Lajmet

“E Premtja e Përgjakshme”: Çfarë ndodhi në Zahedan të Iranit?

Sipas IHR, 63 persona të përmendur u vranë në dhunën e së premtes.

Publikuar

Forcat iraniane të sigurisë masakruan dhjetëra javën e kaluar në provincën juglindore të Sistan-Baluchistanit kur hapën zjarr ndaj protestuesve në Zahedan që shpërtheu ndërsa Irani po tronditet nga demonstratat mbarëkombëtare duke u akuzuar nga aktivistët e të drejtave.

Media shtetërore në Iran i karakterizoi trazirat që filluan më 30 shtator pas lutjeve të së premtes si sulme nga “ekstremistët” në stacionet e policisë që lanë të vdekur pesë anëtarë të Gardës Revolucionare.

Megjithatë, aktivistët thonë se imazhet e tmerrshme të kufomave të gjakosura me plagë nga plumbat janë emblematike e politikave represive të Teheranit ndaj një rajoni të varfër të pakicës etnike.

Ku ndodhën vrasjet?

Zahedan është qyteti kryesor i Sistan-Baluchistan, rajoni më i varfër i Iranit, në kufi me Pakistanin. Zahedani është një nga qytetet e pakta të Iranit me shumicë sunite dhe rajoni është i populluar nga pakica etnike Baluche që i përmbahet Islamit Sunit dhe jo shiizmit mbizotërues në Iran.

Aktivistët janë ankuar prej kohësh se rajoni ka qenë viktimë e diskriminimit nga udhëheqja klerikale shiite e Iranit, me një numër joproporcional të vendasëve të vrarë në përleshje çdo vit dhe gjithashtu të varur në ekzekutime.

Amnesty International tha më 2021 se të paktën 19% e të gjitha ekzekutimeve ishin të anëtarëve të “pakicës etnike Baluchi, pjesa e të cilit në popullsinë e përgjithshme të Iranit është afërsisht 5%”.

“Vrasja e tyre nuk kushton shumë për qeverinë iraniane”, tha Abdollah Aref, drejtor i Fushatës së Aktivistëve Baluçë (BAC) me bazë në Mbretërinë e Bashkuar, e cila mbron të drejtat e pakicës.

Çfarë i nxiti protestat?

Trazirat shpërthyenme rastin e vdekjes së Mahsa Aminit, e cila ishte arrestuar nga policia famëkeqe e moralit.

Megjithatë, shkas për protestat ishin akuzat se një shef i policisë rajonale kishte përdhunuar një vajzë 15-vjeçare në paraburgim në qytetin port të Chabahar, gjithashtu në Sistan-Baluchistan. Nuk është e qartë pse ajo u ndalua.

Akuza ishte bërë publike muajin e kaluar nga kreu i namazit të së premtes në qytetin Rask në jug të Zahedanit, duke nxitur protesta që më pas u përhapën në qytetin kryesor të rajonit.

Cili ishte zinxhiri i ngjarjeve?

Sipas Aref, një protestë ishte planifikuar pas lutjeve të së premtes në Zahedan më 30 shtator. Protestuesit më pas u drejtuan drejt stacionit të policisë për të protestuar kundër përdhunimit dhe gjithashtu bërtitën parulla kundër liderit suprem Ayatollah Ali Khamenei.

Disa njerëz hodhën gurë dhe forcat e sigurisë më pas u përgjigjën duke hapur zjarr, ndërsa snajperistët u pozicionuan gjithashtu sipër, tha Aref për AFP.

“Shumë njerëz u vranë nga snajperët, përfshirë njerëz që as nuk ishin të përfshirë në protestë”, pretendoi ai. Protestat më pas u përhapën në të gjithë qytetin duke synuar stacionet e tjera të policisë.

“Policia kërkoi të dërgonte një mesazh”, tha ai.

Imazhet shqetësuese në mediat sociale që thuhet se janë nga pasojat e përleshjeve treguan rreshta burrash të veshur me rrobat tradicionale, të spërkatur me gjak nga plagët vdekjeprurëse.

Në atë kohë, monitoruesi i internetit Netblocks raportoi ndërprerje të aksesit në Zahedan.

Ministri i Jashtëm, Hossein Amir-Abdollahian, pohoi të mërkurën se “ndërhyrësit e huaj, agjentët e organizuar dhe terroristët, veçanërisht në Zahedan dhe në perëndim të Iranit, shtynë rrugën e tubimeve paqësore të njerëzve drejt dhunës, trazirave dhe vrasjes së njerëzve të pafajshëm, policisë dhe forcave të sigurisë”.

Sa njerëz u vranë?

Sipas grupit me bazë në Norvegji, Iran Human Rights (IHR), duke u bazuar shifrat e tij në ato të BAC, 63 persona të përmendur u vranë në dhunën e së premtes, dhe katër të tjerë në një incident të veçantë ku një helikopter ushtarak qëlloi mbi një makinë me çati të hapur.

BAC tha në përditësimin e saj të fundit në Telegram se tani ka konfirmuar se 88 persona janë vrarë.

Protesta “u shtyp përgjakshëm nga forcat e sigurisë. Që atëherë ajo është quajtur ‘E Premtja e Përgjakshme’ e Zahedanit”, tha IHR.

Aref tha se numri i të vdekurve u theksua nga mungesa e gjakut dhe fashave, që do të thotë se shumë nga të plagosurit vdiqën nga plagët e tyre.

Ai shtoi,“Shumë nuk shkuan në spital nga frika se mos arrestoheshin. Ata preferuan trajtimin në shtëpi, por më pas humbën shumë gjak”.

Cila është situata tani?

Aref ka thënë se situata në Zahedan është qetësuar, edhe pse këtë të premte janë të mundshme protesta të reja pas faljes së namazit.

Forcat e sigurisë përdorën dronë ajrore dhe teknologjinë e njohjes së fytyrës për të identifikuar protestuesit dhe për t’i arrestuar ata, tha ai.

Në predikimin e tij gjatë lutjes së xhumasë në Zahedan, kleriku sunit me shumë ndikim, Shaikh Abdolhamid u tha adhuruesve se “kërkesat e njerëzve nuk duhet të mbeten pa përgjigje” duke shtuar se raportimet për përdhunimin e pretenduar duhet të merren seriozisht.

Raportet thanë se Taftan ishte mbyllur në vazhdën e trazirave.

Ndërkohë ekzekutimet e Baluçëve kanë vazhduar. Katër nga pesë personat që u varën në fundjavë në burgun e qytetit të Mashhadit për krime të lidhura me drogën ishin Baluç, tha IHR.

Nga 251 persona të ekzekutuar në Iran këtë vit, 67 ishin Baluç, tha ai./UBTNews/

Lajmet

Pse shtetet evropiane po e shohin Kosovën si vend të përshtatshëm për sjelljen e të burgosurve?

Publikuar

nga

Tashmë ka dy vite prej kur Kosova dhe Danimarka kishin nënshkruar marrëveshje për të sjellë në vendin tonë 300 të burgosur. Kjo si përpjekje për të reduktuar siç është thënë, mbipopullimin në burgjet e Danimarkës.

E idenë e ndërtimit të një burgu në Kosovë, e ka shprehur edhe deputeti belg Theo Francken. Sipas tij, në atë burg do të vendoseshin të burgosurit që janë pa dukumente në Belgjikë. Ai tha se iden e mori pas një vizite në Ballkan.

Eksperti i sigurisë, Avni Islami në një prononcim për UBTNews, tregon arsyet se pse po mendohet Kosova opsion për transferimin e të burgosurëve.

“Është për arsye se Kosova konsiderohet si vend i sigurt ku mbreteron rendi dhe ligji, dhe aq më tepër kur dihet se në Kosovë janë të stacionuar misioni i EULEX-it dhe KFOR-it…Kostoja e tyre është jazakonisht e lartë nga vendet të cilat kanë bërë kërkesë të transferohen në vendin tonë dhe kur dihet qe kostoja te ne është shumë më e lirë prandaj kjo mendoj se do të ishte një arsye tjetër që të bëhet kërkesa”, deklaroi Islami.

Por pse Kosova po shprehet e gatshme që të pranoj kërkesa të tilla?

“Kur dihet që vendi ynë aspiron të jetë pjesë e Bashkimit Evropian dhe aleancës veriatlantike (NATO) dhe kur dihet se Kosova si shtet i ri në rrugëtimin e saj e ka përkrahjen e vendeve të Beneluksit, pra Belgjika, Danimarka, Holanda, dhe në një farë forme ne po ua kthejmë borxhin me të mirë atyre që në ditët më të vështira na ndihmuan.

Ndërkohë njohësi i çështjeve të sigurisë, Bedri Elezi thotë se transferimi i mundshëm i të burgosurve nga shtetet e tjera nuk mund të ketë efekt në sigurinë publike të Kosovës.

“Në fakt jo, nuk do të ketë mundësi të ketë ndikim apo efekt në sigurinë i Kosovës shkëmbimi i të burgosurëve për faktin se Kosova ka burgje mirë të organizuar, burgje të cilat plotësojnë kushtet e sigurisë dhe po ashtu plotësojnë standardet ndërkombëtare në mbajtje në vuajtje”, deklaroi Elezi.

Sa i përket ndikimit në imazhin dhe reputacionin e Kosovës në skenën ndërkombëtare, Elezi thotë se këto bashkëpunime kanë ndikim pozitiv.

“Padyshim që kjo inciativë dhe këto lloj bashkëpunimesh kanë ndikim pozitiv në imazhin e Kosovës. Duke e cilësuar Kosovën si një vend të rëndësishëm për të shkëmbyer mund të themi të burgosur dhe për të ofruar siguri dhe njëkohësisht kushte koherente, demokratike për mbajtje dhe po ashtu përfitime në kuptimin e biznesit”, shtoi ai.

Te marrëveshja që Kosova dhe Danimarka kanë nënshkruar për të burgosurit, mendohet që shteti skandinav të marrë me qira 300 qeli burgu për një tarifë vjetore prej 15 milionë eurosh.

Qeveria e Kosovës, në qershor të vitit të kaluar kishte miratuar këtë ujdi, por që i njëjti ende nuk ka kaluar në Kuvend./UBTNews/

Vazhdo të lexosh

Lajmet

Intervistë/ Rektori i Universitetit të Trakias, Tabakoğlu: Teknoparku në UBT, një vend ku do të shkruhen suksese të mëdha

Publikuar

nga

Intervistoi: Dionesa Ebibi

Pyetje: Cila është rëndësia e ditës së sotme për ju?

“Sot është ndoshta një nga ditët më të lumtura për mua, pasi u vlerësova me një çmim nderi nga UBT në Kosovë. Ne punojmë shumë, përpjekemi, por në momente si këto, njeriu fillon të bëjë një vlerësim të vetvetes, emocionohet, është shumë i lumtur. I falënderoj shumë rektorin e nderuar dhe senatin që më ka vlerësuar me këtë çmim të mrekullueshëm. E pranoj këtë çmim në emër tim, në emër të universitetit tim dhe në emër të Turqisë.”

Pyetje: Si janë marrëdhëniet tuaja mes Turqisë dhe Kosovës në fushën e arsimit?

“Ne kemi marrëveshje të dyanshme me të gjitha universitetet ekzistuese në Kosovë, bëjmë bashkëpunime mes universiteteve, përveç kësaj, pranojmë studentë nga Kosova, ofrojmë shkollime për studime pasuniversitare, universitare, dhe doktoraturë. Kemi bashkëpunime në fushën e shëndetësisë, bisedojmë me qeveritë, bisedojmë me ministritë, por sot bëmë diçka shumë të rëndësishme: dy universitetet kanë hyrë në një projekt të përbashkët për një park teknologjik. Kemi krijuar një hapësirë ku kompanitë nga Turqia dhe Kosova bëhen bashkë, ku studentët, profesorët dhe shumë sektorë të tjerë do të mund të mblidhen në një vend. Nëse ky mjedis trajtohet mirë, do të kultivohen fidane, do të kultivohen lule të bukura, dhe do të bëhet një vend ku do të nënshkruhen sukseset e mëdha dhe ndoshta do të ndryshojmë fatin e dy shteteve. Jam shumë i lumtur.”

Pyetje: Çfarë mund të sjellë ky bashkëpunim në kuadër të projekteve konkrete? Kur do t’i shohim hapat e parë

“Në një kohë, periudhë shumë të afërt do të shohim të gjitha gjërat, rektori, zoti Hajrizi, është një rektor që vepron shumë shpejt. Aktualitetin, Turqinë dhe botën di shumë mirë ta lexojë, dhe për Kosovën është një shans i madh. Kosova ka një energji të saj, por këtu në këtë mjedis është më e lehtë që të shihet ajo energji. Shpresojmë që në kohën shumë të afërt, do të ndodhin gjëra shumë të bukura.”

Trakya Üniversitesi Rektörü Tabakoğlu: UBT’deki Teknopark, büyük başarıların yazılacağı bir yer

Soru: Bugünün önemi nedir sizin için?

“Bugün belki de en mutlu günlerimden biri, çünkü Kosova’da UBT Üniversitesi tarafından bir onur ödülüne layık görüldüm. Çok uğraşıyoruz, gayret ediyoruz ama insan hani böyle günlerde galiba kendi değerlendirme sürecine giriyor, duygusal oluyor, çok mutlu oluyor. Değerli rektörüme ve senatoya bana bu güzel ödülü layık gördükleri için çok teşekkür ediyorum. Benim adıma, üniversitem adına ve Türkiye adına kabul ediyorum.”

Soru: Türkiye ve Kosova arasındaki eğitim alanındaki ilişkileriniz nasıl?

“Biz var olan Kosova’daki bütün üniversitelerle ikili anlaşmalarımız var, üniversite-üniversite iş birlikleri yapıyoruz, bunun dışında Kosova’dan öğrenciler kabul ediyoruz, yüksek lisans, lisans, doktora eğitimleri veriyoruz. Sağlık alanında iş birliklerimiz var, hükümetlerle görüşüyoruz, bakanlıklarla görüşüyoruz ama galiba bugün çok önemli bir şey yaptık: İki üniversite bir teknopark ortak projesine girdi. Türkiye’den şirketler girince buraya, şirketlerin bir araya geleceği, öğrencilerin, hocalarının, pek çok alanda bir araya gelebileceği bir ortam oluşturduk. Bu ortam güzel bakılırsa çok güzel fidanları yetiştirecek, çok güzel çiçekler yetiştirecek ve bir yer haline gelecek ve her iki ülkenin ve belki kaderini değiştirecek, çok büyük başarıların imzası atılacak. Ben oldukça mutluyum.”

Soru: Bu iş birliği somut projeler bağlamında neler getirebilir? Adımları ne zaman göreceğiz?

“Çok yakın zamanda her şeyi göreceğiz, bir kere rektör sayın Hajrizi, son derece hızlı hareket eden bir rektörümüz. Günceli, Türkiye dünyayı çok iyi okuyabiliyor, Kosova için büyük bir şans. Kosova’nın kendine ait bir enerjisi var ama burada o enerjiyi görmek daha mümkün. Burada inşallah çok yakın zamanda, çok güzel şeyler olacak.”

Röportajı yapan: Dionesa Ebibi

 

Vazhdo të lexosh

Lajmet

​Paralajmërimi për protesta, policia bllokon përkohësisht disa rrugë në Tiranë

Publikuar

nga

Aleanca për Mbrojtjen e Teatrit do të mbajë protestën e radhës pranë ambieneve të Bashkisë Tiranë. Protesta është planifikuar për në orën 16:30, ndërkohë që nga ana e Policisë së Shtetit është publikuar plani i masave për mbarëvajtjen e tubimit.

Policia bën me dije se prej orës 16:00 e në vijim, do të ketë bllokim të përkohshëm të qarkullimit të mjeteve, në bulevardin kryesor pranë Bashkisë së Tiranës.

Uniformat blu sugjerojmë qytetarët që të përdorin rrugë alternative, deri në përfundim të tubimit, si Unaza e Mesme dhe Unaza e Madhe.

Në njëoftimin publik, policia fton qytetarët që të mos ndërmarrin akte që mund të cënojnë sigurinë e efektivëve.

“Gjatë disa tubimeve të mëparshme, të zhvilluara nga Aleanca për Mbrojtjen e Teatrit, në sheshin para Bashkisë Tiranë, janë evidentuar raste të përsëritura të kundërshtimit të forcave të policisë, përdorimit dhe hedhjes së molotovëve e sendeve të tjera, në drejtim të Bashkisë Tiranë, duke rrezikuar seriozisht jetën dhe shëndetin e punonjësve të policisë dhe vetë pjesëmarrësve në tubime. Drejtoria Vendore e Policisë Tiranë respekton plotësisht të drejtën e qytetarëve për të organizuar dhe marrë pjesë në tubime paqësore. Policia u përsërit thirrjen organizatorëve, drejtuesve dhe pjesëmarrësve në tubime për të respektuar ligjin dhe për t’u distancuar nga çdo akt dhune. Cenimi i rendit e sigurisë publike dhe rrezikimi i shëndetit e jetës së punonjësve të policisë dhe pjesëmarrësve në tubim përbëjnë shkelje të ligjit dhe Policia e Shtetit do të veprojë gjithnjë me profesionalizëm”, thuhet në njoftimin e policisë./Euronews.al/

Vazhdo të lexosh

Lajmet

Kryeziu i përgjigjet BE-së për mungesën e progresit në dialog, fajin e hedh te Serbia

Publikuar

nga

Zëdhënësi i Qeverisë së Kosovës, Përparim Kryeziu, i është përgjigjur deklaratave të zëdhënësit të Bashkimit Evropian, Peter Stano.

Stano në një konferencë për media të hënën tha se rezultatet e deritanishme në dialog nuk janë dështim i emisarit Miroslav Lajçak, por i Kosovës dhe Serbisë.

Derisa Kryeziu përmes një postimi në Twitter tha se mungesa e progresit është shkaku i shkeljes së marrëveshjes nga ana e Serbisë.

“Është një zhvillim i dukshëm që BE-ja pranon se procesi i dialogut nuk ka ecur mirë. Megjithatë, mungesa e progresit nuk është për shkak të të dyja palëve. Këtu është një listë e shkeljeve nga Serbia të Marrëveshjes Themelore, vetëm 2 javë pasi tha PO, në shkurt 2023”, ka shkruar ai.

Ndryshe Stano në një konferencë për media theksoi se emisari Lajçak dhe përfaqësuesi i Lartë për Politikë të Jashtme dhe Siguri, Josep Borrell, kanë përkrahjen e plotë të shteteve anëtare sa i përket dialogut Kosovë-Serbi.

Vazhdo të lexosh

Të kërkuara