fotografi të bukura me veten në mes. Një sinjal për votuesit e saj: Shikoni këtu, Britania e Madhe po formëson politikën e jashtme. Sidoqoftë, Johnsoni nuk arrin dakordësim me Bashkimin Evropian për Protokollin e Irlandës së Veriut dhe paralajmërohet qartë për këtë edhe nga SHBA. Ai dëshiron të lidhë marrëveshje tregtare me të gjithë botën dhe po dështon në BE, është përshtypja e krijuar. Për të në veçanti vlen: politikan vetëm në një mjedis piktoresk nuk është metodë e suksesit politik.

Rusia përmendet gjithashtu në deklaratën përfundimtare me 25 faqe. Vendi duhet të ndalojë luftën kundër mediave të pavarura dhe shoqërisë civile dhe të parandalojë sulmet kibernetike që kryhen nga territori i saj.

Bota

​Zjarret djegin 100 mijë hektarë tokë në Spanjë

Published

on

By

Pothuajse 100 mijë hektarë tokë janë djegur nga zjarret në Spanjë deri më tani këtë vit, sipas të dhënave nga Sistemi Evropian i Informacionit për Zjarret në Pyje (EFFIS) të mërkurën.

Deri në mesditë, një total prej 199 zjarresh pyjore kishin djegur 98 mijë e 784 hektarë në të gjithë vendin në vitin 2025, raportoi EFE, më shumë se dyfishi i 42 mijë e 615 hektarëve të humbur gjatë së njëjtës periudhë të vitit të kaluar, kur u regjistruan 219 flakë, raporton KosovaPress.

Sipërfaqja e djegur e këtij viti është tashmë më e madhe se totali për të gjithë vitin 2024, kur pothuajse 60 mijë hektarë tokë u prekën nga zjarri, treguan të dhënat e EFFIS.

Numri i zjarreve të regjistruara deri më tani në vitin 2025 është i afërt me atë të vitit 2023, kur 91 mijë e 220 hektarë tokë u shkatërruan në 371 incidente. Megjithatë, viti më i keq për zjarret pyjore në Spanjë mbetet viti 2022, kur deri më 13 gusht rreth 306 mijë e 555 hektarë ishin djegur në 493 zjarre, sipas EFFIS.

Në disa zona, temperaturat janë rritur në 45 gradë Celsius, duke përkeqësuar kushtet e thata.

Autoritetet kanë paralajmëruar se kombinimi i nxehtësisë ekstreme, lagështisë së ulët dhe erërave të forta mund të nxisë shpërthime të mëtejshme në ditët në vijim, veçanërisht në zonat rurale dhe malore.

Zjarrfikësit dhe shërbimet e emergjencës po vazhdojnë përpjekjet për të vënë nën kontroll zjarret aktive.

Continue Reading

AI

Master në AI? UBT – i vetmi që ofron programin Shkenca Kompjuterike me orientim në këtë fushë

Published

on

Në një kohë kur inteligjenca artificiale po ndryshon mënyrën si jetojmë dhe punojmë, UBT sjell në Kosovë një nga programet më të avancuara të studimeve master – Shkenca Kompjuterike dhe Inxhinieri, me orientim të veçantë në këtë fushë.

Programi, i ndërtuar mbi standarde ndërkombëtare dhe i mbështetur nga laboratorët më modernë në vend, synon të formojë gjeneratën e re të ekspertëve që do të udhëheqin transformimin digjital në Kosovë dhe më gjerë.

Ky master përfshin edhe dy orientime të tjera: Inxhinieria e Komunikimit dhe Inxhinieria e Sistemeve Softuerike. Planprogrami është hartuar me standarde ndërkombëtare, duke u mbështetur në laboratorët më të sofistikuar të teknologjisë informative në vend dhe në bashkëpunimin me profesorë të njohur ndërkombëtarisht, të cilët sjellin përvojën dhe ekspertizën e tyre në UBT.

Studentët e këtij programi do të kenë mundësinë të zhvillojnë njohuri dhe aftësi në fusha si inteligjenca artificiale, inxhinieria softuerike, shkenca e të dhënave, sistemet informative, rrjetat kompjuterike, robotika, multimedialiteti dhe vizualizimi, si dhe informatika shëndetësore.

UBT garanton kushte moderne studimi, përfshirë laboratorët e sigurisë kibernetike, zhvillimit të softuerëve, modelimit dhe simulimit, telekomunikimit, robotikës dhe realitetit virtual. Ligjëratat do të zhvillohen me orar fleksibël, 2–3 herë në javë pas orës 17:30, duke u përshtatur me nevojat e profesionistëve që tashmë janë aktivë në tregun e punës.

APLIKO TANI ONLINE!

Continue Reading

Aktualitet

Kardiologu Edis Demiri nga United Hospital shpjegon simptomat që tregojnë probleme me zemrën në podcastin “Shëndeti në rend të parë” në Telegrafi

Published

on

Në episodin e 40 të podcastit “Shëndeti në rend të parë”, i mbështetur nga United Hospital, kardiologu invaziv Edis Demiri foli për diagnostikimin dhe trajtimin e sëmundjeve të zemrës.

Demiri shpjegoi se si t’i kuptojmë më mirë simptomat e para të problemeve të zemrës, rreziqet që i kërcënojnë, si dhe arritjet më të fundit teknologjike në këtë fushë.

Ai theksoi se disa nga simptomat që nuk duhet të neglizhohen për problemet e zemrës janë: dhimbja në kraharor, vështirësia në frymëmarrje, lodhja e tepruar dhe ndjesia e rëndesës në trup.

Kardiologu gjithashtu vuri në dukje se, ndonëse stresi dhe ankthi mund të shkaktojnë simptoma të ngjashme, një kontroll i hershëm mund të bëjë diferencën.

Demiri përmendi disa faktorë kryesorë të rrezikut për sëmundjet kardiovaskulare: presioni i lartë i gjakut, kolesteroli i lartë, duhani dhe mungesa e aktivitetit fizik. Ai nënvizoi se shumica e këtyre faktorëve mund të parandalohen përmes një stili jetese të shëndetshëm dhe kontrollit të rregullt mjekësor.

Gjatë bisedës, doktori Demiri rekomandoi gjithashtu ushqim të shëndetshëm dhe aktivitet fizik, të cilat janë thelbësore për shëndetin e zemrës.

Për më shumë, ndiqni podcastin e plotë “Shëndeti në rend të parë”. /Telegrafi/

Continue Reading

Aktualitet

​Situatë kritike nga zjarri në Delvinë, nis ndërhyrja nga ajri me helikopter

Published

on

Ministri i Mbrojtjes i Shqipërisë, Pirro Vengu së bashku me Shefin e Shtabit të Përgjithshëm të Forcave të Armatosura, gjenerallejtënant Arben Kingjim zhvilluan një mbledhje në Delvinë.

Aktualisht situata mbetet kritike në Delvinë, ku zjarri ka vazhduar me intensitet të lartë edhe gjatë orëve të natës. Flakët kanë vijuar në kodrat përreth qytetit, ndërsa ka nisur edhe ndërhyrja nga ajri me helikopter madje edhe energjia elektrike është ndërprerë.

Flakët, e nisura fillimisht në Finiq, kaluan në territorin e Delvinës , ku banorët u evakuuan, ndërsa zhvendosje u bë edhe për pacientët dhe stafin mjekësor të spitalit.

Prej godinës së spitalit u zhvendosën edhe bombolat e oksigjenit, pasi rrezikoheshin nga zjarri. Zjarri rrezikoi edhe puset e naftës. Banorët theksuan se flakët u përhapën shumë shpejt. Autoritetet theksojnë se nuk ka më rrezik për banesat.

Më herët, gjatë mesditës së djeshme, situata u paraqit kritike edhe në disa fshatra të Gramshit. Në Kullollas, u shënua dhe viktima e parë në Gramsh, një 80 vjeçar, i cili humbi jetën nga asfiksia. Ishte zjarri që ai ndezi në oborrin e shtëpisë së tij, që u përhap me shpejtësi duke përfshirë dhe fshatra të tjerë të zonës.

Continue Reading

Të kërkuara