

Aktualitet
“Disa janë thjeshtë psikopatë”, ish-detektivi tregon torturat e policëve kinezë kundër ujgurëve
Të burgosurit shpesh u detyruan të qëndrojnë zgjuar për ditë të tëra dhe i’a mohuan ushqimin dhe ujin, tha ai.
Published
4 years agoon
By
UBT newsBastisjet filluan pas mesnatës në Xinjiang.
Qindra oficerë policie të armatosur shkuan shtëpi më shtëpi te ujgurët në rajonin perëndimor të Kinës, duke i tërhequr njerëzit nga shtëpitë e tyre, duke i vënë në pranga dhe duke i kërcënuar se do t’i qëllonin nëse rezistonin, tregon një ish-detektiv i policisë kineze për CNN, transmeton UBT News.
“Ne i morëm të gjithë me forcë brenda natës”, tha ai.
Ish-detektivi i kthyer në sinjalizues kërkoi të identifikohej vetëm si Jiang, për të mbrojtur anëtarët e familjes së tij që mbeten në Kinë.

Në një intervistë tre-orëshe me CNN, të bërë në Evropë ku ai tani është në mërgim, Jiang zbuloi detaje të rralla mbi atë që ai e përshkroi si një fushatë sistematike të torturës kundër ujgurëve etnikë në sistemin e kampeve të ndalimit të rajonit, pretendime që Kina i mohon.
“Goditini, goditini (derisa të jenë) të mavijosur dhe të fryrë”, tha Jiang, duke kujtuar se si ai dhe kolegët e tij i merrnin në pyetje të burgosurit në qendrat e paraburgimit të policisë. “Derisa të gjunjëzohen në dysheme duke qarë”.
Gjatë kohës së tij në Xinjiang, Jiang tha se çdo i burgosur u rrah gjatë procesit të marrjes në pyetje përfshirë burra, gra dhe fëmijë.
Metodat përfshinin prangosjen e njerëzve në një “karrige tigri” prej metali ose druri – karrige të dizajnuara për të imobilizuar të dyshuarit – varjen e njerëzve nga tavani, dhunën seksuale, goditjet me energji elektrike dhe lundrimin në ujë. Të burgosurit shpesh u detyruan të qëndrojnë zgjuar për ditë të tëra dhe i’a mohuan ushqimin dhe ujin, tha ai.
“Të gjithë përdorin metoda të ndryshme. Disa madje përdorin një shirit ose zinxhirë hekuri me bravë”, tha Jiang. “Policia do të shkelte në fytyrën e të dyshuarit dhe do t’i thoshte të rrëfehej”.
Të dyshuarit u akuzuan për vepra terroriste, tha Jiang, por ai beson se “asnjë” nga qindra të burgosurit që ai ishte përfshirë në arrestimin e tij nuk kishte kryer një krim. “Ata janë njerëz të zakonshëm”, tha ai.
Tortura në qendrat e paraburgimit të policisë ndalej vetëm kur të dyshuarit rrëfenin, tha Jiang. Pastaj ata zakonisht u transferuan në një strukturë tjetër, si një burg ose një kamp internimi i drejtuar nga rojet e burgut.
Për të ndihmuar në verifikimin e dëshmisë së tij, Jiang i tregoi CNN-së uniformën e tij të policisë, dokumentet zyrtare, fotografitë, videot dhe identifikimin nga koha e tij në Kinë, shumica e të cilave nuk mund të publikohen për të mbrojtur identitetin e tij.
CNN nuk mund të konfirmojë në mënyrë të pavarur pretendimet e Jiang, por detaje të shumta të kujtimeve të tij i bëjnë jehonë përvojave të dy viktimave ujgurë që CNN intervistoi për këtë raport. Më shumë se 50 ish-të burgosur të sistemit të kampeve gjithashtu i dhanë dëshmi Amnesty International për një raport prej 160 faqesh të publikuar në qershor, “Si të ishim armiq në luftë”: internimi masiv i Kinës, tortura dhe persekutimi i muslimanëve në Xinjiang”.
Departamenti Amerikan i Shtetit vlerëson se deri në 2 milionë ujgurë dhe pakica të tjera etnike janë ndaluar në kampe internimi në Xinjiang që nga viti 2017.
Herën e parë që Jiang u vendos në Xinjiang, ai tha se ishte i etur për të udhëtuar atje për të ndihmuar në mposhtjen e një kërcënimi terrorist që i ishte thënë se mund të kërcënonte vendin e tij. Pas më shumë se 10 vjetësh në forcat e policisë, ai ishte gjithashtu i etur për një promovim.
Ai tha se shefi i tij i kishte thënë se “forcat separatiste duan të ndajnë atdheun. Ne duhet t’i vrasim të gjithë”.

E nisur në vitin 2014, fushata “Strike Hard” promovoi një program masiv të ndalimit të pakicave etnike të rajonit, të cilët mund të dërgoheshin në një burg ose një kamp internimi thjesht “pasi kishin veshur një vello”, kishin rritur “mjekër të gjatë,” ose që “kishin shumë fëmijë”.
Jiang tha se ai mori dyfishin e pagës së tij normale dhe përfitime të tjera. Por si shpejt u zhgënjye nga puna e tij në Xinjiang. “Unë u befasova kur shkova për herë të parë”, tha Jiang. “Kishte kontrolle sigurie kudo. Shumë restorante dhe vende janë të mbyllura. Shoqëria ishte shumë intensive”.
“E gjitha është planifikuar dhe ka një sistem”, tha Jiang. “Të gjithë duhet të targetojnë një objektiv”.
Nëse dikush i rezistonte arrestimit, oficerët e policisë “do ta mbanin armën në kokë dhe do të thoshin mos lëvizni. Nëse lëvizni, do të vriteni”.
Ai tha se ekipet e policëve do të kontrollonin shtëpitë e njerëzve dhe do të shkarkonin të dhënat nga kompjuterët dhe telefonat e tyre.
Duke e përshkruar kohën si një “periudhë luftarake”, Jiang tha se zyrtarët e trajtuan Xinjiang si një zonë lufte dhe oficerëve të policisë iu tha se ujgurët ishin armiq të shtetit.
Brenda qendrave të paraburgimit të policisë, qëllimi kryesor ishte nxjerrja e një rrëfimi nga të burgosurit, me torturën seksuale që ishte një nga taktikat, tha Jiang.
“Ne do të lidhnim dy tela elektrikë dhe do t’i vendosnim telat në organet gjenitale të tyre ndërsa personi ishte i lidhur”.
“Disa njerëz e shohin këtë si një punë, disa janë vetëm psikopatë.”
Ai pranoi se shpesh duhej të luante “policin e keq” gjatë marrjes në pyetje, por tha se ka shmangur dhunën më të keqe, ndryshe nga disa kolegë të tij.
Një “masë e zakonshme” e torturës ishte që rojet të urdhëronin të burgosurit të përdhunonin të burgosurit e rinj meshkuj, tha Jiang.
Abduweli Ayup, një dijetar 48-vjeçar ujgur nga Xinjiang, tha se ai u arrestua më 19 gusht 2013, kur policia e kapi atë në kopshtin ujgur që ai kishte hapur për t’u mësuar fëmijëve të vegjël gjuhën amtare. Më pas ata e çuan në shtëpinë e tij aty pranë, për të cilën ai tha se ishte e rrethuar nga policia që mbante pushkë.

Natën e tij të parë në një qendër të ndalimit policor në qytetin e Kashgar, Ayup thotë se u dhunua në grup nga më shumë se një duzinë të burgosurish kinezë, të cilët ishin udhëzuar ta bënin këtë nga “tre ose katër” roje burgu të cilët gjithashtu ishin dëshmitarë të sulmit.
“Mos e bëni këtë, unë qava. Ju lutem mos e bëni këtë”, tregoi Ayup.
Ai tha se ai humbi vetëdijen gjatë sulmit dhe u zgjua i rrethuar nga të vjellat dhe urina e tij.
“Unë pashë që ata (po) qeshnin me mua dhe (thoshin) ai është aq i dobët”, tha ai. “Unë i dëgjova ato fjalë”. Ai thotë se poshtërimi vazhdoi të nesërmen, kur rojet e burgut e pyetën: “A kalove kohë të mirë?”
Ai tha se u transferua nga qendra e ndalimit policor në një kamp internimi dhe përfundimisht u lirua më 20 nëntor 2014, pasi u detyrua të rrëfejë për një krim të “mbledhjes së paligjshme të fondeve”.
Koha e tij në paraburgim erdhi para goditjes më të gjerë në rajon, por ajo pasqyron disa nga taktikat potenciale të përdorura për të shtypur popullsinë e pakicave etnike, për të cilat ujgurët ishin ankuar për vite me radhë.
Tani që jeton në Norvegji, Ayup është ende duke mësuar dhe po shkruan libra në gjuhën Ujgure për fëmijët, në përpjekje për të mbajtur gjallë kulturën e tij. Por ai thotë se trauma e torturës së tij do të qëndrojë me të përgjithmonë.

Omir Bekali, i cili tani jeton në Holandë, po lufton gjithashtu me kujtimet e përvojave të tij brenda kampit.
“Agonia dhe vuajtjet që kishim (në kamp) nuk do të zhduken kurrë, nuk do të largohen nga mendja jonë,” tha Bekali, 45 vjeç, për CNN.
Bekali ka lindur në Xinjiang nga një nënë ujgure dhe një baba kazak, dhe ai u transferua në Kazakistan më 2006. Gjatë një udhëtimi pune në Xinjiang, ai tha se ishte arrestuar më 26 mars 2017, pastaj një javë më vonë ai ishte u mor në pyetje dhe u torturua për katër ditë e netë në bodrumin e një stacioni policie në Karamay City.
“Ata më vendosën në një karrige tigër”, tha Bekali. “Ata na varën dhe na rrahën në kofshë, në ijet me pishtarë prej druri, me kamxhikë hekuri”.
Ai tha se policia u përpoq ta detyrojë atë të rrëfejë për mbështetjen e terrorizmit dhe ai kaloi tetë muajt e ardhshëm në një seri kampe internimi.
“Kur ata më vunë zinxhirët në këmbët e mia për herë të parë, e kuptova menjëherë se kisha ardhur në ferr”, tha Bekali. Ai tha se zinxhirë të rëndë ishin ngjitur në duart dhe këmbët e të burgosurve, duke i detyruar ata të qëndrojnë të përkulur, edhe kur ata ishin duke fjetur.
Ai tha se humbi rreth gjysmën e peshës trupore gjatë kohës së tij atje, duke thënë se “dukej si skelet” kur doli.
“Unë mbijetova nga kjo torturë psikologjike sepse jam një person fetar”, tha Bekali.
“Unë kurrë nuk do ta kisha mbijetuar këtë pa besimin tim. Besimi im për jetën, pasioni im për lirinë më mbajti gjallë.”
Ai gjithashtu thotë se nëna, motra dhe vëllai i tij ishin internuar në kampe, dhe atij iu tha se babai i tij Bakri Ibrayim vdiq ndërsa u ndalua në Xinjiang më 18 shtator 2018.
Zyrtarët kinezë thanë se pretendimet e tij për torturë ishin “thashetheme dhe shpifje totale”. Babai i tij vdiq nga kanceri i mëlçisë, thanë ata, dhe familja e tij “aktualisht po bën një jetë normale”.
Nga shtëpia e tij e re në Evropë, ish-detektivi Jiang përpiqet të flejë për më shumë se disa orë në të njëjtën kohë. Vuajtjet e atyre që kaluan përmes sistemit të kampit sillen në mendjen e tij.
“Tani jam i shtangur nga frika”, tha Jiang. “Kam arrestuar kaq shumë njerëz”.
Ish-i burgosuri Ayup gjithashtu lufton për të fjetur natën, pasi ai vuan nga makthet e kohës së tij në paraburgim dhe nuk është në gjendje t’i shpëtojë ndjenjës së vazhdueshme që po shikohet [nga dikush].

Por ai tha se ai ende i fal rojet e burgut që e torturuan.
“Unë nuk i urrej (ata),” tha Ayup. “Sepse të gjithë ata, ata janë viktima të atij sistemi. Ata e dënojnë veten atje”, shtoi ai. “Ata janë kriminelë; ata janë pjesë e këtij sistemi kriminal”.
Jiang tha se edhe para kohës së tij në Xinjiang, ai ishte “zhgënjyer” me Partinë Komuniste Kineze për shkak të korrupsionit. “Ata po pretendonin t’i shërbenin popullit, por ata ishin një grup njerëzish që donin të arrinin një diktaturë”, tha ai.
Tani, Jiang e di se nuk mund të kthehet kurrë në Kinë, “ata do të më rrahnin deri në vdekje”, tha ai.
“Do të arrestohesha. Do të kishte shumë probleme. Defekt, tradhti, nxjerrje sekretesh qeveritare, përmbysje. (Unë do t’i merrja) të gjitha”, tha ai.
“Fakti që unë flas për ujgurët (do të thotë se unë) mund të akuzohem për pjesëmarrje në një grup terrorist. Unë mund të akuzohem për gjithçka që mund të imagjinohet”.
Kur u pyet se çfarë do të bënte nëse do të vinte përballë një prej viktimave të tij të mëparshme, ai tha se do të ishte “i frikësuar” dhe “do të largohej menjëherë”.
“Unë jam fajtor dhe do të shpresoja që një situatë e tillë të mos u ndodhë atyre përsëri”, tha Jiang.
“Unë do të shpresoja për faljen e tyre, por do të ishte shumë e vështirë për njerëzit që vuajtën nga tortura të tilla”.
“Si të përballem me këta njerëz?” ai shtoi. “Edhe nëse jeni vetëm një ushtar, ju jeni ende përgjegjës për atë që ndodhi. Ju duhet të ekzekutoni urdhrat, por kaq shumë njerëz e bënë këtë gjë së bashku. Ne jemi përgjegjës për këtë”.
Marrë me disa shkurtime nga CNN, përkthyer dhe përshtatur nga UBT News.
You may like
Aktualitet
Real Madridi ka njoftuar largimin e veteranit të klubit, Lucas Vazquez.
Published
9 hours agoon
July 16, 2025By
UBT News
Real Madridi zyrtarisht ka njoftuar për largimin e veteranit të klubit, Lucas Vazquez.
Në një ceremoni lamtumire, që do të mbahet të enjten më 17 korrik në Ciudad Real Madrid, do të jetë i pranishëm edhe presidenti Florentino Perez, dhe klubi ka shprehur mirënjohjen dhe dashurinë e tij për Lucas Vazquez, duke e cilësuar si një nga legjendat e mëdha të historisë së tyre.
Pas një sezoni huazim te Espanyol, ai debutoi me ekipin e parë në shtator 2015.
Gjatë 10 viteve me Real Madridin, ai ka luajtur në 402 ndeshje në një nga periudhat më të suksesshme të klubit.
Në këtë kohë, Vazquez ka fituar 23 trofe, duke përfshirë 5 Liga të Kampionëve, 5 Kupa Bote për Klube, 4 Superkupa Evropiane, 4 La Liga, 1 Kupë të Mbretit dhe 4 Superkupa Spanjolle./Telegrafi
Bota
Izraeli kërcënon me përshkallëzim ushtarak në Siri
Published
10 hours agoon
July 16, 2025By
UBTnews
Izraeli ka paralajmëruar se do të rrisë përfshirjen ushtarake në jug të Sirisë, nëse forcat qeveritare siriane nuk tërhiqen nga zonat e banuara nga pakica druze.
Ministri izraelit i Mbrojtjes, Israel Katz, deklaroi të mërkurën se ushtria izraelite “do të vazhdojë të godasë forcat e regjimit derisa ato të tërhiqen dhe do të rrisë nivelin e përgjigjes nëse mesazhi nuk kuptohet”.
Edhe kryeministri Benjamin Netanyahu tha se Izraeli është i përkushtuar të ruajë rajonin jugperëndimor të Sirisë si një zonë të çmilitarizuar dhe të mbrojë pakicën druze në kufi.
Kërcënimi i Izraelit vjen pas shpërthimit të dhunës në qytetin Sueida, ku një armëpushim i arritur të martën mes forcave qeveritare siriane dhe grupeve të armatosura druze u thye të mërkurën.
Ministria siriane e Mbrojtjes akuzoi milicitë lokale për shkeljen e marrëveshjes, duke thënë se ushtria rifilloi operacionet për të “mbrojtur banorët dhe garantuar kthimin e sigurt të atyre që janë larguar”.
Përplasjet nisën mes grupeve të armatosura druze dhe fiseve sunite beduine në provincën Sueida dhe janë shoqëruar me raporte për vrasje pa gjyq, plaçkitje dhe djegie të shtëpive nga forcat e sigurisë.
Observatori Sirian për të Drejtat e Njeriut raportoi të paktën 250 të vrarë që nga fillimi i dhunës, përfshirë fëmijë, gra dhe dhjetëra pjesëtarë të ushtrisë dhe forcave të sigurisë.
Komuniteti druz, një pakicë fetare që buron nga një degë e islamit shiit, përballet me presion në rritje në Siri pas rrëzimit të regjimit të Bashar al-Asadit në dhjetor.
Ndërsa disa pjesëtarë të pakicës druze kërkojnë integrim në sistemin e ri politik, të tjerë vazhdojnë të mbeten skeptikë dhe kërkojnë autonomi për rajonin e tyre.
Izraeli, ku jeton një pjesë e konsiderueshme e komunitetit druz, e konsideron këtë komunitet si aleat dhe është zotuar ta mbrojë nga kërcënimet në kufi./REL
Aktualitet
Dardanët U20 kualifikohen në çerekfinale të Evropianit në basketboll
Published
11 hours agoon
July 16, 2025By
UBT News
Një kapitull të artë historik në skenën e basketbollit evropian, e kanë shënuar Dardanët U20 duke u kualifikuar për herë të parë në çerekfinale të FIBA EuroBasket Divizioni B.
Me një fitore dramatike dhe të merituar 78:73 ndaj Hungarisë, kjo gjeneratë premtuese tregoi karakter, talent dhe vendosmëri, duke sjellë krenari të jashtëzakonshme për vendin.
Me 21 pikë dhe 11 kërcime të Erolt Rrahmanit dhe mbështetjen e jashtëzakonshme të Ismajlit, Durgutit dhe Dahsylës, Kosova U20 vazhdon ëndrrën drejt elitës evropiane.
Federata e Basketbollit të Kosovës thotë se ky njëkohësisht është suksesi më i madh te gjeneratat e reja më tani./Kosovapress
Bota
Kina kritikon politizimin e tregtisë në mes të përplasjes me SHBA-në
Published
12 hours agoon
July 16, 2025By
UBTnews
Zëvendëskryeministri kinez, He Lifeng, paralajmëroi të mërkurën kundër politikave tregtare proteksioniste dhe politizimit të zinxhirëve globalë të furnizimit, në një kritikë të tërthortë ndaj Shteteve të Bashkuara pas kërcënimeve të fundit për tarifa nga Uashingtoni.
Duke folur në hapjen e Panairit Ndërkombëtar të Zinxhirëve të Furnizimit në Pekin, He tha se disa vende po ndërhyjnë në tregje nën pretekstin e reduktimit të rrezikut, duke përdorur mjete si tarifat dhe masa kufizuese për të promovuar të ashtuquajturën rikthim të prodhimit.
Ai shtoi se Kina kundërshton shfrytëzimin artificial të çështjeve tregtare për qëllime politike dhe ideologjike.
He nuk përmendi asnjë vend drejtpërdrejt, por theksoi se në një luftë tarifore nuk ka fitues raporton DPA.
Zinxhirët globalë të furnizimit u vunë sërish nën presion në prill, pasi Kina vendosi kufizime në eksportet e tokave të rralla dhe SHBA shpalli tarifa të reja për importet nga disa vende. Kompanitë gjermane kanë shprehur gjithashtu shqetësime për mungesa të mundshme të materialeve kritike nga Kina.
Tensionet kohët e fundit ishin zbutur, pasi të dy vendet ranë dakord të heqin disa kufizime tregtare. Prodhuesi amerikan i çipave Nvidia tha të hënën se pret të marrë miratimin e SHBA për të rifilluar shitjet e çipave të posaçëm për Kinën, pas shtrëngimit të kufizimeve të eksportit në prill.
Së voni, Shtetet e Bashkuara rritën ndjeshëm tarifat ndaj mallrave kineze, duke përfshirë automjetet elektrike, bateritë litiumi, panelet diellore dhe produktet e çipave.
Tarifa për automjetet elektrike u katërfishua nga 25 përqind në 100 përqind, si pjesë e përpjekjeve për të mbrojtur industrinë vendase nga subvencionet kineze.
Paralelisht, Kina vendosi kufizime në eksportin e disa mineraleve të rralla, të rëndësishme për prodhimin e teknologjisë së avancuar. Këto masa u interpretuan si një kundërpërgjigje ndaj presionit amerikan në sektorin teknologjik.
Lufta tregtare po thellohet, me të dyja palët që përdorin tarifat dhe kufizimet si armë ekonomike.
Tensionet po reflektojnë një garë të ashpër për dominim në teknologji dhe sigurinë e zinxhirëve të furnizimit./REL

Orav: Sulmet ndaj gjykatësve dhe ndërhyrja politike në gjyqësor, të papranueshme

Fillon Akademia Verore e Karrierës në UBT – Platformë unike për zhvillimin profesional të studentëve

Komisarja për Zgjerim e BE-së: Negociatat e anëtarësimit të Shqipërisë përparojnë me një ritëm të paparë

Orkestra Simfonike e Radiotelevizionit Shqiptar në Gala Mbrëmjen “Rame Lahaj & Friends”

Policia jep detaje për vdekjen e personit të rënë nga lartësia nga hoteli “Grand”

Përfundon bastisja në arkivën shtetërore dhe institucionin kadastral, arrestohen disa persona

Real Madridi ka njoftuar largimin e veteranit të klubit, Lucas Vazquez.

Izraeli kërcënon me përshkallëzim ushtarak në Siri

LDK dorëzon në Prokurorinë Speciale vendimin e Gjykatës Supreme për çështjen e arkave fiskale
Të kërkuara
-
Lajmet nga UBT1 month ago
UBT organizon debat rreth zgjerimit të BE-së dhe ruajtjes së vlerave evropiane
-
Lajmet nga UBT3 months ago
Profesori, Arsim Hajdari, doktoron me temën “New Perspective of Biological Therapy in Treatment of Age-Related Macular Degeneration”
-
Lajmet nga UBT1 month ago
UBT – Institucioni privat me më së shumti programe të akredituara nga Agjencia e Akreditimit të Kosovës
-
Lajmet nga UBT1 month ago
UBT rilicencohet nga MAShTI për ofrimin e arsimit profesional në katër drejtime të rëndësishme shëndetësore