Fotografja Poulomi Basu shpreson që imazhet e saj të një lufte të përgjakshme, nën luftën e raportuar në Indi nuk do të rrisin vetëm vetëdijen, ajo dëshiron që fotografitë, të cilat qëllimisht ndërlidhin vijën midis së vërtetës dhe trillimit, për t’i shtyrë shikuesit të ndërmarrin veprime për racën, gjininë dhe drejtësia mjedisore.
“Unë në të vërtetë nuk bëj fotografi të bukura, jam e sigurt që ato mund të jenë poetike, por … më pëlqen në punën time që drita të shkojë me errësirën”, tha Basu.
Ajo është një nga katër fotografët e përzgjedhur për çmimin prestigjioz, “Deutsche Börse”, me punën e finalistëve aktualisht të ekspozuar në Galeria e Fotografëve të Londrës, deri në shtator.
Gjetjet e saj nxitën një udhëtim tre-vjeçar që e çoi fotografin në zonat e konfliktit në Indinë qendrore dhe lindore për të ndezur një dritë mbi njerëzit që luftonin, shumë prej tyre gra, dhe duke jetuar në mes të një konflikti gjysmë shekulli të gjatë në të cilin dhjetëra mijëra njerëz kanë vdekur, sipas Ministrisë së Punëve të Brendshme të Indisë.
Basu u nis për të eksploruar konceptin se “Në luftë, e vërteta është viktima e parë”, duke krahasuar imazhe fotografike gazetare që zbulojnë dhunën dhe vdekjen nga zemra e konfliktit, me portrete të skenuara, ekspozime të dyfishta kinematografike dhe dëshmi nga njerëzit e involvuar në luftime.
Lista e ngushtë dhe ekspozita e këtij viti, ‘’Deutsche Börse’’, e cila përfshin gjithashtu artistë kryesorë nga Kina, Algjeria dhe Meksika, pasqyrojnë katër qasje shumë të ndryshme. Por, secili pjesëmarrës kërkoi të përziente fotografinë me format e tjera të artit, sipas kuratorit Anna Dannemann.
Ndërkohë, instalimi i artistit algjerian, Zineb Sedira “Standing Here Wondering Who Way To Go”, u paraqet vizitorëve një argëtim të dhomës së saj të jetesës dhe i fton ata të eksplorojnë objekte, relike dhe imazhe nga historia ndërkulturore e familjes së saj.
Ndërsa Basu thotë se as ajo dhe as vizitorët e ekspozitës nuk ka të ngjarë të ndalojnë dhunën në këtë konflikt të gjatë, ajo shpreson që audiencat të kuptojnë kryengritjen si një konflikt feminist kundër dhunës seksuale dhe një betejë mjedisore për të ruajtur lidhjen e njerëzve indigjenë me toka dhe natyra.
“Unë dua që njerëzit të kuptojnë se kjo luftë në feminizëm është ende duke vazhduar dhe unë dua të kuptoj se ajo është e lidhur me drejtësinë mjedisore. Është një zonë luftë, nuk mund të pres të ndryshoj ligjet atje brenda natës. Por, ju mund të protestoni më shumë, të luftoni më shumë”, tha Basu.
“Çmimi i Fondacionit të Fotografisë Deutsche Börse 2021” është në Galerinë e Fotografëve në Londër, deri më 26 shtator 2021./KultPlus
Kinematografia kosovare ka shënuar një tjetër sukses të rëndësishëm në arenën ndërkombëtare.
Filmi më i ri i Visar Morina, “Shame and Money”, është përzgjedhur për premierën botërore në Sundance Film Festival, një nga festivalet më prestigjioze të filmit në botë. Ky është një moment i veçantë, pasi për herë të dytë Morina merr pjesë në kategorinë kryesore të festivalit, një arritje e rrallë për një regjisor nga Kosova.
“Shame and Money” sjell historinë e një familjeje kosovare që, pasi humbet mënyrën e jetesës në fshat, detyrohet të shpërngulet në Prishtinë, ku përpiqet të përshtatet me ritmin e shoqërisë hiperkapitaliste të sotme.
Filmi është prodhuar nga Vicky Bane dhe kompania Schuldenberg Films, ndërsa producentët përfshijnë Fabian Altenried, Sophie Ahrens, Kristof Gerega, Pia Hellenthal dhe vetë Visar Morinën.
Bashkëprodhimi realizohet falë bashkëpunimit të disa kompanive nga rajoni dhe Evropa, përfshirë Eagle Eye Films (Kosovë), Vertigo Ljubljana, On Film Production, List Production dhe Quetzalcoatl.
Filmi është mbështetur nga institucione të rëndësishme kulturore dhe fonde ndërkombëtare si Qendra Kinematografike e Kosovës, Eurimages, German Federal Film Fund, Slovenian Film Centre, North Macedonia Film Agency dhe sistemi belg i Tax Shelter.
Lajmi u mirëprit edhe nga kryeministri Albin Kurti, i cili e publikoi njoftimin në Facebook, duke shkruar: “Urime regjisorit Visar Morina, aktorëve dhe gjithë ekipit krijues nga Kosova që po e çojnë punën e tyre në këtë skenë prestigjioze të filmit”.
Biletat për premierën në Sundance do të jenë në shitje më 14 janar. Detaje të mëtejshme mund të gjenden në faqen zyrtare të festivalit ose në profilin e tij në Instagram. /A.Z/UBT News/
PriFest vijon traditën e tij vjetore me programin MOVING CINEMA, duke udhëtuar në qytete të ndryshme të Kosovës me filmat fitues të metrazhit të mesëm.
Stacioni i radhës është Podujeva, ku në bashkëpunim me Teatrin “Avdush Hasani”, më 11 dhjetor, në ora 18:00, publiku do të ketë mundësinë të shohë dy filma të regjisorës Aulona Selmani.
Filmat që do të shfaqen:
SI NË VAJ (Zvicër/Kosovë)
Fitues i edicionit të 15-të të PriFest në kategorinë e filmave të metrazhit të mesëm. Filmi ndjek historinë e Nadies, luajtur nga Ilire Vinca, një vejushë e re e cila gjendet nën vëzhgimin dhe kontrollin e kunatave të saj. Një autoportret nga e kaluara vë në pikëpyetje jetën që ajo ka ndërtuar dhe zgjedhjet e saj.
AND THE WIND WEEPS (Zvicër/Kosovë)
Fitues i edicionit të 16-të të PriFest në të njëjtën kategori. Historia fokusohet te Dauti, i mbijetuari i një masakre ku ka humbur djalin. Pas dy dekadash përgatitje për të dëshmuar në Hagë, e kaluara i lëkundet kur vëllai i tij ndërron jetë, duke e lënë atë të vetmin dëshmitar. Filmi ngre dilema të thella mbi drejtësinë, kujtesën dhe përballjen me traumën.
Përmes programit MOVING CINEMA, PriFest vazhdon të promovojë kinemanë kosovare dhe t’i sjellë publikut në qytete të ndryshme filmat më të vlerësuar të festivalit, duke e bërë artin filmik më të afërt, më të qasshëm dhe më të gjallë në mbarë vendin. /A.Z/UBT News/
Në teatrin “Andon Zako Çajupi” u zhvillua mbrëmja poetike “Fajet e Zemrës”, një udhëtim artistik përmes vargjeve të autores Valbona Lola.
Poezitë e përzgjedhura nga vëllimi i saj i fundit, që flasin për jetën, dashurinë, prindërit dhe natyrën, u interpretuan nga aktorët Luiza Xhuvani, Alfred Trebicka, Zamira Kita, Violeta Banushi dhe Blerta Belliu.
Valbona Lola e përshkroi mbrëmjen si “një takim i zemrave”, ku poezia arrin tek publiku përmes zërit të aktorëve.
Ajo theksoi se dominonin lirikat e dashurisë, peizazhet, por edhe temat sociale dhe rebelimi ndaj padrejtësive, përfshirë edhe disa poezi kushtuar Korçës.
Aktorit Alfred Trebicka i pëlqeu sinqeriteti i poezisë së Lolës, duke e cilësuar atë si “poezi qytetare, e ngrohtë dhe e brishtë, që prek elementet bazike të shoqërisë dhe qenies njerëzore”.
Mbrëmja poetike u zhvillua për publikun korçar si pjesë e kalendarit festiv të fundvitit. /A.Z/UBT News/
Punimet restauruese në ish-objektin e Teknikës Popullore në Gjilan po i afrohen fundit, duke shënuar një hap të rëndësishëm në ruajtjen e trashëgimisë kulturore dhe arkitekturore të qytetit.
Me një investim prej rreth 200 mijë eurosh nga Ministria e Kulturës, Rinisë dhe Sportit, objekti po restaurohet plotësisht sipas standardeve profesionale, me qëllim që të ruhet autenticiteti i tij arkitekturor dhe vlerat historike.
Ky projekt jo vetëm që siguron mbrojtjen e këtij monumenti, por edhe i jep mundësi gjeneratave të ardhshme ta përdorin dhe ta vlerësojnë si pjesë të identitetit kulturor të Gjilanit dhe Kosovës.
Ministria ka theksuar po ashtu se investime të tilla janë të domosdoshme për promovimin dhe integrimin e trashëgimisë kulturore në jetën publike dhe kulturore të komunitetit.