Lajmet
Dhuna në baza gjinore përbën kërcënim për sigurinë e grave
Profesori i shkencave politike dhe juridike në UBT, Xhavit Shala thotë se Kosova në aspektin ligjor sa i përket parandalimit të dhunës në baza gjinore është në nivelin e duhur, megjithatë dhuna është në rritje.
Published
2 years agoon
By
Betim GashiViteve të fundit, dhuna në baza gjinore po paraqet një kërcënim të madh të sigurisë për gratë dhe vajzat në Kosovë.
Profesori i shkencave politike dhe juridike në UBT, Xhavit Shala thotë se Kosova në aspektin ligjor sa i përket parandalimit të dhunës në baza gjinore është në nivelin e duhur, megjithatë dhuna është në rritje.
“Në aspektin ligjor, çështja është e trajtuar, por edhe Kosova është në nivelin e duhur. Ajo që mund të themi është se realisht edhe pse ekzistojnë këto norma, këto sanksione ose këto akte, jeta e përditshme tregon ose statistikat tregojnë që dhuna është çdoherë shkon dmth ka dhunë dhe se dhuna është në rritje”, deklaroi Shala për UBTNews.
Ani pse aspekti ligjor konsiderohet përkatës, Shala sheh një problem tjetër.
“Në aspektin legjislativ kemi ose akteve dhe politikave janë të frymës perëndimore, por realiteti, mentaliteti akoma mbizotëron sipas kulturave të vjetra ose të disa shoqërive që vijnë nga lindja. Dhe kjo po kontribuon që dhuna me qenë e vazhdueshme”, deklaroi ai.
Por cilat efektet psikologjike mund t’iu shfaqen viktimave që janë pre e dhunës? Profesoresha e psikologjisë Violeta Zefi thotë se ato janë kryesisht në apektin emocional.
“Atëherë pasojat janë të formave të ndryshme, por pasojat serioze prekin aspektin psikologjik dhe emocional. Në përgjithësi gratë të cilat i janë nënshtruar akteve të dhunës qoftë fizike dhe psikologjike, kanë një ndjenjë faji, kanë një ndjenjë turpi. Zakonisht kanë tendencë që të izolohen apo vetizolohen, nuk e kanë guximin që gjithmonë që të shprehin apo të tregojnë për aktet e tyre të dhunës të cilat ato po i përjetojnë”, deklaroi Zefi.
Por këto nuk janë efektet e vetme.
“Gratë kur janë duke kaluar në çfarëdo lloje të formave të dhunës, e sidomos atyre që janë në një kohë të gjatë, kanë probleme të natyrave të shëndetit mendor, përkatësisht probleme të depresionit apo çregullime të ankthit, stresi postraumatik janë si efekte të cilat vijnë si rezultat i përjetimit të dhunës”, shtoi ajo.
Sipas organizatave të ndryshme që merren me trajtimin e këtyre rasteve, shumë gra tërheqin ankesat e tyre për dhunën në bazë gjinore për shkak të ndërhyrjeve të palëve të treta, shpesh nën presionin e familjes./UBTNews/
Realizoi: Dea Berisha
Vendi
Fillon seanca për mandatarin, Konjufca në foltore
Published
4 minutes agoon
November 19, 2025By
UBT News
E përditësuar:
15:00
Kuvendi i Kosovës ka nisur seancën e dytë të jashtëzakonshme të thirrur për ditën e sotme, në të cilën pritet të hidhet në votim mandatarit për kryeministër nga VV-ja Glauk Konjufca.
Seanca po mbahet pas seancës së parë për në të cilën dështoj votimi i buxhetit të Republikës së Kosovës për vitin 2026, si dhe miratimit të disa marrëveshjeve ndërkombëtare.
Në seancën e 26 tetorit pati dështuar Albin Kurti që t’i marrë votat e mjaftueshme për tu bërë kryeministër e të formojë Qeverinë. /S.K/EO/
Vendi
Gratë në politikë: Nga kuotat te fuqizimi real
Published
2 hours agoon
November 19, 2025By
Driton Iseni
Autore: Eliza Hoti dhe Adile Muli – studente të vitit të parë në Fakultetin Media dhe Komunikim në UBT
Përfaqësimi i grave në politikë mbetet një nga sfidat më të mëdha të shoqërive bashkëkohore, veçanërisht në vendet në tranzicion demokratik. Në Kosovë, barazia gjinore vazhdon të përballet me pengesa strukturore dhe kulturore, pavarësisht përpjekjeve ligjore për të garantuar pjesëmarrjen e grave.
Ligji parasheh kuotat gjinore dhe detyron partitë politike të sigurojnë të paktën 30 për qind përfaqësim të grave në listat zgjedhore, por shpesh kjo masë shihet si minimum formal, e cila nuk përkthehet gjithmonë në fuqizim të vërtetë të grave në vendimmarrje.
Gresa Muli, aktiviste politike dhe asambleiste nga Vushtrria, tashmë në mandatin e saj të tretë, thekson se situata mbetet sfiduese. Sipas saj, kuotat janë një derë hapëse, por shumë gra ende hasin vështirësi për të depërtuar në pozita vendimmarrëse pa u mbështetur nga detyrimi formal i ligjit.
“Gratë garojnë barabartë me burrat, por përgjegjësitë e tyre, sidomos ato familjare, janë më të mëdha. Megjithatë, shumë gra arrijnë të dalin përpara meshkujve, dhe kjo tregon kapacitetin e tyre të jashtëzakonshëm. Duhet më shumë hapësirë për gratë në vendimmarrje, sepse ato kanë aftësi reale për të kontribuar”, shprehet Muli.
Ajo shton se gratë zakonisht tregohen më pak të prekshme nga korrupsioni, një faktor i dëshmuar gjatë viteve në politikë dhe institucione. Për Mulin, e ardhmja duhet të shohë më shumë gra në poste të larta, si ministre, kryetare komunash, lidere partie dhe deputete që fitojnë vendet e tyre pa u bazuar në kuota, duke dëshmuar kështu fuqinë e barazisë gjinore në praktikë.
Profesori i shkencave politike në UBT, Avni Alidemaj ofron një perspektivë kritike ndaj mënyrës se si trajtohet përfaqësimi i grave në Kosovë. Ai thekson se shumë parti përzgjedhin gra në lista kryesisht për të përmbushur detyrimin ligjor, jo për aftësitë dhe përvojën e tyre reale.
“Shumica e grave në lista zgjedhore futen vetëm për hir të kuotës. Kur i përzgjedhim vetëm për këtë arsye, nuk kemi arritur të krijojmë barazi të vërtetë gjinore”, thekson profesori Alidemaj.
Ai shton se shoqëria kosovare ka ndryshuar ndjeshëm pas luftës. Në kontrast me periudhat e mëparshme, kur normat patriarkale dominonin, sot gratë dhe vajzat kanë më shumë mundësi për shkollim, pjesëmarrje profesionale dhe publike. Ky transformim po reflektohet gjithashtu në politikë, ku gratë mund të kontribuojnë në mënyrë më aktive dhe të ndikojnë në vendimmarrje.
Alidemaj vë në pah edhe një aspekt sociologjik: gratë tregohen më të ndjeshme ndaj korrupsionit, një fakt i lidhur me rolin e tyre tradicional si shtylla e familjes dhe bartëse të përgjegjësive morale. Duke marrë shembull vendet skandinave, ai argumenton se barazia gjinore e vërtetë arrihet kur gratë konkurrojnë dhe fitojnë pozita për meritë, jo për kuota: “Atje nuk ka kuota – kush është më i miri, fiton. Ne duhet të synojmë këtë nivel edhe në Kosovë”.
Deklaratat e aktivistes dhe profesorit nxjerrin në pah këtë: kuotat gjinore janë një hap fillestar i domosdoshëm, por jo një zgjidhje përfundimtare. Ato duhet të shihen si një fazë tranzicioni drejt një sistemi politik ku gratë vlerësohen për kapacitetin, profesionalizmin dhe kontributin e tyre real.
Vendi
Fillon seanca në Kuvend, Nisma nuk ka votë për Konjufcën
Published
3 hours agoon
November 19, 2025By
UBT News
E përditësuar:
11:50
Deputeti i PDK-së Përparim Gruda i vetëm nga partia e tij është duke marrë pjesë në seancën e jashtëzakonshme e ku gjatë fjalimit të tij në foltore tha se shkoi ta sqarojë vendimin dhe qëndrimin e partisë për të mos qenë pjesë e kësaj seance të jashtëzakonshme të cilën e quajnë të paligjshme.
Por ai është penguar nga deputeti i VV-së, Agim Bahtiri.
“A je ardh me ba hajgare. Nuk mund të vazhdosh kështu”, tha Bahtiri.
Gruda: Duromni një jam prej PDK, nuk kam ardh për propagandë”./S.K/EO/
11:40
Ka nisur seanca e jashtëzakonshme e Kuvendit të Kosovës, e cila i dedikohet votimit të buxhetit të Republikës së Kosovës për vitin 2026, si dhe miratimit të disa marrëveshjeve ndërkombëtare.
Seanca po zhvillohet pa pjesëmarrjen e deputetëve të PDK-së, LDK-së, AAK-së, Nismës dhe Listës Serbe, të cilët kanë bojkotuar seancën.
Në rend dite të seancës së parë janë përfshirë:
• Formimi i komisioneve parlamentare,
• Shqyrtimi i Projektligjit nr. 09/L-002 për ratifikimin e Marrëveshjes ndërmjet Republikës së Kosovës dhe Bashkimit Evropian mbi aranzhimet për zbatimin e përkrahjes së Unionit për Kosovën në kuadër të instrumentit për reforma dhe rritje,
• Shqyrtimi i Projektligjit nr. 09/L-003 për ratifikimin e Marrëveshjes së Financimit për Programin e parë për “Financimin e Politikave Zhvillimore për Efektivitetin Fiskal, Konkurrueshmërinë dhe Rritjen e Gjelbër”, ndërmjet Republikës së Kosovës dhe Asociacionit Ndërkombëtar për Zhvillim,
• Shqyrtimi i Projektligjit nr. 09/L-004 për ratifikimin e Marrëveshjes së Kredisë për “Instrumentin për Reforma dhe Rritje për Ballkanin Perëndimor”,
• Shqyrtimi i Projektligjit nr. 09/L-005 për ratifikimin e Marrëveshjes së Kredisë për projektin “Kompas” – Qasja Gjithëpërfshirëse e Kosovës për forcimin e sistemit të shëndetësisë,
• Shqyrtimi i Projektligjit nr. 09/L-006 për ratifikimin e Marrëveshjes së Kredisë për projektin “Edukimi në fëmijërinë e hershme dhe kujdesi për kapitalin njerëzor të Kosovës”,
• Shqyrtimi i parë i Projektligjit nr. 09/L-001 mbi ndarjet buxhetore për vitin 2026,
• Miratimi i buxhetit për komunat Prishtinë, Gjilan dhe Zubin Potok,
• Çështja e financimit të RTK-së.
Deputetja e Nismës, Arbresha Krasniqi, ka deklaruar se partia e saj nuk do të marrë pjesë në seancën e thirrur për orën 11:00, duke e cilësuar atë si të kundërligjshme dhe të organizuar jashtë rregullave të punës së Kuvendit
Pas përfundimit të kësaj seance, Kuvendi do të mbajë edhe seancën e dytë të jashtëzakonshme, në ora 14:00, ku pritet të votohet Qeveria e re e Republikës së Kosovës./S.K/EO/
Lajmet
Gjendet pa shenja jete një person në Ferizaj, policia nis hetimet
Published
4 hours agoon
November 19, 2025By
UBT News
Një mashkull kosovar është gjetur pa shenja jete të martën në shtëpinë e tij në Ferizaj ka njoftuar Policia e Kosovës.
Policia dhe ekipi mjekësor kanë dalë në vendin e ngjarjes, ku është konfirmuar edhe vdekja e viktimës.
Me urdhër të prokurorit, trupi i pajetë është dërguar në IML për obduksion, ndërsa rasti po hetohet.
“Ferizaj 18.11.2025 – 11:05, “Është raportuar se një mashkull kosovar, është gjetur pa shenja jete në shtëpinë e tij. Në vendin e ngjarjes përveç njësive policore kanë dalë ekipi mjekësor të cilët kanë konstatuar se personi është pa shenja jete. Lidhur me rastin është njoftuar prokurori me urdhër të tij, trupi i pajetë është dërguar në IML për obduksion. Rasti duke u hetuar”, thuhet në raportin e Policisë së Kosovës./S.K/PK/
Fillon seanca për mandatarin, Konjufca në foltore
Gratë në politikë: Nga kuotat te fuqizimi real
Nga klasa në praktikë! Studentët e drejtimit Media dhe Komunikim vizitojnë shtypshkronjën e UBT-së
Leonardo DiCaprio triumfon në Palm Springs me çmimin Desert Palm
Kafeina kundër migrenës, sa funksionon dhe çfarë duhet të dini?
Liev Schreiber në urgjencë për shqetësime shëndetësore
Fillon seanca në Kuvend, Nisma nuk ka votë për Konjufcën
Gjendet pa shenja jete një person në Ferizaj, policia nis hetimet
Roblox vendos masa të reja për mbrojtjen e fëmijëve online
Të kërkuara
-
Lajmet3 months agoProfesori i UBT-së, Bahri Gashi, pjesë e rrjetit prestigjioz ndërkombëtar të recensimit shkencor në Taylor & Francis
-
Aktualitet4 weeks agoProfesoresha e UBT-së, Marigona Bekteshi-Ferati, fituese e bursës prestigjioze Fullbright Visiting Scholar, Profesor Vizitor dhe Post Doktoraturë
-
Rajoni2 months agoPolicia, FSK-ja dhe Shërbyesit Civilë përfitojnë bursë 20 për qind në programet Master Shkenca Politike dhe Studime të Sigurisë në UBT
-
Vendi2 months agoVotoni për UBT-në dhe Rektorin Hajrizi në Triple E Awards: Dy nominime të reja ndërkombëtare për institucionin dhe Kosovën
