Lajmet

Filipinet fajësojnë Kinën për “lëndimin e personelit dhe dëmtimin e anijes” në përplasjen në Detin e Kinës Jugore

Published

on

Manila ka akuzuar Kinën për plagosjen e personelit filipinas dhe dëmtimin e anijeve filipinase gjatë një përplasjeje në Detin e Kinës Jugore në fillim të kësaj jave, ndërsa tensionet rriten mbi mosmarrëveshjet territoriale në rrugën ujore të pasur me burime dhe strategjikisht të rëndësishme.

Filipinet dhe Kina kanë fajësuar të dyja njëra-tjetrën për përplasjen të hënën pranë ‘Second Thomas Shoal’ në ishujt e kontestuar Spratly, me një deklaratë nga Departamenti i Punëve të Jashtme të Filipineve të mërkurën duke siguruar konfirmimin e parë zyrtar nga secila palë se janë pësuar lëndime dhe dëme. Ai vjen pas raporteve të shumta të lëndimeve të marinarëve filipinas të transmetuara në mediat lokale dhe nga zyrtarë amerikanë.

Departamenti i Punëve të Jashtme të Filipineve “dënon veprimet e paligjshme dhe agresive të autoriteteve kineze që rezultuan në lëndime të personelit dhe dëmtime të anijeve”, thuhej në deklaratë, pa specifikuar sa marinarë u plagosën apo duke dhënë ndonjë detaj për lëndimet e tyre.

Të paktën tetë filipinas u plagosën në incident – duke përfshirë një marinar që humbi gishtin e madh, raportoi AP të martën, duke cituar një zyrtar që foli në kushte anonimiteti.

CNN ka kontaktuar me Departamentin e Punëve të Jashtme, Forcat e Armatosura të Filipineve dhe Rojet Bregdetare Filipine për koment.

Tabloidi shtetëror kinez Global Times publikoi foto të incidentit në internet të mërkurën, duke treguar një varkë të vendosur në sanduiç midis një anijeje të madhe të Rojës Bregdetare të Kinës dhe të paktën tre varka të tjera kineze.

Kur u pyet për incidentin në një konferencë shtypi të mërkurën, zëdhënësi i Ministrisë së Jashtme kineze Lin Jian tha, “masat e zbatimit të ligjit të marra nga roja bregdetare kineze në vend ishin profesionale dhe të përmbajtura, që synonin ndalimin e peshkimit të paligjshëm nga anijet filipinase dhe asnjë masë e drejtpërdrejtë nuk u mor kundër personelit filipinas.”

Incidenti i së hënës është i fundit në një varg konfrontimesh midis anijeve kineze dhe filipinase që kanë rritur mundësinë që Deti i Kinës Jugore të kthehet në një pikë ndezjeje për konfliktin global. Vjen vetëm disa javë pasi presidenti i Filipineve Ferdinand “Bongbong” Marcos Jr. paralajmëroi se vdekja e çdo qytetari filipinas nga duart e një vendi tjetër në rrugë ujore do të ishte “shumë afër” një akti lufte.

Marcos ka kërkuar lidhje më të ngushta me SHBA-në, e cila ka theksuar në mënyrë të përsëritur “angazhimin e hekurt” të Uashingtonit ndaj një traktati të mbrojtjes reciproke të vitit 1951 midis SHBA dhe Filipineve, i cili përcakton se të dyja palët do të ndihmonin në mbrojtjen e njëra-tjetrës nëse njëra do të sulmohej nga një palë e tretë.

Kina pretendon “sovranitet të padiskutueshëm” mbi pothuajse të gjithë Detin e Kinës Jugore, dhe shumicën e ishujve dhe hekurave të rërës brenda tij, duke përfshirë shumë karakteristika që janë qindra milje nga Kina kontinentale. Qeveri të shumta, duke përfshirë Manilën, kanë pretendime konkurruese.

Në vitin 2016, një gjykatë ndërkombëtare në Hagë vendosi në favor të Filipineve në një mosmarrëveshje historike detare, e cila arriti në përfundimin se Kina nuk ka bazë ligjore për të kërkuar të drejta historike për pjesën më të madhe të Detit të Kinës Jugore.

Por Pekini e ka injoruar vendimin. Në vend të kësaj, ajo ka shtyrë gjithnjë e më shumë pretendimet e saj territoriale detare, me anijet e Rojës Bregdetare të Kinës – të përforcuara nga varkat e milicisë – të përfshira në përleshje të shumta gjatë vitit të kaluar që kanë dëmtuar anijet filipinase dhe kanë parë marinarët filipinas të plagosur nga topat e ujit.

I njohur si Ayungin Shoal në Filipine dhe Ren’ai Jiao në Kinë, Second Thomas Shoal është një shkëmb në formë loti i zhytur në ujë që ndodhet rreth 200 kilometra (125 milje) nga ishulli Filipine Palawan.

Ai shtrihet në Ishujt Spratly, një arkipelag kryesisht i pabanuar ku janë gjetur rezerva nafte dhe gazi dhe që pretendohet nga Kina, Filipinet, Vietnami, Malajzia, Brunei dhe Tajvani.

Filipinet mbajtën një rifurnizim të hënën për ushtarët e tyre të stacionuar në BRP Sierra Madre, një mjet fluturues i ndryshkur i Marinës Filipine, i ndërtuar nga SHBA, që u rrëzua qëllimisht në vitin 1999, me një flamur kombëtar të ngritur në bord, për të pohuar pretendimet territoriale të Manilës mbi Second Thomas Shop.

Roja Bregdetare e Kinës tha të hënën se një anije furnizimi filipinase “injoroi paralajmërimet e përsëritura solemne të Kinës” dhe “qëllimisht dhe në mënyrë të rrezikshme” iu afrua një anijeje kineze në “mënyrë joprofesionale”, duke rezultuar në një përplasje.

Një anije furnizimi dhe dy varka gome nga Filipinet kishin tentuar të dërgonin “ilegalisht” furnizime për anijen luftarake të bllokuar, tha zëdhënësi i Rojës Bregdetare të Kinës, Gan Yu.

Roja Bregdetare e Kinës tha gjithashtu se mori masa duke përfshirë “paralajmërime dhe përgjime, inspektime në bord dhe dëbime me forcë” kundër anijeve filipinase.

Shumë zyrtarë amerikanë kritikuan veprimet e Kinës të hënën dhe theksuan mbështetjen e Uashingtonit për Manilën.

“Shtetet e Bashkuara qëndrojnë me aleatin e tyre Filipinet dhe dënojnë veprimet përshkallëzuese dhe të papërgjegjshme” nga Kina, tha zëdhënësi i Departamentit të Shtetit të SHBA, Matthew Miller./CNN

Lajmet

​Ngritet aktakuzë kundër ministrit Fikrim Damka dhe djalit të tij

Published

on

Prokuroria Themelore në Prizren ka ngritur aktakuzë kundër ministrit të Zhvillimit Rajonal, Fikrim Damka, dhe djalit të tij, F.D. (1992), për dy vepra penale: “Sulmi” dhe “Kanosja”. Kjo ka ndodhur për shkak të një incidenti të ndodhur më 9 shkurt 2025, në Prizren, ku ata janë akuzuar për përdorim force fizike dhe kërcënime ndaj dy personave, A.M. dhe M.J., për shkak të një mosmarrëveshjeje të mëhershme lidhur me publikimin e disa lajmeve dhe informatave në rrjetet sociale.

Sipas aktakuzës, F.D. (1972) ka përdorur forcë fizike dhe ka sulmuar A.M. dhe M.J., duke i kërcënuar dhe shkaktuar dhimbje fizike. Ai gjithashtu ka kanosur me fjalë të dëmtuarit, duke i frikësuar dhe shkaktuar ankth dhe pasiguri. Ndërkohë, djali i tij, F.D. (1992), është akuzuar për sulm fizik dhe kanosje ndaj M.J., duke e shtyrë dhe kërcënuar atë, duke i shkaktuar gjithashtu frikë dhe pasiguri.

Prokurori i çështjes ka propozuar që, pas shqyrtimit gjyqësor dhe administrimit të provave, të pandehurit të shpallen fajtor dhe të dënohen sipas ligjit për veprat penale për të cilat janë akuzuar./UBTNews/

 

Continue Reading

Bota

Deputetja konservatore Julia Klockner zgjidhet presidente e Bundestagut

Published

on

Deputetja konservatore gjermane Julia Klockner është zgjedhur presidente e Bundestagut, Dhoma e Ulët e parlamentit gjerman, në ditën e parë të seancës së re legjislative. Klockner, 52 vjeç, mori një shumicë votash menjëherë pas mbledhjes së Bundestagut të ri në Berlin, pas zgjedhjeve të muajit të kaluar.

Presidenca e Bundestagut është zyra e dytë më e lartë shtetërore në Gjermani, pas presidencës federale. Sipas protokollit, ky pozicion është më i lartë se ai i kancelarit. Kjo pozitë tradicionalisht mbushet nga grupi më i madh parlamentar, dhe në këtë seancë të re, ai përfaqësohet nga blloku i qendrës së djathtë CDU/CSU, i përbërë nga kristiandemokratët e Friedrich Merz dhe Unioni Kristiansocial në Bavari.

Si presidente, Klockner do të hapë dhe mbyllë seancat, do të thërrasë çështje të biznesit dhe do t’u japë ligjvënësve leje për të folur. Klockner, nga shteti perëndimor i Rheinland-Pfalz, është gruaja e katërt që mban këtë pozicion./UBTNews/

Continue Reading

Lajmet

“Ditë e natë në rrugë do të qëndroj”: Qytetarët përgatiten për protestë kundër shtrenjtimit të rrymës

Published

on

By

“Ditë e natë, nëse ka nevojë, në rrugë do të qëndroj”, thotë Maliq Mehmeti – një qytetar i mllefosur me propozimin e Zyrës së Rregullatorit për Energji (ZRrE) për ngritjen e çmimit të rrymës për 15 për qind.

Mehmeti dhe qytetarë të tjerë pritet të kundërshtojnë këtë vendim përmes protestës, në fillim të muajit të ardhshëm.

Protesta po organizohet nga grupi “Jo Rritjes së Çmimit të Energjisë Elektrike në Kosovë! AsnjeCentMeShumë”.

Qytetari Maliq Mehmeti e konsideron rritjen si të papërballueshme, duke e krahasuar me çmimet në vendet evropiane.

“Shumë shtrenjtë është [rryma], më shumë se në perëndim, më shumë se në Zvicër. Unë e kam djalin në Zvicër, gruaja më punon, i merr 400 euro pagë, 200 paguaj rrymë, gjysmë rroge e gruas shkon për rrymë. Sikur djali im në Zvicër të paguajë, e ka 5 mijë franga pagën, të paguajë 2 mijë e 500 franga në muaj. Është e njëjtë, ne nuk mund të përballojmë këto çmime. Duhet protestë masive, krejt të dalim, i vogël e i madh. Ditë e natë nëse ka nevojë në rrugë do të qëndroj”, thotë Mehmeti.

Edhe qytetari Fehmi Aliu shprehet se propozimi për shtrenjtimin e energjisë elektrike është diskriminues.

“Ky çmim është jo real, diskriminues për gjithë qytetarët, dhe çdo protestë e cila organizohet do t’i bashkangjitem. Këtu, përkundrazi duke pas parasysh standardin që kemi po shtrenjtohen, nëse nuk ndërhyn shteti këta nuk ka kush me i ndal”, thotë Aliu.

Themeluesi i grupit, Luan Hasanaj thotë se thirrjes tashmë i janë bashkuar mbi dy mijë qytetarë, të cilët sipas tij e konsiderojnë ditën e shtunë – 5 prill, për të protestuar lidhur me shtrenjtimin.

“Diskutimi brenda grupit është që protesta të mbahet ose me datën 4 apo 5 prill. Me sa po shihet, shumica dërmuese e anëtarëve të grupit janë që protesta të mbahet me datën 5 prill, që është e shtunë, meqenëse është edhe ditë pushimi. Aktiviteti ynë është i përditshëm duke kontaktuar qoftë me biznese, me organizata joqeveritare, qoftë me grupe tjera të organizuara të qytetarëve, sepse ky vendim prek secilin. Të gjithë duam të jetojmë normalisht, dhe nuk mund të jetosh normalisht nëse ti ballafaqohesh me këtë rritje enorme te çmimeve në çdo sektor. Andaj, sikur të mos mjaftonte kjo, tanimë propozohet edhe rritje prej 15 për qind e çmimit, i cili do të shoqërohet me rritje zingjir të çmimeve në çdo sektor tjetër. Ne jemi mobilizuar dhe po kërkojmë prej ZRrE-së, bordit të tyre, që të mos marrin këtë vendim. Kundërshtimi i qytetarëve është shumë i madh, me secilin që diskutojmë, jo vetëm me biznese, por edhe me qytetarët të gjithë janë të gatshëm të angazhohen për të kundërshtuar qoftë me protesta apo qoftë edhe me mënyra tjera”, thekson Hasanaj.

Ai thotë se po përgatiten të iniciojnë një fushatë e cila do të kërkojë prej qytetarëve bojkotin e pagesës së energjisë elektrike, pasi sipas tij “edhe qytetarët kanë të drejtë të bëjnë rezistencë”.

“Ne jemi duke u përgatitur që të iniciojmë një fushatë e cila do të kërkojë prej qytetarëve bojkotin e pagesës së energjisë elektrike, sepse nëse ata japin të drejtë vetes që të rendojnë jetën tonë, duke marrë vendime që ndikojnë direkt në xhepin e qytetarëve, atëherë edhe qytetarët kanë të drejtë të bëjnë rezistencë, sepse kjo është një diçka që pamundëson jetën normale. Ne nuk do të ndalemi, urojmë se pari të mos merret, dhe do i sugjeroja ZRrE-së që mos ta merr këtë vendim, jo të paktën në ketë kohë. Në të kundërtën kundërshtimi i qytetarëve do të jetë i vazhdueshëm. Ne nuk do te ndalemi vetëm me një protestë. Deri më tani kemi mbi 2 mijë qytetarë brenda rreth tre apo katër pesë dite, por numri po rritet çdo moment. Afër 1 mijë e kanë nënshkruar peticionin online. Andaj, pakënaqësia e qytetarëve është e madhe ndaj këtij vendimi”,thotë Hasanaj.

Edhe njohësi i ekonomisë, Adem Qorrolli e cilëson rritjen si një lajm të keq për qytetarët dhe bizneset.

Ai thotë se ky vendim do të ndikojë jo vetëm në tarifat e energjisë, por edhe në rritjen e çmimeve të produkteve esenciale, të cilat do të ndikojnë seriozisht në jetën e përditshme të qytetarëve.

“Rritja energjisë elektrike për 15 për qind është një lajm jo shumë i mirë për qytetarët e vendit dhe bizneset, sepse edhe bizneset do të kenë një tarifë, paguajë rrymën para se të vijë koha e shfrytëzimit të energjisë dhe sigurisht institucionet janë shumë afër të bërit biznes me energji. Kështu kur kemi interes qeveritar në të bërit pazare energjetike, atëherë edhe qytetari do të pësojë dhe sigurisht do të pësojë edhe me këtë rritjen prej 15 për qind. Dhe do të pësojnë edhe në gjitha produktet esenciale qofshin ato dhe të rëndomtat”thotë Qorrolli.

Ditë më parë, kryetari i Bordit të Zyrës së Rregullatorit të Energjisë, Ymer Fejzullahu në një intervistë për KosovaPress njoftoi gjithashtu se pritet një rritje prej rreth 15 për qind në tarifat e energjisë për konsumatorët fundorë.

Më 14 mars, Zyra e Rregullatorit për Energji Elektrike në Kosovë njoftoi se ka propozuar shtrenjtimin e çmimit të energjisë elektrike për rreth 15 për qind – në muajin e ardhshëm.

Continue Reading

Lajmet

​Rekomandohet suspendimi i një rreshteri policor

Published

on

By

Hetuesit e Inspektoratit Policor të Kosovës (IPK) i kanë rekomanduar Policisë së Kosovës suspendimin për një rreshter policor të policisë kufitare të PK-së.

Sipas një komunikate, IPK ka parashtruar rekomandimin për suspendim pasi që ndaj rreshterit policor është iniciuar një hetim penal që do të zhvillohet në koordinim me Prokurorinë Themelore Gjilan, lidhur me veprën penale “Lëndim i lehtë trupor”.

“Incidenti ku është përfshirë si i dyshuar zyrtari policor raportohet të ketë ndodhur në qytetin e Vitisë më 24.03.2025 rreth orës 21:00, pas një mosmarrëveshjeje të zyrtarit policor me një qytetar lidhur me një kontest pronësor. Veprimet hetimore janë duke u ndërmarrë në koordinim me Prokurorinë e Shtetit përderisa rasti trajtohet në procedurë të rregullt. Hetuesit e IPK-së pritet të ndërmarrin edhe veprime të tjera hetimore drejt ndriçimit të të gjitha rrethanave për këtë rast”, ka thuhet në komunikatë.

Continue Reading

Të kërkuara