Aktualitet

Dita Ndërkombëtare e Viktimave të Luftës së Armëve Kimike

Ky përkujtim ofron një mundësi për të bërë homazhe për viktimat e luftës kimike.

Published

on

Konferenca e shteteve palë në Konventën e Armëve Kimike, në sesionin e saj të njëzet në vitin 2015, vendosi që një ditë përkujtimore e viktimave të luftës së armëve kimike të mbahet më 30 nëntor të çdo viti.

Ky përkujtim ofron një mundësi për të bërë homazhe për viktimat e luftës kimike, si dhe për të riafirmuar angazhimin e Organizatës për Ndalimin e Armëve Kimike (OPCW) për eliminimin e kërcënimit të armëve kimike, duke promovuar kështu qëllimet e paqes, sigurinë dhe multilateralizmin.

Historia e përpjekjeve serioze për të arritur çarmatimin kimik që arriti kulmin në përfundimin e Konventës së Armëve Kimike filloi më shumë se një shekull më parë. Armët kimike u përdorën në një shkallë masive gjatë Luftës së Parë Botërore, duke rezultuar në më shumë se 100.000 viktima dhe një milion viktima.

Sidoqoftë, armët kimike nuk u përdorën në fushën e betejës në Evropë në Luftën e Dytë Botërore.

Pas Luftës së Dytë Botërore dhe me ardhjen e debatit bërthamor, disa vende gradualisht arritën të kuptonin se vlera margjinale e mbajtjes së armëve kimike në arsenalet e tyre ishte e kufizuar, ndërsa kërcënimi i paraqitur nga disponueshmëria dhe përhapja e armëve të tilla bëri një ndalimi i dëshirueshëm.

Miratuar në vitin 1993, Konventa për Armët Kimike hyri në fuqi më 29 prill 1997. Shtetet palë të kësaj konvente krijuan Organizatën për Ndalimin e Armëve Kimike (OPCW), e cila është përgjegjëse për monitorimin e ndalimit të prodhimit dhe përdorimit të armëve kimike, si dhe për kontrollin e shkatërrimit të rezervave kimike në mbarë botën.

Konferenca përbëhet nga përfaqësues të të gjitha shteteve anëtare të OPCW, secila prej të cilave ka një votë. 

Aktualitet

Irani ka lëshuar mbi 100 dronë drejt Izraelit

Published

on

Një zëdhënës i ushtrisë izraelite tha se Irani ka lëshuar më shumë se 100 dronë drejt Izraelit gjatë orëve të fundit, pasi vendi premtoi hakmarrje për sulmet izraelite.

Zëdhënësi tha se 200 aeroplanë luftarakë izraelitë morën pjesë në sulmet kundër më shumë se 100 objektivave në Iran gjatë natës.

Sipas reuters, ai tha se Izraelin e presin “disa orë të vështira”. Sirena ajrore ranë paraprakisht në Izrael, ndërsa vendi u përgatit për hakmarrjen.

Në reagim të menjëhershëm pas sulmit, udhëheqësi suprem i Iranit tha se Izraeli “duhet të presë një ndëshkim të ashpër”.

“Regjimi sionist i ka sjellë vetes një fat të hidhur dhe të dhimbshëm, dhe me siguri do të përballet me të”, u shpreh ai.

Ndryshe, Izraeli ka nisur një fushatë të paprecedentë sulmesh ajrore mbi territorin iranian, në një operacion të koduar “Luanin që Ngrihet” (Operation Rising Lion), duke goditur objektiva strategjike që përfshijnë uzina bërthamore, baza ushtarake dhe ndërtesa të lidhura me Gardën Revolucionare Iraniane.

Continue Reading

Bota

Rriten çmimet e naftës pas sulmit të Izraelit ndaj Iranit

Published

on

By

Çmimet globale të naftës janë rritur ndjeshëm pas lajmit se Izraeli ka goditur Iranin, në një përshkallëzim të ri të tensioneve në Lindjen e Mesme. Çmimi i naftës së papërpunuar Brent u rrit menjëherë me mbi 10%, duke arritur nivelin më të lartë që nga janari.

Sipas BBC, tregtarët janë të shqetësuar se konflikti mund të rrezikojë furnizimin me energji nga një ndër rajonet më të rëndësishme për tregun global të naftës.

Ndërsa tregjet evropiane nisën ditën e premte, çmimet u stabilizuan pjesërisht, por mbetën rreth 5% më të larta se mbyllja e një dite më parë. Brent u tregtua me 72.80 dollarë për fuçi në Londër, ndërsa në bursën Nymex të SHBA-së arriti 73.20 dollarë.

Sulmi ka ndikuar edhe në tregjet financiare – indekset kryesore në Azi dhe Evropë kanë shënuar rënie. Indeksi FTSE 100 në Mbretërinë e Bashkuar pësoi një ulje prej 0.6%.

Asetet e njohura si “strehë të sigurta” në kohë pasigurie, përfshirë arin dhe frangën zvicerane, shënuan rritje.

Pas sulmit, Forcat Mbrojtëse të Izraelit njoftuan se Irani kishte lëshuar rreth 100 dronë drejt territorit izraelit.

Analistët paralajmërojnë se situata është e pasigurt dhe se e ardhmja e çmimeve të naftës do të varet nga zhvillimet e ditëve në vijim. “Kjo mund të zgjidhet shpejt, si në prill dhe tetor të vitit të kaluar, por gjithashtu mund të përshkallëzohet në një konflikt më të madh që rrezikon furnizimin me naftë nga Lindja e Mesme,” tha Vandana Hari nga Vanda Insights për BBC-në.

Në rast të një përshkallëzimi ekstrem, ekziston frika se Irani mund të ndërhyjë në Ngushticën e Hormuzit – një nga rrugët më të rëndësishme detare për eksportin global të naftës, ku kalon rreth një e pesta e furnizimit botëror.

Ngushtica ndodhet midis Iranit në veri dhe Omanit e Emirateve të Bashkuara Arabe në jug, duke lidhur Gjirin me Detin Arabik. Çdo ndërprerje në këtë rrugë do të kishte ndikim të drejtpërdrejtë në tregjet globale të energjisë.

“Çmimet aktualisht reflektojnë rrezikun fillestar, por ditët në vijim do të jenë vendimtare për të kuptuar drejtimin që mund të marrë ky konflikt,” tha Saul Kavonic nga MST Financial.

Continue Reading

Bota

Trump: SHBA nuk mori pjesë në sulmin ndaj Iranit, por ishte në dijeni

Published

on

By

Presienti i Shteteve të Bashkuara, Donald Trump, ka reaguar lidhur me sulmin ajror të Izraelit ndaj Iranit, i ndodhur në orët e para të së premtes.

Trump deklaroi se ishte në dijeni paraprakisht për planet izraelite, por theksoi se ushtria amerikane nuk ka pasur asnjë rol në operacionin ushtarak.

“Irani nuk mund të ketë një bombë bërthamore dhe shpresojmë të kthehemi në tryezën e negociatave. Do ta shohim. Ka disa njerëz në udhëheqje që nuk do të kthehen,” tha Trump për Fox News, duke përmendur se shumë udhëheqës iranianë janë konfirmuar të vrarë në sulm.

Ai shtoi se administrata e tij kishte kontaktuar një aleat kyç të Lindjes së Mesme për ta informuar para ndërhyrjes, por nuk bëri të ditur se për cilin vend konkret bëhej fjalë.

Continue Reading

Bota

Izraeli vret gjashtë shkencëtarë bërthamorë iranianë në sulm ajror

Published

on

By

Izraeli ka nisur një sulm ajror ndaj Iranit në orët e para të mëngjesit të së premtes, më 13 qershor 2025. Ministri izraelit i Mbrojtjes, Israel Katz, njoftoi se sulmi u ndërmor si një masë “parandaluese”, ndërsa paralelisht është shpallur gjendje e jashtëzakonshme në Izrael.

Sipas agjencisë shtetërore iraniane të lajmeve, Tasnim, në këto sulme janë vrarë gjashtë shkencëtarë bërthamorë iranianë. Midis tyre, Fereydoun Abbasi, ish-kreu i Organizatës së Energjisë Atomike të Iranit, si dhe Mohammad Mehdi Tehranchi, fizikant dhe president i Universitetit Islamik Azad.

Udhëheqësi suprem i Iranit, Ajatollah Ali Khamenei, ka konfirmuar më herët gjatë ditës se disa komandantë ushtarakë dhe shkencëtarë iranianë kanë humbur jetën si pasojë e sulmeve ajrore.

Continue Reading

Të kërkuara