Lajmet
Fronti Europian për Marrëveshjen paqësore të Ohrit: Me qeverinë e re janë cenuar parimet themelore
Published
1 year agoon
By
Betim GashiMe rastin e 23 vjetorit të Marrëveshjes paqësore të Ohrit, Fronti Europian ka organizuar akademi mbi legjitimitetin e saj.
Bujar Osmani përfaqësues nga Fronti Evropian tha se Marrëveshja e Ohrit qëndron si një gurëthemel i paqes, stabilitetit dhe demokracisë në Maqedoninë e Veriut duke mëshiruar aspiratat e gjithë qytetarëve të saj për një shtet dhe shoqëri të drejtë dhe gjithëpërfshirëse.
Sipas tij 23 vjet më parë më 13 gusht 2001 u nënshkrua Marrëveshja paqësore e Ohrit duke i dhënë fund një periudhe lufte dhe duke vendos Maqedoninë e Veriut në një rrugë drejtë pajtimit, barazisë, drejtësisë, qeverisjes konsensuale dhe integrimit euroatlantik.
Derisa sipas Osmanit me qeverinë e re janë cenuar parimet themelore të marrëveshjes.
“Kjo marrëveshje e ndërmjetësuar dhe e arritur me mbështetjen dhe me garancitë e komunitetit ndërkombëtarë vendosi themelet për një bashkëjetesë paqësore të komuniteteve të ndryshme etnike brenda vendit tonë me fokus të veçantë në përfshirjen dhe fuqizimin e komunitetit shqiptar si dhe komuniteteve jo shumicë. Marrëveshja paqësore e Ohrit u hartua për të zgjidhur tensionet etnike dhe luftën e armatosur përmes një balancimi të kujdesshëm ndërmjet dy parimeve themelore hyrëse: nën një ruajtjen e sovranitetit, integritetit territorial si dhe karakterin unitar të shtetit dhe nën dy ruajtjen dhe reflektimin e karakterit multietnik të shtetit”, tha Osmani.
Por nga zhvillimet e fundit politike Osmani tha se është cenuar rënë qëllimi e synimi i kësaj marrëveshje.
“Zhvillimet e fundit politike në qeverinë e re të koalicionit të formuar si rezultat i zgjedhjeve të mbajtura në maj 2024 kanë cenuar rëndë themelet e synimit dhe qëllimit si dhe parimet themelore të marrëveshjes së Ohrit. Veprimet irracionale në rrafshin e kufizimit të standardeve të pjesëmarrjes politike të arritura me përpjekje gjatë dekadash për të garantuar standardet e gjithë përfshirjes janë në kundërshtim po me këtë synim dhe qëllim të marrëveshjes së Ohrit dhe qëllimin e palëve nënshkruese”, tha Osmani.
Osmani poashtu potencoi se shkelja dhe injorimi flagrant i vullnetit politikë dhe elektoral i komunitetit të dytë më të madh në vend, komunitetit shqiptar si dhe komunitetit jo shumicë është në kundërshtim me amandamentin 6 të kushtetutës të Maqedonisë së Veriut.
“Parimi i legjitimitetit etnik është respektuar në përgjithësi nga gjitha qeveritë. Në mungesë të këtij parimi maqedonasit etnik mund të vendosnin arbitrarisht dhe preferencialisht se cila parti shqiptare etnike duhet ta përfaqësoj popullin shqiptar. Kjo situatë është problematike. Cili është qëllimi i ekzistimit të partive politike etnike dhe cila do të ishte arsyeja që një komunitet etnik të dal e të votoj në zgjedhje nëse përfaqësuesit e tyre në fund zgjidhen në mënyrë preferenciale dhe nga partia fituese etnike maqedonase.Shkelja dhe injorimi flagrant i vullnetit politikë dhe elektoral të komunitetit të dytë më të madh në vend, komunitetit shqiptar si dhe komunitetit jo shumicë është në kundërshtim me amendamentin 6 të kushtetutës të Maqedonisë së Veriut dhe me parimin e përfaqësimit të drejtë”, shtoi Osmani.
Edhe profesoresha Arta Mehmeti Ademi tha se Marrëveshja paqësore e Ohrit i dha fund luftës së vitit 2001, rivendosi paqen dhe kishte për qëllim rregullimin juridik të pozitës së shqiptarëve dhe komuniteteve të tjera jo shumicë.
Ajo tha se gjatë kësaj periudhe ka pas tentativa që parimet bazë të marrëveshjes të cungohen.
“Përgjatë kësaj periudhe nga partitë maqedonase në pushtet në vazhdimësi ka pas tentativa që parimet bazë të proklamuara dhe garantuara në Marrëveshjen paqësore të Ohrit të cungohen, të interpretohen subjektivisht dhe si të tilla mos të aplikohen në tërësi tentativa të cilat mund të themi se kanë ndikuar në ngadalësimin e jetësimit të së njëjtës në praktikë”, shtoi ajo./UBTNews/
Lajmet
Policia heton dy raste të dyshimta: Një grua e vdekur në Prizren dhe një burrë i vdekur në Gjilan
Published
34 minutes agoon
November 14, 2025By
UBT News
Policia e Kosovës ka njoftuar se është duke hetuar dy raste të vdekjeve të dyshimta që kanë ndodhur në 24 orët e fundit.
Një rast ka ndodhur në Prizren ku e vdekur në një shtëpi është gjetur nja grua, rast ky duke u cilësuar si “hetim mbi vdekjen”.
Ndërsa një rast tjetër që është cilësuar po ashtu si “vdekje e dyshimtë” ka ndodhur në Gjilan, ku në shtëpinë e tij është gjetur një burrë i vdekur.
“Viktima femër kosovare është gjetur pa shenja jete në një shtëpi. Njësitë policore dhe ekipi mjekësor kanë dalë në vendin e ngjarjes ku edhe është konstatuar vdekja e viktimës. Me vendim të prokurorit, trupi i pajetë i viktimës është dërguar në Institutin e Mjekësisë Ligjore për obduksion”, thuhet në raportin 24-orësh të Policisë./S.K/PK/
Katër persona janë vrarë nga sulmi masiv i Rusisë në Kiev, kanë thënë autoritetet ukrainase, ku të paktën 430 dronë dhe 18 raketa u përdorën në sulm.
Të paktën 27 persona kanë pësuar lëndime ndërsa ekipet emergjente u janë përgjigjur disa sulmeve, ka thënë kreu i administratës ushtarake në Kiev, Tymur Tkachenko.
Presidenti ukrainas, Volodymyr Zelensky, ka thënë se sulmi kishte cak Kievin.
“Një sulm i kalkuluar posaçërisht për të shkaktuar sa më shumë dëm në civilë”, ka thënë ai.
15 persona u dërguan në spital, përfshirë një në gjendje kritike dhe një shtatzënë, dhe është lëshuar paralajmërim edhe për mundësi të ndërprerjes së energjisë elektrike./S.K/EO/AP/
Lajmet
Enver Hoxhaj kërkon shtyrjen e Konventës së PDK-së
Published
43 minutes agoon
November 14, 2025By
UBT News
Nënkryetari i Partisë Demokratike të Kosovës, Enver Hoxhaj, ka kërkuar shtyrjen e Konventës së PDK-së për zgjedhjen e kryetarit të ri, duke theksuar se procesi aktual nuk garanton garë të drejtë, përmbajtësore dhe të hapur për të gjithë.
Hoxhaj tha se një parti serioze nuk mund të organizojë një konventë të tillë në një periudhë kaq të shkurtër dhe i ka bërë thirrje Kryesisë së PDK-së që ta shtyjë atë të paktën deri të dielën e ardhshme.
Sipas tij, kjo do t’i jepte kohë të mjaftueshme anëtarësisë dhe delegatëve të njihen me kandidaturat dhe platformat për zhvillimin e partisë.
“Konventa duhet të shtyhet, sepse kështu do t’u jepej mundësia anëtarësisë dhe delegatëve të njihen me kandidaturat dhe platformat. Kjo do ta rriste cilësinë e kandidaturave dhe konkurrencën ndërmjet platformave, pasi zhvillimet e fundit kanë qenë të befasishme,” ka shkruar Hoxhaj.
Ai ka theksuar se ngutia aktuale “nuk garanton garë cilësore, as reformimin dhe unitetin e domosdoshëm” për PDK-në, ndërsa ka kundërshtuar çdo tentativë për orientim apo imponim të garës.
“Në partitë demokratike, më shumë se një kandidaturë është mundësi që delegatët të zgjedhin lirisht dhe ndihmon në pasurimin e platformave individuale,” ka shtuar ai.
Hoxhaj ka bërë të ditur se është kundër çdo formule që, sipas tij, shpërfill bazën e partisë.
Ai ka kritikuar edhe dorëheqjen e kryetarit të deritanishëm, e cila sipas tij është shoqëruar me preferenca të qarta për pasuesin, duke krijuar përshtypjen e skemave të sajuara e të paragjykuara./S.K/KP/
Më 14 nëntor 1908 në Manastir filloi punimet Kongresi i Manastirit ose Kongresi i Alfabetit, me qëllim krijimin e një alfabeti të njehsuar që do të ishte edhe fillimi i letërsisë mbarë shqiptare.
Në këtë kongres ishin të pranishëm 150 delegatë, të ardhur nga të gjitha anët e Shqipërisë, si dhe nga komunitetet shqiptare në Rumani, Itali, Greqi, Turqi, Egjipt, Amerikë etj.
Kryetar i Kongresit u zgjodh Mit’hat Frashëri, i biri i Abdyl Frashërit. Mit’hat Frashëri ishte në atë kohë redaktor i dy revistave që botoheshin në Selanik “Liria” dhe “Dituria”. Sekretare e komisionit u zgjodh Parashqevi Qiriazi, mësuese e shkollës së Vashave në Korçë.
Nënkryetar u zgjodh Grigori Cilka, nga Korça si dhe 11 anëtarë të tjerë. Në këtë Kongres merrnin pjesë shqiptarë të të gjitha komuniteteve fetare si, myslimanë, katolike, ortodoksë, protestantë, njerëz të ditur, të bashkuar për një qëllim të madh kombëtar.
Kumtesa e mbajtur nga prifti katolik Gjergj Fishta, preku të gjithë pjesëmarrësit sa një hoxhë rendi ta përqafonte para të gjithëve. Kërkesa ishte që gjuha shqipe të mos shkruhej as me shkronja arabe, as me shkronja greke, por me alfabetin latin.
Kongresi vendosi me votë unanime për të lenë mënjanë alfabetin e Stambollit, dhe të shkruanin gjuhën shqipe vetëm me alfabetin latin me 36 shkronja, alfabet që përdoret në ditët tona.
Gjithashtu, u vendos që pas dy vjetësh të mbahej një Kongres i dytë, në Janinë, për të shqyrtuar problemet drejtshkrimore e letrare, si dhe për të bërë përpjekje për shkrirjen e dialekteve gegë dhe toskë në një gjuhë të njehsuar shqipe.
Kongresi vendosi ngritjen e Shtypshkronjës Shqipe në Manastir nën drejtimin e Gjergj Qiriazit, e cila u bë shpejt e njohur anembanë vendit si shpërndarëse e librave dhe gazetave shqipe.
Një pjesëmarrës i shquar në Kongresin e Alfabetit ishte studiuesi, poeti dhe atdhetari nga Shkodra, Ndre Mjeda. Tetë nga trembëdhjetë propozimet e tij u miratuan nga Kongresi i Manastirit. Ndonëse jetoi në disa vende të huaja dhe fliste 13 gjuhë, mbi gjuhën shqipe ai nuk vinte gjë tjetër. /S.K/KP/
Ngjarje e papritur në Singapor, fansi sulmon Arianën Grande në premierë
Studiuesit shpjegojnë sistemin e avancuar Maja për eklipset diellore
Policia heton dy raste të dyshimta: Një grua e vdekur në Prizren dhe një burrë i vdekur në Gjilan
Sulm masiv i Rusisë mbi Kiev
Enver Hoxhaj kërkon shtyrjen e Konventës së PDK-së
Cardi B gëzon ardhjen e fëmijës së katërt, të parin me futbollistin Diggs
Honda–Nissan, bashkëpunim i ri strategjik për Amerikën
117 vjet nga Kongresi i Alfabetit
Clooney paralajmëron për kulturën e Hollywood-it: Mos thoni po për gjithçka
Të kërkuara
-
Lajmet3 months agoProfesori i UBT-së, Bahri Gashi, pjesë e rrjetit prestigjioz ndërkombëtar të recensimit shkencor në Taylor & Francis
-
Aktualitet3 weeks agoProfesoresha e UBT-së, Marigona Bekteshi-Ferati, fituese e bursës prestigjioze Fullbright Visiting Scholar, Profesor Vizitor dhe Post Doktoraturë
-
Rajoni2 months agoPolicia, FSK-ja dhe Shërbyesit Civilë përfitojnë bursë 20 për qind në programet Master Shkenca Politike dhe Studime të Sigurisë në UBT
-
Vendi2 months agoVotoni për UBT-në dhe Rektorin Hajrizi në Triple E Awards: Dy nominime të reja ndërkombëtare për institucionin dhe Kosovën
