Aktualitet
Dokumentari për myslimanët e lumtur kundërshtohet nga aktivistët
Published
4 years agoon
By
Betim GashiNjë i ri i përkatësisë etnike ujgure ka hapur një kafene në zemër të qytetit të vjetër historik Kashgar dhe në këtë mënyrë e ka realizuar një ëndërr të tij.
Një grua e re myslimane është zhvendosur nga fshati në qytet për një “pagë më të mirë”, që i ka mundësuar asaj të sigurojë një jetë të rehatshme për familjen e saj.
Një biznesmene ujgure u ofron grave të blejnë fustane nusërie të stilit perëndimor për ditën e martesës së tyre.
Të gjithë këta që u ceken më lartë pretendojnë se janë të kënaqur me jetën e tyre. Me begatitë, lirinë e zgjedhjes dhe mundësitë e shumta. Ata thonë se këto i gëzojnë në Ksinjiang, rajonin e tyre të lindjes në veriperëndim të Kinës.
Kjo është mënyra sesi dokumentari kinez “Përtej Maleve: Jeta në Ksinjiang” paraqet jetën e ujgurëve etnik dhe të pakicave tjera myslimane në rajon.
Ky dokumentar u shfaq në Ambasadën e Kinës në Kazakistan. Aty nuk përmendet me asnjë fjalë shtypja brutale që Kina ushtron ndaj myslimanëve në Ksinjiangut. Në këtë rajon llogaritet se 1 milionë njerëz mbahen në kampe masive të internimit që nga viti 2017.
Dokumentari u transmetua nga Rrjeti Global Televiziv i Kinës, një transmetues shtetëror. Dokumentari u transmetua në anglisht dhe rusisht në përpjekje për paraqitur rrëfimin e Pekinit për Ksinjiangun në audiencat globale.
Përmes këtij prodhimi televiziv, Kina synon të kundërshtojë akuzat e shumta të banorëve të Ksinjiangun të cilët thonë se myslimanët jetojnë në një klimë frike dhe shtypjeje derisa autoritetet shënjestrojnë kulturën, fenë, jetën familjare dhe traditat e tyre.
Në dokumentar paraqiten gjoja mundësitë që qeveria kineze ka krijuar për të rinjtë në mënyrë që të ndjekin ëndrrat e tyre në muzikë, sport, biznes dhe drejtime tjera.
Disa aktivistë të Ksinjiangut i thanë Radios Evropa e Lirë se ky dokumentar është një propagandë e qartë kineze dhe paraqet një shtrembërim të tmerrshëm të realitetit.
Dokumentari flet për një kafene në një ndërtesë të vjetër dykatëshe në qytetin e Kashgarit.
Pronari i këtij biznesi, Mardan Ablimit e përshkruan vetën si një “djalë i sinqert i Kashgarit” që ka një ëndërr të madhe.
Ablimit thotë se ideja e tij ishte që të ofrojë një përzierje të historisë dhe kulturës së komunitetit të tij me elementet moderne.
Kafetë që shet ai thotë të jenë një “përzierje e përkryer e kafesë perëndimore dhe bimëve lokale”.
Ablimit e quan kafenë e tij një “version miniaturë të Kashgarit” ku “brezi i vjetër po provon gjëra të reja” dhe të rinjtë si ai “po ndjekin ëndrrat e tyre”.
Sipas tij, njerëzit në këtë qytet po përqafojnë ndryshimin dhe po lënë pas mënyrën e vjetër të të menduarit.
Por, është e vështirë të verifikosh historinë e suksesit të Ablimit në një biznes që ai thotë se është falë historisë, kulturës dhe traditave të komunitetit të tij.
Realiteti është ndryshe.
Qeveria kineze ka mbyllur qendrat kulturore të myslimanëve Ksinjiang, ka dëmtuar ose rrafshuar mijëra xhami dhe objekte historike myslimane dhe ka burgosur liderë të komunitetit.
Në shumë zona myslimanëve u është ndaluar të hyjnë në xhami derisa të mbushin 18 vjeç. Mijëra të tjerë janë burgosur për shkak të lutjeve islamike, apo edhe shënimit të festave tradicionale.
Aktivistët thonë se autoritetet po bëjnë “shpërlarje të trurit” për shumë fëmijë myslimanë të cilët janë vendosur në konvikte të shkollave të veçanta.
Pekini gjithashtu ka dërguar më shumë se 1 milionë nëpunës civilë nga shumica e popullsisë kineze për të jetuar me familjet myslimane në Ksinjiang si pjesë e përpjekjes së asimilimit si dhe për të monitoruar lëvizjet dhe kontaktet e tyre.
Komiteti për Liritë Fetare Ndërkombëtare në SHBA në një raport të lëshuar më 28 prill 2020 tha se “individët dërgohen në kampe për shkak të mjekrave të gjata, refuzimit të alkoholit ose për shkak të sjelljeve tjera që autoritetet gjykojnë se janë shenja të ekstremizmi fetar”.
“Mirënjohëse për punën e re”
Një pjesë e madhe e dokumentarit kinez u kushtohet grave të reja myslimane, të cilat paraqiten sikur kanë sfiduar stereotipet e komunitetit të tyre dhe bëjnë një jetë moderne.
Në dokumentar paraqitet një e re myslimane, Zileyhan Eysa, e cila ka gjetur një punë në një fabrikë në pjesën veriore relativisht të pasur të Ksinjiangut.
Ajo fiton rreth 600 dollarë në muaj, të mjaftueshme për jetën e saj në qytet dhe për të mbajtur familjen e saj të varfër, në një fshat të quajtur Kuqa.
Nga paratë që dërgon Eysa në shtëpi, nëna e saj, Tursungul Rejep, shfaqet në dokumentar duke paguar faturat e saj mjekësore ndërsa babai i saj është në gjendje të blejë një makinë.
“Unë jam mirënjohëse ndaj fabrikës ku punoj”, thotë Eysa.
Ajo ka “mësuar shumë gjëra të reja” në qytet, sipas dokumentarit, dhe nuk e ka ndërmend të kthehet në fshatin e saj, si dhe nuk planifikon të martohet së shpejti.
Në familjet tradicionale ujgure, martesat zakonisht rregullohen nga prindërit. Por familja e Eysa “do të pranojë këdo që ajo zgjedh të martohet”, thotë babai i saj.
Eysa, sikurse të gjithë të rinjtë tjerë në këtë dokumentar, flet gjuhën mandarin.
Dokumentari paraqet anëtarët e familjes së saj, të veshur jashtëzakonisht mirë, duke biseduar mes vete plot gëzim.
Prodhimi i rrjetit shtetëror kinez paraqet një grua tjetër myslimane, Samira Arkin, që thuhet se ka thyer traditat e komunitetit të saj dhe “ka dhënë një shembull për shumë të rinjë të tjerë”.
Arkin ka në pronësi një dyqan në Kashgar dhe ndihmon gratë myslimane të zgjedhin rrobat për martesën e tyre.
Arkin thotë se në vitin 2010, në martesën e saj kishte zgjedhur të veshë një fustan të stilit perëndimor, pavarësisht dyshimeve nga të afërmit e saj.
Ashtu si shumë të tjerë në dokumentar, ajo nuk e përmend asnjë fjalë siç janë: myslimanë, islam apo ujgur. Ajo thotë se ka qenë e pakënaqur kur ka parë gratë që “mbulonin fytyrat e tyre” dhe që nuk kishin të drejtë të dilnin të vetme jashtë shtëpisë. Protesten e saj, ajo thotë se e ktheu në biznes dhe kështu e hapi dyqanin e saj.
Kina e ka ndaluar grave mbulesën islamike si një shenjë e ekstremizmit fetar. Legjislacioni është i formuluar në mënyrë të paqartë. Pekini i ka shpallur joligjor edhe disa emra islamikë dhe “shenja të tjera të ekstremizmit” të paspecifikuara.
Disa gra myslimane kanë raportuar se janë ngacmuar nga policia për shkak të veshjeve të tyre.
Janë detyruar të flasin?
Është e pamundur të zbulohet nëse Arkin, Eysa, Rejep dhe të tjerët që janë paraqitur dokumentar po flisnin me bindjen e tyre apo ishin detyruar nga autoritetet të thoshin ato gjëra.
Njerëzit janë të detyruar të “ndjekin urdhrat” nga Partia Komuniste, thotë Qairat Baitolla, një aktivist nga Ksinjiangu që jeton në Kazakistan.
“Nëse ata refuzojnë, përballen me burgim madje edhe qëllohen për vdekje”, thotë Baitolla.
You may like
Bota
Dëmtohet ambasada e Maqedonisë së Veriut nga sulmet ruse në Kiev
Published
2 days agoon
December 20, 2024By
UBTnewsSulmet me raketa që goditën kryeqytetin ukrainas, Kiev, mëngjesin e së premtes, kanë dëmtuar edhe ndërtesën ku ndodhet ambasada e Maqedonisë së Veriut.
Ministria e Punëve të Jashtme dhe Tregtisë së Jashtme e këtij vendi njoftoi se personeli diplomatik i pranishëm në ambasadë, nuk është lënduar. Në reagimin e saj, ministria dënoi ashpër sulmet me raketa të kryera nga ushtria ruse.
“Shërbimet kompetente kanë kryer kontrollin fillestar të dëmtimeve në vend dhe tashmë po punohet për riparimin e tyre”, njoftuan të premten nga ministria.
Sipas raportimeve, mësohet se në shënjestër ka qenë një ndërtesë pranë ambasadës maqedonase, e përdorur nga shërbimet e sigurisë ushtarake të Ukrainës.
Ndërkohë, autoritetet lokale në Ukrainë njoftojnë se të paktën dy persona kanë humbur jetën dhe disa të tjerë janë plagosur gjatë valës intensive nga bombardimet ruse që goditën Kievin bashkë me rajonin jugor të Hersonit.
Në të gjithë Ukrainën u lëshuan sirena për të paralajmëruar sulme ajrore për disa orë.
Sipas kreut të administratës ushtarake të Kievit, Serhiy Popko, Rusia hodhi tetë raketa – përfshirë raketa hipersonike Kinzhal dhe raketa balistike Iskander/KN-23 – vetëm në Kiev.
Bombardimet e së premtes në Ukrainë pasuan deklaratën e presidentit rus, Vladimir Putin, i cili të enjten propozoi “një duel të armëve të shekullit 21”, mes Shteteve të Bashkuara dhe Rusisë, për të treguar fuqinë e raketës së re hipersonike balistike të Rusisë, të quajtur Oreshnik, për të cilën tha se nuk mund të shkatërrohet nga mbrojtjet ajrore të Perëndimit.
Zyrtarët perëndimorë i hedhin poshtë këto pretendime.
Lufta në Ukrainë ka nisur më 24 shkurt të vitit 2022.
Presidenti rus, Vladimir Putin, e quan luftën “operacion special ushtarak” për të çmilitarizuar Ukrainën.
Perëndimi është përgjigjur ndaj Rusisë, duke goditur ekonominë e këtij shteti me sanksione të ashpra.
Si pasojë e luftës kanë vdekur mijëra persona dhe miliona të tjerë janë zhvendosur nga shtëpitë e tyre./REL/
Bota
Diplomatët amerikanë vizitojnë Sirinë për herë të parë pas rënies së Assadit
Published
2 days agoon
December 20, 2024By
UBTnewsDisa diplomatë amerikanë kanë mbërritur në Damask të premten për të biseduar me liderët e rinj të Sirisë dhe për të kërkuar të dhëna për vendndodhjen e gazetarit të zhdukur amerikan, Austin Tice. Kjo është vizita e tyre e parë e zyrtarëve amerikanë në Siri që nga rënia e presidentit Bashar al-Assad javë më parë.
Ndihmëssekretarja amerikane e Shtetit për Çështjet e Lindjes së Afërt, Barbara Leaf, ish-i dërguari i posaçëm për Sirinë, Daniel Rubinstein, dhe i dërguari kryesor i administratës Biden për negociatat për pengjet, Roger Carstens, vizituan Sirinë për bisedime me udhëheqësit e përkohshëm sirianë, bëri të ditur Departamenti amerikan i Shtetit të premten në mëngjes.
Kjo është vizita e parë zyrtare e diplomatëve amerikanë në Siri pas më shumë se një dekade, që nga mbyllja e Ambasadës amerikane në Damask në vitin 2012.
“Ata do të angazhohen drejtpërdrejt me popullin sirian, duke përfshirë përfaqësues të shoqërisë civile, aktivistë, anëtarë të komuniteteve të ndryshme dhe zëra të tjerë sirianë për të biseduar për vizionin e tyre për të ardhmen e vendit të tyre dhe për mënyrën se si Shtetet e Bashkuara mund t’i mbështesin”, tha Departamenti i Shtetit.
Në krye të agjendës së tyre do të jetë mbledhja e të dhënave për gazetarin amerikan Austin Tice, i cili u zhduk në Siri në vitin 2012. Gjithashtu, ata do të theksojnë se parimet e gjithëpërfshirjes, mbrojtja e pakicave dhe heqja dorë terrorizmi dhe armët kimike, janë vendimtare për çdo mbështetje amerikane për Qeverinë e re siriane.
Tice, i cili ka punuar për media si The Washington Post dhe gazetat, u zhduk në një pikë kontrolli në një zonë të kontestuar në perëndim të Damaskut, kur lufta civile në Siri po përshkallëzohej.
Një video e publikuar disa javë pas zhdukjes së tij shfaqte Ticen me sy të lidhur, i mbajtur nga burra të armatosur, duke thënë: “O, Jezus”. Që nga atëherë nuk është dëgjuar më prej tij.
Qeveria e Bashar al-Assadit e kishte mohuar publikisht se e mbante atë.
Grupi rebel që udhëhoqi sulmin ndaj Damaskut, i cili e detyroi Assadin të ikë nga vendi, Hayat Tahrir al-Sham (HTS), është i shpallur organizatë terroriste nga Shtetet e Bashkuara dhe vende të tjera. Megjithatë, kjo nuk ua ndalon zyrtarëve amerikanë të flasin me anëtarët ose udhëheqësit e grupit.
Departamenti amerikan i Shtetit tha se Rubinstein, Leaf dhe Carstens do të takohen me zyrtarët e HTS-së, por nuk tregoi nëse lideri i grupit, Ahmad al-Sharaa, dikur i lidhur me al-Qaedan, do të jetë një nga ta.
Zyrtarët amerikanë kanë përshëndetur deklaratat publike të al-Sharaa-s për mbrojtjen e të drejtave të pakicave dhe grave, por janë skeptikë nëse ai do ta bëjë këtë në të ardhmen afatgjate.
SHBA-ja nuk ka prani diplomatike zyrtare në Siri që nga viti 2012, kur e pezulloi punën e Ambasadës në Damask gjatë luftës civile në vend, megjithëse ka vendosur trupa ushtarake në disa pjesë të vogla të Sirisë në luftën kundër grupit militant Shteti Islamik (IS).
Pentagoni njoftoi të enjten se SHBA-ja e kishte dyfishuar numrin e forcave të saj në Siri për ta luftuar IS-in para rënies së Assadit.
Vizita e diplomatëve në Damask nuk do të rezultojë në rihapjen e menjëhershme të Ambasadës amerikane, e cila është nën mbrojtjen e Qeverisë çeke, sipas zyrtarëve amerikanë. Ata thanë se vendimet mbi njohjen diplomatike do të merren kur autoritetet e reja siriane t’i bëjnë të qarta qëllimet e tyre./REL/
Bota
Ushtria franceze po dëbohet nga shumë vende afrikane
Published
2 days agoon
December 20, 2024By
UBT NEWSNdikimi i Francës në Afrikë po përjeton një tronditje historike, teksa dy nga partnerët e saj më të afërt, Çadi dhe Senegali, kanë vendosur t’i japin fund pranisë ushtarake franceze në territoret e tyre. Vendimet shënojnë një kthesë të madhe në marrëdhëniet post-koloniale, duke sfiduar modelin e vjetër të dominimit ushtarak dhe politik të njohur si “Françafrique”.
Në një deklaratë të bërë në Ditën e Pavarësisë, qeveria e Çadit njoftoi se do të ripërcaktojë sovranitetin e saj duke i dhënë fund bashkëpunimit të mbrojtjes me Francën. Ky vendim, i cili erdhi pas dekadash të marrëdhënieve të ngushta ushtarake, shënon një pikë kthese në politikën e jashtme të Çadit, duke sinjalizuar një zhvendosje drejt partneriteteve të reja. Presidenti i ri i Senegalit, Bassirou Diomaye Faye, në një intervistë për Le Monde, deklaroi se prania ushtarake franceze në Senegal së shpejti do të marrë fund.
“Vetëm sepse francezët kanë qenë këtu që nga periudha e skllavërisë, nuk do të thotë se është e pamundur të bëhet ndryshe,” tha Faye, duke theksuar rëndësinë e rivlerësimit të marrëdhënieve historike. Vendimet e Çadit dhe Senegalit pasojnë dëbimin e trupave franceze nga Nigeri, Mali dhe Burkina Faso, vende ku ndjenjat anti-franceze janë përkeqësuar vitet e fundit. Rritja e bashkëpunimit me aktorë të rinj si Rusia, Kina dhe Turqia ka krijuar alternativa për këto vende, duke sfiduar dominimin tradicional të Parisit në rajon.
Përballë këtyre zhvillimeve, Franca ka hartuar një strategji të re për të zvogëluar praninë e saj të përhershme ushtarake në Afrikë. Ndërsa detajet e planit mbeten të paqarta, zyrtarët francezë theksojnë se fokusi do të kalojë në trajnime specifike dhe mbështetje teknologjike, si dronët dhe inteligjenca ushtarake.
Ekspertët paralajmërojnë se largimi i trupave franceze mund të krijojë një vakum sigurie, siç është parë në vendet ku Rusia dhe aktorë të tjerë kanë mbushur boshllëkun. Megjithatë, për popullatat lokale, ky është një hap drejt autonomisë dhe largimit nga trashëgimia koloniale.
“Vendimi i Çadit shënon gozhdën e fundit në arkivolin e dominimit ushtarak post-kolonial të Francës,” tha analisti Mucahid Durmaz, duke vënë në dukje se ky moment mund të shënojë fundin e një epoke për marrëdhëniet frankofone-afrikane. Rënia e ndikimit francez në Afrikë është dëshmi e një rajoni që kërkon të rishkruajë të ardhmen e tij, duke eksploruar partneritete të reja dhe duke kërkuar një vend më të barabartë në skenën globale./UBTNews/
Bota
SHBA dhe Britania sanksionojnë zyrtarët e Ministrisë së Brendshme të Gjeorgjisë
Published
2 days agoon
December 20, 2024By
UBTnewsShtetet e Bashkuara dhe Mbretëria e Bashkuar kanë vendosur sanksione ndaj ministrit të Brendshëm të Gjeorgjisë, Vakhtang Gomelauri, dhe zyrtarëve të tjerë të lartë në Ministri, si përgjigje ndaj rolit të tyre të dyshuar në shtypjen e dhunshme të gazetarëve, figurave opozitare dhe protestuesve antiqeveritarë.
Shtetet e Bashkuara vendosën gjithashtu sanksione ndaj Mirza Kezevadze, zëvendësshefit të departamentit të forcave speciale në Ministrinë e Brendshme të Gjeorgjisë, njoftoi Departamenti amerikan i Thesarit në një komunikatë më 19 dhjetor.
Departamenti i Thesarit deklaroi se këto veprime janë ndërmarrë në bashkëpunim me Britaninë, e cila më 19 dhjetor vendosi sanksione ndaj Gomelaurit dhe katër zyrtarëve të tjerë të Ministrisë së Brendshme për shkelje të dyshuara të të drejtave të njeriut.
Një zyrtar i Departamentit amerikan të Thesarit tha se arsyet e cituara nga të dyja qeveritë për vendosjen e sanksioneve janë të ngjashme.
“Pas zgjedhjeve në Gjeorgji, zyrtarë kyçë në Ministrinë e Punëve të Brendshme u përfshinë në shtypjen e popullit të vet në mënyrë të egër, duke përfshirë shënjestrimin e qëllimshëm të gazetarëve dhe përdorimin e dhunës”, tha Bradley T. Smith, nënsekretari i përkohshëm i Thesarit për Terrorizëm dhe Inteligjencë Financiare.
Çdo aset i zotëruar nga Gomelauri dhe Kezevadze në juridiksionin amerikan është bllokuar, tha Departamenti i Thesarit.
Përveç Gomelaurit, Britania vendosi sanksione edhe ndaj zëvendësministrit të Brendshëm Aleksandre Darakhvelidze, Sulkhan Tamazashvili, Zviad Kharazishvili dhe Mileri Lagazauri, sipas një komunikate të Qeverisë britanike, shkruan REL.
Mijëra njerëz demonstruan përsëri në Tbilisi në natën e 19 dhjetorit. Kjo ishte dita e 22-të radhazi e protestave kundër vendimit të Qeverisë për t’i ndërprerë praktikisht bisedimet për anëtarësimin e vendit në BE.
Protestuesit e kanë vënë në pikëpyetje legjitimitetin e fitores së partisë Ëndrra Gjeorgjiane në zgjedhjet që u mbajtën në fund të tetorit.
Protestat u rritën pasi kryeministri gjeorgjian, Irakli Kobakhidze, njoftoi se Tbilisi i pezulloi deri në vitin 2028 bisedimet me Brukselin për anëtarësimin e Gjeorgjisë në Bashkimin Evropian.
Presidentja proevropiane e Gjeorgjisë, Salome Zurabishvili, ka thënë se zgjedhjet e 26 tetorit u manipuluan me ndihmën e Moskës dhe është zotuar se nuk do të largohet nga detyra edhe kur pasardhësi i saj – i përzgjedhur nga ai që protestuesit e quajnë Parlament të paligjshëm – të betohet më 29 dhjetor.
Zurabishvili i ka dënuar “sulmet brutale ndaj popullit dhe mediave gjeorgjiane”, duke e krahasuar shtypjen e tyre nga autoritetet me “represionin në stilin rus”.
Protestat janë shpërndarë vazhdimisht në mënyrë të dhunshme, aktivistët janë arrestuar dhe politikanët e opozitës dhe përfaqësuesit e medias janë sulmuar.
Gjeorgjia e mori statusin e vendit kandidatit për BE në dhjetor 2023 dhe, sipas sondazheve, shumica e gjeorgjianëve e mbështesin anëtarësimin e vendit në BE.
UBT nderon bashkëpunëtorët profesionistë për dekadën e tyre të angazhimit
Dekadat e suksesit: UBT kurorëzon 2024 me vizionin 20-vjeçar të së ardhmes
Pirro i’a fshiu këngën Parashqevit, flasin nga kompania menaxhuese për të drejtat e autorit
Kosova dhe Shqipëria zyrtarisht bashkë në Lojërat Mesdhetare
Dëmtohet ambasada e Maqedonisë së Veriut nga sulmet ruse në Kiev
“Nuk rri dot pa ua thënë vëllazërisht”, Rama iu drejtohet deputetëve për Specialen
BE-ja me mision vëzhgues për zgjedhjet e shkurtit në Kosovë
Diplomatët amerikanë vizitojnë Sirinë për herë të parë pas rënies së Assadit
Berisha: Çdo ndërhyrje e Shqipërisë në dialogun Kosovë-Serbi është antikombëtare
Të kërkuara
-
Bota2 months ago
Trump premton paqe në Liban nëse rikthehet në Shtëpinë e Bardhë
-
Bota2 months ago
Koreja e Veriut rrit frikën në botë, lëshon raketën e re balistike ndërkontinentale
-
Bota1 month ago
“Ethet” e kthimit të Trump! Takohen Macron e Starmer, zbardhet fokusi i diskutimeve
-
Kulturë3 months ago
Marigona Ferati, profesoresha e UBT-së, zëri i artit në jurinë ndërkombëtare në festivalin e teatrove në Oman