Lajmet

FMN: Lufta në Ukrainë do të godasë të gjithë ekonominë botërore

Sipas tyre, lufta do të dëmtojë rritjen dhe do të rrisë çmimet.

Published

on

Pushtimi rus i Ukrainës do të ndikojë në të gjithë ekonominë botërore, duke mbytur aktivitetin dhe duke rritur inflacionin dhe mund të ndryshojë rrënjësisht rendin ekonomik global në afat të gjatë, ka paralajmëruar Fondi Monetar Ndërkombëtar (FMN).

Lufta po shkakton vuajtje njerëzore dhe ka ndezur një valë të paprecedentë refugjatësh, ndërkohë që ka rritur çmimet e ushqimeve dhe energjisë, duke nxitur inflacionin dhe duke gërryer vlerat e të ardhurave, duke ndërprerë tregtinë, zinxhirët e furnizimit dhe dërgesat për familjet në vendet fqinje të Ukrainës, sipas FMN.

Lufta po minon gjithashtu besimin e biznesit dhe po krijon pasiguri për investitorët, gjë që do të ulë çmimet e aktiveve, do të shtrëngojë kushtet e financimit dhe mund të nxisë daljet e kapitalit nga tregjet në zhvillim, paralajmëroi FMN në një raport.

“Lufta është një goditje e madhe për ekonominë globale, e cila do të dëmtojë rritjen dhe do të rrisë çmimet”, përfundojnë ata.

Zyrtarët e FMN-së tashmë kanë paralajmëruar se do të ulin parashikimin me 4.4 për qind të rritjes së ekonomisë botërore këtë vit në muajin prill, ndërsa të martën kanë treguar se ndoshta do të ulin parashikimet edhe për rajone të caktuara.

Vendet me lidhje të drejtpërdrejta tregtare me Rusinë dhe Ukrainën, turizëm dhe ekspozim financiar do të ndiejnë presion në rritje, vlerësojnë ata, duke paralajmëruar për një rrezik në rritje të trazirave në disa rajone, nga Afrika Sub-Sahariane dhe Amerika Latine në Kaukaz dhe Azinë Qendrore.

Në pjesë të Afrikës dhe Lindjes së Mesme, problemi i furnizimit me ushqim ka të ngjarë të përkeqësohet, shtuan ata, duke kujtuar se vende si Egjipti importojnë 80 për qind të grurit të tyre nga Rusia dhe Ukraina.

FMN parashikon një recesion të thellë në Ukrainë dhe Rusi dhe Evropa mund të përballet me ndërprerje në importet e gazit natyror dhe zinxhirët e furnizimit.

“Këto efekte do të nxisin inflacionin dhe do të ngadalësojnë rimëkëmbjen nga pandemia”, vlerësojnë ata.

Kostot e financimit do të rriten në Evropën Lindore dhe rajoni do të regjistrojë një numër të madh refugjatësh, tha FMN, duke kujtuar se vendet e Evropës Lindore, sipas Kombeve të Bashkuara, kanë marrë shumicën e tre milionë njerëzve që kanë ikur nga Ukraina deri më tani.

Vendet evropiane gjithashtu mund të përballen me presione të shtuara buxhetore për shkak të shpenzimeve më të larta të paralajmëruara për sigurinë energjetike dhe mbrojtjen.

Vendet në Kaukaz dhe Azinë Qendrore, të lidhura me Rusinë nga tregtia dhe një sistem i përbashkët pagesash, do të goditen më rëndë nga recesioni i saj dhe sanksionet pas pushtimit përmes Ukrainës, përmes tregtisë së kufizuar, dërgesave familjare, investimeve dhe turizmit.

Në Lindjen e Mesme dhe Afrikë, përkeqësimi i kushteve të financimit të jashtëm mund të nxisë daljet e kapitalit dhe të mbysë më tej rritjen në vendet me nivele të larta borxhi dhe nevoja të larta financimi, tha FMN.

Çmimet më të larta të energjisë dhe ushqimeve, rënia e turizmit dhe problemet me qasjen në tregjet ndërkombëtare të kapitalit do të kërcënonin vendet në Afrikën Sub-Sahariane, të cilat plotësojnë 85 për qind të nevojave për grurë përmes importeve dhe një të tretën e importeve nga Rusia apo Ukraina.

Çmimet e ushqimit dhe energjisë, nga ana tjetër, janë kanali kryesor i përhapjes në hemisferën perëndimore, me çmimet e larta të mallrave që ka të ngjarë të rrisin ndjeshëm normat tashmë të larta të inflacionit në Amerikën Latine, Karaibe dhe Shtetet e Bashkuara.

Në Azi, importuesit e naftës të ASEAN-it, India dhe ekonomitë si disa ishuj të Paqësorit do të kenë pasojat më të këqija, ndërsa subvencionet e reja të karburantit mund të zbusin ndikimin në Japoni dhe Kore, tha FMN.

Në planin afatgjatë, “lufta mund të ndryshojë rrënjësisht rendin global ekonomik dhe gjeopolitik nëse tregtia e energjisë ndryshon, zinxhirët e furnizimit rikonfigurohen, rrjetet e pagesave ndahen dhe vendet fillojnë të rimendojnë strukturën e rezervave valutore”, paralajmëron FMN.

Lajmet

Protestë e re kundër shtrenjtimit të rrymës në Prishtinë

Published

on

By

Grupi “Asnjë cent më shumë” ka njoftuar se do të organizojë një protestë të re më 19 prill, kundër rritjes së çmimit të energjisë elektrike. Protesta do të mbahet në sheshin “Skënderbeu” në orën 12:00, dhe organizatorët kanë ftuar qytetarët të marrin pjesë në masë.

Besnik Shabiu, organizatori i protestës, ka deklaruar se protesta është një reagim ndaj vendimit të ZRRE-së për rritjen e çmimit të energjisë elektrike, duke theksuar se, nëse autoritetet nuk reagojnë, grupi nuk përjashton mundësinë e përshkallëzimit të aksioneve. Ai paralajmëroi se mund të ndodhin bllokime të rrugëve dhe institucioneve, për të siguruar që zëri i qytetarëve të dëgjohet.

Shabiu ka shtuar se protesta e nesërme vjen në një moment të rëndësishëm, pasi të njëjtën orë mbahet edhe vazhdimi i seancës konstituive të Kuvendit të Kosovës. Ai bëri thirrje për deputetët e zgjedhur që, sapo Kuvendi të konstituohet, të thirret komisioni për energji dhe ZRRE-ja për të raportuar mbi çështjen e rritjes së çmimit të energjisë.

“Zëri i qytetarëve duhet të dëgjohet pa ndërprerë. Ne do të vazhdojmë të jemi të zëshëm, dhe nëse pas kësaj proteste nuk ka reagim, do të jemi të detyruar të përshkallëzojmë aksionet”, tha Shabiu.

Ai gjithashtu njoftoi se po shqyrtohen mundësitë e pezullimit të pagesave për energjinë elektrike për qytetarët si një masë për të mbrojtur interesat e tyre. “Ky është një kërkesë legjitime e qytetarëve. Kur institucionet nuk punojnë për qytetarët, pse duhet të funksionojnë?”, shtoi ai.

Në anën tjetër, Ardian Bajraktari, një nga përfaqësuesit e grupit, ka bërë të ditur se ekipi i tij po punon për hartimin e padisë për anulimin e vendimit të aktit administrativ nga ZRRE. Sipas tij, ky vendim është marrë në shpërputhje me autorizimet e këtij institucioni dhe ka dëme të mëdha për qytetarët. Ai ka njoftuar se janë duke përgatitur gjithashtu një propozim për një masë të përkohshme, për të shtyrë ekzekutimin e vendimit derisa të shqyrtohet nga gjykatat.

Ky zhvillim vjen pas njoftimit të ZRRE-së për një rritje të çmimit të energjisë elektrike për 16%, që do të hyjë në fuqi nga muaji maj. Ky vendim ka shkaktuar reagime të shumta nga qytetarët, bizneset dhe subjektet politike, që po kundërshtojnë një rritje të tillë. Protesta të ngjashme janë mbajtur tashmë dhe grupet e aktivistëve po kërkojnë anulimin e këtij vendimi.

Për më shumë, grupi “Asnjë cent më shumë” ka paralajmëruar se do të vazhdojnë aksionet deri në arritjen e kërkesave të tyre dhe kanë ftuar qytetarët të bashkohen në protestën e nesërme për të shprehur pakënaqësinë e tyre ndaj shtrenjtimit të rrymës.

Continue Reading

Lajmet

Osmani dekoron me medalje tre të mbijetuar të dhunës seksuale gjatë luftës

Published

on

By

Presidentja e Republikës së Kosovës, Vjosa Osmani, ka dekoruar me medaljen “Nderi i Republikës së Kosovës” tre të mbijetuar të dhunës seksuale gjatë luftës së fundit në Kosovë. Në një ceremoni të organizuar në Presidencë, medalja iu dorëzua Vasfije Krasniqi-Goodman, Shyrete Tahiri-Sylejmani dhe Ramadan Nishori, të cilët kanë folur publikisht për përvojat e tyre të dhunës nga forcat serbe gjatë luftës.

Në fjalimin e saj, Presidentja Osmani ka vlerësuar guximin e të mbijetuarve për të ndarë me publikun përvojat e tyre dhe ka theksuar rëndësinë e dëshmive të tyre për drejtësinë dhe të vërtetën historike të Kosovës. Ajo ka shtuar se këta individë janë dëshmi e gjallë e luftës për drejtësi dhe kanë kontribuar në ndriçimin e rrugës së drejtë të historisë së vendit.

“Ka momente ku fjalët nuk mjaftojnë për të shprehur mirënjohjen, siç ka edhe njerëz që me guximin e tyre të lënë pa fjalë. Sot jemi këtu për t’iu përulur me respektin më të thellë përballë tre individëve që janë më shumë se thjesht individë, sepse me dhimbjen e tyre kanë ndriçuar rrugën e drejtë së vërtetës, drejtësisë dhe shpresës. Ju jeni zëri që keni zgjedhur dinjitetin, jeni zëri i të mbijetuarve që kanë zgjedhur heshtjen. Ky është një premtim i gjallë se historia nuk do t’i harrojë,” tha Osmani.

Pas dekoratës, Ramadan Nishori shprehu mirënjohjen për përkrahjen nga populli, duke theksuar se ndihej mirë që kishte marrë mbështetje në këtë rrugëtim të vështirë. “E përshëndes gjithë popullin tonë që më ka përkrahur këto ditë,” tha ai shkurt.

Vasfije Krasniqi, një tjetër e dekoruar, bëri thirrje që viktimat e dhunës seksuale të flasin hapur dhe të kërkojnë drejtësi. “Dua të falënderoj për qasjen, angazhimin. Të dashura viktima, ju lutem, ku do që jeni, ka ardhur koha të kërkojmë drejtësi. Lirojeni shpirtin që të mos ia falim Serbisë krimin që ka kryer,” tha Krasniqi.

Shyrete Tahiri-Sylejmani, gjithashtu e dekoruar, theksoi rëndësinë e drejtësisë për arritjen e paqes. “Kur të kemi drejtësi, kemi paqe. Faleminderit për kurajën që na jepni,” përfundoi ajo.

Continue Reading

Lajmet

Prokuroria kërkon vazhdimin e paraburgimit për Selimin dhe Krasniqin

Published

on

By

Prokuroria në Hagë ka kërkuar vazhdimin e paraburgimit për Rexhep Selimin dhe Jakup Krasniqin edhe për dy muaj të tjerë.

Në kërkesën për Krasniqin e ngjashëm edhe për Selimin, Prokuroria thotë se përfundimi i paraqitjes së provave nga ana e tyre rrit rrezikun e pengimit të drejtësisë dhe kryerjes së krimeve të tjera.

Veç kësaj, ZPS ka thënë se kjo justifikon edhe rishqyrtimin e rrezikut të arratisjes në vendimet për vazhdimin e paraburgimit. E njëjta gjë është theksuat edhe tek vendimi për Rexhep Selimin.

Sipas tyre vazhdon të ekzistojnë dyshime të bazuara se Jakup Krasniqi ka kryer një ose më shumë prej krimeve që bien në jurisdiksiomin e DHSK-së. Madje, Prokuroria thotë se ky dyshim është përforcuar edhe nga provat e ZPS-së që tashme janë përfshirë në dosjen e gjykimit.

Ata thonë se, fakti që Krasniqi dhe Selimi tani kanë njohuri të veçantë mbi rastin dhe provat kundër tij e rrit rrezikun që ai mund të kryejë krime të tjera, përfshirë kundër dëshmitarëve që kanë dhënë ose mund të japin dëshmi në çështje dhe/ose që mund të paraqiten para këtij Paneli në faza të ardhshme të procedurave.

“Për më tepër, Selimi tashmë është në dijeni të identitetit të të gjithë dëshmitarëve të ZPS-së dhe të provave të tyre. Përfundimi i çështjes së ZPS-së nuk e zvogëlon rrezikun e pengimit, por e rrit atë, pasi i akuzuari tashmë ka njohuri të plotë për përmbajtjen e çështjes ndaj tij. Siç është theksuar nga Trupi Gjykues, ekziston rreziku që ndërhyrjet me qëllim për të siguruar tërheqje të dëshmive dhe/ose për të dekurajuar dëshmitarët e ardhshëm nga dhënia e dëshmive mund të pengojnë përparimin e procedurës. Më tej, ekziston mundësia që dëshmitarët të thirren sërish, duke i bërë ata të cenueshëm ndaj përpjekjeve për ndërhyrje”, thuhet në kërkesën e Prokurorisë për Selimin.

Përveç rrezikut të arratisjes dhe pengimit të procedurave, Prokuroria ka thënë se masat e vendosura ne objektet e paraburgimit kanë ofruar garanci kundër vizitave dhe komunikimeve të pa-monitoruara si masa për të minimizuar rreziqet përkatëse.

Ata thonë se paraburgimi mbetet proporcional dhe i arsyeshëm veçanërisht që procedurat tashmë kanë përparuar.

Ndryshe, Prokuroria më 15 prill 2025 ka njoftuar se ka përfunduar paraqitjen e provave në këtë rast.

Zyra e Prokurorit të Specializuar, më 30 shtator 2022 ka dorëzuar aktakuzën e konfirmuar të ndryshuar ndaj Hashim Thaçit, Kadri Veselit, Jakup Krasniqit dhe Rexhep Selimit, e cila përbëhet nga dhjetë pika me akuza, ku këta të fundit ngarkohen për krime lufte e krime kundër njerëzimit.

Më 29 prill 2022, Zyra e Prokurorit të Specializuar kishte dorëzuar një aktakuzë të ndryshuar ndaj Hashim Thaçit, Kadri Veselit, Rexhep Selimit e Jakup Krasniqit, ku pretendohet se katër të akuzuarit kanë kryer krime lufte edhe në Gjilan, Budakovë e Semetishtë.

Më 9 nëntor të vitit 2020, në paraqitjet e tyre të para, Jakup Krasniqi e Hashim Thaçi janë deklaruar të pafajshëm për akuzat që u vihen në barrë. Njëjtë është deklaruar edhe Veseli në paraqitjen e tij më 10 nëntor, sikurse edhe Rexhep Selimi më 11 nëntor.

Aktakuza ndaj Hashim Thaçit, Kadri Veselit, Rexhep Selimit dhe Jakup Krasniqit është konfirmuar më 26 tetor 2020. /Betimi për Drejtësi/

Continue Reading

Lajmet

Rama: Vendimi për ndërprerjen e projektit në shesh nuk është i mbështetur ligjërisht

Published

on

By

Kryetari i Prishtinës, Përparim Rama, ka deklaruar se vendimi për ndalimin e punimeve në sheshin “Xhorxh Bush” është i paligjshëm dhe i pambështetur në argumente juridike. Ai tha se institucionet që morën këtë vendim po ndikohen nga qëllime politike, edhe pse duhet të veprojnë në mënyrë të pavarur.

“Për herë të dytë janë ndërprerë punimet në një projekt të planifikuar për transformimin e hapësirës publike. Arsyetimet për këtë ndërhyrje nuk qëndrojnë në bazë ligjore dhe nuk janë ngritur nga palët përkatëse,” tha Rama në një konferencë për media.

Ai theksoi se projekti ka për qëllim përmirësimin e hapësirës publike dhe integrimin e trashëgimisë kulturore në zhvillimin urban të qytetit.

“Ka munguar përgjigjja nga Ministri për një debat publik për këtë çështje, edhe pse kemi qenë të hapur për diskutim,” shtoi ai.

Rama njoftoi se Komuna e Prishtinës do të ndjekë rrugë ligjore ndaj veprimeve që, sipas tij, bien ndesh me ligjin.

“Kryeqyteti do të vazhdojë procedurat ligjore ndaj të gjithë atyre që shkelin ligjin,” përfundoi ai.

Continue Reading

Të kërkuara