Lajmet
Dokumenti që trazon Ballkanin
Published
4 years agoon
By
Betim GashiPër pikën “a) Bashkimi i Kosovës dhe i Shqipërisë” në letër shkruhen katër rreshta.
Letra e shumëpërfolur e Kryeministrit slloven, Janez Jansha, u publikua gjatë ditës së enjte në mediat sllovene dhe mori jehonë në të gjithë rajonin, pasi përfshin shpërbërjen e një shteti dhe ndryshime kufijsh në Ballkan.
Dokumenti i publikuar, që sipas mediave sllovene është dokument diplomatik jozyrtar, flet për ridefinim të kufijve në Ballkan, konkretisht shpërbërjen e Bosnje-Hercegovinës, aneksimin e Republikës Serbe nga Serbia dhe bashkimin e Kosovës me Shqipërinë.
Ky dokument jozyrtar është dërguar nga Kryeministri slloven Janez Jansha në Bruksel, me propozimin për kufij të rinj në shtete.
“Zgjidhje” titullohet dokumenti që Kryeministri slloven u dorëzoi disa personave të përzgjedhur në BE disa muaj më parë. Sipas “Deutsche Welle”, ajo që vijon më tej duket sikur po lexon ndonjë dokument nga Kongresi i Berlinit i vitit 1878, kur Otto von Bismarck, Lord Salisbury dhe Princ Gorçakovi u ulën së bashku përpara hartës së Ballkanit dhe brenda një muaji vendosën me dorë të lirë për fatin e kombeve.
Por në BE askush deri më tani nuk e ka konfirmuar zyrtarisht që Presidenti i Këshillit të Bashkimit Europian, Charles Michel, e ka pranuar një dokument të tillë nga Sllovenia zyrtare.
HALLKAT E DOKUMENTIT
Dokumenti i Kryeministrit Jansha ka katër hallka.
Për pikën “a) Bashkimi i Kosovës dhe i Shqipërisë” në letër shkruhen katër rreshta.
Për pikën “b) Bashkimi i pjesës më të madhe të Republikës Srpska (serbe) me Serbinë” vetëm tre.
Jansha dëshiron të rishikojë edhe konturet e Kroacisë fqinje:
“c) Çështja kombëtare kroate mund të zgjidhet ose duke bashkuar kantonet kryesisht kroate në Bosnjë-Hercegovinë me Kroacinë, ose duke i dhënë ‘pjesës kroate’ të vendit një ‘status të veçantë’ bazuar në modelin e Tirolit të Jugut”, shkruhet në dokumentin jozyrtar.
BASHKIMI KOSOVË-SHQIPËRI
Te pjesa e dokumentit jozyrtar të publikuar, ku flitet për bashkimin e Kosovës me Shqipërinë, përmendet se në Kosovë 95% e popullatës dëshirojnë të bashkohen me Shqipërinë dhe se situatë e ngjashme është edhe në Shqipëri.
“Në Kosovë 95 për qind e popullsisë dëshiron të bashkohet me kombin vendas shqiptar të Shqipërisë. Situata është e ngjashme në Shqipëri. Kufiri midis Shqipërisë (një anëtar i NATO-s) dhe Kosovës është praktikisht inekzistent.
Pjesa serbe e Kosovës do të marrë status special – duke ndjekur shembullin e Tirolit të Jugut. Është një provincë autonome në Italinë Veriore, ku shumica e popullsisë është gjermanishtfolëse”, thuhet në dokument.
“SHKRIHET” BOSNJE-HERCEGOVINA
Në propozimin jozyrtar të Kryeministrit slloven se si mund të vendoset “paqja” në Ballkan, kërkohet shkrirja e Bosnje-Hercegovinës si shtet. Vendi që përbëhet nga tri komunitete kryesore (boshnjakët, kroatët dhe serbët) nuk do të ekzistojë më, sipas vizionit të Janshas.
Ndërkohë që kroatët do të bashkohen me Kroacinë dhe Republika Serbe me Serbinë, mbetet një pikëpyetje e madhe se çfarë do të ndodhë me boshnjakët, të cilët sipas propozimit, do të mbeteshin pa shtet.
Boshnjakët përbëjnë gjysmën e popullsisë së vendit. Sipas planit të Janshas, atyre mund t’u jepet “një shtet që funksionon në mënyrë të pavarur” dhe “për të cilin ata duhet të marrin përgjegjësinë e plotë”.
Nëse boshnjakët nuk dëshirojnë, atëherë nuk kanë pse të hyjnë në Europë: “Ata mund të votojnë në një referendum për një të ardhme në BE ose jo në BE apo Turqi. Boshnjakët myslimanë janë përkohësisht në favor të anëtarësimit në BE.
Por nëse kaosi vazhdon dhe me rritjen e ndikimit të Turqisë dhe islamizmit radikal, situata mund të përkeqësohet në dekadën e ardhshme në mënyrë drastike”, shkruan Jansha. Sipas tij, “tani për tani për këto ide duhet heshtur derisa për planin të bihet dakord me vendimmarrësit në rajon dhe në bashkësinë ndërkombëtare”.
SHBA-ja reagon rreth rikthimit të idesë së ndryshimit të kufijve
Shtetet e Bashkuara të Amerikës e kundërshtojnë shpërbërjen e Bosnje e Hercegovinës, aneksimin e Republikës Serbe nga Serbia dhe bashkimin e Kosovës me Shqipërinë.
Pyetjes së mediumit slloven “24UR” rreth këtij dokumenti dhe përmbajtjes së tij iu përgjigj Ambasada e SHBA-së në atë vend.
Ata thanë se Shtetet e Bashkuara vlerësojnë shumë partneritetin afatgjatë me Bosnje-Hercegovinën dhe se e mbështesin sovranitetin dhe integritetin e saj territorial, i cili është i pranuar në Marrëveshjen e Paqes të Dejtonit.
“Ne mbetemi të përkushtuar ndaj qëllimit të përbashkët të një Bosnje e Hercegovine demokratike, gjithëpërfshirëse dhe të prosperuar në rrugën drejt integrimit euro-atlantik”, thuhet në përgjigjen e Ambasadës. Aty gjithashtu theksohet se Shtetet e Bashkuara janë një mbështetëse e fortë e të gjitha vendeve të Ballkanit Perëndimor që kërkojnë anëtarësim në organizatat euro-atlantike.
“Ne jemi të bindur se e ardhmja e Ballkanit Perëndimor qëndron në BE. Procesi i zgjerimit promovon paqen, stabilitetin dhe prosperitetin afatgjatë në të gjithë rajonin”, thuhet në përgjigje.
SHBA njihet për qëndrimet e saj kundër ndryshimit të kufijve, për të cilat është rënë dakord me shumë mund në marrëveshje ndërkombëtare. Një prej zonave më të “nxehta” të diskutimit të këtyre temave ka qenë historikisht Ballkani, ku përveç ndryshimeve të kufijve përgjatë historisë, po kërkohen sërish ndryshime të tjera kryesisht nga serbët, herë me mënyra diplomatike, herë me provokime mediatike dhe herë me propozime në takime ndërkombëtare.
Reagimi i SHBA-së ka qenë gjithnjë kundër përpjekjeve të tilla dhe pro ruajtjes së stabilitetit shumetnik në një rajon që ka nevojë për shumë bashkëpunim dhe tolerancë.
Konceptet kundërshtare që përçajnë më shumë rajonin (Nga DW)
Prej tridhjetë vitesh në Ballkan vendet përballen me njëri-tjetrin me dy koncepte kundërshtare. Sipas njërit, që është mbisundues, kufijtë mbeten të paprekur dhe çdo vend zhvillon strukturat e veta demokratike në të cilat kanë vend edhe pakicat etnike.
Sipas konceptit tjetër, për të cilin përgjithësisht nuk flitet, kufijtë duhen vendosur sipas kritereve etnike dhe sunduesit përkatës mund ta qeverisin familjen e tyre kombëtare pa i shqetësuar askush. Nëse shtetet janë “etnikisht të pastra” nuk ka më vend për “kaosin” me të drejtat e pakicave, institucionet apo proceset demokratike të votimit.
Sllovenia merr Presidencën e Këshillit të BE-së më 1 korrik dhe siç është zakon, Kryeministri Jansha skicoi në dhjetor në Bruksel prioritetet e tij. Ballkani është në fokus të tyre. Jansha është mjaft i lidhur me Viktor Orbanin, homologun e tij në Hungarinë fqinje.
Orbani financon mediat e djathta, që raportojnë pro Kryeministrit Jansha në Slloveni dhe përmes Lubjanës, bën të njëjtën gjë në Maqedoninë e Veriut, ish-Kryeministrit të së cilës, Nikola Gruevskit, i cili është dënuar për korrupsion, Hungaria i ka dhënë azil. Ishte Orbani ai që instaloi të besuarin e tij Oliver Varhelyi si Komisionerin e ri të Zgjerimit të BE-së. Në këtë funksion hungarezi merret kryesisht me mundësitë e pranimit të Serbisë fqinje në BE.
Në këtë rrjet, nisma të tilla dhe “non-papers” (dokumente jozyrtare) nuk bien më në vesh të shurdhër. Por Jansha nuk ka gjasa që t’i çojë në Bruksel vërtet përpara ëndrrat e miqve të tij hungarezë dhe serbë. Kreu i qeverisë sllovene nuk gëzon më asnjë simpati që nga prezantimi i tij i fundit para Parlamentit Europian.
Kur eurodeputetët i kërkuan t’u përgjigjej pyetjeve për lirinë e medias në Slloveni, ai këmbënguli që të shfaqte një film dhe kur Parlamenti nuk e pranoi këtë, Jansha thjesht shkëputi lidhjen e internetit.
Ashtu sikurse në rastin e komisionerit hungarez Varhelyi, i cili në Bruksel është kryesisht i mënjanuar, strukturat komplekse të BE-së e bëjnë gjithashtu të mundur neutralizimin e Presidencës sllovene të Këshillit. (DW)
Lajmet
Gjermania nuk do të ndryshojë qëndrimin e saj ndaj Izraelit pas vendimit të ICC
Published
19 mins agoon
November 22, 2024By
UBTnewsGjermania është një nga mbështetësit më të mëdhenj të GJNP-së, por ka edhe një përgjegjësi të veçantë kur bëhet fjalë për Izraelin, tha zëdhënësi i qeverisë gjermane.
Gjermania do të vazhdojë të furnizojë me armë Izraelin, pavarësisht nga një urdhër-arresti për kryeministrin izraelit Benjamin Netanyahu, u njoftua të premten.
“Vendimet për dërgesat e armëve në Izrael janë marrë gjithmonë rast pas rasti dhe asgjë nuk ka ndryshuar atje. Marrëdhënia jonë me Izraelin mbetet e pandryshuar”, tha një zëdhënës i qeverisë gjermane kur u pyet se si do të reagonte Gjermania ndaj urdhrit të arrestit të Gjykatës Ndërkombëtare Penale (ICC) kundër kryeministrit izraelit Benjamin Netanyahu dhe ish-ministrit të Mbrojtjes Yoav Gallant.
Para kësaj, qeveria gjermane ka lëshuar një deklaratë duke thënë se Gjermania ende nuk ka vendosur se si do të reagojë ndaj vendimit të djeshëm të GJNP-së, transmeton Hina.
Pasojat e vendimit të GJNP
“Gjermania do të shqyrtojë pasojat e brendshme politike të këtij vendimi”, thuhet në njoftim.
Në të njëjtën kohë, thuhet se “të gjithë hapat e mëtejshëm, përfshirë çështjen e arrestimit, do të jenë në rendin e ditës nëse Netanyahu apo Gallant synojnë të qëndrojnë në Gjermani.
“Gjermania është një nga mbështetësit më të mëdhenj të ICC-së dhe ka punuar në mënyrë aktive për formimin e saj, e cila është e lidhur edhe me historinë gjermane. Por ka gjithashtu një marrëdhënie dhe përgjegjësi të veçantë që lidhet me historinë gjermane kur bëhet fjalë për Izraelin”, tha zëdhënësi i qeverisë gjermane, Steffen Hebestreit.
Lajmet
Punëtoret teknike në Kuvend refuzojnë takimin me anëtarët e Komisionit për të drejtat e njeriut
Published
39 mins agoon
November 22, 2024By
UBTnewsGratë greviste, punëtore teknike në Kuvendin e Kosovës, kanë refuzuar të marrin pjesë në takimin me anëtarët e komisionit parlamentar për të drejtat e njeriut. Sipas tyre, deputetët s’kanë bërë asgjë dhe i kanë anashkaluar kërkesat e grave greviste, andaj takimi tani është i padobishëm.
Në emër të grave greviste foli kryetari i Sindikatës së Punëtorëve të Sektorit Privat, Jusuf Azemi, i cili tha se zëvendësimi i tyre në Kuvendin e Kosovës, është çështje ligjore dhe po presin raportin e Inspektoratin e Punës.
“Nuk kemi bërë asgjë për neve. Na keni lënë në temperatura -5 këtu dhe tani e gjithë kjo do të përfundojë në Inspektorat të Punës. Keni thënë nga Kuvendi se kjo ka prapavijë politike dhe shumë gjëra. Ne kemi kërkuar 550 euro dhe i kemi pas 270 euro, mirëpo s’keni bërë asgjë. Marre për Kuvendin e Kosovës. Ne kemi besuar në ligj dhe sot po besojmë në ligj. Tani s’na nevojitet askush, mirëpo na nevojitet raporti i Inspektoratit të Punës. Ju jeni ata që na keni qit në holl të Kuvendit, që keni thyer ligjin e grevës dhe ne jemi gjithçka në rregull”, tha ai.
Për të diskutuar me gratë greviste doli kryetarja e komisionit, deputetja Duda Balje, e cila kërkoi nga punëtoret teknike të Kuvendit të mbajnë takim, mirëpo që edhe ajo u refuzua.
“Ne kemi lënë Kuvendin dhe personat përgjegjës për me gjetë zgjidhje për këtë punë. Ne kemi menduar si komision që me gjetë zgjidhje. Nëse doni me hy brenda ne si komision mendojmë se është shkelje e drejtave dhe i kemi thirrë gratë me bisedu me neve. Keni thirrje publike që me hy brenda dhe me gjetë zgjidhje”, tha ajo.
Pas refuzimit, deputetja Balje vazhdoi mbledhjen e komisionit. Ajo tha se pas takimit me gratë greviste kanë menduar të thërrasin Sekretarin e Kuvendit dhe përgjegjësit e kompanisë së pastrimit në Kuvend.
“Në momentin kur kemi konstatu si komision se është problemi i madh. Ne sot kemi vendos me thirrë dhe bisedu me gratë. Kurse javën tjetër me thirrë sekretarin dhe pronarin e firmës që është përgjegjës dhe me punu me gjetë një zgjidhje. Ato refuzuan me qenë me neve”, shtoi ajo.
Ndërkaq, anëtarja e komisionit, deputetja e LVV-së, Fatmire Kollçaku, tha se shkëputja e njëanshme e kontratës nuk i kontribuon këtij rasti.
Mirëpo ajo tha se ende si komision nuk i disponojnë të gjitha informatat për këtë rast dhe se tani po trajtojnë a janë shkel të drejtat e punëtorëve, rrjedhimisht edhe të njeriut.
“Një shkëputje e njëanshme nuk i kontribuon këtij rasti, mirëpo ende ne nuk disponojmë të gjitha informatat. Ne tash kemi fillu me trajtu nga këndvështrimi a janë shkel të drejtat të punëtorëve dhe të njeriut”, theksoi ajo.
Deputetja e PDK-së, Eliza Hoxha tha se janë shkelur të drejtat e njeriut me rastin e punëtorëve teknike të Kuvendit të Kosovës.
“ Më vjen keq që s’kanë ardhur zonjat, mirëpo ato e kanë të drejtën e tyre mos me ardh. Kompania është çelësi dhe thelbi kryesor që duhet me u marrë. Nëse ka ndonjë klauzolë në secilën kompani që ka shërbyer në këtë kuvend pasi ka qenë shërbim i privatizuar nga jashtë, mirëpo me klauzolën që do të përdoren njerëzit që punojnë brenda. Kushdo qoftë që ka qenë kompania të njëjtat gra i ka aktivizuar në proces të punës. Çka ka ndodh tash është thelbi i problemit. E para që s’janë kontributet e tyre herë pas here dhe e treta i kanë dërgu gratë me punu zyra të tjera jashtë kuvendit dhe askush s’është merr me atë punë. Ne jemi vonu me i dëgju që kanë qëndru para derës sonë aty”, theksoi Hoxha.
Lajmet
Shqipja në Maqedoninë e Veriut, çfarë po e pengon zbatimin e ligjit të gjuhëve?!
Published
43 mins agoon
November 22, 2024By
UBTnewsPërdorimi i gjuhës shqipe dhe aspekte të tjera, si përdorimi i simboleve kombëtare, përfaqësimi në Parlament dhe në institucione tjera, patën nxitur konflikt të armatosur më 2001, mes shqiptarëve dhe maqedonasve, i cili përfundoi me Marrëveshjen e Ohrit.
Me këtë marrëveshje, Kushtetuta u ndryshua përmes 15 amendamenteve, të cilat rregulluan edhe përdorimin e gjuhëve të tjera në vend, përveç asaj maqedonase. U vendos që gjuhë zyrtare në Maqedoninë e Veriut janë gjuha maqedonase dhe gjuhët e tjera që fliten nga mbi 20 për qind e qytetarëve të vendit.
Kështu, shqiptarëve dhe komuniteteve tjera iu dha mundësia e integrimit në shoqëri, shpjegon REL. Sipas regjistrimit të popullsisë më 2022, Maqedonia e Veriut i ka rreth 2 milionë banorë, nga të cilët 54 për qind janë maqedonas, 29 për qind shqiptarë, ndërsa pjesa tjetër janë pjesëtarë të komuniteteve më të vogla. Përdorimi i gjuhës shqipe është rregulluar ndërkohë edhe me ligje të tjera, përfshirë një të vitit 2008, ndonëse ai, sipas njohësve të drejtësisë, përfshinte një interpretim të ngushtë. Partia VMRO-DPMNE, e cila më 2018 ishte në opozitë, ndërsa sot në pushtet, e kundërshtoi ashpër miratimin e Ligjit, nuk mori pjesë në votim dhe e dërgoi këtë dokument menjëherë në Gjykatën Kushtetuese.
Përveç Ligjit për gjuhët, në Gjykatë u paraqitën edhe kundërshtime tjera dhe, tani, të gjitha ankesat e parashtruara, 13 të tilla, pritet të marrin zgidhje me një vendim që do të bëhet publik në dhjetor. Por ekspertët nuk janë shumë optimistë, e kujtojnë se rasti i shfuqizimit të Balancuesit, mekanizmi që rregullonte përfaqësimin “e drejtë ” të komuniteteve në institucionet shtetërore në këtë vend, tregon se qëllimi mund të jetë një interpretim shumë më i rreptë i të drejtave që burojnë nga marrëveshjet e së shkuarës.
Lajmet
Sa importon dhe eksporton energji elektrike Kosova?
Published
44 mins agoon
November 22, 2024By
UBTnewsImporti i energjisë elektrike në shtator 2024 ishte 166.73 GWh, kurse eksporti i energjisë elektrike në këtë periudhë ishte 114.34 GWh (këtu është e përfshirë edhe sasia e transmisionit).
Ndërsa, gjatë këtij muaji, energjia elektrike bruto në dispozicion ishte 450.55 GWh, kurse konsumi i energjisë elektrike ishte 343.61 GWh ose 4,55 për qind më i vogël krahasuar me muajin e njëjtë të vitit paraprak.
Ndërsa, pjesëmarrja e energjisë elektrike alternative në kuadër të konsumit të përgjithshëm ishte 9,79%.
“Importi i energjisë elektrike në shtator 2024 ishte 166.73 GWh, kurse eksporti i energjisë elektrike në këtë periudhë ishte 114.34 GWh (këtu është e përfshirë edhe sasia e transmisionit)”, thuhet në raportin e Agjencia e Statistikave të Kosovës të publikuar “Statistikat e Energjisë” për muajin shtator 2024 me të dhëna për prodhimin dhe konsumin e thëngjillit, prodhimin dhe konsumin e energjisë, importin dhe eksportin e energjisë, si dhe importin dhe eksportin e energjentëve të tjerë..
Ndësa, sipas ASK-së, prodhimi i thëngjillit ishte rreth 599.92 mijë ton, ose 0,42 për qind më pak sesa në muajin e njëjtë të vitit paraprak.
Gjermania nuk do të ndryshojë qëndrimin e saj ndaj Izraelit pas vendimit të ICC
Qytetarët e Kroacisë dhe Malit të Zi mund të qëndrojnë në Kinë deri në 30 ditë pa vizë
Punëtoret teknike në Kuvend refuzojnë takimin me anëtarët e Komisionit për të drejtat e njeriut
Kosova mëson kundërshtarin e play off-it në Ligën e Kombeve
Shqipja në Maqedoninë e Veriut, çfarë po e pengon zbatimin e ligjit të gjuhëve?!
Sa importon dhe eksporton energji elektrike Kosova?
Ushtria ruse humb edhe 1050 trupa të tjera në Ukrainë
Asnjë aktivitet i organizuar për Dita e Alfabetit të Gjuhës Shqipe
Trashëgimia e Prizrenit në filatelinë kosovare, emision i ri i pullave postare “Kalaja e Prizrenit”
Të kërkuara
-
Bota3 weeks ago
Trump premton paqe në Liban nëse rikthehet në Shtëpinë e Bardhë
-
Bota3 weeks ago
Koreja e Veriut rrit frikën në botë, lëshon raketën e re balistike ndërkontinentale
-
Lajmet2 months ago
Kurti: Përdhunimi është mjeti që përdori Serbia në Kosovë në mënyrë që të lë pasoja të përhershme në familje
-
Kulturë2 months ago
Marigona Ferati, profesoresha e UBT-së, zëri i artit në jurinë ndërkombëtare në festivalin e teatrove në Oman