Lajmet
Edhe pas një shekulli, qentë endacakë bëhen sërish viktima të politikës në Turqi
Kohët e fundit kjo temë ka qenë një përzierje dashurie-urrejtjeje, e cila ka marrë një ngjyrë politike.
Published
3 years agoon
By
UBT newsQentë e rrugës të Stambollit, të kudondodhur, janë përfshirë nga një stuhi politike që përfshin presidentin Rexhep Tayyip Erdogan dhe një aplikacion i cili po konsiderohet se ndihmoi në vrasjen e tyre.
Numri i madh i kafshëve endacake — qentë dhe macet — që vërtiten mes njerëzve dhe pushojnë në sheshet publike është gjë e zakonshme në Turqi. Ata bredhin edhe afër monumenteve të tilla si Aja Sofia dhe Xhamia Blu.
Kjo nuk është rastësi, sipas Ekrem Isin, një studiues që shkroi “Komuna me katër këmbë: Qentë e rrugës së Stambollit”.
“Ne jemi një shoqëri që bashkëjetojmë me kafshët. Në fakt është një traditë lindore. Çdo lagje ka qentë dhe njerëzit që kujdesen për to”, tha ai në një intervistë.
Në disa kultura islame, besimtarët i shohin qentë si krijesa të pafajshme që do të flasin në ditën e gjykimit dhe do të hapin rrugën e besimtarëve për në parajsë. Por deri atëherë, ata shihen si të papastër dhe më së miri të mbahen jashtë në rrugë!
“Pra, edhe pse njerëzit tanë i donin qentë, ata nuk i çuan në shtëpi, por i ushqyen në rrugë”, tha Isin.
Kohët e fundit kjo temë ka qenë një përzierje ndjenjash dashurie-urrejtjeje që, si shumica e gjërave në vendin e polarizuar dhimbshëm, ka marrë një ngjyrë politike më vete.
Në fund të vitit të kaluar, një vajzë katërvjeçare u sulmua dhe u plagos rëndë nga një tufë qenësh Pit bull në Gaziantep.
Qentë ishin kafshë shtëpiake dhe jo endacakë, megjithatë, Erdogan deklaroi se: “Kafshët endacake u përkasin strehimoreve, jo rrugëve”.
Komenti në dukje i padëmshëm në fakt synonte rivalin e tij të madh, kryebashkiakun e Stambollit, Ekrem Imamoglu.
Ambicioz politikisht dhe i ditur në fushën e medias, Imamoglu mundi aleatin e Erdoganit në sondazhet shumë të diskutueshme në vitin 2019.
Dy muaj përpara sulmit ndaj vajzës, Imamoglu kishte nisur një nga fushatat e tij të shumta në mediat sociale – një që shfaqte udhëtimet e një qeni endacak të quajtur Boji në trenat dhe tragetet e Stambollit.
Mesazhi i Erdoganit ishte i qartë se gjoja “qeveria po përpiqet t’i bëjë rrugët e sigurta nga qentë e lëshuar nga opozita”.
Nënkryetari i CHP-së, Ali Oztunc, i cili mbikëqyr mirëqenien e kafshëve, akuzoi qeverinë se dështoi për t’u dhënë qyteteve të udhëhequra nga opozita fonde të mjaftueshme për të kastruar dhe strehuar qentë endacakë.
Argumentet u bënë më urgjente me shfaqjen e një aplikacioni të quajtur Havrita, i cili lejoi përdoruesit të raportonin vendndodhjen e saktë të endacakëve. Qentë filluan të ngordhnin në grupe pas lansimit të këtij aplikacioni në maj.
“Ne filluam të dëgjojmë më shumë rreth rasteve të helmimit ose vrasjeve masive”, tha avokatja Gulsaniye Ekmekci, e cila kryeson komisionin që mbron të drejtat e kafshëve në Stamboll.
Këtë muaj, një gjykatë e Ankarasë mbajti anën e kritikëve të aplikacionit, duke bllokuar aksesin në uebsajtin e saj ashtu edhe në aplikacion.
“Ne nuk mund ta zgjidhim problemin duke vrarë kafshë”, tha Ekmekci.
Stambolli është përpjekur të eliminojë qentë endacakë edhe më parë.
Më 1910, osmanët internuan 80,000 qen endacakë në një ishull të shkretë në Detin Marmara si pjesë e një përpjekjeje për modernizim që synonte t’i jepte kryeqytetit të atëhershëm të perandorisë një ndjenjë më evropiane.
“Nuk kishte asnjë pikë ujë për të pirë dhe qentë vranë njëri-tjetrin nga uria dhe etja”, kishte shkruar romancieri francez dhe oficeri i marinës Pierre Loti, i cili frekuentonte Stambollin në atë kohë.
“Sa herë që një varkë kalonte pranë ishullit, të gjithë ata vraponin në breg dhe ju mund të dëgjonit vajtime që të thyenin zemrën”.
“Barking Island” i regjisorit Serge Avedikiani, i cili fitoi Palmën e Artë të Filmit të Shkurtër në 2010 në Kanë, mendon se qentë janë bërë sërish viktima të politikës.
“Një shekull më vonë, qentë po përdoren përsëri si koka turku”, tha Avedikian për AFP.
“Meqenëse nuk ka dialog në shoqëri dhe nuk ka marrëveshje për pothuajse asnjë çështje, ata i lajnë hesapet me qen”, tha ai.
Por Volkan Koc, themeluesi i strehës Patilikoy në kryeqytetin modern turk Ankara, ka një pikëpamje më optimiste.
“Evropianët e kanë zgjidhur këtë problem duke sterilizuar qentë dhe duke i ofruar për birësim”, tha ai.
“Ne mund të jemi prapa në këtë, por njerëzit tanë kanë zemra të mira. Ne kurrë nuk do të lejojmë një pakicë të dëmtojë kafshët”./UBTNews/
Sport
FIFA përjashton një komb nga Botërori 2026
Published
43 minutes agoon
November 13, 2025By
UBT News
FIFA ka marrë një vendim të pazakontë duke ndaluar një komb nga pjesëmarrja në kualifikimet për Kupën e Botës 2026, ndonëse të gjitha kombet e tjera të Konfederatës Aziatike të Futbollit (AFC) morën pjesë.
Bëhet fjalë për Ishujt Mariana të Veriut, një territor mikronezian i Shteteve të Bashkuara, që ndonëse është anëtar i AFC-së, ende nuk është pranuar në FIFA.
Për këtë arsye, ata u përjashtuan nga të gjitha fazat e kualifikimeve për Botërorin dhe për Kupën e Azisë 2027.
Kjo nuk është hera e parë që kombi ishullor përballet me përjashtim, pasi e njëjta gjë kishte ndodhur edhe në ciklet kualifikuese për Kupën e Azisë 2019 dhe 2023.
Ishujt Mariana të Veriut ndodhen në juglindje të Japonisë dhe sporti më popullor atje është bejsbolli, megjithëse futbolli po fiton gjithnjë e më shumë ndjekës.
Drejtori ekzekutiv i Federatës së Futbollit të Ishujve Mariana, Ruselle Zapanta, ka deklaruar më parë se synimi i tyre është që futbolli të bëhet sporti kryesor në vend në të ardhmen./S.K/KP/
Lajmet nga UBT
Rektori Hajrizi folës kryesor në Kongresin e VII-të Ndërkombëtar TURKIC COSE 2025
Published
45 minutes agoon
November 13, 2025By
Driton Iseni
Rektori i UBT-së, Prof. Dr. Edmond Hajrizi, ishte folësi kryesor në Kongresin e VII-të Ndërkombëtar “TURKIC COSE 2025 – Turkic World Congress on Science and Engineering”, i cili po mbahet në Parkun Shkencor, Inovativ dhe Teknologjik të UBT-së.
Rektori Hajrizi prezantoi punimin me titull: “A Small-Scale, Smart Self-Sustaining Entrepreneurial Innovation-Based Ecosystem Model: Case Studies Related with Smart City, Digital Twins and Sustainable Developments”, një koncept inovativ që përfaqëson filozofinë dhe qasjen unike të UBT-së ndaj zhvillimit të qëndrueshëm, inovacionit, sipërmarrjes dhe transformimit të qyteteve në ekosisteme të mençura.
Në prezantimin e tij, Rektori Hajrizi theksoi se UBT 5S Model (Small-Scale, Smart, Self-Sustaining, Entrepreneurial Innovation-Based Ecosystem) është rezultat i më shumë se 30 viteve përvojë akademike, kërkimore dhe zhvillimore, dhe përfaqëson një qasje sistemike që lidh arsimin, kërkimin shkencor, biznesin dhe komunitetin në një mjedis të integruar të inovacionit.
Ky model, që tashmë është zbatuar në UBT Smart City dhe UBT Future Campus, funksionon si një ekosistem i qëndrueshëm dhe vetëmbajtës, ku studentët, profesorët, studiuesit dhe partnerët ndërkombëtarë ndërveprojnë në mënyrë të drejtpërdrejtë për të krijuar zgjidhje të reja për qytetet inteligjente, digjitalizimin, qëndrueshmërinë dhe zhvillimin ekonomik. Ky model u cilësua si një ndër qasjet më të avancuara në Evropën Juglindore për zhvillimin e ekosistemeve të qëndrueshme të inovacionit dhe për ndërtimin e qyteteve të mençura përmes arsimit dhe kërkimit shkencor.
Lajmet
Muric: Do të jemi në garë me Zvicrën edhe për vendin e parë
Published
1 hour agoon
November 13, 2025By
UBT News
Në prag të dy ndeshjeve vendimtare të Kombëtares së Kosovës në kuadër të kualifikimeve për Kampionatin Botëror 2026, ndaj Sllovenisë dhe Zvicrës, portieri i Dardanëve, Arijanet Muriç, ishte i ftuari i radhës në “FFK Podcast”.
Edhe pse nuk do të mund të jetë pjesë e ndeshjes së parë për shkak të pezullimit nga dy kartonë të verdhë, Muriç shfaqi besim dhe motivim të madh për ekipin, duke theksuar se Kosova është në garë edhe për vendin e parë.
“Sigurisht, duam të paktën vendin e dytë për të luajtur ‘play-off’-in. Por mendoj se do të jemi në garë me Zvicrën edhe për vendin e parë. Shpresoj kështu. Fillimisht duhet të përqendrohemi në ndeshjen kundër Sllovenisë, jemi në formë shumë të mirë, të gjithë lojtarët janë të shëndetshëm. S’ka lëndime dhe ekipi është i plotë. Vetëm unë s’mund të jem pjesë për shkak të dy kartonëve të verdhë”, tha Muriç.
Ai nuk e fsheh keqardhjen që nuk do të jetë pjesë e ekipit në ndeshjen kundër Sllovenisë.
“Po, sigurisht që më vjen keq. Do të ishte më e lehtë sikur të luaja. Nëse skuadra humb pa mua, më dhemb më shumë”, theksoi ai, por njëkohësisht shprehu besim të plotë te bashkëlojtarët në portë: “Stërviten njësoj si unë dhe japin maksimumin çdo ditë për t’u përmirësuar, prandaj janë gati”, tha ai.
Sa i përket atmosferës në kampin e Dardanëve, portieri i Kombëtares u shpreh optimist.
“Ne nuk kemi frikë. Nuk ka tension apo energji negative në ekip për ndeshjen e radhës. Dhe nuk duhet të kemi frikë ta luajmë ndeshjen. Nuk kemi presion, vetëm energji pozitive. Dhe kur i shikoj lojtarët, më duket që të gjithë e ndjejnë njësoj. Të gjithë janë të motivuar, kjo më jep ndjesi shumë pozitive”, shtoi Muriç.
Tutje Muriç foli për karrierën e tij me Kombëtaren dhe klubet, duke kujtuar debutimin e tij ndaj Azerbajxhanit dhe disa nga momentet më të veçanta me fanellën e Kosovës. “Ndeshja ndaj Republikës Çeke në Prishtinë ishte shumë e veçantë. Ata ishin në formë të lartë, por ne luajtëm shkëlqyeshëm. Edhe ajo ndaj Suedisë 2–0 ishte shumë e bukur”, u shpreh ai.
Portieri 27-vjeçar tregoi edhe për rrugëtimin e tij në klubet evropiane, teksa theksoi se një kohë pauzoi nga futbolli./S.K/KP/
Lajmet
Hoxha pret në takim komandantin e KFOR-it, flasin për situatën e sigurisë në Kosovë
Published
1 hour agoon
November 13, 2025By
UBTnews
Drejtori i Përgjithshëm i Policisë së Kosovës, Gazmend Hoxha me bashkëpunëtorë, priti në takim komandantin e KFOR-it, Ozkan Ulutash, i cili po ashtu ishte i shoqëruar nga stafi i tij.
Në njoftimin e Policisë bëhet e ditur se në takim u diskutuan tema të ndryshme të cilat ishin në interes të situatës së sigurisë në Republikën e Kosovës.
“Në takim u konfirmua vazhdimi i bashkëpunimit të mëtejmë dhe avancimi i shkëmbimit të informacioneve në funksion të ruajtjes së një ambienti më të qetë dhe të sigurt për të gjithë qytetarët pa dallim. Pikë tjetër e diskutimeve ishin aktivitetet e përbashkëta në mes të PK-së dhe KFOR-it, të cilat reflektojnë në situatën e sigurisë në tërë vendin, përfshirë veriun”, thuhet në njoftim.
“Të dy palët u dakorduan se vazhdimi i bashkëpunimit, mirëbesimit dhe realizimit të aktiviteteve të përbashkëta, ndikon në rritjen e mëtejme të nivelit të sigurisë së përgjithshme”./EO
FIFA përjashton një komb nga Botërori 2026
Rektori Hajrizi folës kryesor në Kongresin e VII-të Ndërkombëtar TURKIC COSE 2025
Muric: Do të jemi në garë me Zvicrën edhe për vendin e parë
Hoxha pret në takim komandantin e KFOR-it, flasin për situatën e sigurisë në Kosovë
Komuna e Prishtinës i dërgon shkresë Hekuran Muratit, për zhbllokimin e buxhetit të kryeqytetit
KQZ tërheq mbi 13 mijë pako me vota jashtë Kosovës, fillon vlerësimi i tyre
Ndeshja e Kosovës me Slloveninë pritet të ketë atmosferë të zjarrtë në Ljubljanë
Marramendja e papritur mund të jetë shenjë e goditjes në tru!
Roberto Mancini bëhet me klub të ri
Të kërkuara
-
Lajmet3 months agoProfesori i UBT-së, Bahri Gashi, pjesë e rrjetit prestigjioz ndërkombëtar të recensimit shkencor në Taylor & Francis
-
Aktualitet3 weeks agoProfesoresha e UBT-së, Marigona Bekteshi-Ferati, fituese e bursës prestigjioze Fullbright Visiting Scholar, Profesor Vizitor dhe Post Doktoraturë
-
Rajoni2 months agoPolicia, FSK-ja dhe Shërbyesit Civilë përfitojnë bursë 20 për qind në programet Master Shkenca Politike dhe Studime të Sigurisë në UBT
-
Vendi2 months agoVotoni për UBT-në dhe Rektorin Hajrizi në Triple E Awards: Dy nominime të reja ndërkombëtare për institucionin dhe Kosovën
