Shëndet
Ekspertët paralajmërojnë: Kujdes nga përbërësi i përditshëm që rrit tensionin e gjakut
Published
2 months agoon
By
UBT NewsNjë përbërës që gjendet në çdo vakt të përpunuar mund të jetë një nga fajtorët më të mëdhenj për tensionin e lartë të gjakut – dhe jo, nuk bëhet fjalë për kripën, por për sheqernat e shtuara.
Ekspertët kanë ngritur alarmin se sheqeri i shtuar, i pranishëm në pije të gazuara, ushqime të përpunuara, gatime të gatshme, madje edhe në shumë produkte “të shëndetshme” mund të rrisë ndjeshëm tensionin e gjakut, duke rritur rrezikun për atak në zemër, infarkt cerebral dhe vdekje të parakohshme.
Sheqeri, një “vrasës i heshtur” krahas kripës
Edhe pse është e njohur se konsumi i tepërt shkakton hipertension, një sërë studimesh të fundit tregojnë se teprimi me sheqerna të shtuara mund të ketë të njëjtat efekte të rrezikshme për shëndetin kardiovaskular.
Sipas studimeve:
Personat që marrin më shumë se 25% të kalorive ditore nga sheqernat e shtuara janë tre herë më të rrezikuar për të vdekur nga sëmundjet e zemrës. Konsumimi i pijeve të ëmbëlsuara më shumë se 8 herë në javë shoqërohet me rritje të rrezikut për aneurizëm në zemër deri në 30%, si dhe rritje të rrezikut për dështim të zemrës apo infarkt cerebral deri në 20%.
Problemi i padukshëm: Miliona me tension të lartë pa e ditur
Rreth 14 milionë persona vetëm në Mbretërinë e Bashkuar jetojnë me tension të lartë të gjakut shumë prej tyre pa simptoma dhe pa e ditur. Në shumicën e rasteve, hipertensioni zbulohet vetëm pasi ndodh dëmtimi serioz.
Sipas ekspertëve, mungesa e vetëdijes për përmbajtjen e sheqerit të shtuar në produktet e kuzhinës e bën situatën edhe më alarmante, duke rritur rrezikun për komplikime të shumta shëndetësore.
Si ndikon sheqeri në trupin tonë?
Sheqeri ndikon negativisht në profilin metabolik, duke rritur rrezikun për sindromën metabolike, një grup problemesh që çojnë në diabet të tipit 2 e sëmundje të zemrës. Sheqernat e shtuara rrisin nivelin e acidit urik, një mbetje trupore që në nivele të larta mund të:
Ndikojë negativisht në prodhimin e oksidit nitrik – i cili ndihmon në relaksimin e enëve të gjakut;
Nxisë ngushtimin e enëve të gjakut dhe aktivizimin e sistemit renin-angiotensin-aldosteron, mekanizëm për tensionin e gjakut.
Studimet e reja: Sa më shumë ushqim të përpunuar, aq më shumë rrezik
Shkencëtarët në Kinë zbuluan se për çdo 100 gram ushqim ultra të përpunuar të konsumuar në ditë (të pasur me sheqerna dhe kripë):
Rreziku për ngjarje kardiovaskulare rritet me gati 6%;
Rreziku për hipertension rritet me 14.5%. Ushqimet ultra të përpunuara përfshijnë gjithçka që përmban ngjyrues artificialë, ëmbëlsues, konservues dhe përbërës që i japin jetëgjatësi produktit. Zgjidhje e re në horizont: ilaçi “cudibërës” për tensionin e lartë.
Miliona pacientë që nuk reagojnë ndaj trajtimeve ekzistuese për hipertensionin përfitojnë së shpejti nga një ilaç revolucionar i quajtur Baxdrostat. Ky medikament, i cilësuar si “triumf i shkencës”, është i pari që sulmon shkakun bazë të hipertensionit, jo vetëm simptomat.
Baxdrostat pritet të jetë i disponueshëm në sistemin shëndetësor britanik që nga viti i ardhshëm, në një kohë kur numri i të prekurve nën moshën 50 vjeç është në rritje alarmante. Faktorët kryesorë të hipertensionit: jo vetëm ushqimi
Përveç ushqimeve të përpunuara dhe kripës, ekspertët po theksojnë edhe rolin e mungesës së gjumit, dietës së dobët, alkoolit të tepërt (i cili shpesh përmban shumë sheqer), por edhe stresit kronik, veçanërisht te të rinjtë – një faktor që shpesh është anashkaluar.
Në përfundim: Sheqeri – armiku i padukshëm i zemrës
Ndërsa kripa ka qenë në qendër të vëmendjes kur flitet për hipertensionin, sheqeri i shtuar në ushqimin e përditshëm mund të jetë “vrasës i heshtur” tjetër që po na dëmton shëndetin në mënyrë të pandërgjegjshme.
Ekspertët këshillojnë që konsumatorët të lexojnë me kujdes etiketat dhe të reduktojnë sa më shumë produktet e përpunuara, për të ruajtur një zemër të shëndetshme dhe jetë më të gjatë.
Shëndet
Arrat – Një praktikë e thjeshtë me përfitime të mëdha për shëndetin
Published
14 hours agoon
November 6, 2025By
UBT News
A e dinit se një ritual kaq i thjeshtë si zhytja e arrave në ujë mund të përmirësojë ndjeshëm shëndetin tuaj?
Ky proces i thjeshtë i bën arrat më të lehta për t’u tretur dhe rrit shfrytëzimin e lëndëve ushqyese nga trupi.
Më pak acid fitik: Arrat e zhytura përmbajnë më pak acid fitik, gjë që lejon trupin të thithë mineralet si magnezi, zinku dhe hekurin më efikas. Çdo grusht arrash ofron përfitimet maksimale për organizmin.
Ngopje më e gjatë: Për shkak të çlirimit të ngadaltë të energjisë, arrat e zhytura ju mbajnë të ngopur për më gjatë, duke zvogëluar nevojën për ushqime të lehta midis vakteve dhe ndihmuar në mbajtjen e një peshe të shëndetshme.
Energjia e qëndrueshme: Ato ngadalësojnë tretjen e karbohidrateve, parandalojnë rritjet e papritura të sheqerit në gjak dhe ofrojnë energji të qëndrueshme gjatë gjithë ditës.
Shëndeti i zemrës: Acidet yndyrore Omega-3 ndihmojnë në ruajtjen e raportit optimal të kolesterolit të mirë dhe të keq, duke kontribuar në shëndetin e zemrës dhe enëve të gjakut.
Funksioni i trurit: Vitamina E dhe vitaminat e grupit B mbështesin funksionet e trurit, përmirësojnë kujtesën dhe përqendrimin, duke i bërë arrat një zgjedhje të shkëlqyer për mëngjes ose si meze të lehtë.
Antioksidantët: Neutralizojnë radikalet e lira, zvogëlojnë stresin oksidativ dhe ndihmojnë në ngadalësimin e procesit të plakjes.
Ky ritual i thjeshtë nuk është vetëm një mënyrë për të shijuar arrat, por një mënyrë praktike për të mbështetur shëndetin e përgjithshëm dhe mirëqenien në jetën tuaj të përditshme. /A.Z/UBT News/
Shëndet
Si të humbni dhjamin e barkut pa dieta ekstreme dhe pa palestra?
Published
16 hours agoon
November 6, 2025By
UBT News
Në rrjetet sociale mund të keni parë sfidën “Plank Challenge”, por arsyeja për të ulur dhjamin e barkut nuk lidhet vetëm me pamjen fizike.
Dhjami visceral, ai që grumbullohet thellë rreth organeve si mëlçia dhe zorrët, mund të rrisë rrezikun për sëmundje kronike, përfshirë sëmundjet e zemrës, diabetin, sëmundjet e mëlçisë dhjamore jo-alkoolike dhe disa lloje kanceri.
Zakone të thjeshta të përditshme ndikojnë ndjeshëm në reduktimin e këtij dhjami, sipas eksperteve të ushqyerjes.
1. Qëndrimi ulur për shumë orë është zakoni më i keq
Dietologia Erin Palinski-Wade thotë: “Qëndrimi ulur për periudha të gjata është zakoni numër një që duhet ndalur për ta reduktuar dhjamin e barkut.”
Shumica e njerëzve nuk lëvizin mjaftueshëm. Udhëzimet shëndetësore rekomandojnë të paktën 150 minuta aktivitet fizik në javë, por më pak se gjysma i arrijnë këto nivele.
Sipas Palinski-Wade, lëvizja ndihmon në ndërtimin e masës muskulore, rrit metabolizmin edhe në pushim dhe përmirëson përbërjen trupore. Përveç kësaj, ndihmon në rregullimin e nivelit të insulinës dhe djegien më efikase të dhjamit të depozituar.
2. Strategji të thjeshta për të lëvizur më shumë
Filloni me hapa të vegjël: Mjaftojnë 10-15 minuta aktivitet, një shëtitje, vallëzim apo joga. Përdorni shkallët në vend të ashensorit ose parkoni më larg. (Patricia Bannan)
Bëjeni zakon: Përsëritja e aktivitetit çdo ditë, si larja e dhëmbëve, krijon rutinë të qëndrueshme.
Ushtroni me shoqëri: Një mik mund të mbajë motivimin. Festoni arritjet e vogla, si numrin e hapave të përditshëm.
Vendosni kujtesa: Çdo 30–60 minuta ngrihuni, shtrihuni ose ecni pak për të aktivizuar qarkullimin e gjakut dhe muskujt.
Lëvizni gjatë bisedave telefonike: Ecni në vend që të rrini ulur.
Ushtrime me pesha: 1–2 herë në javë, duke përfshirë grupet kryesore të muskujve, ndihmon ndjeshëm në djegien e dhjamit.
Ndryshoni rutinën: Ushtrimet aerobike ose intervalet intensive janë efikase; 3 seanca në javë mund të japin rezultate të dukshme.
3. Këshilla shtesë për të reduktuar dhjamin e barkut
Flini mjaftueshëm: Një natë e keqe gjumi mund të rrisë oreksin dhe rezistencën ndaj insulinës, duke favorizuar depozitimin e dhjamit.
Ulni stresin: Meditimi, frymëmarrja e thellë dhe ushtrimet e ndërgjegjësimit ndihmojnë në uljen e kortizolit, hormonit që lidhet me grumbullimin e dhjamit.
Shtoni fibra në dietë: Fibrat balancojnë sheqerin në gjak, ulin rezistencën ndaj insulinës dhe reduktojnë oreksin.
Mos shmangni yndyrat e shëndetshme: Peshqit si salmoni, skumbria, sardelet dhe trofta janë të pasur me omega-3, që ulin inflamacionin dhe përmirësojnë metabolizmin e dhjamit.
Sekreti i suksesit: Vazhdimësia, jo perfeksioni
Palinski-Wade përfundon: “Sekreti nuk është të jesh perfekt. Lëviz trupin çdo ditë, dhe shëndeti do të të ndjekë vetë.”
Me këto ndryshime të vogla dhe strategji të përditshme, humbja e dhjamit të barkut dhe përmirësimi i shëndetit bëhen të arritshme pa dieta ekstreme ose palestra intensive. /A.Z/UBT News/
Shëndet
Shijoni vjeshtën me 5 ushqime kryesore për energji dhe shëndet
Published
20 hours agoon
November 6, 2025By
UBT News
Vjeshta është stina ideale për fruta, perime dhe ushqime nëntokësore që ndihmojnë në humbjen e kilogramëve, mbrojtjen e zemrës dhe forcimin e imunitetit.
Kungulli i artë – i njohur si mbreti i vjeshtës, mund të përdoret në byrek, supa apo ëmbëlsira. Mund të piqet në furrë dhe të shoqërohet me kajmak dhe arra, duke shijuar vlerat e tij të pasura ushqyese.
Kërpudhat – të pasura me vitaminë B, selenium, zink dhe kalium, ofrojnë energji, pak kalori dhe mbrojnë zemrën falë vlerave antioksiduese.
Lulelakra – një perime super e shëndetshme me vitamina B, C, K, Omega-3 dhe fibër. Përmban sulforafan, substancë që ndihmon në luftimin e qelizave të dëmshme dhe përmirëson tretjen.
Molla – fruti i shëndetshëm që mbron zemrën dhe ul rrezikun e diabetit tip 2. Konsumi i dy mollëve në ditë përmirëson kolesterolin dhe ul sheqerin në gjak.
Dardha – e pasur me fibër, vitamina B2, C, E, bakër, kalium dhe antioksidantë. Konsumimi i saj, veçanërisht me lëkurë, ndihmon në rregullimin e sheqerit dhe mirëmbajtjen e peshës trupore.
Vjeshta sjell bollëk të ushqimeve që janë të shijshme dhe njëkohësisht të dobishme për shëndetin. /A.Z/UBT News/
Shëndet
Çaji i zi: Pija e dytë më e konsumuar në botë
Published
20 hours agoon
November 6, 2025By
UBT News
Çaji është pija e dytë më e konsumuar në botë, pas ujit, dhe të gjithë llojet e tij vijnë nga bima Camellia sinensis.
Diferencat mes çajit të zi, të gjelbër dhe të bardhë burojnë nga mënyra e korrjes dhe përpunimit. Për të prodhuar çaj të zi, gjethet kalojnë procesin e zbehjes, plasaritjes, mbështjelljes dhe oksidimit të plotë. Çaji i zi përbën rreth 75% të konsumit global të çajit.
Përfitimet shëndetësore
Çaji i zi përmban antioksidantë dhe ka disa përfitime të mundshme shëndetësore:
Ul rrezikun e disa llojeve të kancerit.
Ndihmon në kontrollin e tensionit të lartë të gjakut.
Mbështet funksionimin e duhur të zemrës.
Vepron si antioksidant natyral që mbron qelizat nga dëmtimet.
Rreziqet e mundshme
Përmban kafeinë, e cila mund të shkaktojë probleme tek personat e ndjeshëm ndaj saj.
Disa lëndë minerale të pranishme mund të jenë toksike në sasi të larta.
Në raste të rralla, konsumimi i tepërt mund të shkaktojë anemi.
Ekspertët rekomandojnë konsum të moderuar për të përfituar avantazhet e tij pa rrezikuar shëndetin. /A.Z/UBT News/
Hëna Castor ndriçon qiellin, është superhëna më e madhe e vitit 2025
Google njofton planin më të madh të investimeve në Gjermani
Si të pastroni mikrovalën nga yndyra në mënyrë natyrale?
Në Ferizaj po ndërtohet Qendra e re Multifunksionale me vlerë mbi 3.2 milionë euro
Influencuesja e njohur gjendet e pajetë në apartamentin e një 51-vjeçari
Zyrtare: Daniele De Rossi merr drejtimin e skuadrës italiane
Siguria e fëmijëve, tre produkte që nuk blihen kurrë të përdorura
Google Maps përforcohet me AI-në Gemini
Ekipet e forenzikës policore në vendin e ngjarjes ku ndodhi vrasja e dyfishtë në Malishevë
Të kërkuara
-
Lajmet2 months agoProfesori i UBT-së, Bahri Gashi, pjesë e rrjetit prestigjioz ndërkombëtar të recensimit shkencor në Taylor & Francis
-
Aktualitet2 weeks agoProfesoresha e UBT-së, Marigona Bekteshi-Ferati, fituese e bursës prestigjioze Fullbright Visiting Scholar, Profesor Vizitor dhe Post Doktoraturë
-
Rajoni1 month agoPolicia, FSK-ja dhe Shërbyesit Civilë përfitojnë bursë 20 për qind në programet Master Shkenca Politike dhe Studime të Sigurisë në UBT
-
Vendi2 months agoVotoni për UBT-në dhe Rektorin Hajrizi në Triple E Awards: Dy nominime të reja ndërkombëtare për institucionin dhe Kosovën
