Kulturë

Dita Ndërkombëtare e Teatrit

Published

on

Sot, më 27 mars, festohet Dita Ndërkombëtare e Teatrit, një ditë e caktuar nga Instituti Ndërkombëtar i Teatrit në vitin 1961, për të nxitur dhe përhapur mesazhin e fuqishëm të teatrit në të gjithë botën. Kjo ditë ka për qëllim jo vetëm të nderojë artin e teatrit, por edhe të mbështesë teatrot lokale, të stimulojë shfaqjen e ideve dhe përvojave artistike, dhe të vlerësojë ata që krijojnë, shkruajnë dhe interpretojnë në këtë skenë kaq të pasur me mundësi shprehjeje. Është një mundësi për të thurur lavdërime për dramaturgët dhe për të nxitur ata që kanë histori të jashtëzakonshme për të ndarë ato përmes artit të teatrit.

Teatri është një dritare për shpërndarjen e mesazheve të forta shoqërore dhe kulturore, dhe kjo ditë është një mundësi për të reflektuar mbi ndikimin e tij, si dhe për të inkurajuar një angazhim më të madh nga të rinjtë dhe të tjerët që mund të kontribuojnë në këtë art të veçantë. Teatri është një hapësirë ku ngjarjet e jetës bëhen të prekshme dhe ku spektatorët mund të gjejnë reflektim në veprat që shohin.

Historia e teatrit në Shqipëri është e pasur dhe e thellë, duke filluar që nga vitet e para të krijimtarisë teatrale shqiptare. Shfaqja e parë teatrore e dokumentuar në vendin tonë është “Dasma e Lunxhërisë”, një dramë që u shfaq për herë të parë në vitin 1874. Kjo shfaqje, e shkruar nga Koto Hoxhi, u realizua nga nxënësit e shkollës normale “Zografia” në Gjirokastër, dhe shënoi një moment të rëndësishëm në krijimin e traditës teatrale shqiptare.

Kjo periudhë e hershme është e lidhur ngushtë me Rilindjen Kombëtare, një kohë kur kultura dhe arti ishin të lidhura ngushtë me proceset e formësimit të identitetit kombëtar. Drama e parë shqipe me strukturë të mirëfilltë artistike, “Emira” e arbëreshit Françesk Anton Santori, e shkruar më 1885, është një tjetër pikë kthese në zhvillimin e teatrit shqiptar. Kjo dramë, e botuar nga De Rada në gazetën “Fjamuri i Arbrit”, shpalli një hap të rëndësishëm në zhvillimin e dramaturgjisë shqiptare.

Duke kaluar në periudha të tjera, teatri shqiptar ka prodhuar shumë figura të njohura dhe vepra të jashtëzakonshme që kanë lënë një shenjë të thellë në historinë e artit të skenës. Komediani dhe dramaturgu A. Z. Çajupi, me veprat e tij si “Katërmbëdhjetë vjeç dhëndërr” (1902), si dhe Gjergj Fishta, i njohur për melodramën “Shën Françesku i Asizit” (1909), janë vetëm disa nga emrat që kanë ndihmuar në ngritjen e teatrit shqiptar në nivele të larta. Fan S. Noli, Mihal Grameno dhe shumë të tjerë kontribuan me krijime që shprehën tematika të rëndësishme të shoqërisë shqiptare.

Teatri popullor, i themeluar në vitin 1945 në Tiranë, është institucioni që ka ndihmuar në zhvillimin dhe përhapjen e teatrit profesional në Shqipëri. Inaugurimi i këtij teatri është një ngjarje historike, që ndihmoi në ngritjen e një tradite të pasur me shfaqje të shumta nga dramaturgjia kombëtare dhe ndërkombëtare. Komedia “Topazi”, nga Marcel Pagnol, me regjinë e Sokrat Mios, shënoi shfaqjen e parë të Teatrit Popullor dhe vazhdoi të kontribuonte në zhvillimin e teatrit shqiptar, duke ofruar premierat e para me cilësi të lartë artistike.

Dita Ndërkombëtare e Teatrit është një mundësi për të kujtuar dhe vlerësuar këtë trashëgimi të pasur kulturore, që ka formuar dhe vazhdon të formojë një pjesë të rëndësishme të identitetit tonë kombëtar. Në këtë ditë, artistët dhe krijuesit e teatrit janë të ftuar të festojnë, të shprehin mirënjohjen dhe të ngrejnë ndërgjegjësimin për rëndësinë e këtij arti të pazëvendësueshëm.

Continue Reading

Kulturë

Muzeu më i ri i arteve në Almaty hap dyert për publikun

Published

on

Muzeu i Madh i Arteve në Almaty ka hapur dyert në kryeqytetin e Kazakistanit, duke shënuar një moment të rëndësishëm për jetën kulturore të rajonit.

I themeluar nga biznesmeni dhe filantropi Nurlan Smagulov, muzeu prezantohet si një qendër e re e rëndësishme për artin bashkëkohor, raporton Euronews.

Brenda tij ekspozohen mbi 700 vepra nga Kazakistani dhe vendet e Azisë Qendrore, të shoqëruara me punime të artistëve ndërkombëtarë.

Me një gamë të gjerë mediash e zhanresh, muzeu synon të kthehet në hapësirë dinamike për krijimtarinë e dialogun artistik.

Ndërtesa e muzeut, e vendosur pranë vargmaleve Tian Shan, është një vepër arti më vete.

E projektuar nga studioja britanike “Chapman Taylor” dhe e ndërtuar për tre vite, struktura prej 10.600 metrash katrorë përbëhet nga dy krahë të ndërthurur: një prej guri Jura dhe një tjetër prej alumini, simbolizim i peizazhit malor dhe mjedisit urban të Almatit.

Instalacionet e mëdha jashtë ndërtesës u japin vizitorëve një shije të përvojës që do t’i presë brenda.

Hapja e muzeut shoqërohet me dy ekspozita të rëndësishme.

E para, “Qonaqtar” (Të Ftuarit), fokusohet tek artistët e viteve 1960, duke paraqitur kulturën nomade, ritualet e përditshme, festat tradicionale dhe ndikimin e kufizimeve sovjetike mbi trashëgiminë artistike të rajonit.

Një nga veprat kryesore është fotografia “On Virgin Soil. Lunchtime” Salikhitdin Aytbayev, trajton fushatën sovjetike për kultivimin e stepës.

Ekspozita e dytë është retrospektiva e Almagul Menlibayeva “I understand everything” (Unë kuptoj gjithçka). Artistja multidisiplinare përzien mite euraziatike, imazhe shamane e realitete postsovjetike, duke i kushtuar vëmendje identitetit, kujtesës dhe rezistencës kulturore.

Muzeu ofron hapësira të dedikuara për artistë si Richard Serra, Anselm Kiefer, Yayoi Kusama dhe Bill Viola, duke krijuar dialog të natyrshëm mes skenës vendore dhe asaj globale. Instalacionet madhështore, ambientet imersive dhe përdorimi i materialeve të ndryshme u ofrojnë vizitorëve një përvojë të thellë, reflektuese dhe bashkëkohore.

Me hapjen e tij, Muzeu i Madh i Arteve synon të kthehet në qendër të gjallë arti dhe dialogu në zemër të Azisë Qendrore. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Lifestyle

Si të parandaloni ndryshkun te aksesorët tuaj?

Published

on

Aksesorët përdoren shumë nga gratë dhe vajzat pasi ato i bëjnë ato të duken të bukura dhe me plotë stil. Por, pos kësaj ato kanë një hall me aksesorët e tyre, pasi shumë shpejtë iu ndryshken dhe iu dëmtohen.

Kështu kjo i bënë ato të brengosen më shumë dhe të harxhojnë më shumë para në aksesorë.

Për të eliminuar, duhet të së pari t’i vendosni në vende të sigurta jo në çanta nga plastika apo edhe në varëse metali.

Më shumë preferohet që t’i vendosni në hapësira nga druri, pos kësaj nuk preferohet që kur bartni aksesorë të vendosni parfum, krem apo edhe sprej të flokëve, kjo për shkak se alkooli ato i bënë të ndryshken.

Nëse i praktikoni këta hapa aksesorët e juaj do t’i mbijetojnë kohës. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Kulturë

Elbasani, qendër e artit me Koloninë e Piktorëve 2025

Published

on

Elbasani mirëpret edhe këtë vit Koloninë e Piktorëve “Skampis 2025”, një aktivitet që bashkon artistë të njohur nga e gjithë Shqipëria për të përçuar përmes penelit atmosferën, historinë dhe shpirtin e qytetit.

Me tematikën “Elbasani turistik nën gjurmët e penelit”, kolonia synon të promovojë qytetin si një destinacion kulturor dhe artistik, duke evidentuar bukuritë natyrore, monumentet historike dhe karakterin urban të tij.

Në këtë edicion marrin pjesë piktorët: Agron Polovina, Alion Cano, Buron Kaceli, Dashnor Kulolli, Emirjona Stasi Nako, Edi Kojani, Elmal Baboci, Fatmir Dardha, Gazmend Leka, Gazmend Kafa, Helidon Haliti, Sadik Kasa, Nasuf Myftari, Nikolin Ivani, Kudret Durollari, Romeo Kallco, Sefedin Stafa, Vanjgo Vasili, Zaim Elezi dhe Kristjan Zara.

Artistët po realizojnë veprat e tyre në pika të ndryshme të qytetit, nga kalaja dhe rrugicat karakteristike deri tek peizazhet natyrore përreth, duke pasqyruar identitetin unik të Elbasanit.

Ekspozita përmbyllëse do të mbahet sot në mbrëmje në hollin e Teatrit “Skampa”, ku publiku do të ketë mundësinë të shohë të gjitha krijimet e realizuara gjatë kolonisë.

Kolonia e Piktorëve “Skampis 2025” dëshmon përkushtimin e Bashkisë Elbasan për të mbështetur artin dhe kulturën, duke forcuar pozicionin e qytetit si një qendër e rëndësishme kulturore në Shqipëri. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Mënyra e Jetës

Ekspertët: Hiqni këto pesë gjëra nga vendet e dukshme për një shtëpi më harmonike

Published

on

Dhoma e ditës është zemra e shtëpisë – vendi ku pushojmë, socializohemi dhe kalojmë kohën më të madhe të ditës.

Pikërisht për këtë arsye, kthehet në hapësirë ku mblidhen sende të rastësishme: posta, paketat, këpucët, kabllot apo gjëra të vogla që nuk kanë vend të caktuar. Me kalimin e kohës, kjo krijon një atmosferë të ngarkuar dhe të çrregullt.

Ekspertët e organizimit të hapësirës, të cilët kanë folur për The Spruce, theksojnë se sa më pak objekte të panevojshme të ketë në dhomë, aq më shumë qetësi dhe rehati do të sjellë ajo.

Ata shpjegojnë cilat gjëra nuk duhen lënë kurrë në dhomën e ditës dhe si mund të rikthehet harmonia pa shumë mundim.

Një dhomë e pastër s’do të thotë hapësirë bosh, por vend ku çdo send ka funksionin e vet. Mos e ngarkoni ambientin, lëreni të jetë i ajrosur. Minimalizmi, sipas ekspertëve, nuk është trend, por mënyrë jetese që na kthen tek qetësia e koha cilësore pa shpërqendrime.

1. Rrëmujë në tavolinën e kafesë

Filxhanët, telekomandat, librat dhe suveniret e shumta krijojnë kaos vizual. Ekspertja Mari Poter sugjeron që tavolina të shndërrohet në një kënd të vogël dekorativ: “Lini vetëm sendet që ju sjellin kënaqësi – një qiri, një bimë ose një difuzer. Gjithçka tjetër sistemojeni.” Tavolinat me sirtarë ose rafte e mbajnë sipërfaqen të rregullt, ndërsa sendet e nevojshme qëndrojnë të fshehura.

2. Enët e pista

Shikimi i serialeve gjatë ngrënies sjell pjatat e harruara në dhomën e ditës. “Enët e pista krijojnë përshtypjen e rrëmujës dhe mund të tërheqin insekte,” paralajmëron Barbara Brok. Përdorni një tabaka ose tavolinë ndihmëse dhe çojini enët në kuzhinë menjëherë.

3. Sendet ‘kalimtare’: posta, këpucët, xhaketat

Dhoma e ditës kthehet në pikë-grumbullim për postën, çantat apo paketat. Por, “përkohësja bëhet e përhershme shumë shpejt”. Çdo gjë duhet të ketë vendin e vet: posta në korridor, këpucët dhe xhaketat në dollap, paketat pranë hyrjes. Rregulli i një minute është çelësi – çdo gjë që sistemoni brenda një minute, bëjeni menjëherë.

4. Pajisjet teknologjike

Konzolat, kabllot dhe paisjet e shumta krijojnë ngarkesë vizuale. Zgjidhja është organizimi i zgjuar: shporta dekorative, kuti, dollapë me dyer ose elemente multifunksionale me hapësirë ruajtjeje. Një herë në muaj bëni pastrimin teknik dhe hiqni pajisjet e papërdorura.

5. Rrobat e palara ose të papaluara

Shumë njerëz palosin rrobat duke parë TV, por i lënë në mes të dhomës. Brok thotë: “Sa më shumë e shtyni për më vonë, aq më vështirë është ta përfundoni.” Nëse nuk i palosni, zhvendosini diku tjetër. Krijoni një kënd të dedikuar pranë vendit ku lani rrobat, me shporta e ndriçim të ngrohtë që puna të bëhet më e lehtë dhe dhoma e ditës të mbetet zonë relaksi. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Të kërkuara