Kuriozitete

‘Edhe oktapodët shohin makthe’, shkencëtarët zbulojnë sjellje të çuditshme tek gjallesa ujore

“Ishte vërtet e çuditshme sepse dukej sikur kishte dhimbje për një moment”, përshkruan Ramos.

Published

on

Shkencëtarët kanë regjistruar një sjellje të çuditshme tek një oktapod në laborator, në të cilin sjelljen e tij ia atribuojnë mundësisë që ai të kishte një makth.

Gjatë një muaji, studiuesit panë oktapodin duke u zgjuar nga një gjumë i qetë dhe përpëlitej, një sjellje që pothuajse dukej sikur molusku vuante nga një lloj çrregullimi i gjumit.

Por a kishte vërtet makthe oktapodi? Shkencëtarët kanë dhënë disa shpjegime për sjelljen e tij, të cilën ata e cilësuan si të pazakontë.

Materiali nga laboratori në Universitetin Rockefeller në Nju Jork regjistron katër episode në të cilat Costello, një oktapod insularis, ndërsa me sa duket flinte i qetë në akuariumin e tij, befas fillon të përplasë tentakulat e tij me furi. Në dy prej këtyre episodeve, Costello hedh bojë në ujë një mekanizëm i zakonshëm mbrojtës kundër grabitqarëve të tij.

“Për të gjitha studimet që kemi bërë mbi oktapodët dhe cefalopodët e tjerë, ka ende shumë gjëra që nuk dimë”, vëren Eric Ramos, një studiues postdoktoral në Universitetin e Vermontit.

Sipas asaj që studiuesit përshkruajnë në një para-publikim mbi bioRxiv, i cili ende nuk është vlerësuar, disa nga këto sjellje ngjajnë me reagimet e oktapodëve kur bien në kontakt me një grabitqar të mundshëm në natyrë.

Kjo i bën shkencëtarët të spekulojnë se “kafsha mund të ketë reaguar ndaj një episodi të kujtesës negative ose ka paraqitur një formë parasomnie”, d.m.th. një çrregullim gjumi. Megjithatë, ata vetë pranojnë se nuk mund të nxjerrin një përfundim të caktuar nga vëzhgimi i tyre.

“Ishte vërtet e çuditshme sepse dukej sikur kishte dhimbje për një moment. Dhe më pas, ai u ngrit sikur të mos kishte ndodhur asgjë, duke vazhduar ditën normalisht”, përshkruan Ramos, duke iu referuar episodit të veçantë.

Megjithatë, studiuesit, duke përmendur kërkimet e fundit në një specie tjetër oktapodi, po shqyrtojnë mundësinë që lëvizjet e pakontrollueshme të tentakulës mund të mos jenë të lidhura me “makthet” ose me kujtesën negative, por më tepër si rezultat i plakjes në sistemin nervor.

Në një specie tjetër të oktapodit gjigant të Paqësorit (Enteroctopus dofleini), studiuesit kohët e fundit gjetën një lidhje midis plakjes dhe përkeqësimit të sistemit nervor, me moluskun që u regjistrua në video duke tundur tentakulat e tij sikur të mos kishte kontroll mbi lëvizjen e tyre. Për shkencëtarët kjo lidhet më shumë me moshën sesa me sjelljen mbrojtëse ndaj grabitqarëve.

Dhe në të vërtetë, Costello, speciet e të cilit kanë një jetëgjatësi prej 12 deri në 18 muaj, vdiq menjëherë pas këtyre episodeve. “Nuk e përjashtoj mundësinë që pleqëria të jetë një nga faktorët e incidenteve”, vëren Ramos.

Ka mundësi që sjellje të tilla të duken të pazakonta, por në fakt nuk janë, theksojnë shkencëtarët, duke qenë se nga njëra anë laboratorët nuk i filmojnë oktapodët 24 orë në ditë dhe nga ana tjetër, shumë prej tyre vriten para se të plaken./syri.net/

Continue Reading

Kuriozitete

Fotoja e vitit: Portreti i një djali palestinez të plagosur shpallet fitues i “World Press Photo”

Published

on

Një portret i mahnitshëm i një djali të ri palestinez, Mahmoud Ajjour, i cili humbi të dy duar në një sulm ajror izraelit në qytetin e Gazës, ka fituar titullin e fotos më të mirë të “World Press Photo”.

Fotografja Samar Abu Elouf, gjithashtu nga Gaza, takoi nëntëvjeçarin Mahmoud pas tre muajsh, kur ai dhe familja e tij u evakuan në Doha, Katar, për trajtim mjekësor. Ajjour kishte pësuar dëmtime të rënda nga shpërthimi që ia këputi njërin krah dhe ia gjymtoi tjetrin.

Në shënime Abu Elouf tregon për momentin kur nëna e Mahmudit i shpjegoi se fjalët e para pas operacionit ishin: “Si do të jem në gjendje të të përqafoj?”

Foto e publikuar në “The New York Times”, është pasqyrë e dhimbshme e pasojave të luftës në Gaza, e cila ka shkaktuar dhjetëra mijëra të vdekur.

Kjo foto përfaqëson më shumë se një histori personale; ajo tregon një luftë të gjerë që ka pasoja të thella për brezat. Gjyqtarët e “World Press Photo” ishin tërhequr nga kontrastet mes dritës dhe errësirës, bukurisë dhe dhimbjes në imazhin fitues.

Nga më shumë se 60,000 aplikime nga 3,778 fotografë në mbi 140 shtete, ky imazh u zgjodh si më i miri.

Dy vepra të tjera janë nderuar si nënkampione, duke përfshirë një imazh të emigrantëve kinezë që ngrohen nga një zjarr pas kalimit të kufirit SHBA-Meksikë dhe një fotografi tronditëse e një të riu që kalon një shtrat lumi të shkretëtiruar në Amazonë.

Imazhet fituese janë ekspozuar në Amsterdam dhe do të shfaqen gjithashtu në Londër, Sidnej, Xhakartë dhe Mexico City.

Continue Reading

Kuriozitete

Teleskopi gjen shenja jete në planetin e largët

Published

on

Shkencëtarët kanë gjetur prova të reja, por paraprake, se një botë e largët që rrotullohet rreth një ylli tjetër mund të jetë shtëpia e jetës.

Një ekip i Kembrixhit që studion atmosferën e planetit të quajtur K2-18b ka zbuluar shenja të molekulave që në Tokë prodhohen nga organizma të thjeshtë.

Rezultatet janë pikasur nga teleskopi hapësinor James Webb i NASA-s, por ekipi dhe astronomët e pavarur theksojnë se nevojiten më shumë të dhëna për të konfirmuar këtë gjë.

Studiuesi, Prof Nikku Madhusudhan, tha në laboratorin e tij në Institutin e Astronomisë të Universitetit të Kembrixhit se shpreson të marrë provat kryesore.

“Kjo është prova më e fortë. Ende që ka gjasa të ketë jetë atje. Mund të them realisht se ne mund ta konfirmojmë këtë sinjal brenda dy vitesh”.

K2-18b është dy herë e gjysmë më i madh se Toka dhe është shtatëqind trilionë milje larg nesh.

 

Continue Reading

Kuriozitete

Studimi: Fëmijët e dytë kanë më shumë gjasa të shfaqin probleme sjelljeje

Published

on

Një studim nga MIT zbuloi se fëmijët e dytë të familjes – veçanërisht djemtë kanë më shumë gjasa të shfaqin sjellje problematike krahasuar me vëllezërit apo motrat më të mëdha.

Duke analizuar të dhëna nga familje në SHBA dhe Danimarkë, studiuesit zbuluan se djemtë e lindur të dytë kanë 20% deri në 40% më shumë gjasa të kenë probleme në shkollë apo me ligjin.

Një nga arsyet mund të jetë fakti që fëmijët e parë përfitojnë vëmendje të plotë nga prindërit dhe kanë si shembull modele më të pjekura, ndërsa fëmijët e dytë shpesh marrin si shembull vëllezërit e motrat e tyre që janë ende duke u zhvilluar.

Megjithatë, kjo nuk është një rregull që vlen për të gjithë, pasi sjellja ndikohet edhe nga mënyra e rritjes, dinamika familjare dhe personaliteti i fëmijës.

 

Continue Reading

Kuriozitete

Diamanti blu ne ankand/ Guri i çmuar, pjesë e trashëgimisë mbretërore të Indisë

Published

on

Një diamant blu i rrallë nga Golconda mbi 23 karat do të dalë në ankand në Christie’s.

Guri i çmuar dikur zotërohej nga Maharajt e Indorit ëdhe është diamanti blu më i rëndësishëm që është nxjerrë ndonjëherë në ankand.


Diamanti u zbulua në minierat legjendare Golconda në Indinë jug-qendrore, e njohur për prodhimin e disa prej diamanteve më të famshëm në botë, duke përfshirë Diamantin Hope.

Ajo që është unike është se guri nuk ka ndryshuar në më shumë se 100 vjet, 23.24 karat dhe nuk ka ndryshuar formë, peshë apo madhësi.

Grui i çmuar ishte një pjesë e trashëgimisë mbretërore të Indisë dhe dikur zotërohej nga Maharajt e Indorit.  Diamantet Golconda janë gurët më të mirë transparentë dhe të rrallë në botë.

Shitja pritet të shënojë një rekord. Vlerësimet shkojnë nga 35 deri në 50 milionë dollarë.

Me 45,52 karat, Diamanti Hope është diamanti më i madh blu që është zbuluar ndonjëherë.

 

Continue Reading

Të kërkuara