Kuriozitete

Fakte befasuese për borën që mbase nuk i keni ditur

Dëbora e sapo rënë thith valët e zërit, gjë që e bën gjithçka të tingëllojë më e qetë.

Publikuar

Bora është pjesa kryesore e dimrit. Ka mijëra kuriozitete dëbore që qarkullojnë rreth e rrotull që ndoshta nuk i keni ditur për të.

Dëbora e sapo rënë thith valët e zërit, gjë që e bën gjithçka të tingëllojë më e qetë. Por më pas, kur shkrihet dhe ngrin përsëri, akulli mund të reflektojë valët e zërit, duke e bërë zërin të udhëtojë më tej dhe më i qartë.

Rritur nga një bërthamë

Flokët e borës ose kristalet e borës nuk kanë bërthama që përmbajnë informacion gjenetik. Në vend të kësaj, ato formohen rreth një grimce të vetme, qoftë pluhur apo polen.

Flokët e borës kanë shumë modele

Një nga faktorët përcaktues në formën e borës është temperatura e ajrit. Studimi i flokëve të borës identifikoi se kristalet e gjata dhe të holla të akullit në formë gjilpërash formohen në rreth -2°C, ndërsa një temperaturë prej -5°C do të formojë kristale shumë të sheshta.

Njohja e flokëve të dëborës

Personi i parë që kapi një fotografi të një flok dëbore ishte një fermer nga Jeriko në Vermont. Pas vitesh eksperimentesh me lidhjen e mikroskopëve me një aparat fotografik, në 1885 Wilson Bentley kapi fotografinë e parë të flokëve të borës.

Formimi i borës

Hapi i parë në formimin e një floku dëbore është një pikë uji jashtëzakonisht e ftohtë që ngrin mbi një grimcë poleni ose pluhuri në qiell. Pastaj, avulli ngrin mbi kristalin primar të akullit ndërsa bie në tokë, i cili më pas ndërton kristale të reja.

Bora në Mars

Sipas NASA-s, mund të ketë stuhi dëbore të papritura dhe të dhunshme në Mars. Shkencëtarët kanë zbuluar gjithashtu një re me flokë bore me dioksid karboni mbi polin jugor të planetit.

Bora ju ngroh

Për shkak se bora përbëhet nga 90 deri në 95% e ajrit të bllokuar, ajo është një izolues i shkëlqyeshëm. Kjo është arsyeja pse shumë kafshë gërmojnë thellë në dëborë për të dimëruar dhe pse igloot janë më të ngrohtë brenda se jashtë.

Bora mund të bëjë të verbër

Për shkak të strukturës së saj, bora reflekton një sasi të madhe të dritës së diellit. Pa mbrojtjen e syzeve të diellit, kornea dhe konjuktiva e syrit mund të digjen. Verbëria e borës, ose e njohur në termat mjekësorë si keratoza aktinike dhe fotokeratiti, mund të rezultojë në humbje të shikimit./syri.net/

Kuriozitete

Si ndodhi klonimi i qengjit Dolly?

Shkenca e paraqiti Dollyn si arritjen të vitit.

Publikuar

nga

Shkencëtarët skocezë më 22 shkurt të vitit 1997, njoftuan klonimin e suksesshëm të një qengji, Dolly, me kontributin e tre deleve nëna, një me vezë , tjetra me ADN-në, dhe e treta kishte mbajtur në fetus embrionin e klonuar.

Shkenca e paraqiti Dollyn si arritjen të vitit. Dolly jetoi në Institutin Roslin në Edinburg, Skoci, madje lindi edhe gjashtë qengja.

Dolly u prek nga artriti dhe më 14 shkurt 2003 u vu në gjumë për vdekje për shkak të sëmundjes progresive të mushkërive. Klonimi i gjitarëve (grupim qeniesh ku bën pjesë edhe njeriu) është provuar tejet joefikas. Dolly ishte e vetmja mes 277 përpjekjeve që mbijetoi dhe arriti deri në atë moshë 6 vjeç, edhe pse në vitin 2014 shkencëtarët kinezë raportuan sukses në klonimin e derrave.

Shkencëtarët që klonuan Dollyn, shpallën në vitin 2007 se teknika e përdorur në rastin e Dollyt nuk mund të jetë e efektshme për klonimin e njeriut.

Vazhdo të lexosh

Kuriozitete

Pesë fakte interesante rreth Diellit

Dielli ka një moshë mesatare, astronomët besojnë të jetë formuar 4.59 miliardë vjet më parë. Në pesë miliardë vjet do të hyjë në fazën e Gjigantit të Kuq.

Publikuar

nga

Dielli është afro 25 mijë vite dritë larg nga qendra e galaktikës tonë “Udha e Qumështit”.

Dielli ka një moshë mesatare, astronomët besojnë të jetë formuar 4.59 miliardë vjet më parë. Në pesë miliardë vjet do të hyjë në fazën e Gjigantit të Kuq.

Dielli prodhon një sasi enorme të energjisë për të nxehur sistemin tonë diellor. Çdo sekondë rreth 700 milionë ton të Hidrogjenit shndërrohen në Helium, me procesin kimik të Fusionit Nuklear.

Dielli përbëhet nga 72% hidrogjen dhe 26% helium, dhe disa elemente të tjera në gjurmë. Kjo masë e dendur përbën rreth 99% të tërë masës në sistemin tonë diellor.

Nëse dielli do të shuhej, brenda një jave temperatura e tokës do të bëhej -18  ̊C. Për një vjet do të bëhej -73  ̊C, ndërsa brenda disa milionë viteve do të stabilizohej në -240  ̊C./UBTNews/

 

Vazhdo të lexosh

Kuriozitete

Një nga fenomenet më të mahnitshme të natyrës

Shkaku i kësaj shfaqje të pabesueshme është një proces kimik që ndodhë në ujë.

Publikuar

nga

“Vala luminoze” në Maldive është një nga fenomenet më të mahnitshme të natyrës. Oqeani shndritë me një hije të pastër kaltër dhe gjelbër. Ky fenomen i mahnitshëm njihet si “vala luminoze”.

Shkaku i kësaj shfaqje të pabesueshme është një proces kimik që ndodhë në ujë. Organizmat mikroskopikë, si planktoni dhe bakteret, shkaktojnë një reaksion kimik kur lëvizin në ujë. Këto organizma shkaktojnë një efekt bioluminescent, duke shkaktuar dritë në ujë kur janë të shqetësuar ose të përzier me ujin.

Për vizitorët që kanë fatin të shohin këtë shfaqje të mrekullueshme, ajo ofron një përvojë të pazakontë dhe të mahnitshme. Në këtë spektakël të natyrës, oqeani bëhet si një qiell me yje, duke e bërë atë një destinacion të veçantë për të eksploruar bukuritë dhe misteret e botës nën ujë./UBTNews/

Vazhdo të lexosh

Kuriozitete

Sahara – shkretëtira më e madhe dhe e nxehtë në botë

Studimet thonë se është e vjetër mbi 4 milionë e 600 mijë vjet.

Publikuar

nga

Sahara një shkretëtirë unike në botë, si për nga madhësia e saj ashtu edhe për ekosistemin që është krijuar në të. Ajo llogaritet të jetë 9 milionë e 200 mijë kilometra katrorë, që nënkupton përafërsisht sa sipërfaqja e Kinës.

Shtrihet në dhjetë shtete Algjeri, Çadi, Egjipt, Libi, Mali, Mauritani, Marok, Nigeri, Sudan dhe Tunizi. Studimet thonë se është e vjetër mbi 4 milionë e 600 mijë vjet. Temperaturat shkojnë mbi 55  ̊c, madje në raste edhe më shumë.

Sahara është nje nga shkretëtirat më të thata në botë dhe ka një numër të ulët të rreshjeve vjetore. Rreshjet në këtë shkretëtirë gjithashtu janë të parregullta. Në disa pjesë të shkretëtires dhe kryesisht në pjesën e Libisë,Egjiptit dhe Sudanit ka dekada qe nuk jane parë me rreshje të shumta shiu dhe këto vende mbajnë rekord kryesor për sasinë më të ulët shiu në botë rreth 10 mm shi. Disa herë dhe për shkak të nxehtësise së madhe në shkretëtirë shiu avullon dhe para se të bjeri. Mesatarisht bie shi rreth 10 ose 15 ditë në vite por ka edhe vende në të cilat bie vetëm 5 ditë në vit./UBTNews/

Vazhdo të lexosh

Të kërkuara