

Aktualitet
“Disa janë thjeshtë psikopatë”, ish-detektivi tregon torturat e policëve kinezë kundër ujgurëve
Të burgosurit shpesh u detyruan të qëndrojnë zgjuar për ditë të tëra dhe i’a mohuan ushqimin dhe ujin, tha ai.
Published
4 years agoon
By
UBT newsBastisjet filluan pas mesnatës në Xinjiang.
Qindra oficerë policie të armatosur shkuan shtëpi më shtëpi te ujgurët në rajonin perëndimor të Kinës, duke i tërhequr njerëzit nga shtëpitë e tyre, duke i vënë në pranga dhe duke i kërcënuar se do t’i qëllonin nëse rezistonin, tregon një ish-detektiv i policisë kineze për CNN, transmeton UBT News.
“Ne i morëm të gjithë me forcë brenda natës”, tha ai.
Ish-detektivi i kthyer në sinjalizues kërkoi të identifikohej vetëm si Jiang, për të mbrojtur anëtarët e familjes së tij që mbeten në Kinë.

Në një intervistë tre-orëshe me CNN, të bërë në Evropë ku ai tani është në mërgim, Jiang zbuloi detaje të rralla mbi atë që ai e përshkroi si një fushatë sistematike të torturës kundër ujgurëve etnikë në sistemin e kampeve të ndalimit të rajonit, pretendime që Kina i mohon.
“Goditini, goditini (derisa të jenë) të mavijosur dhe të fryrë”, tha Jiang, duke kujtuar se si ai dhe kolegët e tij i merrnin në pyetje të burgosurit në qendrat e paraburgimit të policisë. “Derisa të gjunjëzohen në dysheme duke qarë”.
Gjatë kohës së tij në Xinjiang, Jiang tha se çdo i burgosur u rrah gjatë procesit të marrjes në pyetje përfshirë burra, gra dhe fëmijë.
Metodat përfshinin prangosjen e njerëzve në një “karrige tigri” prej metali ose druri – karrige të dizajnuara për të imobilizuar të dyshuarit – varjen e njerëzve nga tavani, dhunën seksuale, goditjet me energji elektrike dhe lundrimin në ujë. Të burgosurit shpesh u detyruan të qëndrojnë zgjuar për ditë të tëra dhe i’a mohuan ushqimin dhe ujin, tha ai.
“Të gjithë përdorin metoda të ndryshme. Disa madje përdorin një shirit ose zinxhirë hekuri me bravë”, tha Jiang. “Policia do të shkelte në fytyrën e të dyshuarit dhe do t’i thoshte të rrëfehej”.
Të dyshuarit u akuzuan për vepra terroriste, tha Jiang, por ai beson se “asnjë” nga qindra të burgosurit që ai ishte përfshirë në arrestimin e tij nuk kishte kryer një krim. “Ata janë njerëz të zakonshëm”, tha ai.
Tortura në qendrat e paraburgimit të policisë ndalej vetëm kur të dyshuarit rrëfenin, tha Jiang. Pastaj ata zakonisht u transferuan në një strukturë tjetër, si një burg ose një kamp internimi i drejtuar nga rojet e burgut.
Për të ndihmuar në verifikimin e dëshmisë së tij, Jiang i tregoi CNN-së uniformën e tij të policisë, dokumentet zyrtare, fotografitë, videot dhe identifikimin nga koha e tij në Kinë, shumica e të cilave nuk mund të publikohen për të mbrojtur identitetin e tij.
CNN nuk mund të konfirmojë në mënyrë të pavarur pretendimet e Jiang, por detaje të shumta të kujtimeve të tij i bëjnë jehonë përvojave të dy viktimave ujgurë që CNN intervistoi për këtë raport. Më shumë se 50 ish-të burgosur të sistemit të kampeve gjithashtu i dhanë dëshmi Amnesty International për një raport prej 160 faqesh të publikuar në qershor, “Si të ishim armiq në luftë”: internimi masiv i Kinës, tortura dhe persekutimi i muslimanëve në Xinjiang”.
Departamenti Amerikan i Shtetit vlerëson se deri në 2 milionë ujgurë dhe pakica të tjera etnike janë ndaluar në kampe internimi në Xinjiang që nga viti 2017.
Herën e parë që Jiang u vendos në Xinjiang, ai tha se ishte i etur për të udhëtuar atje për të ndihmuar në mposhtjen e një kërcënimi terrorist që i ishte thënë se mund të kërcënonte vendin e tij. Pas më shumë se 10 vjetësh në forcat e policisë, ai ishte gjithashtu i etur për një promovim.
Ai tha se shefi i tij i kishte thënë se “forcat separatiste duan të ndajnë atdheun. Ne duhet t’i vrasim të gjithë”.

E nisur në vitin 2014, fushata “Strike Hard” promovoi një program masiv të ndalimit të pakicave etnike të rajonit, të cilët mund të dërgoheshin në një burg ose një kamp internimi thjesht “pasi kishin veshur një vello”, kishin rritur “mjekër të gjatë,” ose që “kishin shumë fëmijë”.
Jiang tha se ai mori dyfishin e pagës së tij normale dhe përfitime të tjera. Por si shpejt u zhgënjye nga puna e tij në Xinjiang. “Unë u befasova kur shkova për herë të parë”, tha Jiang. “Kishte kontrolle sigurie kudo. Shumë restorante dhe vende janë të mbyllura. Shoqëria ishte shumë intensive”.
“E gjitha është planifikuar dhe ka një sistem”, tha Jiang. “Të gjithë duhet të targetojnë një objektiv”.
Nëse dikush i rezistonte arrestimit, oficerët e policisë “do ta mbanin armën në kokë dhe do të thoshin mos lëvizni. Nëse lëvizni, do të vriteni”.
Ai tha se ekipet e policëve do të kontrollonin shtëpitë e njerëzve dhe do të shkarkonin të dhënat nga kompjuterët dhe telefonat e tyre.
Duke e përshkruar kohën si një “periudhë luftarake”, Jiang tha se zyrtarët e trajtuan Xinjiang si një zonë lufte dhe oficerëve të policisë iu tha se ujgurët ishin armiq të shtetit.
Brenda qendrave të paraburgimit të policisë, qëllimi kryesor ishte nxjerrja e një rrëfimi nga të burgosurit, me torturën seksuale që ishte një nga taktikat, tha Jiang.
“Ne do të lidhnim dy tela elektrikë dhe do t’i vendosnim telat në organet gjenitale të tyre ndërsa personi ishte i lidhur”.
“Disa njerëz e shohin këtë si një punë, disa janë vetëm psikopatë.”
Ai pranoi se shpesh duhej të luante “policin e keq” gjatë marrjes në pyetje, por tha se ka shmangur dhunën më të keqe, ndryshe nga disa kolegë të tij.
Një “masë e zakonshme” e torturës ishte që rojet të urdhëronin të burgosurit të përdhunonin të burgosurit e rinj meshkuj, tha Jiang.
Abduweli Ayup, një dijetar 48-vjeçar ujgur nga Xinjiang, tha se ai u arrestua më 19 gusht 2013, kur policia e kapi atë në kopshtin ujgur që ai kishte hapur për t’u mësuar fëmijëve të vegjël gjuhën amtare. Më pas ata e çuan në shtëpinë e tij aty pranë, për të cilën ai tha se ishte e rrethuar nga policia që mbante pushkë.

Natën e tij të parë në një qendër të ndalimit policor në qytetin e Kashgar, Ayup thotë se u dhunua në grup nga më shumë se një duzinë të burgosurish kinezë, të cilët ishin udhëzuar ta bënin këtë nga “tre ose katër” roje burgu të cilët gjithashtu ishin dëshmitarë të sulmit.
“Mos e bëni këtë, unë qava. Ju lutem mos e bëni këtë”, tregoi Ayup.
Ai tha se ai humbi vetëdijen gjatë sulmit dhe u zgjua i rrethuar nga të vjellat dhe urina e tij.
“Unë pashë që ata (po) qeshnin me mua dhe (thoshin) ai është aq i dobët”, tha ai. “Unë i dëgjova ato fjalë”. Ai thotë se poshtërimi vazhdoi të nesërmen, kur rojet e burgut e pyetën: “A kalove kohë të mirë?”
Ai tha se u transferua nga qendra e ndalimit policor në një kamp internimi dhe përfundimisht u lirua më 20 nëntor 2014, pasi u detyrua të rrëfejë për një krim të “mbledhjes së paligjshme të fondeve”.
Koha e tij në paraburgim erdhi para goditjes më të gjerë në rajon, por ajo pasqyron disa nga taktikat potenciale të përdorura për të shtypur popullsinë e pakicave etnike, për të cilat ujgurët ishin ankuar për vite me radhë.
Tani që jeton në Norvegji, Ayup është ende duke mësuar dhe po shkruan libra në gjuhën Ujgure për fëmijët, në përpjekje për të mbajtur gjallë kulturën e tij. Por ai thotë se trauma e torturës së tij do të qëndrojë me të përgjithmonë.

Omir Bekali, i cili tani jeton në Holandë, po lufton gjithashtu me kujtimet e përvojave të tij brenda kampit.
“Agonia dhe vuajtjet që kishim (në kamp) nuk do të zhduken kurrë, nuk do të largohen nga mendja jonë,” tha Bekali, 45 vjeç, për CNN.
Bekali ka lindur në Xinjiang nga një nënë ujgure dhe një baba kazak, dhe ai u transferua në Kazakistan më 2006. Gjatë një udhëtimi pune në Xinjiang, ai tha se ishte arrestuar më 26 mars 2017, pastaj një javë më vonë ai ishte u mor në pyetje dhe u torturua për katër ditë e netë në bodrumin e një stacioni policie në Karamay City.
“Ata më vendosën në një karrige tigër”, tha Bekali. “Ata na varën dhe na rrahën në kofshë, në ijet me pishtarë prej druri, me kamxhikë hekuri”.
Ai tha se policia u përpoq ta detyrojë atë të rrëfejë për mbështetjen e terrorizmit dhe ai kaloi tetë muajt e ardhshëm në një seri kampe internimi.
“Kur ata më vunë zinxhirët në këmbët e mia për herë të parë, e kuptova menjëherë se kisha ardhur në ferr”, tha Bekali. Ai tha se zinxhirë të rëndë ishin ngjitur në duart dhe këmbët e të burgosurve, duke i detyruar ata të qëndrojnë të përkulur, edhe kur ata ishin duke fjetur.
Ai tha se humbi rreth gjysmën e peshës trupore gjatë kohës së tij atje, duke thënë se “dukej si skelet” kur doli.
“Unë mbijetova nga kjo torturë psikologjike sepse jam një person fetar”, tha Bekali.
“Unë kurrë nuk do ta kisha mbijetuar këtë pa besimin tim. Besimi im për jetën, pasioni im për lirinë më mbajti gjallë.”
Ai gjithashtu thotë se nëna, motra dhe vëllai i tij ishin internuar në kampe, dhe atij iu tha se babai i tij Bakri Ibrayim vdiq ndërsa u ndalua në Xinjiang më 18 shtator 2018.
Zyrtarët kinezë thanë se pretendimet e tij për torturë ishin “thashetheme dhe shpifje totale”. Babai i tij vdiq nga kanceri i mëlçisë, thanë ata, dhe familja e tij “aktualisht po bën një jetë normale”.
Nga shtëpia e tij e re në Evropë, ish-detektivi Jiang përpiqet të flejë për më shumë se disa orë në të njëjtën kohë. Vuajtjet e atyre që kaluan përmes sistemit të kampit sillen në mendjen e tij.
“Tani jam i shtangur nga frika”, tha Jiang. “Kam arrestuar kaq shumë njerëz”.
Ish-i burgosuri Ayup gjithashtu lufton për të fjetur natën, pasi ai vuan nga makthet e kohës së tij në paraburgim dhe nuk është në gjendje t’i shpëtojë ndjenjës së vazhdueshme që po shikohet [nga dikush].

Por ai tha se ai ende i fal rojet e burgut që e torturuan.
“Unë nuk i urrej (ata),” tha Ayup. “Sepse të gjithë ata, ata janë viktima të atij sistemi. Ata e dënojnë veten atje”, shtoi ai. “Ata janë kriminelë; ata janë pjesë e këtij sistemi kriminal”.
Jiang tha se edhe para kohës së tij në Xinjiang, ai ishte “zhgënjyer” me Partinë Komuniste Kineze për shkak të korrupsionit. “Ata po pretendonin t’i shërbenin popullit, por ata ishin një grup njerëzish që donin të arrinin një diktaturë”, tha ai.
Tani, Jiang e di se nuk mund të kthehet kurrë në Kinë, “ata do të më rrahnin deri në vdekje”, tha ai.
“Do të arrestohesha. Do të kishte shumë probleme. Defekt, tradhti, nxjerrje sekretesh qeveritare, përmbysje. (Unë do t’i merrja) të gjitha”, tha ai.
“Fakti që unë flas për ujgurët (do të thotë se unë) mund të akuzohem për pjesëmarrje në një grup terrorist. Unë mund të akuzohem për gjithçka që mund të imagjinohet”.
Kur u pyet se çfarë do të bënte nëse do të vinte përballë një prej viktimave të tij të mëparshme, ai tha se do të ishte “i frikësuar” dhe “do të largohej menjëherë”.
“Unë jam fajtor dhe do të shpresoja që një situatë e tillë të mos u ndodhë atyre përsëri”, tha Jiang.
“Unë do të shpresoja për faljen e tyre, por do të ishte shumë e vështirë për njerëzit që vuajtën nga tortura të tilla”.
“Si të përballem me këta njerëz?” ai shtoi. “Edhe nëse jeni vetëm një ushtar, ju jeni ende përgjegjës për atë që ndodhi. Ju duhet të ekzekutoni urdhrat, por kaq shumë njerëz e bënë këtë gjë së bashku. Ne jemi përgjegjës për këtë”.
Marrë me disa shkurtime nga CNN, përkthyer dhe përshtatur nga UBT News.
You may like
Aktualitet
Ekskluzive: Caktohet data për përsëritjen e Kuvendit të FFK-së
Published
11 hours agoon
August 6, 2025By
UBT News
Federata e Futbollit të Kosovës do ta përsëris Kuvendin e Punës të mbajtur më 20 shkurt të këtij viti pasi Komisioni Vlerësues brenda Ministrisë së Sportit kishte gjetur parregullsi në këtë kuvend, me theks të veçantë në pjesëmarrjen e dy klubeve që nuk ishin të licencuara në këtë kuvend.
Si pasojë e këtyre shkeljeve, MKRS kishe pezulluar lëshimin e vërtetimeve nga Ligji i Sponsorizimeve për të gjitha klubet e futbollit, duke shkaktuar kështu dëm të madh financiar tek secila prej tyre.
Fillimisht ky kuvend ishte caktuar që të mbahej gjatë muajit qershor, por siç bën të ditur ekskluzivisht, zyrtari për komunikim me federata në Ministrinë e Sportit, Fidan Shatri, FFK kishte kërkuar që përsëritja e kuvendit të shtyhet për shkak të angazhimit të klubeve kosovare në garat ndërkombëtare dhe tani data e caktuar është më 11 gusht, pra javën e ardhshme.
“Federata e Futbollit të Kosovës obligohet që ta përsëris ku vendin por për shkak të angazhimeve të klubeve Prishtina, Drita, Malisheva dhe Ballkani për shkak se kanë qenë në fazën përgatitore jashtë vendit dhe fokusi ka qenë në aktivitete ndërkombëtare, ka qenë kërkesë e federatës bashkë me klubet që kuvendi mos të mbahet në fundit të qershorit për shkak të kësaj. Ministria e ka shqyrtuar datën të cilën e ka propozuar Federata e Futbollit të Kosovës, është data 11 gusht, pra javën e ardhshme dhe në kuadër të kësaj edhe federata i ka bërë përgatitjet e dokumentacionit që të mos bie ndesh me Ligjin e Sportit dhe ligjet tjera në Republikën e Kosovës”, zbuloi Shatri.
Shatri ka bërë thirrje që kjo të jetë një sinjal që të gjitha organizatat sportive duhet t’i respektojnë normat ligjore sepse ato janë mbi të gjithë dhe duhen respektuar nga të gjithë.
“Shpresoj shumë që njëherë e përgjithmonë organizatat sportive duhet ta kuptojnë që ligjet janë mbi të gjithë neve dhe jemi të obliguar që ato t’i respektojmë dhe unë shpresoj që komuniteti i futbollit e ka parë cilat janë problematikat që të mos kemi probleme të natyrave të tilla dhe të shkojmë së bashku drejt zhvillimit të sportit pasi që ky është edhe misioni ynë”, shtoi në fund Shatri.
Madje Shatri bëri të ditur se tashmë Federata e Futbollit i ka shpërndarë edhe ftesat për të gjithë akterët që do të jenë pjesëmarrës në këtë kuvend.
Aktualitet
Sorensen: Situata politike në Kosovë ka bërë që gjërat të zgjasin në dialog
Published
11 hours agoon
August 6, 2025By
UBT News
Përfaqësuesi i Posaçëm i Bashkimit Evropian për Dialogun Kosovë-Serbi, Peter Sorensen, ka paralajmëruar vonesa në dialog për shkak të vonesave në formimin e institucioneve në Kosovë. Megjithatë, ai theksoi se dialogu Kosovë-Serbi është gjallë dhe ende aktiv.
Ai pas takimeve me presidenten Vjosa Osmani dhe kryeministrin në detyrë, Albin Kurti, tha se ka biseduar lidhur me implementimin e Marrëveshjes Bazë të Brukselit dhe aneksit të Ohrit, të arritur në vitin 2023 mes Kosovës dhe Serbisë.
Sorensen, në një adresim të shkurtër para mediave, tha se situata politike në Kosovë do të bëjë që gjërat të zgjasin më shumë në procesin e dialogut. Kosova, edhe gjashtë muaj pas zgjedhjeve parlamentare të 9 shkurtit, ende nuk ka formuar institucionet e reja, si pasojë e bllokadës në konstituimin e Kuvendit.
“Sapo pata një takim me z. Kurti. E takova presidenten herët në mëngjes. Jam këtu si pjesë e diskutimeve të mandatit tim se si të zbatohet marrëveshja e Ohrit, situata në terren. Sigurisht, situata politike këtu do të thotë që gjërat mund të zgjasin pak më shumë. E di këtë, kështu që ky është një takim i rregullt dhe jam shumë i lumtur që jam këtu sot dhe që më pritën në atë mënyrë siç më kanë pritur”, tha ai.
Diplomati danez, kur u pyet për statusin e dialogut Kosovë-Serbi momentalisht, tha se i njëjti është gjallë dhe aktiv.
Sorensen po qëndron për vizitë zyrtare të mërkurën në Kosovë. Kjo është vizita e tij e tretë në vend, ndërsa ditë më parë Bashkimi Evropian tha për KosovaPress, se po punojnë me palët drejt një normalizimi të plotë të raporteve Kosovë-Serbi, duke adresuar të gjitha çështjet e pazgjidhura. Të njëjtit shtuan se mundësia e takimeve të reja trilaterale në Bruksel varet nga gatishmëria e palëve.
Rëndësinë e dialogut Kosovë-Serbi e ka përmendur edhe presidenti francez, Emmanuel Macron, javën e kaluar, pas një bisede me presidentin serb, Aleksandër Vuçiq.
Bota
Ruanda do të presë 250 emigrantë të dëbuar nga SHBA-të
Published
11 hours agoon
August 6, 2025By
UBTnews
Ruanda ka rënë dakord të presë deri në 250 persona të dëbuar nga Shtetet e Bashkuara të Amerikës, në bazë të një marrëveshjeje të re me administratën amerikane.
Lajmi u bë i ditur nga autoritetet ruandeze, të cilat theksuan se kjo iniciativë shënon një kapitull të ri në përpjekjet e SHBA-së për të zhvendosur emigrantët në vende të treta.
Sipas burimeve zyrtare, ky është një hap i rëndësishëm në kuadër të strategjisë më të gjerë të emigracionit të SHBA-së, që synon të bashkëpunojë me vende partnere për të menaxhuar më mirë flukset migratore.
Korrespondentja e FRANCE 24, Juliette Montilly, raportoi nga Kigali se marrëveshja është pjesë e një qasjeje më të gjerë ndërkombëtare, që përfshin zhvendosjen vullnetare të personave të përjashtuar nga territori amerikan drejt vendeve që janë të gatshme t’i pranojnë.
Bota
Tragjedi në Gaza: 20 të vdekur nga përmbysja e një kamioni me ndihma
Published
12 hours agoon
August 6, 2025By
UBTnews
Agjencia e Mbrojtjes Civile në Gaza ka njoftuar se 20 persona humbën jetën dhe dhjetëra të tjerë u plagosën pasi një kamion që transportonte ndihma humanitare është përmbysur pranë kampit të refugjatëve Nuseirat, në qendër të Rripit të Gazës.
“Sipas informacioneve tona, rreth mesnatës, një kamion që mbante ndihma u përmbys ndërsa qindra civilë po prisnin për ndihma. Si pasojë, 20 persona humbën jetën dhe shumë të tjerë mbetën të plagosur,” ka thënë zëdhënësi i agjencisë Mahmud Bassal për agjencinë franceze të lajmeve AFP.
Hamasi e ka akuzuar Izraelin se po i detyron shoferët e kamionëve të ndjekin rrugë të pasigurta për të arritur në qendrat e shpërndarjes së ndihmave.
“Kjo çon shpesh në grumbullimin e turmave të dëshpëruara që rrethojnë kamionët,” është thënë nga zyra mediatike e Hamasit në një deklaratë.
Ndërkohë, shoferë lokalë kanë konfirmuar për mediat se turma të uritura njerëzish kanë hequr ndihmat nga kamionët në lëvizje, ndërsa disa mjete janë sulmuar nga persona të armatosur të lidhur me banda që më pas i shesin ndihmat në tregjet lokale me çmime shumë të larta.

Meta: WhatsApp fshin mbi 6.8 milionë llogari të lidhura me mashtrime

Al-Hilal shumë afër transferimit të Darwin Nunez

7 këshilla për femrat që duan të bëhen lidere

Nga strategjia te kreativiteti – përfitimet surprizuese të shahut në jetën tuaj

Gjiganti francez në bisedime me Zhegrovën

Brenda vilës luksoze në Ksamil ku po i bënë pushimet Dua Lipa

Kurti: Përgjegjësia për pagat e RTK-së i takon Kuvendit, zgjidhje vetëm ligjore

Policia konfiskon 11 armë gjatë bastisjes te një 70-vjeçar në Ferizaj

Kurti: Është dëm i madh që Kosova nuk ka Kuvend
Të kërkuara
-
Lajmet nga UBT2 months ago
UBT organizon debat rreth zgjerimit të BE-së dhe ruajtjes së vlerave evropiane
-
Lajmet nga UBT2 months ago
UBT – Institucioni privat me më së shumti programe të akredituara nga Agjencia e Akreditimit të Kosovës
-
Lajmet nga UBT2 months ago
UBT rilicencohet nga MAShTI për ofrimin e arsimit profesional në katër drejtime të rëndësishme shëndetësore
-
Lajmet nga UBT2 months ago
UBT organizoi Akademi Përkujtimore në nder të Prof. Dr. Naser Kamberit