Aktualitet

Die Welt: Vend i korruptuar, a është gati Shqipëria për BE?

Aty theksohet se vendi ka probleme të thella me korrupsionin, drejtësinë dhe lirinë e shtypit.

Published

on

Një nga gazetat më të mëdha në Gjermani, Die Welt, ka publikuar një shkrim të gjatë për Shqipërinë.

Aty theksohet se vendi ka probleme të thella me korrupsionin, drejtësinë dhe lirinë e shtypit. Shkrimi hapet me një pyetje se se me gjithë këto probleme a është gati Shqipëria për në BE? Për negociatat thuhet se u hapën më shumë për shkak të situatës gjeostrategjike të krijuar nga lufta në Ukrainë.

ARTIKULLI I PLOTË:

Probleme me korrupsionin, drejtësinë dhe lirinë e shtypit – a është gati për BE-në?

Nga Mandoline Rutkowski, Die Welt

Krerët e qeverive të Shqipërisë dhe Maqedonisë së Veriut kapën dorën e Ursula von der Leyen duke e shtrënguar fort. Thuajse sikur kishin frikë se presidentja e Komisionit Evropian mund të ndryshonte mendje dhe të shkëputej nga shtrëngimi i duarve. Dhe kështu edhe nga një premtim që Bashkimi Evropian ua kishte bërë më parë shtetarëve Edi Rama dhe Dimitar Kovaçevski.

Skena u filmua më 19 korrik. Ditën kur nisën zyrtarisht negociatat për anëtarësimin e dy vendeve në BE. Me këtë njoftim, dy shtetet tani janë zyrtarisht në ballë të vendeve të Ballkanit Perëndimor në procesin e zgjerimit të BE-së.

Fotot e unitetit vinin në Bruksel në kohën e duhur. Sepse lufta e Ukrainës në dyert e Evropës u ka dhënë aleancave perëndimore një moment rilindjeje. Ekziston një konsensus se Perëndimi duhet të afrohet më shumë që të përballet me agresorin rus, Vladimir Putin. Jo më pak për shkak të kësaj, Ukraina dhe Moldavia morën statusin e kandidatëve për anëtarësim në BE në qershor.

Ballkani Perëndimor është gjithashtu i rëndësishëm strategjikisht për BE-në, pasi ata formojnë urën tokësore mes krahut juglindor të NATO-s dhe Evropës Qendrore. Megjithatë, po e bëhet e qartë se, pavarësisht nga momenti aktual, ka ende një sërë sfidash që qëndrojnë në rrugën e zgjerimit të BE-së në Ballkanin Perëndimor. Kjo është e dukshme në Shqipëri.

Shqipëria festoi momentin historik pas gati tre dekadash. Në vitin 2003, Tirana paraqiti kërkesën e saj për anëtarësim. Në ditët pas shpalljes, një flamur i stërmadh i BE-së zbukuroi ndërtesën e qeverisë në sheshin ‘Skënderbej’ në Tiranë.

Afiniteti me BE-në është shumë i lartë në vendin me 2.8 milionë banorë. Sipas Barometrit Publik per Ballkanin, 89% e shqiptarëve e vlerësojnë anëtarësimin në BE si pozitiv. Në bisedat me vendasit, afërsia me BE është e sigurt. Dyqanet evropiane mbulojnë peizazhin e qytetit në Tiranë, kurse euro është të paktën jozyrtarisht monedha e dytë kombëtare.

Me distancë nga Kina

Marrëdhënia e Tiranës me BE-në është e ngushtë. Prej vitesh, vendi, i cili u çlirua nga komunizmi në vitin 1991 dhe iu përkushtua vlerave perëndimore dhe demokratike, është përpjekur të shkojë në të njëjtën linjë me Brukselin në politikën e jashtme.

Në luftën e Ukrainës, Tirana mbështeti pa kushte sanksionet e BE-së kundër Rusisë. Në ndryshim nga vendet e tjera të Ballkanit Perëndimor, Tirana po përmbahet edhe ndaj investimeve nga Kina, me të cilat Pekini kërkon të forcojë ndikimin e tij në rajon.

Vitet e fundit, një reformë në drejtësi dhe futja e të ashtuquajturës Struktura e Posaçme kundër Korrupsionit – SPAK si prokurori speciale e pavarur, ka çuar përpara përpjekjet në luftën kundër krimit të organizuar dhe trafikut të drogës.

“Ne kemi bërë përparim të jashtëzakonshëm në fushën e sundimit të ligjit dhe në luftën kundër korrupsionit” – tha Christiane Hohmann, ambasadorja e delegacionit të BE-së në Shqipëri. Ajo na mirëpret në zyrën e saj me një pamje panoramike të kryeqytetit për një intervistë. “Por puna jonë është larg përfundimit, ka ende një detyrë gjigante përpara”.

Në fakt, korrupsioni është një plagë në Shqipëri, e cila është shumë e vështirë për t’u shëruar. Vendi renditet i 110-ti nga 180 në Indeksin e Perceptimit të Korrupsionit të ‘Transparency International’. Aranita Brahaj, drejtuese e Institutit Shqiptar të Shkencës/Open Data Albania, e di se sa serioz është problemi.

“Korrupsioni është një problem i jashtëzakonshëm në Shqipëri” – thotë ekspertja e analizës së të dhënave me fokus transparencën, kontrollin dhe anti-korrupsionin. “Nuk është i pranishëm vetëm në rangjet e larta, por edhe në jetën e përditshme të çdo qytetari. Qoftë te vizita te mjeku apo te zgjedhja e shkollës fillore”.

Shqipëria nuk është në gjendje të ushtrojë kontroll gjyqësor, kushtetues dhe parlamentar mbi qeverinë, thotë Brahaj. Pra, de facto, kryeministri Rama e ka dorën e lirë.

Lista e skandaleve rreth Ramës e vërteton këtë deklaratë. Kreu i Partisë Socialiste, i cili bëri dikur fushatë për luftën kundër korrupsionit, akuzohet për lidhje me mafian.

Skandalet po shumohen edhe në orbitën e tij të pushtetit. Së fundmi, politikani i PS-së, Alqi Bllako u arrestua në fund të muajit prill pasi thuhet se është i përfshirë në një skandal korrupsioni prej 430 milionë eurosh. Opozita e akuzon Ramën si organizatorin e aktiviteteve kriminale.

Në fakt, qeveria ka bërë përpjekje për të vënën nën kontroll korrupsionin në vend. Në vitin 2016, me nxitjen e BE-së, ajo miratoi një reformë gjyqësore që përfshinte rishikim intensiv të të gjithë gjyqtarëve dhe prokurorëve për sa i përket kompetencave profesionale, pasurisë dhe integritetit.

Sipas të dhënave të “Raportit për Shqipërinë 2021”, të Komisionit të BE-së, 62% e procedurave të rishikimit kanë përfunduar me largim nga detyra ose shkarkim. Reforma u vlerësua pozitivisht në Bruksel dhe ambasadorja e BE-së, Hohman gjithashtu e quajti procedurën e vetingut një ‘masë të suksesshme’, e cila nuk është parë kurrë më parë në rajon.

Por ekspertja e korrupsionit, Brahaj nuk është dakord. Kontrollet ishin ‘me qëllime të mira, por të planifikuara keq’. Gjykata e Lartë dhe Gjykata Kushtetuese nuk kishin staf të plotë për vite me radhë dhe de facto nuk ishin në gjendje të vepronin. Një gjyqësor me të meta ka lejuar qeverinë të miratojë ‘ligje të korruptuara’.

Shumë prapa kur bëhet fjalë për lirinë e shtypit!

Një fushë që Brukseli po e shqyrton nga afër për ecurinë e procesit të anëtarësimit në BE, dhe që shqetëson ambasadoren e BE-së, Hohmann, është liria e shtypit në vend: “Kuptimi i shtypit si korrigjues ka nevojë për zhvillim në Shqipëri”. Vendi renditet nga Reporterët pa Kufij i 103-ti nga 180 vende.

Mediat transmetuese janë kryesisht në duart e disa sipërmarrësve të pasur me lidhje politike. Kryeministri Rama bëri bujë së fundmi pasi kërcënoi gazetarët me ‘riedukim’ pas pyetjeve kritike dhe i përjashtoi nga konferencat për shtyp. “Ne presim që të gjithë politikanët t’i trajtojnë gazetarët me respekt”, thotë Hohmann.

Vendi kandidat ka ende shumë për të bërë përpara se Shqipëria të anëtarësohet në aleancën evropiane. Për Sokol Dedjan, kreun e çështjeve politike në Ministrinë e Jashtme, përpjekje nuk kërkohen vetëm nga Tirana. “Në funksion të luftës në Evropë dhe dhënies së statutit kandidat për Ukrainën dhe Moldavinë, BE-ja tani duhet të tregojë më shumë besueshmëri se premtimet e bëra për vendet kandidate se zgjerimi i BE-së është proces serioz”.

Me fjalë të tjera, BE-ja duhet t’i dëshmojë Rusisë se uniteti i vendeve evropiane shkon përtej terminologjisë, edhe në shenjë frenimi. Sipas tij, vendet e Ballkanit Perëndimor kanë prioritet për t’u bashkuar me aleancën sepse janë ‘më të avancuara në përgatitje’.

Nga ana tjetër, ambasadorja e BE-së, Hohmann thekson se lufta në Ukrainë nuk sjell si pasojë zgjerimin automatik të BE-së. “Çdo vend do të vazhdojë të konsiderohet individualisht. Argumenti gjeostrategjik nuk duhet të fshehë faktin se vendet natyrisht duhet të plotësojnë edhe kërkesat e tyre për të hyrë në BE”. Sipas Hohmann, Tirana tani duhet të provojë se besimi i vendeve anëtare është i justifikuar. “Shqipëria tani po përballet me një maratonë”./lapsi.al

Bota

Rreth 2 mijë të arrestuar në 8 ditë, studentët protestë masive kundër Erdogan në Ankara

Published

on

Protestat në Turqi kanë arritur kulmin në javën e fundit, pasi studentët janë ngritur në protestë masive kundër arrestimit të kryebashkiakut të Stambollit, Ekrem Imamoglu, një kritik i fortë i presidentit Rexhep Tajip Erdogan. Demonstratat filluan pas arrestimit të Imamoglu, i cili është akuzuar për korrupsion dhe mbështetje të terrorizmit, akuzat që shumë i konsiderojnë si të motivuara politikisht. Qeveria turke këmbëngul se gjyqësori është i pavarur, por kritikët thonë se procesi ka mangësi dhe bazat e akuzave janë të pasigurta.

Protestuesit, shumica studentë, mbushën sheshet në Ankara për të shprehur kundërshtimin ndaj politikave të Erdoganit dhe arrestimit të Imamoglu. Policia përdori forcë për të shpërndarë turmën, duke përdorur sprej piper dhe topa uji, dhe disa studentë u fshehën pas kontejnerëve për t’u mbrojtur.

Sipas ministrit të Brendshëm, Ali Yerlikaya, gjatë 8 ditëve të protestave, rreth 1,900 persona janë arrestuar. Prej tyre, 1,879 janë të dyshuar, ndërsa 260 do të mbahen në burg në pritje të gjykimit. 468 të tjerë janë liruar nën kontrollin gjyqësor, ndërsa procedimi është në vazhdim për 662 individë të tjerë.

Këto protesta kanë nxitur tensione të mëdha në Turqi, duke theksuar rritjen e pakënaqësisë ndaj qeverisë së Erdoganit dhe ndihmuar në ngritjen e shqetësimeve për mundësinë e shtypjes së opozitës dhe lirisë së shprehjes në vend.

Continue Reading

Bota

Bisedimet për koalicionin në Gjermani hasin pengesa teksa mbështetja për AfD-në arrin nivelin më të lartë historik

Published

on

Bisedimet për formimin e një qeverie të re në Gjermani po përballen me vështirësi, ndërsa partitë që synojnë të krijojnë koalicionin e ardhshëm po hasin pengesa të mëdha në çështje të rëndësishme si migracioni, taksat dhe çështjet gjinore. Këto negociata po nxjerrin në pah hendekun mes asaj që partia qendrore e djathtë, CDU/CSU, u premtoi votuesve dhe politikave të majta që do të duhej të zbatojnë për të arritur një marrëveshje me partnerët e mundshëm të koalicionit, socialdemokratët (SPD).

Raundi i parë i bisedimeve zyrtare për koalicionin përfundoi më 24 mars, dhe sipas raporteve mediatike, ka ende shumë mospërputhje në çështje kyçe. Një nga çështjet më të diskutueshme është migracioni. Gjatë fushatës zgjedhore, lideri i CDU-së, Friedrich Merz, premtoi të ndalonte emigrantët e paligjshëm në kufi, por më pas u tërhoq nga ky qëndrim për të lëshuar terren ndaj kërkesave të SPD-së, për të formuar një qeveri.

SPD-ja ka kërkuar një qasje më liberale, duke pranuar 500,000 emigrantë në vit dhe duke i dhënë të drejtën e votës të huajve që jetojnë në Gjermani. Ata gjithashtu kërkojnë që deportimet të jenë “opsioni i fundit”. Kjo është në kontrast të plotë me qëndrimin e CDU/CSU-së, që ka propozuar masa të ashpra për emigrantët dhe azilkërkuesit, përfshirë uljen e përfitimeve për ta.

Gjithashtu, ka pasur mosmarrëveshje të tjera mbi çështje si taksat dhe ligji i vetëpërcaktimit, një ligj që lejon individët të ndryshojnë ligjërisht emrin dhe gjininë e tyre me një aplikim të thjeshtë. CDU/CSU dëshiron ta shfuqizojë këtë ligj, ndërsa SPD-ja kërkon ta mbajë në fuqi.

Në mes të këtyre përplasjeve politike, popullariteti i AfD-së (Alternativa për Gjermaninë), një parti e ekstremit të djathtë, ka arritur nivelin më të lartë historik, duke reflektuar një frustrim të madh të votuesve me bisedimet dhe ndarjet politike brenda partive kryesore. Një sondazh i publikuar nga ZDF javën e kaluar tregoi se 73% e të anketuarve ndiheshin të mashtruar nga liderin e CDU-së, Friedrich Merz, përfshirë 44% të mbështetësve të partisë së tij. Kjo ka rritur shqetësimet për mundësinë e rritjes së mbështetjes për partinë AfD, e cila mund të përfitojë nga kaosi politik dhe nga zemërimi i votuesve ndaj klasës politike tradicionale.

 

Continue Reading

Bota

​Departamenti Amerikan i Shëndetësisë do të pushojë nga puna edhe 10.000 persona

Published

on

By

Departamenti i Shëndetësisë dhe Shërbimeve Njerëzore (HHS) i SHBA-së ka njoftuar planet për të pushuar nga puna 10.000 punonjës me kohë të plotë, përveç 10.000 të tjerëve që tashmë janë larguar.

HHS planifikon të konsolidojë 28 agjenci ekzistuese në 15, duke përfshirë Agjencinë e re të Amerikës së Shëndetshme. Gjithashtu, numri i zyrave rajonale po reduktohet nga 10 në 5. Këto masa duhet të kursejnë 1.8 miliardë dollarë në vit.

Sekretari Robert F. Kennedy Junior vuri në dukje se reforma nuk ka të bëjë vetëm me reduktimin e burokracisë, por edhe me drejtimin strategjik drejt luftimit të sëmundjeve kronike.

Shkurtimet më të mëdha do të jenë në Administratën e Ushqimit dhe Barnave (FDA): 3,500 vende pune, pa ndikim në inspektimet dhe miratimet e barnave dhe ushqimit Qendrat për Kontrollin dhe Parandalimin e Sëmundjeve (CDC): 2.400 vende pune Institutet Kombëtare të Shëndetësisë (NIH): 1.200 vende pune përmes centralizimit të departamenteve Qendrat për Medicare dhe Medicaid do të përqendrohen në disa shërbime ekzistuese si kujdesin parësor shëndetësor, shëndetin mendor, shëndetin e nënës dhe fëmijës, mbrojtjen e mjedisit dhe luftën kundër HIV.

Janë planifikuar edhe zyra të reja: një ndihmës ministër për mbikëqyrje dhe një zyrë e re për strategji, e cila do të përmirësojë efektivitetin e politikave shëndetësore.

Pushimet nga puna pritet të hyjnë në fuqi më 27 maj. Njoftimet e para për punonjësit mund të arrijnë në fund të javës dhe pushimet nga puna do të prekin më së shumti pozicionet administrative dhe rolet e shumta të mbivendosura,

Continue Reading

Bota

Gjermania “s’do të dorëzohet” përballë tarifave të Trumpit për vetura

Published

on

Autoritetet gjermane kanë reaguar ashpër ndaj vendimit të presidentit të SHBA-së, Donald Trump, për të vendosur tarifa prej 25% për veturat dhe pjesët e tyre të importuara, duke theksuar se “nuk do të dorëzohen”. Ministri gjerman i Ekonomisë, Robert Habeck, ka deklaruar se Bashkimi Evropian duhet të “përgjigjet me vendosmëri” ndaj këtij vendimi, duke shtuar se Evropa duhet të tregojë forcë dhe vetëbesim për të mbrojtur interesat e saj.

Përballë kërcënimeve të Trumpit për tarifa më të mëdha, ekonomitë e tjera të mëdha, si Franca, Kanadaja dhe Kina, kanë shprehur shqetësimin dhe kanë kërcënuar me masa hakmarrëse. Ministri i Financave i Francës, Eric Lombard, ka theksuar se Evropa nuk mund ta pranojë këtë situatë, pasi mund të çojë në një spirale të pandalshme tarifash.

Në këtë kontekst, aksionet e kompanive të mëdha si Porsche, Mercedes, BMW dhe Stellantis kanë rënë ndjeshëm, duke reflektuar pasigurinë e krijuar nga këto tarifa. Masat do të hyjnë në fuqi më 2 prill për veturat dhe më vonë për pjesët e tyre, duke rritur shqetësimet për ndikimin ekonomik.

Trump ka mbrojtur këtë masë si një përpjekje për të mbështetur prodhimin amerikan, megjithatë ka pasiguri se si do të ndikojnë kostot për bizneset që varen nga importet e pjesëve të huaja. Shtetet e tjera furnizuese, si Meksika dhe Koreja e Jugut, gjithashtu do të preken nga këto tarifa./UBTNews/

Continue Reading

Të kërkuara