

Lajmet
Estonia planifikon të ndërtojë 600 bunkerë në kufirin me Rusinë
Zyrtarët e atij vendi po planifikojnë të ndërtojnë rreth 600 bunkerë.
Published
2 years agoon
By
Betim GashiMinistrat e Mbrojtjes të Letonisë, Lituanisë dhe Estonisë u pajtuan në muajin janar për një plan të ri për të ndërtuar një rrjet të madh mbrojtjeje për të penguar dhe mposhtur ushtrinë ruse në rast sulmi.
Duke qenë se kufiri midis Estonisë dhe Rusisë shtrihet për 338 kilometra, pjesa më e madhe e të cilave është pothuajse e pakalueshme për shkak se është një zonë moçalore dhe e pyllëzuar, zyrtarët e atij vendi po planifikojnë të ndërtojnë rreth 600 bunkerë.
“Lufta në Ukrainë ka treguar se është shumë e vështirë të ktheheni territoret e pushtuara, me një kosto të vështirë dhe të lartë të jetëve njerëzore, kohës dhe burimeve materiale”, tha Susan Lillevali nga Ministria e Mbrojtjes e Estonisë në një konferencë për shtyp, ku foli për projektin me vlerë 60 milionë euro.
“Për mbrojtjen e vendit tonë, përveç pajisjeve, municioneve dhe fuqisë punëtore, na duhen edhe objekte fizike për qëllime të veçanta”, tha Lillevali, raporton Newsweek.
Shtetet e vogla baltike janë parë për disa kohë si objektivi më i mundshëm i Rusisë nëse Vladimir Putin fillon një sulm ndaj NATO-s. Në fakt, shumë besojnë se ushtria ruse mund t’i mposht këto tre kombe të vogla brenda disa ditësh.
Pas aneksimit të Krimesë nga Putin në vitin 2014, NATO filloi të bëjë rotacionin e forcave ndërkombëtare në Poloni dhe shtetet baltike – Estonia, Letonia dhe Lituania – në një marrëveshje të quajtur “Prania e Përparuar e Përmirësuar” (eFP).
Deri kohët e fundit, këto grupe luftarake shumëkombëshe të dislokuara me rotacion në shtetet baltike konsideroheshin forca simbolike që, në rast sulmi, vetëm do ta dobësonin ose do ta bënin më të vështirë pushtimin, në vend që ta ndalonin atë.
Kryeministrja e Estonisë Kaja Kallas tha në vitin 2022 se me një mbrojtje të tillë të NATO-s në rast të një pushtimi rus, vendi i saj do të fshihej nga harta.
Ndërsa Lillevali tha se linja e re e mbrojtjes së Baltikut është në linjë me qëndrimin e përditësuar mbrojtës të NATO-s dhe qasjen parandaluese për të mbrojtur çdo centimetër të territorit aleat.
“Qëllimi i këtyre objekteve është shmangia e një konflikti ushtarak në rajon, sepse ato mund të ndryshojnë potencialisht llogaritjet e armikut. Masat e vendosmërisë dhe shtypjes së lëvizshmërisë kanë luajtur historikisht një rol të rëndësishëm në luftërat në këto zona, për shembull në Finlandë. Lufta në Ukrainë ka treguar se ato janë plotësisht të vlefshme edhe në këtë shekull. Objektet duhet të parandalojnë përparimin e shpejtë të armikut në territorin e vendeve baltike dhe në rast të inkursioneve ushtarake, të ndalojnë avancimin e armikut në vetë kufijtë”, tha Lillevali, duke shtuar se koordinimi me Letoninë dhe Lituaninë është i nevojshëm.
Lituania duhet të fokusohet veçanërisht në Istmusin Suwałki, një rrip i hollë territori që shtrihet midis Bjellorusisë dhe enklavës ruse Kaliningrad, pushtimi i së cilës do të izolonte shtetet baltike nga Polonia dhe aleatët e tjerë evropianë në perëndim.
Fortesat e Estonisë do të grupohen rreth pikave kufitare Narva në veri dhe Voru në jug. Liqeni Chudsko, i cili përbën një pjesë të madhe të kufirit me Rusinë, u siguron estonezëve një pengesë të fuqishme mbrojtëse. Qëllimi kryesor i këtij rrjeti fortifikimesh, thotë Lillevali, është të sigurojë mundësinë e luftimit të armikut që në orën e parë dhe metër të parë të sulmuar.
Forcat tokësore ruse tashmë kanë pësuar dëme të mëdha gjatë sulmit në Ukrainë, andaj njësitë që mund të sulmojnë potencialisht shtetet baltike nuk janë në fuqinë e plotë, duke qenë se pësuan humbje të mëdha. Ushtria ruse mund të jetë e dobësuar, por në të njëjtën kohë është më me përvojë, shkruan Newsweek.
Udhëheqësit e NATO-s kanë paralajmëruar vazhdimisht se Moska ende përbën një kërcënim të madh, megjithëse do të duhet pak kohë për të rindërtuar veten.
“Pasi analizuam vlerësime të ndryshme se sa shpejt Rusia mund të rindërtojë ushtrinë e saj, ne arritëm në përfundimin se tani është koha e duhur për të filluar përgatitjet”, tha Lillevali.
Për momentin, zyrtarët estonezë po planifikojnë 600 bunkerë që do të furnizohen nga magazinat pranë me pajisje dhe municione. Shumica e tyre do të jenë ndërtesa betoni në formë kubi në tokë me një llogore të mbuluar pjesërisht në hyrje. Prototipat janë tashmë në ndërtim e sipër dhe testimi duhet të fillojë këtë vit. Estonia dëshiron të instalojë bunkerët e parë që në fillim të vitit 2025.
“Është në fakt një bodrum nën tokë”, shpjegoi koloneli Kaido Tiitus, këshilltari i Lillevali.
Bunkerët do të jenë rreth 35 metra katrorë. 10 ushtarë do të mund të qëndrojnë në to për një kohë të gjatë.
“Kushtet do të përbëhen nga disa bunkerë më të vegjël të grupuar së bashku. Në rast lufte, ne do të përdorim pajisje shpërthyese, pengesa të tjera dhe sensorë elektronikë si mbështetje. Ne duhet të gjejmë një mënyrë për ta ndaluar avancimin, sepse nëse i lëmë të përhapen në të gjithë territorin, mund të jetë tepër vonë. Prandaj duhet të fillojmë nga fillimi, nga skaji i kufijve tanë”, tha Tiitus.
“Nëse i lëmë të shkojnë shumë larg, atëherë duhet të merremi me linjat e tyre mbrojtëse. Municioni i tyre i zakonshëm i artilerisë është ose mortaja 120 milimetra, 122 milimetra ose 152 milimetra. Kjo do të thotë se nëse ne mund t’i mbrojmë forcat tona nga topat 152 milimetra do të jetë mjaft i mirë. Ne mund të marrim shanset me kalibra, raketa ose artileri më të mëdha. Ata nuk gjuajnë në mënyrë aq precize”, shtoi Tiitus.
Lajmet
Kushtetuesja për akuzat e VV-së: Deklarime të pamatura, të dëmshme për zhvillimin demokratik
Published
12 hours agoon
September 8, 2025By
UBTnews
Gjykata Kushtetuese e Republikës së Kosovës ka reaguar sot përmes një komunikate për media, e cila shpreh shqetësimin e saj për deklarimet e zyrtarëve të lartë shtetëror dhe të zgjedhurve politikë.
Në deklaratë, Gjykata thekson se pavarësia e saj nuk është privilegj, por themel i shtetit të së drejtës, dhe se çdo përpjekje për të ushtruar presion mbi gjyqtarët përbën cenim të ndarjes së pushteteve dhe minon besimin në sundimin e ligjit.
Gjykata ka bërë thirrje që të respektohet integriteti dhe vendimmarrja e saj e pavarur, duke kujtuar se vendimet e saj mbështeten në Kushtetutë dhe në standardet ndërkombëtare për të drejtat e njeriut./D.B/EO
Bota
Votëbesimi në Francë trondit obligacionet, aksionet mbeten të pandryshuara
Published
12 hours agoon
September 8, 2025By
UBTnews
Ndërsa tregjet e aksioneve injoruan dramat politike të fundit në Paris, lëvizja e fortë në tregun e obligacioneve mund të tregojë se investitorët po përgatiten për një provë më të thellë të stabilitetit fiskal të Evropës, shkruan Euronews.
Tregjet evropiane dërguan sinjale të përziera të hënën, para një votimi që me shumë gjasa do të bëjë që Franca, një nga ekonomitë kryesore të BE-së, të nisë kërkimin për kryeministrin e pestë në tre vjet. Ndërsa aksionet rezultuan befasueshëm rezistente, obligacionet franceze u tronditën më shumë nga votimi i pritur, veçanërisht pasi ai u shkaktua nga një debat mbi buxhetin francez për vitin e ardhshëm dhe nxorri në pah një balancë të pasigurt midis besimit afatshkurtër të tregut dhe shqetësimeve fiskale afatgjata.
Pasiguria më e gjerë politike në Francë ka çuar në rritje të tregut në muajt e fundit, për shkak të bllokadës parlamentare dhe tensioneve fiskale.
Kryeministri francez, François Bayrou kërkoi një votëbesim në parlament në një përpjekje për të lidhur mbijetesën e qeverisë me miratimin e buxhetit për vitin 2026, por kundërshtarët e kreut të qeverisë, si Rrjeti Kombëtar dhe Partia Socialiste, kanë njoftuar se do të votojnë kundër tij.
Të hënën në mëngjes, indeksi panevropian STOXX 600 u rrit me 0.33%, ndërsa treguesi kryesor francez CAC 40 u ngjit rreth 0.4%, një rritje modeste që qetësoi frikën nga trazirat e menjëhershme dhe ndoshta tregon se drama politike e ardhshme – e cila është tërhequr për javë të tëra dhe rezultati i saj përfundimtar është kryesisht i parashikueshëm – është tashmë e reflektuar në çmimet e tregut.
“Franca po përballet me një elektorat shumë të zhgënjyer, i cili është rezistent ndaj masave të kursimeve, gjë që e bën zvogëlimin e deficitit të madh të vendit shumë të vështirë”, tha Susannah Streeter, drejtore për para dhe tregje në Hargreaves Lansdown.
Tregu i obligacioneve dërgoi një sinjal më të errët. Kostot e huamarrjes afatgjata franceze u rritën në nivele të paprecedentë që nga viti 2009, duke reflektuar shqetësimin e investitorëve mbi perspektivën fiskale të vendit përpara bllokadës së mundshme politike.
Normat e obligacioneve janë një votëbesim për qeverinë, kështu që kur kostot afatgjata të huamarrjes në Francë rriten, kjo do të thotë se investitorët nuk kanë besim se Parisi mund të menaxhojë financat e tij në këtë moment.
“Franca shihet si ‘fëmija më problematik’ i Evropës kur vjen puna te pozicioni fiskal. Por janë kryeministrat që vazhdimisht largohen sepse nuk arrijnë të kontrollojnë ligjvënësit e pakontrolluar dhe të imponojnë kufizime shpenzimesh”, shtoi Streeter.
Pasojat do të shtrihen shumë përtej sallave të shkëlqyera të Pallatit Elize, pasi ekonomia e dytë më e madhe e Eurozonës është tashmë në terren fiskal të pasigurt, me borxhin publik që afrohet me 114% të PBB-së dhe një deficit rreth 5.8%, shumë mbi normat e BE-së.
Nëse normat e interesit franceze vazhdojnë të rriten, diferenca me obligacionet gjermane ultra të sigurta fillon të zgjerohet, dhe sapo kjo diferencë të bëhet shumë e madhe, rrezikon pasiguri më të gjerë të borxhit në Eurozonë.
Largimi i pritur i Bayrou amplifikon frikën e paralizës politike dhe shtyrjes së konsolidimit fiskal, dhe mund të çojë në një paqëndrueshmëri më të gjerë në zemër të Eurozonës, pasi BE-ja ka nevojë me ngut për stabilitet monetar për të shmangur tensionet tregtare transatlantike./D.B/KP
Lajmet
Më 12 shtator, seanca e parë e Kuvendi të ri në Shqipëri, Begaj mesazh deputetëve
Published
12 hours agoon
September 8, 2025By
UBTnews
Presidenti i Shqipërisë, Bajram Begaj ka dekretuar datën 12 shtator për mbledhjen e Legjislaturës XI të Kuvendit. Seanca e parë e Parlamentit të ri të dalë nga zgjedhjet e 11 majit pritet të fillojë në orën 10:00.
Në zgjedhjet parlamentare, Partia Socialiste mori 83 mandate deputetësh, Partia Demokratike dhe aleatët siguruan 50 mandate, 3 mandate fitoi Partia Socialdemokrate, 2 mandate mori Partia Mundësia dhe nga një mandat secila morën Nisma Shqipëria Bëhet dhe Lëvizja Bashkë.
Presidenti Bajram Begaj u është drejtuar me një mesazh të gjithë deputetëve, duke u kërkuar që të përmbushin angazhimet e tyre teksa vendi është përpara një momenti historik, anëtarësimi në Bashkimin Europian, transmeton RTSH.
“Prioriteti madhor i anëtarësimit në Bashkimin Evropian dhe sfidat me të cilat përballen qytetarët dhe vendi, si ato të sigurisë, drejtësisë, demografisë, ekonomisë, zhvillimit të qëndrueshëm, arsimit, shëndetësisë, bujqësisë, ndryshimet klimatike, mbrojtja e mjedisit, teknologjisë dhe inteligjencës artificiale kërkojnë vëmendje dhe zgjidhje të qëndrueshme. Anëtarësimi në Bashkimin Evropian është një proces transformues dhe i rëndësishëm strategjik, që kërkon reforma të thella dhe angazhim të palëkundur. Përmes punës së përditshme dhe vendimmarrjeve tuaja duhet të përmbushim çdo kriter dhe të përballemi me çdo sfidë për Shqipërinë anëtare në Bashkimin Evropian”, thotë Begaj mes të tjerash.
Nga mazhoranca socialiste, Begaj kërkon përgjegjshmëri dhe përulësi në ushtrimin e pushtetit, ndërsa nga opozita kërkon që të jetë aktive, konstruktive dhe e përkushtuar ndaj rolit të saj.
“Dialogu dhe respekti për dallimet janë themel i bashkëjetesës demokratike”, thekson Presidenti.
Ndërkohë, kujtojmë se një ditë para mbledhjes së Parlamentit të ri, më 11 shtator, do të zhvillohet edhe Asambleja e PS-së, ku kryeministri i Shqipërisë, Edi Rama pritet të prezantojë kabinetin e ri qeveritar./D.B/KP
Bota
Kreu i të drejtave të njeriut të OKB-së paralajmëron situatën “katastrofale” në Sudan
Published
12 hours agoon
September 8, 2025By
UBTnews
Kreu i të drejtave të njeriut i OKB-së të hënën e quajti situatën në rajonin e Darfurit të Sudanit “katastrofale” dhe paralajmëroi për mizori të përhapura ndërsa luftimet midis ushtrisë dhe forcave paramilitare intensifikohen.
Sipas Anadolu, gjatë informimit të Këshillit të të Drejtave të Njeriut në Gjenevë, Volker Turk tha se mijëra civilë janë vrarë këtë vit, ndërsa si Forcat e Shpejta të Mbështetjes (RSF) ashtu edhe Forcat e Armatosura Sudaneze tregojnë “mosrespekt të plotë” për ligjin ndërkombëtar humanitar.
“Pas më shumë se një viti nën rrethimin e RSF-së, situata në El Fasher është katastrofale”, tha ai.
“Shkalla e vuajtjeve të popullit sudanez në këtë vend të gjerë është e papërshkrueshme, duke kërkuar vëmendjen e plotë të botës”, shtoi ai.
Ai tha se njerëzit në El Fasher nuk kanë ushqim, ujë dhe ilaçe, ndërsa përballen me bombardime të vazhdueshme.
“Dhuna seksuale është e përhapur, kryesisht ndaj grave dhe vajzave të zhvendosura. Nuk ka rrugë të sigurta për të dalë nga qyteti, dhe unë kam ngritur disa herë rrezikun e mizorive të mëtejshme dhe të dhunës me motiv etnik”, shtoi ai.
“Unë kam ngritur disa herë rrezikun e mizorive të mëtejshme dhe të dhunës me motiv etnik”, tha Turk, duke bërë thirrje për veprim të vendosur ndërkombëtar për të ndaluar krimet e mizorive.
Ai u bëri thirrje të gjitha shteteve të respektojnë embargon e armëve të OKB-së, të ushtrojnë presion mbi palët në konflikt për të mbrojtur civilët, të sigurojnë akses humanitar të pakufizuar dhe të nxisin një armëpushim që do të hidhte bazën për qeverisje civile./D.B/KP

E papritur! Charlie Sheen zbulon sekrete nga jeta private

Zbulim i ri për hipertensionin: Ilaçi inovativ që mund të mposhtë ‘vrasësin e padukshëm’

Këto veprime nuk duhet t’i bëni në avion

Turqi: Kufizohet qasja në rrjete sociale

Kur kamera mashtron: Reagimi i Frankie Grande bëhet viral në MTV VMA

Kushtetuesja për akuzat e VV-së: Deklarime të pamatura, të dëmshme për zhvillimin demokratik

Votëbesimi në Francë trondit obligacionet, aksionet mbeten të pandryshuara

Më 12 shtator, seanca e parë e Kuvendi të ri në Shqipëri, Begaj mesazh deputetëve

Kreu i të drejtave të njeriut të OKB-së paralajmëron situatën “katastrofale” në Sudan
Të kërkuara
-
Aktualitet2 weeks ago
Profesori i UBT-së, Bahri Gashi, pjesë e rrjetit prestigjioz ndërkombëtar të recensimit shkencor në Taylor & Francis
-
Kërkime2 months ago
Profesori i UBT-së, Musa Sabedini, publikon punim shkencor në revistën ndërkombëtare JGPSCD në SHBA
-
Aktualitet2 months ago
BSc në Shëndet Publik dhe Shkenca Mjekësore në UBT – Investim për të ardhmen e shëndetit të popullatës
-
Lajmet nga UBT2 months ago
UBT shpall konkurs për pranimin e studentëve të rinj për vitin akademik 2025/26