Lajmet

Estonia planifikon të ndërtojë 600 bunkerë në kufirin me Rusinë

Zyrtarët e atij vendi po planifikojnë të ndërtojnë rreth 600 bunkerë.

Published

on

Ministrat e Mbrojtjes të Letonisë, Lituanisë dhe Estonisë u pajtuan në muajin janar për një plan të ri për të ndërtuar një rrjet të madh mbrojtjeje për të penguar dhe mposhtur ushtrinë ruse në rast sulmi.

Duke qenë se kufiri midis Estonisë dhe Rusisë shtrihet për 338 kilometra, pjesa më e madhe e të cilave është pothuajse e pakalueshme për shkak se është një zonë moçalore dhe e pyllëzuar, zyrtarët e atij vendi po planifikojnë të ndërtojnë rreth 600 bunkerë.

“Lufta në Ukrainë ka treguar se është shumë e vështirë të ktheheni territoret e pushtuara, me një kosto të vështirë dhe të lartë të jetëve njerëzore, kohës dhe burimeve materiale”, tha Susan Lillevali nga Ministria e Mbrojtjes e Estonisë në një konferencë për shtyp, ku foli për projektin me vlerë 60 milionë euro.

“Për mbrojtjen e vendit tonë, përveç pajisjeve, municioneve dhe fuqisë punëtore, na duhen edhe objekte fizike për qëllime të veçanta”, tha Lillevali, raporton Newsweek.

Shtetet e vogla baltike janë parë për disa kohë si objektivi më i mundshëm i Rusisë nëse Vladimir Putin fillon një sulm ndaj NATO-s. Në fakt, shumë besojnë se ushtria ruse mund t’i mposht këto tre kombe të vogla brenda disa ditësh.

Pas aneksimit të Krimesë nga Putin në vitin 2014, NATO filloi të bëjë rotacionin e forcave ndërkombëtare në Poloni dhe shtetet baltike – Estonia, Letonia dhe Lituania – në një marrëveshje të quajtur “Prania e Përparuar e Përmirësuar” (eFP).

Deri kohët e fundit, këto grupe luftarake shumëkombëshe të dislokuara me rotacion në shtetet baltike konsideroheshin forca simbolike që, në rast sulmi, vetëm do ta dobësonin ose do ta bënin më të vështirë pushtimin, në vend që ta ndalonin atë.

Kryeministrja e Estonisë Kaja Kallas tha në vitin 2022 se me një mbrojtje të tillë të NATO-s në rast të një pushtimi rus, vendi i saj do të fshihej nga harta.

Ndërsa Lillevali tha se linja e re e mbrojtjes së Baltikut është në linjë me qëndrimin e përditësuar mbrojtës të NATO-s dhe qasjen parandaluese për të mbrojtur çdo centimetër të territorit aleat.

“Qëllimi i këtyre objekteve është shmangia e një konflikti ushtarak në rajon, sepse ato mund të ndryshojnë potencialisht llogaritjet e armikut. Masat e vendosmërisë dhe shtypjes së lëvizshmërisë kanë luajtur historikisht një rol të rëndësishëm në luftërat në këto zona, për shembull në Finlandë. Lufta në Ukrainë ka treguar se ato janë plotësisht të vlefshme edhe në këtë shekull. Objektet duhet të parandalojnë përparimin e shpejtë të armikut në territorin e vendeve baltike dhe në rast të inkursioneve ushtarake, të ndalojnë avancimin e armikut në vetë kufijtë”, tha Lillevali, duke shtuar se koordinimi me Letoninë dhe Lituaninë është i nevojshëm.

Lituania duhet të fokusohet veçanërisht në Istmusin Suwałki, një rrip i hollë territori që shtrihet midis Bjellorusisë dhe enklavës ruse Kaliningrad, pushtimi i së cilës do të izolonte shtetet baltike nga Polonia dhe aleatët e tjerë evropianë në perëndim.

Fortesat e Estonisë do të grupohen rreth pikave kufitare Narva në veri dhe Voru në jug. Liqeni Chudsko, i cili përbën një pjesë të madhe të kufirit me Rusinë, u siguron estonezëve një pengesë të fuqishme mbrojtëse. Qëllimi kryesor i këtij rrjeti fortifikimesh, thotë Lillevali, është të sigurojë mundësinë e luftimit të armikut që në orën e parë dhe metër të parë të sulmuar.

Forcat tokësore ruse tashmë kanë pësuar dëme të mëdha gjatë sulmit në Ukrainë, andaj njësitë që mund të sulmojnë potencialisht shtetet baltike nuk janë në fuqinë e plotë, duke qenë se pësuan humbje të mëdha. Ushtria ruse mund të jetë e dobësuar, por në të njëjtën kohë është më me përvojë, shkruan Newsweek.

Udhëheqësit e NATO-s kanë paralajmëruar vazhdimisht se Moska ende përbën një kërcënim të madh, megjithëse do të duhet pak kohë për të rindërtuar veten.

“Pasi analizuam vlerësime të ndryshme se sa shpejt Rusia mund të rindërtojë ushtrinë e saj, ne arritëm në përfundimin se tani është koha e duhur për të filluar përgatitjet”, tha Lillevali.

Për momentin, zyrtarët estonezë po planifikojnë 600 bunkerë që do të furnizohen nga magazinat pranë me pajisje dhe municione. Shumica e tyre do të jenë ndërtesa betoni në formë kubi në tokë me një llogore të mbuluar pjesërisht në hyrje. Prototipat janë tashmë në ndërtim e sipër dhe testimi duhet të fillojë këtë vit. Estonia dëshiron të instalojë bunkerët e parë që në fillim të vitit 2025.

“Është në fakt një bodrum nën tokë”, shpjegoi koloneli Kaido Tiitus, këshilltari i Lillevali.

Bunkerët do të jenë rreth 35 metra katrorë. 10 ushtarë do të mund të qëndrojnë në to për një kohë të gjatë.

“Kushtet do të përbëhen nga disa bunkerë më të vegjël të grupuar së bashku. Në rast lufte, ne do të përdorim pajisje shpërthyese, pengesa të tjera dhe sensorë elektronikë si mbështetje. Ne duhet të gjejmë një mënyrë për ta ndaluar avancimin, sepse nëse i lëmë të përhapen në të gjithë territorin, mund të jetë tepër vonë. Prandaj duhet të fillojmë nga fillimi, nga skaji i kufijve tanë”, tha Tiitus.

“Nëse i lëmë të shkojnë shumë larg, atëherë duhet të merremi me linjat e tyre mbrojtëse. Municioni i tyre i zakonshëm i artilerisë është ose mortaja 120 milimetra, 122 milimetra ose 152 milimetra. Kjo do të thotë se nëse ne mund t’i mbrojmë forcat tona nga topat 152 milimetra do të jetë mjaft i mirë. Ne mund të marrim shanset me kalibra, raketa ose artileri më të mëdha. Ata nuk gjuajnë në mënyrë aq precize”, shtoi Tiitus.

Lajmet

REL: Kurti: Kosova dhe Serbia duhet t’i normalizojnë marrëdhëniet

Published

on

By

Kosova dhe Serbia duhet t’i “normalizojnë” marrëdhëniet mes vete, tha kryeministri në detyrë i Kosovës, Albin Kurti, në një intervistë për agjencinë e lajmeve AFP, disa ditë para mbajtjes së zgjedhjeve të parakohshme parlamentare. Megjithatë, ai tha se ky proces është i vështirë.

Kurti është në pushtet që nga viti 2021 dhe dy vjet pasi mori pushtetin, arriti Marrëveshjen për rrugën drejt normalizimit të raporteve dhe Aneksin e zbatimit të saj, por marrëveshja ende nuk është zbatuar.

“Ne duhet t’i normalizojmë raportet me Serbinë”, tha Kurti. “Por, normalizimi i raporteve me një fqinj që ka regjim autoritar dhe që nuk të njeh, dhe po ashtu nuk i pranon krimet e kryera gjatë luftës, është shumë i vështirë”, shtoi ai.

Tensionet mes dy vendeve vazhdimisht janë të larta dhe një rikthim i trazirave do t’i ofronte Rusisë mjete për ta destabilizuar Kosovën.

“Ne kemi një marrëveshje për normalizim”, tha Kurti duke iu referuar marrëveshjes së vitit 2023, të arritur nën ndërmjetësimin e Bashkimit Evropian.

“Ne duhet ta zbatojmë, që nënkupton njohje të ndërsjellë mes shteteve, të paktën njohje de facto”.

Kjo marrëveshje, me 11 nene, veç tjerash parasheh një nivel të vetëmenaxhimit për komunitetin serb në Kosovë, njohje të ndërsjellë të simboleve shtetërore, që Serbia të mos bllokojë anëtarësimin e Kosovës në organizata ndërkombëtare, dhe kërkon nga Prishtina dhe Beogradi që t’i zbatojnë, po ashtu, të gjitha marrëveshjet e mëhershme të arritura gjatë dialogut.

Por, për të rinisur dialogu, Serbia “duhet ta dorëzojë Millan Radoiçiqin”, tha Kurti, duke iu referuar ish-nënkryetarit të Listës Serbe, i cili ka marrë përgjegjësinë për sulmin e armatosur ndaj Policisë së Kosovës në Banjskë më 2023.

Kurti tha se shpreson që “BE-ja, Franca dhe Gjermania do t’i bëjnë presion” Serbisë që ta dorëzojë Radoiçiqin, ndaj të cilit dhe disa personave të tjerë Kosova ka ngritur aktakuzë për sulmin në Banjskë.

Që nga shtatori i vitit 2023, disa ditë para sulmit të armatosur në Banjskë, nuk është mbajtur asnjë rund i nivelit të lartë në Bruksel, teksa bisedimet në nivel kryenegociatorësh kanë vazhduar, por nuk kanë prodhuar ndonjë marrëveshje.

Serbia po ashtu nuk ka ndërprerë raportet me Rusinë, pavarësisht luftës në Ukrainë, dhe Beogradi varet nga energjia ruse.

“Ka shumë lidhje” mes dy shteteve, tha Kurti, dhe nëse Rusia vendos ta destabilizojë rajonin, “në marshin e saj drejt Evropës Perëndimore, mund të llogarisë në Serbinë si aleat. Dhe, kjo është shqetësuese për shtetin tonë. Por, ne po punojmë me partnerët tanë për të parandaluar një gjë të tillë”.

Kosova, që shpreson t’i bashkohet NATO-s, së voni ka hequr tarifat ndaj produkteve amerikane dhe është pajtuar që të pranojë deri në 50 migrantë nga shtetet e treta që do të dëbohen nga SHBA-ja. Deri më tani, në Kosovë ka arritur vetëm një migrant.

“Nuk po kërkojmë asnjë ndihmë financiare në këmbim”, tha Kurti. “Ne po e bëjmë këtë për të ndihmuar SHBA-në, që është partnerja, aleatja dhe mikja jonë”, shtoi Kurti, i cili nuk e përjashtoi mundësinë e arritjeve të marrëveshjeve të ngjashme edhe me vendet evropiane.

Continue Reading

Lajmet nga UBT

Punëtori statistikore për studentët e Psikologjisë në UBT me ligjëruese nga ShBA

Published

on

Fakulteti i Psikologjisë në UBT, nën organizimin e Asst. Prof. Elona Krasniqi, organizoi me sukses një punëtori statistikore me ligjëruese të ftuar Besjana Krasniqi, kandidate doktorante në Psikologji Zhvillimore të Aplikuar në Universitetin e Maryland, Baltimore County (UMBC), ShBA, si dhe pjesë e Laboratorit për Zhvillimin e Fëmijëve, Familjes dhe Shkollës.

Punëtoria u zhvillua në kuadër të lëndës Metodologji e Avancuar Kërkimore dhe ishte i dedikuar për studentët e programit master në Psikologji. Qëllimi kryesor i këtij aktiviteti ishte avancimi dhe praktikimi i njohurive statistikore, me fokus në përdorimin e modeleve parashikuese përmes analizave të regresionit.

Gjatë punëtorisë, studentët u angazhuan në mënyrë aktive përmes ndërveprimeve dinamike, shembujve konkretë nga kërkimi empirik, testimit të hipotezave kërkimore duke përdorur programin SPSS, si dhe interpretimit të rezultateve statistikore. Ky format praktik u mundësoi studentëve të lidhin teorinë me aplikimin real në kërkimin shkencor.

Ky aktivitet kontribuoi në ngritjen e kapaciteteve shkencore dhe profesionale të studentëve, duke promovuar njëkohësisht rrjetëzimin profesional dhe bashkëpunimin ndërkombëtar me studiues dhe profesionistë nga institucione prestigjioze. Punëtoria është në përputhje me planin strategjik të UBT-së për zhvillimin e kapaciteteve kërkimore profesionale, si në nivel institucional ashtu edhe në atë kombëtar.

Continue Reading

Lajmet nga UBT

Burim Bajraktari ndan përvojën ndërkombëtare me studentët e Dizajnit në UBT

Published

on

Javën e kaluar, në ambientet e Bibliotekës në Parkun Shkencor, Inovativ dhe Teknologjik të UBT-së, u mbajt një ligjëratë me karakter edukativ dhe profesional, e organizuar për studentët e vitit të tretë të programit Dizajn i Integruar – specializimi Enterier. Ligjërata u zhvillua në kuadër të lëndës Semiotikë dhe Estetikë, nën udhëheqjen e profesoreshës Ardita Rizvanolli.

I ftuar ishte Burim Bajraktari, Arkitekt Kryesor dhe CEO i studios arkitekturore MODIUM, i cili ndau me studentët përvojën e tij shumëvjeçare profesionale në fushën e arkitekturës dhe dizajnit. Bajraktari ka përfunduar studimet pasuniversitare në Kingston University London në vitin 2011 dhe ka ndërtuar karrierën e tij përmes angazhimeve profesionale në Londër dhe në Shtetet e Bashkuara të Amerikës.

Gjatë ligjëratës, ai prezantoi rrugëtimin e tij profesional, duke filluar nga projektet e hershme të vizualizimit 3D, themelimi i shërbimeve arkitekturore në vitin 2008, si dhe procesin e ribrandimit strategjik në vitin 2015, i cili çoi në krijimin e studios MODIUM. Sot, kjo studio njihet për qasjen e saj bashkëkohore, dizajnet e qëndrueshme dhe trajtimin estetik të hapësirës.

Ligjërata u karakterizua nga diskutime interaktive, ku studentët patën mundësi të bëjnë pyetje dhe të njihen më nga afër me sfidat, mundësitë dhe realitetin e profesionit të arkitektit dhe dizajnerit të enterierit. Ky takim shërbeu si një urë lidhëse mes teorisë akademike dhe praktikës profesionale, duke i motivuar studentët për zhvillimin e mëtejmë të aftësive të tyre kreative dhe profesionale.

Aktivitete të tilla dëshmojnë përkushtimin e UBT-së në ofrimin e përvojave praktike dhe frymëzuese për studentët, duke i përgatitur ata për tregun e punës dhe sfidat e industrisë së dizajnit dhe arkitekturës.

Continue Reading

Lajmet

Gjykimi ndaj Thaçit dhe të tjerëve nis më 24 shkurt

Published

on

By

Gjykata Speciale ka njoftuar se seanca “vepra kundër administrimit të drejtësisë” ndaj Thaçit dhe të tjerëve do të fillojë më 24 shkurt të vitit tjetër.

Tutje njoftohet se do të bëhet paraqitja e provave, marrja në pyetje e dëshmitarëve dhe procedura të tjera administrative.

Më 22 dhjetor 2025, pas marrjes së parashtrimeve nga palët, Gjykatësi i Vetëm Kristofer Gosnell miratoi udhëzime mbi zhvillimin e gjykimit në çështjen gjyqësore të Hashim Thaçit, Bashkim Smakajt, Isni Kilajt, Fadil Fazliut dhe Hajredin Kuçit, që është planifikuar të fillojë më 24 shkurt 2026.Udhëzimet përcaktojnë rregulla praktike për aspekte si karakteri publik i procesit, nxjerrja e dokumenteve, paraqitja e provave, marrja në pyetje e dëshmitarëve, si dhe aspekte të tjera procedurale që synojnë garantimin e një gjykimi të drejtë dhe efikas.”, thuhet në njoftim

Continue Reading

Të kërkuara