Kulturë
Dhjetë veshjet e të famshmëve që morën vëmendje në tepihun e kuq në vitin 2022
Një numër i madh i të famshmëve u zhytën në arkivat e modës.
Published
2 years agoon
By
Betim GashiViti 2022 u karakterizua me eksperimente, vetëshprehje dhe lojë, dhe ishte një vit për t’u mbajtur mend.
Një numër i madh i të famshmëve u zhytën në arkivat e modës. Konkretisht fustani i ngjashëm me Marilyn Monroe që e veshi Kim Kardashian në Met Gala – rezultoi më i diskutueshëm se të tjerët.
Shihni fotografitë për të kuptuar se cilat janë vlerësuar si veshjet më të mira të vitit 2022 në tepihun e kuq./UBTNews/
Zoe Kravitz në markën Oscar de la Renta në premierën e “Batman” në New York
Blake Lively në markën Versace për Met Gala 2022
Emma Corrin e veshur me JW Anderson në Festivalin e Filmit BFI
Jada Pinkett Smith e veshur nga stilisti Jean Paul Gaultier në Oscars 2022
Timothée Chalamet në Venecia
Taylor Russell në Londër
Anne Hathaway në markën Armani në Kanë
Lil Nas X në MTV Video Music Awards
Fustani klasik Valentino i Zendayas në Emmy’s
Doja Cat në Billboard Music Awards
Kulturë
Prezantohet fjalori i madh i Gjuhës Shqipe: 103 mijë fjalë, 55 bashkautorë dhe 25 hartues!
Published
13 mins agoon
November 22, 2024By
UBT NEWSNë ditën e dytë të Kuvendit Kombëtar për Gjuhën Shqipe, kryetari i Akademisë së Shkencave, Skënder Gjinushi, prezantoi me krenari Fjalorin e Madh të Gjuhës Shqipe, një vepër monumentale që i kushtohet pasurimit dhe dokumentimit të pasurisë gjuhësore të shqipes. Ky fjalor, i cili është rezultat i një pune kërkimore dhe shkencore të shtrirë mbi katër vite, është hartuar nga Akademia e Shkencave, në bashkëpunim me institucionet më të rëndësishme të gjuhësisë dhe albanologjisë në Shqipëri, Kosovë dhe Maqedoninë e Veriut.
Nevoja për një fjalor të madh
Gjinushi theksoi se nevoja për një fjalor të madh të shqipes kishte lindur prej kohësh, pasi shqipja ishte një nga gjuhët e pakta që nuk dispononte një fjalor të tillë, përkundrejt gjuhëve të tjera evropiane. Ai e konsideroi këtë projekt si një hap të rëndësishëm në zhvillimin e mëtejshëm të gjuhës shqipe, që synon të përmbledhë në mënyrë të plotë dhe shkencore gjithë pasurinë leksikore të shqipes, duke pasqyruar zhvillimin e saj historik, kulturor dhe shoqëror.
Një bashkëpunim mbarëkombëtar
Kryetari i Akademisë së Shkencave u shpreh se ky projekt ishte një frymëzim i bashkëpunimit mbarëkombëtar, duke përfshirë ekspertë dhe akademikë nga Shqipëria, Kosova, Maqedonia e Veriut, dhe shqiptarët në diasporë, si dhe institucione shkencore nga Italia. Fjalori është një rezultat i një bashkëpunimi të ngushtë mes Akademisë së Shkencave të Shqipërisë dhe atyre të Kosovës, duke përfshirë gjithashtu një numër të madh institutesh dhe universititesh nga rajoni dhe më gjerë.
Për realizimin e këtij projekti, u ngrit një grup i përbërë nga 55 bashkautorë dhe 25 hartues, të udhëhequr nga një redaksi prej 10 leksikografësh me përvojë, që siguroi cilësinë shkencore të kësaj vepre. Po ashtu, për të mundësuar një punë të saktë dhe të shpejtë, u krijua një qendër e veçantë botimesh enciklopedike dhe albanologjike, e cila do të vazhdojë të mbështesë zhvillimin e mëtejshëm të fjalorit dhe të fushës së leksikografisë.
Përmbajtja dhe shtrirja e fjalorit
Fjalori i Madh i Gjuhës Shqipe është një vepër e përmasave të mëdha, e cila përfshin më shumë se 103.000 fjalë si fjalë-tituj, që janë më shumë se dy herë më shumë se në Fjalorin e Gjuhës së Sotme Shqipe të vitit 1980. Pjesë e këtij fjalori janë rreth 5.000 emërtime të pathjeshta për realie, rreth 3.000 njësi leksiko-gramatikore të fshehura, 11.500 njësi frazeologjike, 1.400 shprehje të huaja të paasimiluara dhe 1.200 shkurtesa dhe akronime. Fjalori gjithashtu përmban më shumë se 40.000 vargje sinonimike dhe është një mjet i rëndësishëm për të kuptuar tërësinë e fjalëve dhe shprehjeve të përdorura në gjuhën shqipe.
Fjalori ka gjithsej 124.000 njësi dhe ka një volum prej 23 milionë karakteresh dhe hapësirash, që mund të konvertohen në rreth 9.200 faqe kompjuterike ose 10.000 faqe A4, duke u bërë kështu një nga projektet më të mëdha dhe të ndërlikuara në fushën e leksikografisë shqiptare.
Mbështetje qeveritare dhe perspektiva për të ardhmen
Kryetari i Akademisë së Shkencave falënderoi Qeverinë shqiptare dhe Kryeministrin Edi Rama për mbështetje të plotë dhe financimin e këtij projekti madhor, i cili ka pasur mbështetje gjithashtu edhe nga Qeveria e Kosovës. Ai theksoi se ky fjalor është një monument kulturor dhe shkencor, që do të shërbejë jo vetëm si një burim i pasur për studiuesit e gjuhës dhe letërsisë, por edhe për përdoruesit e çdo niveli, nga mësues e studentë, deri te gazetarë, shkrimtarë, diplomatë e përkthyes.
Për më tepër, Gjinushi theksoi se ky fjalor nuk është seleksionues ndaj dialekteve të ndryshme të shqipes, duke ndjekur parimin e gjuhës standarde, ku çdo fjalë shkruhet sipas rregullave të gjuhës letrare, pavarësisht se cilit dialekt i përket. Kjo siguron një uniformitet dhe koherencë në përdorimin e gjuhës shqipe, duke mbajtur gjithashtu në konsideratë dhe zhvillimin e vazhdueshëm të saj.
Ky Fjalor i Madh është një vepër që do të mbetet si një pasuri e çmuar e kulturës shqiptare, dhe gjithashtu një pasqyrë e gjallë e zhvillimeve të gjuhës shqipe dhe të shoqërisë shqiptare në përgjithësi./UBTNews/
Aktualitet
Trashëgimia e Prizrenit në filatelinë kosovare, emision i ri i pullave postare “Kalaja e Prizrenit”
Published
4 hours agoon
November 22, 2024By
UBT NEWSPosta e Kosovës ka lëshuar sot në qarkullim një emision të ri pullash postare, që ka për temë “Kalaja e Prizrenit”. Ky emision vjen si një nderim dhe një vlerësim për një nga monumentet më të rëndësishme historike dhe kulturore të Kosovës, një trashëgimi e pasur që ka formuar identitetin kombëtar dhe kulturor të vendit. Pullat e reja postare synojnë të promovojnë vlerat e jashtëzakonshme kulturore të Kalasë së Prizrenit dhe rëndësinë e saj për trashëgiminë e Kosovës, si dhe të inkurajojnë ruajtjen e këtyre vlerave për brezat e ardhshëm.
Kalaja e Prizrenit është një ndër ndërtimet më të lashta dhe më të rëndësishme të rajonit, me një histori që shkon më tej se periudha antike. Ajo ka qenë një pikë strategjike dhe një fortesë e rëndësishme për qytetin gjatë periudhave të ndryshme historike, duke përfshirë dominimin e Perandorive Romake, Bizantine dhe Osmane. Me muret e saj të forta prej guri dhe pozicionin e saj të jashtëzakonshëm gjeografik, Kalaja e Prizrenit ka mbrojtur qytetin dhe ka luajtur një rol kyç në zhvillimin e këtij rajoni, duke e bërë një simbol të fortë të trashëgimisë kulturore të Kosovës.
Kalaja nuk është vetëm një monument i së kaluarës, por një hapësirë e gjallë kulturore, ku zhvillohen aktivitete artistike dhe kulturore të ndryshme, si ekspozita, koncerte, festivale dhe ngjarje të tjera që lidhin të kaluarën me të tashmen. Ajo mbetet një pikë e rëndësishme për ruajtjen e traditave dhe kultivimin e artit dhe kulturës në Kosovë.
Ky emision i ri i pullave postare, i dedikuar Kalasë së Prizrenit, është një mundësi e shkëlqyer për qytetarët, koleksionistët dhe bizneset të kontribuojnë në ruajtjen e këtij simboli të historisë dhe kulturës kosovare. Posta e Kosovës inkurajon të gjithë ata që merren me filatelinë të shfrytëzojnë këtë mundësi për të pasuruar koleksionet e tyre me një pjesë të rëndësishme të historisë së vendit.
Në një kohë kur filatelia vazhdon të jetë një mjet i rëndësishëm për ruajtjen dhe përhapjen e vlerave kulturore, ky emision i ri i pullave postare do të mbetet një testament i përjetshëm i vlerave historike dhe kulturore të Kosovës, si dhe një kujtesë për rëndësinë e ruajtjes së trashëgimisë për brezat e ardhshëm./UBTNews/
Kulturë
“Udha e shkronjave” – Një thesar i kinematografisë shqiptare
Published
4 hours agoon
November 22, 2024By
UBT NEWSFilmi artistik “Udha e shkronjave”, një prodhim i vitit 1978 nga stafi i Radio Televizionit Shqiptar (RTVSH), ka lënë gjurmë të pashlyeshme në historinë e kinematografisë shqiptare, shkruan KultPlus.
Bazuar në tregimin “Buka dhe Thika” të Dhimitër Shuteriqit, filmi trajton një tematikë të thellë dhe patriotike. Ai rrëfen historinë e Mësues Dhaskal Todrit, një patriot që, duke sakrifikuar pasurinë dhe jetën e tij, sjell në Shqipëri një ngarkesë me shkronja tunxhi për krijimin e shtypshkronjës së parë në gjuhën shqipe.
Përmes këtij rrëfimi prekës, shfaqet kontrasti mes sakrificës sublime të patriotit dhe moskuptimit të një karvanxhiu të thjeshtë, ndërkohë që armiqtë e gjuhës shqipe ndërhyjnë për të ndalur këtë akt fisnik. Tragjikisht, Dhaskal Todri vritet para se të arrijë në vendlindje, duke u bërë simbol i përpjekjeve për mbrojtjen e gjuhës dhe identitetit kombëtar.
Në këtë kryevepër kinematografike interpretojnë disa nga aktorët më të njohur shqiptarë, përfshirë: Sandër Prosi, Bujar Lako, Ndrekë Luca, Agim Qirjaqi, Vangjo Grabocka, Muhamet Sherri, Luftar Pajo, dhe të tjerë.
Filmi gjithashtu përmban këngën e famshme “Kënga e Trimave”, e cila mbetet një simbol i qëndresës dhe dashurisë për kombin.
“Udha e shkronjave” është një kujtesë e fuqishme për sakrificat e bëra në emër të ruajtjes së gjuhës shqipe dhe është një thesar i patjetërsueshëm për kinemanë dhe kulturën tonë kombëtare./UBTNews/
Kulturë
Alfabeti që bashkoi kombin: 22 Nëntori, Dita e Alfabetit të Gjuhës Shqipe
Published
6 hours agoon
November 22, 2024By
UBT NEWSSot është Dita e Alfabetit Shqip, tashmë e shpallur festë zyrtare e Shqipërisë, një ngjarje me rëndësi të jashtëzakonshme historike dhe kulturore për kombin shqiptar.
Kjo ditë, tashmë festë zyrtare, ka një simbolikë të thellë, pasi përkujtohet një moment kyç i unitetit kombëtar – Kongresi i Manastirit, që u zhvillua nga data 14 deri më 22 nëntor të vitit 1908. Ky kongres, i mbledhur në qytetin e Manastirit, ishte një ngjarje vendimtare për formimin dhe standardizimin e alfabetit të gjuhës shqipe, një hap i domosdoshëm për forcimin e identitetit kombëtar dhe kulturor të shqiptarëve.
Nëpërmjet një vendimi të Këshillit të Ministrave, Shqipëria ka shpallur këtë ditë si festë kombëtare, duke e njohur atë si një ngjarje historike me peshë të veçantë. Kuvendi i Shqipërisë e miratoi këtë nismë në shkurt të këtij viti, pas diskutimeve dhe propozimeve nga samiti i diasporës, dhe për herë të parë kjo ditë po kremtohet si festë zyrtare. Kjo iniciativë, që vjen si rezultat i një debati të gjërë kombëtar dhe ndërkombëtar, thekson rëndësinë e ruajtjes dhe zhvillimit të gjuhës shqipe si një nga shtyllat kryesore të identitetit shqiptar.
Kongresi i Manastirit, që mori vendime të rëndësishme për unifikimin e alfabetit shqip, u mbajt në një periudhë kritike për shqiptarët, në një kohë kur populli shqiptar ishte i shpërndarë në disa shtete të ndryshme dhe shumë prej tyre ishin të ndarë nga njëra-tjetra edhe në aspektin gjuhësor.
Ky kongres, i zhvilluar me pjesëmarrjen e 50 delegatëve nga 26 qytete të ndryshme të trojeve shqiptare, miratoi alfabetin latin me disa ndryshime, duke e përshtatur atë për gjuhën shqipe. Mid’hat Frashëri, si kryetar, dhe Luigj Gurakuqi e Gjergji Qiriazi, si nënkryetarë, udhëhoqën këtë ngjarje historike, ku Parashqevi Qiriazi ishte e vetmja grua pjesëmarrëse. Kongresi i Manastirit është një nga ngjarjet më të rëndësishme në historinë moderne të shqiptarëve, dhe si rezultat i tij, më 28 nëntor 1912, Shqipëria shpalli pavarësinë./UBTNews/
Gjenerali i lartë i Koresë së Veriut u plagos në sulmin ukrainas në Kursk
Prezantohet fjalori i madh i Gjuhës Shqipe: 103 mijë fjalë, 55 bashkautorë dhe 25 hartues!
KFOR-i as pohon e as mohon nëse policët e Kosovës hynë në Serbi
Planet për dëbimet e emigrantëve, Teksasi i ofron Trumpit gati 567 hektarë tokë
Suedia i shpërndan popullsisë broshura: Si të reagojmë në raste lufte?
Bullgaria në pritje të vendimit për hyrje në zonën Shengen
Kurti: Perëndimi po gabon duke e quajtur Serbinë partnere të besueshme
Lukashenka kërcënon me ndalje të internetit në rast të protestave gjatë zgjedhjeve
KFOR, EULEX e Policia e Kosovës mbajnë stërvitjen e përbashkët Golden Sabre 2024
Të kërkuara
-
Bota3 weeks ago
Trump premton paqe në Liban nëse rikthehet në Shtëpinë e Bardhë
-
Bota3 weeks ago
Koreja e Veriut rrit frikën në botë, lëshon raketën e re balistike ndërkontinentale
-
Lajmet2 months ago
Kurti: Përdhunimi është mjeti që përdori Serbia në Kosovë në mënyrë që të lë pasoja të përhershme në familje
-
Kulturë2 months ago
Marigona Ferati, profesoresha e UBT-së, zëri i artit në jurinë ndërkombëtare në festivalin e teatrove në Oman