Lajmet

Dyqani i Serkan Sincan sjell shpresë në zonën e tërmetit në Turqi

Javën e kaluar, aty u montua një linjë elektrike, në mënyrë që ai të mund të luante muzikën e ti.

Publikuar

Tingujt e muzikës dalin nga dyqani antik ku shihen të varur disa flamuj turq, që sjellin sado pak shpresë në qytetin e shkatërruar nga tërmeti, Antakya, teksa vendi vajton të vdekurit e tij.

Qyteti fantastik, i njohur historikisht si Antiokia, i vendosur midis Detit Mesdhe dhe kufirit të Turqisë me Sirinë, pësoi barrën e një tërmeti me magnitudë 7.8 më 6 shkurt që vrau më shumë se 50,000 njerëz.

Kupolat e xhamive dhe kishave të tij shihen të shkatërruara nëpër qytetin fantazmë, i cili kalon një nga linjat e çarjeve më aktive në botë dhe është ngritur si një feniks nga fatkeqësi të ngjashme gjatë shekujve, përcjell UBT News.

Nëse ngritet sërish, kjo do të jetë falë banorëve këmbëngulës si Serkan Sincan.

I ulur në një nga dy kolltukët që vendosi në trotuar pranë një tavoline, 51-vjeçari mishëron qëndrueshmërinë turke përballë fatkeqësisë më të keqe natyrore të vendit.

© OZAN KOSE / AFP

Kur toka filloi të dridhej në orën 4:17 të mëngjesit, Sincan arriti të nxirrte nënën dhe babanë e tij nga banesa, t’i zhvendoste në një qytet më të sigurt aty pranë dhe më pas të ndihmonte fqinjët të dilnin nga shtëpitë e tyre.

“Në ditën e tretë, erdha këtu dhe shpalosa flamurin e madh së pari”, tha Sincan për AFP. Dyqani i tij antik ishte dëmtuar tashmë.

Ai ishte ende në këmbë, duke pësuar disa të çara në muret e tij. Disa nga pjatat e dyqanit u thyen dhe disa nga librat u shpërndanë nëpër dysheme.

“Por shtëpia ishte ende në këmbë dhe unë thashë me vete: Allahu ekber’ (Zoti është më i madhi).

Sincan, i cili la punën e tij në bashkinë e qytetit pothuajse pesë vjet më parë sepse “nuk më pëlqeu sistemi”, e përshkruan veten si një “islamist socialist”.

I mërzitur që thirrjet për lutje të lëshuara nga myezinët ranë në heshtje pas tërmetit, ai filloi të ecte nëpër rrugët apokaliptike dhe t’i këndojë vetë.

“Namazi u ndal në Antakia. Myezinët ikën, u larguan nga shtëpia e Zotit”, tha ai.

“Unë jam duke fjetur në këtë pallat. Po bëj ezanin. Njerëzit thonë se jam i çmendur”.

Është e qartë se jo të gjithë e bëjnë këtë.

Javën e kaluar, punëtorët montuan një linjë elektrike urgjente në dyqanin e tij, në mënyrë që ai të mund të luante muzikën e tij — nga opera dhe baladat turke deri te këngët e vjetra të Pink Floyd.

‘Më dha shpresë’
“Kjo është rutina jonë. Në të kaluarën, klientët e mi e dinin që unë luaja kaseta dhe disqe. Kështu funksionon dyqani im”, tha ai.

Tani, pas pastrimit të rrugës dhe vendosjes së karrigeve të tij të pritjes, ai shërben kafe dhe i shërben kujtdo që ndalon pranë dyqanit të tij — kryesisht vullnetarë, punëtorë komunalë dhe organizatorë bamirësie që u dyndën në Antakia pas tërmetit.

Ozge Eser, një mësuese, ndërtesa e së cilës u shemb, tha se pamja e dyqanit të hapur të Sincan-it e gëzoi atë.

“Kam ardhur këtu një ditë para tërmetit. Bleva një libër për zhvillimin e fëmijëve dhe një libër për vëllain tim, i cili është avokat”, tha ajo.

“Isha shumë e lumtur kur pashë se ishte i hapur. Më dha vërtet shpresë në një kohë kur humba shpresat”.

Portreti i themeluesit të Turqisë moderne, Mustafa Kemal Ataturk është varur në murin e dyqanit.

Ataturku dëshironte që provinca e Hatajit të bëhej pjesë e Turqisë pas luftës së pavarësisë post-osmane të vendit 100 vjet më parë.

Provinca u aneksua plotësisht në vitin 1939, një vit pas vdekjes së Ataturkut, me largimin e gjurmëve të fundit të autoriteteve franceze.

Duke i bërë jehonë premtimit të Presidentit Rexhep Tajip Erdogan për të rindërtuar të gjithë rajonin e tërmetit brenda një viti, Sincan dukej i sigurt se Antakias së shpejti do t’i kthehej lavdia.

“Një apo një vit e gjysmë nga tani, Antakia e vjetër do të jetë shumë më e bukur dhe shumë më e mirë”, tha ai./UBTNews/

Vazhdo të lexosh

Lajmet

SHBA propozon riklasifikimin e marihuanës si drogë më pak të rrezikshme

Publikuar

nga

Qeveria amerikane propozoi ndryshimin e ligjit për të riklasifikuar marihuanën si drogë më pak e rrezikshme.

Ky vendim mundëson përdorimin mjekësor të marihuanës në Shtetet e Bashkuara të Amerikës dhe të vlerësohej se ka më pak potencial për abuzim sesa drogat e tjera.

Prokurori i Përgjithshëm i SHBA-së paraqiti një propozim të enjten për ta zhvendosur atë nga një skemë I në një medikament orar III sipas Aktit të Substancave të Kontrolluara të SHBA (CSA).

Drogat e programit I janë ato “pa përdorim mjekësor të pranuar aktualisht dhe me një potencial të lartë për abuzim” si heroina dhe LSD, ndërsa barnat e programit III janë ato “me një potencial mesatar deri të ulët” për varësinë që përfshin ketaminë dhe steroid./UBTNews/

Vazhdo të lexosh

Lajmet

Bota po përballet me mungesë mineralesh të nevojshme për tranzicionin e energjisë

Publikuar

nga

Bota po përballet me mungesë të mineraleve të nevojshme për t’i bërë automjetet elektrike, turbinat e erës, panelet diellore dhe teknologjitë e tjera të energjisë së pastër thelbësore për t’i dhënë fund varësisë së saj në lëndët djegëse fosile.

Agjencia Ndërkombëtare e Energjisë me seli në Paris tha në një raport të botuar të premten se rënia e madhe e çmimeve të litiumit, kobaltit, nikelit dhe grafitit vitin e kaluar ishte “lajm i mirë për konsumatorët”, por dekurajoi investimet në minierat e këtyre mineraleve kritike.

Bota është në rrugën e duhur për të përmbushur vetëm 70% të kërkesës globale për bakër dhe 50% të kërkesës për litium deri në vitin 2035, shtoi agjencia.

“Oreksi i botës për teknologji të tilla si panelet diellore, makinat elektrike dhe bateritë po rritet me shpejtësi – por ne nuk mund ta kënaqim atë pa furnizime të besueshme dhe të zgjeruara të mineraleve kritike”, tha përmes një deklarate Fatih Birol, drejtori ekzekutiv i IEA.

Investimet në minierat kritike të mineraleve u rritën me 10% vitin e kaluar, një normë që agjencia thotë se është “e shëndetshme, por më e ngadaltë se në vitin 2022”.

IEA parashikon që investitorët do të duhet të derdhin 800 miliardë dollarë në projektet e minierave nga tani deri në vitin 2040 për të pasur një shans për të kufizuar rritjen e temperaturave globale në 1.5 gradë Celsius mbi nivelet para-industriale./UBTNews/

Vazhdo të lexosh

Lajmet

​HEXA, makina fluturuese e gjeneratës së re në demonstrim në Tokio

Publikuar

nga

HEXA, makina fluturuese e gjeneratës është parë gjatë fluturimit të saj të parë demonstrues si pjesë e ngjarjes SusHi Tech Tokyo 2024, të organizuar nga Qeveria Metropolitane e Tokios, të premten më 17 maj 2024, në Tokio, Japoni.

HEXA, prodhim i kompanisë amerikane LIFT me bazë në Japoni dhe i zhvilluar nga Marubeni Aerospace, i pilotuar nga Jace ‘Digit’ McCown, shefi Pilot për LIFT Aircraft, më parë fluturoi me helikopterin UH1N për Forcat Ajrore të SHBA-së.

LIFT Aircraft me bazë në Austin, Texas filloi projektin në tetor 2017 në Budapest, u zbulua në 11 dhjetor 2018 për publikun përmes mediave sociale dhe artikujve të lajmeve dhe bëri paraqitjen e tij të parë publike në South By Southwest 2019 në Austin.

LIFT HEXA (fillimisht “Hexa”) është një ngritje dhe ulje vertikale tërësisht elektrike (eVTOL) me një pasagjerë me një krah shumëkopter ultralight, që synon kryesisht turizmin dhe udhëtimet në distanca të shkurtra. Avioni HEXA është projektuar nga Robert Kovacs, i cili është i bazuar në Hungari.

LIFT u themelua nga Matt Chasen, një sipërmarrës serial, investitor dhe entuziast i sporteve aventureske.

HEXA është një aeroplan modular amfib me multikopter eVTOL me një pasagjer, i aftë për t’u ulur si në tokë ashtu edhe në ujë.

Avioni ka 18 helikë të kontrolluar në mënyrë të pavarur dhe 18 motorë elektrikë të montuar në një montim të shtyllës motorike që i ngjan një rrjete prej gjashtë sektorësh me drejtim nga brenda me dymbëdhjetë helikë të jashtëm dhe gjashtë të brendshëm me energji elektrike.

Kjo lejon që avioni të kontrollohet duke ndryshuar shpejtësinë individuale të motorit për çdo helikë dhe i lejon pilotit të ketë shikueshmëri të shkëlqyer. Avioni mundësohet nga paketa të shumta baterish.

Vazhdo të lexosh

Lajmet

​BE mban trendin e rënies së emetimeve të gazrave serrë

Publikuar

nga

Trendi në rënie në emetimet e gazrave serrë të BE-së vazhdoi gjatë gjithë vitit 2023 me një rënie prej pak më shumë se 5%, sipas të dhënave të Eurostat të publikuara këtë javë.

Shtetet anëtare të BE-së lëshuan më shumë se 3.4 miliardë ton ekuivalent të dyoksidit të karbonit të gazeve serrë në vitin 2023. Kjo është 5.1% më pak se në vitin 2022, kur u lëshuan rreth 3.6 miliardë ton ekuivalent të dyoksidit të karbonit.

Bullgaria emetoi 47.5 milion ton ekuivalent të dyoksidit të karbonit ose rreth 1.4% të emetimeve të gazit serrë të BE, sipas llogaritjeve të BTA bazuar në të dhënat e Eurostat.

Vendi uli emetimet e gazeve serrë me pothuajse një të pestën (-19.6%) në 2023, duke regjistruar rënien e dytë më të madhe pas Estonisë (-27%).

Në tremujorin e katërt të vitit të kaluar, Bullgaria u rendit e dyta në mesin e vendeve anëtare të BE-së me uljen më të madhe të emetimeve të gazrave serrë. Pas Estonisë (-23%), ky vend regjistroi një rënie prej afro 17% nga viti në vit.

Vazhdo të lexosh

Të kërkuara