Lajmet

‘Fshati me gur varri’ i ndërtuar nga refugjatët koreanë në një varrezë japoneze

Ami-dong, që ndryshe njihet edhe si Fshati Kulturor i Varrit, u ndërtua gjatë luftës koreane.

Published

on

Në shikim të parë, Ami-dong duket si një fshat i zakonshëm brenda qytetit Busan në Kore të Jugut, me shtëpi shumëngjyrëshe dhe rrugica të ngushta të vendosura përballë maleve të afërta.

Por duke e inspektuar nga afër, vizitorët mund të dallojnë një material ndërtimi të pazakontë të ngulitur në themelet e shtëpive, muret dhe shkallët e pjerrëta: gurët e varreve të gdhendura me karaktere japoneze.

Ami-dong, që ndryshe njihet edhe si Fshati Kulturor i Varrit, u ndërtua gjatë luftës koreane, e cila shpërtheu në vitin 1950 pasi Koreja e Veriut pushtoi Jugun.

Konflikti zhvendosi një numër masiv njerëzish në të gjithë Gadishullin Korean – përfshirë më shumë se 640 mijë koreano-veriorë që kalojnë paralelen e 38-të që ndan të dy vendet, sipas disa vlerësimeve.

Edhe brenda Koresë së Jugut, shumë qytetarë ikën në jug të vendit, larg Seulit dhe vijave të frontit.

Shumë prej këtyre refugjatëve u drejtuan për në Busan, në bregun juglindor të Koresë së Jugut — një nga dy qytetet e vetme që kurrë nuk u pushtuan nga Koreja e Veriut gjatë luftës. Qyteti tjetër është Daegu që ndodhet 88 kilometra larg.

Busan u bë një kryeqytet i përkohshëm i kohës së luftës, ku forcat e OKB-së ndërtuan një perimetër rreth qytetit. Siguria e tij relative — dhe reputacioni i tij si një mbrojtje e rrallë kundër ushtrisë së Veriut — e bëri Busan një “qytet të madh refugjatësh dhe bastionin e fundit të fuqisë kombëtare”, sipas faqes zyrtare të qytetit.

Por refugjatët u përballën me një problem: ta gjenin një vend për të jetuar. Hapësira dhe burimet ishin të pakta.

Disa gjetën zgjidhje në Ami-dong, një krematorium dhe varrezë që shtrihej rrëzë maleve rrotulluese të Busanit, të ndërtuara gjatë pushtimit japonez të Koresë nga viti 1910 deri në vitin 1945. Ajo periudhë e sundimit kolonial — dhe përdorimi i skllevërve të seksit nga Japonia në bordello të kohës së luftës — është një nga faktorët kryesorë historikë pas marrëdhënieve të hidhura të dy vendeve deri më sot.

Gjatë asaj periudhe koloniale, zonat fushore dhe qendrore të Busanit pranë porteve detare u zhvilluan si territor japonez. Ndërkohë, punëtorët më të varfër u vendosën më tej në brendësi të tokës, pranë maleve — ku varrezat Ami-dong dikur strehonin hirin e të vdekurve japonezë.

Gurët e varreve mbanin emrat, ditëlindjet dhe datat e vdekjes së të ndjerve, të gdhendura në Kanji, Hiragana, Katakana dhe forma të tjera të shkrimit japonez, sipas një punimi të vitit 2008 nga Kim Jung-ha nga Universiteti Detar i Koresë.

Qeveria e Busanit ka bërë përpjekje për të ruajtur këtë pjesë të historisë së saj. Ami-dong tani është një atraksion turistik pranë fshatit të famshëm Gamcheon./UBTNews/

Lajmet

Përfundon seanca fillestare për caktimin e paraburgimit ndaj Fatmir Shehollit

Published

on

By

Përfundon seanca fillestare për caktimin e paraburgimit ndaj Fatmir Shehollit

Sot u mbajt seanca fillestare në Gjykatën Themelore në Prishtinë ndaj Fatmir Shehollit, ku pritet të caktohet masa e paraburgimit.

Sheholli u arrestua më 9 tetor 2025 nga Policia e Kosovës në bashkëpunim të ngushtë me AKI-në dhe prokurorinë nën dyshimet se ishte i përfshirë në spiunazh.

Gjykata Themelore në Prishtinë do të lëshojë vendimin.

Sheholli është arrestuar në rajonin e Prishtinës nga hetuesit policorë të Drejtorisë për hetimin e krimit të organizuar dhe krimeve të rënda në Policinë e Kosovës. Ai fillimisht u ndalua për 48 orë dhe autoritetet kryen bastisje në vendbanimin e tij “me qëllim të sigurimit të provave të tjera materiale”.

Për arrestimin e Shehollit shkroi të enjten ministri në detyrë i Brendshëm, Xhelal Sveçla.

“Pres trajtim institucional me seriozitet të lartë të këtij rasti, i cili përbën një nga aktet më të rënda ndaj sigurisë dhe rendit kushtetues të Republikës së Kosovës”, tha ai.

Fatmir Sheholli, zyrtarisht përfaqësues i shoqërisë civile nga Instituti për Avancimin e Marrëdhënieve Ndëretnike, është përfolur në media për lidhje me Serbinë. Në vitet ’90, gjatë regjimit të Sllobodan Millosheviqit, ai ka punuar në Sigurimin Shtetëror të Serbisë (UDB)./D.B/KP

Continue Reading

Lajmet

Pas konstituimit të Kuvendit, pritet formimi i Qeverisë së re

Published

on

By

Pas tetë muajsh bllokadë institucionale, Kuvendi i Kosovës u konstituua më 10 tetor, duke i hapur rrugë fazës së radhës, formimit të Qeverisë së re.

Presidentja e Kosovës, Vjosa Osmani pritet të mandatojë koalicionin fitues të udhëhequr nga Lëvizja Vetëvendosje, bashkë me Lëvizjen Guxo dhe Alternativën, për krijimin e kabinetit qeveritar. Sipas Kushtetutës, kandidati për kryeministër ka 15 ditë kohë për të paraqitur përbërjen e Qeverisë dhe për të kërkuar miratimin në Kuvend.

Megjithatë, Vetëvendosje, me 48 ulëse në Kuvendin prej 120 deputetësh, nuk e ka shumicën e nevojshme për të qeverisur pa partner koalicioni. Nënkryetarja e Kuvendit të Kosovës, Albulena Haxhiu tha se partia është e hapur për bashkëpunim me subjektet e tjera, përveç Listës Serbe.

Nëse brenda afateve ligjore nuk arrihet të formohet Qeveria, Presidentja Osmani ka detyrimin të ftojë partitë për konsultime. Në rast se dështon edhe përpjekja e dytë, vendi shkon në zgjedhje të reja brenda 40 ditësh.

Konstituimi i Kuvendit ndodh vetëm dy ditë para zgjedhjeve lokale të 12 tetorit./D.B/UBTNews

Continue Reading

Lajmet

Begaj: Valës së ndryshimit demografik duhet t’i paraprijmë me strategji afatgjata

Published

on

By

“Valës së ndryshimit demografik duhet t’i paraprijmë me strategji afatgjata dhe politika të mirëmenduara e të koordinuara”, deklaroi sot presidenti Bajram Begaj para akademikëve nga Shqipëria dhe Kosova, të mbledhur në Tiranë për një nga sfidat më të mëdha të zhvillimit: ndryshimet demografike dhe dinamikën e tregut të punës.

Begaj u shpreh se zhvillimet e tanishme dhe ato të pritshme demografike prekin themelet e shoqërisë sonë: sigurinë, familjen, punësimin, mirëqenien dhe perspektivën zhvillimore, shkruan ATSH.

Kreu i Shtetit bëri thirrje për zbatimin me përpikëri e pa vonesa të këtyre strategjive dhe politikave për të shmangur pasojat.

“Parashikimet pesimiste dhe aktualiteti shqetësues demografik tregojnë se nëse vonohemi apo gabojmë sot, nuk do të kemi një mundësi të dytë nesër”, tha ai.

Duke analizuar pasojat në tregun e punës, Presidenti Begaj theksoi se nga njëra anë mungon fuqia punëtore aktive, nga ana tjetër papunësia e të rinjve mbetet e lartë.

“Kjo kontradiktë, mungesë punëtorësh dhe papunësi, njëkohësisht, është një paradoks që kërkon politika të reja, vizionare e afatgjata. Ndërkohë, ka kërkesa të mëdha për punonjës me aftësi të reja në teknologji, informacion, në shërbime të specializuara dhe inovacion. Ky është një ndryshim strukturor që kërkon përgjegjësi në menaxhim, që zhvillimi të ruajë karakterin social dhe kohezionin kombëtar”, u shpreh Begaj.

Veç pasojave të drejtpërdrejta në tregun e punës, Presidenti i Republikës nënvizoi dhe sfidat të tjera serioze që lidhen me ekonominë në tërësi dhe sigurinë kombëtare.

“Ato sjellin uljen e bazës ekonomike dhe tatimore të shtetit, uljen e aftësisë prodhuese të fuqisë punëtore dhe mbingarkojnë sistemet e pensioneve e shëndetësisë. Shpopullimi i zonave rurale dhe kufitare dëmton kohezionin social dhe kontrollin territorial, ndërsa emigracioni i të rinjve zvogëlon kapitalin njerëzor dhe kapacitetin mbrojtës të vendit”, deklaroi Presidenti i Republikës.

Duke vlerësuar faktin se në Shqipëri e Kosovë ka strategji dhe politika të efektshme për rritjen e lindshmërisë, përmirësimin e cilësisë së jetës, kujdesin ndaj të moshuarve, si dhe integrimin e faktorëve demografikë në planifikimin ekonomik kombëtar, Presidenti Begaj theksoi se vëmendje i kushtohet edhe aftësimit të fuqisë punëtore, riintegrimit të qytetarëve të rikthyer nga emigracioni, frenimit të braktisjes së zonave rurale dhe përdorimit të Diasporës për investime dhe zhvillim të qëndrueshëm në vend.

Presidenti Begaj e cilësoi prioritet bashkëpunimin në të gjitha fushat mes Shqipërisë e Kosovës dhe shqiptarëve në rajon, pasi vlerësoi se vetëm në këtë mënyrë mund të krijohen më shumë mundësi, më shumë qëndrueshmëri dhe më shumë shpresë për të rinjtë tanë.

“Ne kemi nevojë për një treg më të bashkuar dhe më të koordinuar, që i gjithë rajoni të bëhet më tërheqës për investime dhe projekte të përbashkëta zhvillimi. Në këtë kontekst, procesi i integrimit evropian mbetet rruga më e qëndrueshme për zhvillim afatgjatë dhe zbut disa nga shkaqet e emigracionit”, deklaroi Presidenti i Republikës./D.B/KP

Continue Reading

Lajmet

Gjuajtje me armë në Vranjefc, i dyshuari i ikë sërish policisë

Published

on

By

Policia e Kosovës sot ka shtënë me armë drejt një personi të kërkuar, i cili sot në lagjen e “Kodra e Trimave” ka tentuar dhe ka ikur nga policia dhe ka shkaktuar një aksident.

Rastin e ka konfirmuar zëdhënësi i policisë, Enis Pllana.

Sot, rreth orës 12:00, në rrugën “Fahri Fazliu”, zyrtarët e Njësisë për Realizimin e Urdhëresave kanë tentuar të ndalojnë personin e kërkuar L.K. (1996) derisa ishte në një veturë në rrugën e sipërshënuar. I dyshuari ka refuzuar urdhrat policorë dhe ka arritë të largohet duke rrezikuar zyrtarët, njëri nga të cilët në përpjekje për ta ndaluar të dyshuarin ka përdorë edhe armën zyrtare. Personi i dyshuar ka arritë të largohet duke  shkaktuar një aksident trafiku me të lënduar dhe dëme materiale. Lidhur me rastin janë njoftuar institucionet kompetente”, tha ai./D.B/EO

Continue Reading

Të kërkuara