Lajmet

Dhjetë ushqimet që i kanë antioksidantët me shumicë

Si ta kemi tavolinën plot me antioksidantë?

Published

on

Ka studime të ndryshme shkencore që nxjerrin në pah benefitet e antioksidantëve për shëndetin e organizmit. “Bëhet fjalë për molekula”, shpjegon doktoreshë Sonia Croci, biologe nutricioniste, “me të cilat janë veçanërisht të pasura frutat, perimet dhe jo vetëm. Parandalojnë dhe zvogëlojnë oksidimin e qelizave, një reaksion që çon në formimin e radikaleve të lira, molekula të cilat provokojnë dëmtime në ADN dhe strukturat qelizore. Antioksidantët nuk bëjnë gjë tjetër veçse mbrojnë qelizat dhe indet”.

Nuk shërbejnë vetëm për të qëndruar të rinj

Antioksidantët janë një grup molekulash me një varietet të madh strukturor e funksional. Nuk shërbejnë vetëm për parandalimin e plakjes, janë të rëndësishëm edhe për shkak të funksioneve antitumorale, antiinflamatore dhe antiaterogjenike. Vitet e fundit, studimet që i lidhin efektet e antioksidantëve me parandalimin e shumë patologjive janë rritur.

Si ta kemi tavolinën plot me antioksidantë?

Gatimi, ashtu si ruajtja korrekte e ushqimeve që i përmbajnë, luan një rol të rëndësishëm për t’i marrë ato në sasinë e duhur. Për të absorbuar më mirë likopenin për shembull, një antioksidant i cili gjendet tek domatet, është mirë t’i gatuash. Gatimi favorizon çlirimin e kësaj substance dhe lejon të absorbohet më mirë. Përkundrazi,  për të absorbuar vitaminën C, një tjetër antioksidant i fuqishëm i gjendur me shumicë tek agrumet, lulelakra, specat dhe shumë perime të tjera, këshillohet t’i konsumosh krudo: kjo vitaminë është e ndjeshme ndaj ajrit dhe temperaturave të larta.

Për më shumë, njihuni me dhjetë super ushqimet sugjeruar nga ekspertët që ju sigurojnë një sasi të plotë të antioksidantëve.

Kulumbritë: I përmbajnë në sasi të larta. Mes substancave antioksidante spikat delfinidina që ka veti të larta antiinflamatore.

Manat e Gojit: Janë një minierë karotenoidesh e flavonoidesh si antocianina, të dobishme për të luftuar sëmundjet degjenerative dhe plakjen qelizore.

Boronica dhe fruta të tjera pylli: Të gjitha frutat e kuqe janë një rezervë e madhe antioksidantësh. Në veçanti, përmbajnë shumë polifenole e flavonoide, substanca që kanë një funksion mbrojës për kapilarët dhe veti të madhe antiplakje.

Karotat vjollcë: Pak të përhapura, por me veti të mëdha për shëndetin. Përveç betakarotenit sigurojnë edhe antocianidinë krahasuar me karotat portokalli.

Orizi i zi: Na furnizon me antioksidantë të fuqishëm, veçanërisht me antocianinë që është e çmuar për të reduktuar absorbimin e kolesterolit dhe për të mbrojtur nga sëmundjet kardiovaskulare, diabeti e obeziteti.

Kakaoja e hidhur: E pasur me polifenole si katekina, antocianina dhe proantocianidina, është një super antioksidant sepse ka një veprim antiinflamatore e protektive sidomos për sa i përket sëmundjeve që prekin sistemin kardiovaskular.

Çaj jeshil: Kjo pije ka një përmbajtje të lartë të katekinës, sidomos të epigalokatekinës (EGCG) që ka një funksion mbrojtës për sa i përket shqetësimeve që kanë lidhje me zemrën.

Domatet: Përveç vitaminave A dhe C me veprim antioksidant, domatet na furnizojnë me likopen, një karotenoide që mbron organizmin nga  plakia e shkaktuar nga radikalet e lira. Gjithashtu ka veti antiinflamatore dhe antitumorale.

Rrushi i kuq: Në lëkurën e tij gjenden polifenole, si psh rezveratroli i cili ka veti antiplakje. Gjithashtu, falë përmbajtes së antocianës, ndihmon mikroqarkullimin. Farat e rrushit të kuq janë të pasura në proantocianidinë, një klasë polifenolesh që luftojnë radikalet e lira.

Vaji i ullirit ekstra i virgjër: Fuqia e tij antioksidante lidhet me përmbajtjen e lartë të fenolëve, tokoferolëve dhe vitaminës E që mbrojnë kundër plakjes së parakohshme të trupit dhe mendjes./neps.al

Lajmet

Portieri i Kosovës Muriq huazohet te klubi italian

Published

on

Portieri i përfaqësueses së Kosovës, Arijanet Muriq do të nisë një aventurë të re në Itali në Seria A.

Ai është huazuar nga Ipsuiç te Sasuolo në Serinë A, ku vetë klubi italian i ka uruar mirëseardhjen gardianit 26-vjeçar.

Për portierin kosovar kjo është hera e parë që do të mbrojë në Itali, pasi ai më parë këtë e ka bërë në Angli, Turqi, Spanjë dhe Holandë.

Ai pritet të debutoj më 23 gusht në Serie A kundër kampionit në fuqi, Napolit.

Continue Reading

Lajmet

Kushtetuesja kërkon nga qeveria ndryshimin e statutit të SHSKUK-së

Published

on

By

Gjykata Kushtetuese ka marrë sot vendim rreth kërkesës së Institucionit të Avokatit të Popullit për statutin e Shërbimit Spitalor dhe Klinik Universitar të Kosovës (SHSKUK).

Avokati i Popullit kishte dërguar vitin e kaluar kërkesë në Kushtetuese pasi dyshonte se përmes këtij statuti, pikërisht paragrafit 1 të nenit 11, ishte paraparë mbyllja e shërbimeve shëndetësore në sektorit publik për ta favorizuar sektorin privat.

Kushtetuesja konsideron se paragrafi 1 i nenit 11, i miratuar përmes vendimit të Qeverisë më 27 dhjetor 2023, nuk është në pajtueshmëri me paragrafin 1 të nenit 51, në lidhje me paragrafin 1 të nenit 7 dhe paragrafin 4.

Gjykata njëzëri ka vendosur që kërkesa e Avokatit të Popullit është e pranueshme.

Avokati i Popullit kontestoi kushtetutshmërinë e paragrafit 1 të nenit 11 (Organizimi i shërbimeve shëndetësore në spitalet e përgjithshme) të Statutit (QRK) nr. 01/2023 të Shërbimit Spitalor dhe Klinik Universitar të Kosovës, i cili përcakton që spitalet e përgjithshme ofrojnë shërbimet shëndetësore: kirurgji e përgjithshme; interno; pediatri; gjinekologji dhe obstetrikë; dhe emergjenca mjekësore.

Avokati i Popullit pretendoi se kjo dispozitë e Aktit të kontestuar, pasi që nuk përcakton “kujdesin mendor” si shërbim dytësor shëndetësor që ofrohet nga spitalet e përgjithshme, “redukton” shërbimet shëndetësore për kujdes mendor për qytetarët; dhe stafin shëndetësor dhe administrativ në këto spitale, në kundërshtim me frymën e Ligjit për Shëndetësi, i ndryshuar dhe plotësuar me Ligjet Nr. 08/L-043 dhe Nr. 08/L-176 dhe Ligjin Nr. 05/L-025 për Shëndet Mendor; dhe se rrjedhimisht si akt i miratuar nga Qeveria kufizon të drejtat kushtetuese të përcaktuara në nenet 7, 24, 51 dhe 55 të Kushtetutës.

Pretendimet e Avokatit të Popullit u mbështetën nga deputeti i Kuvendit, Armend Zemaj, kryetarja e Federatës së Sindikatave të Shëndetësisë së Kosovës dhe kryetari i Odës së Mjekëve të Kosovës, ndërsa u kundërargumentuan nga kryeministri Albin Kurti.

Aktgjykimi i Gjykatës fillimisht sqaron që bazuar në nënparagrafin 1 të paragrafit 2 të nenit 113të Kushtetutës, Avokati i Popullit është i autorizuar të kontestojë kushtetutshmërinë e ligjeve, të dekreteve të Presidentit e të Kryeministrit dhe të rregulloreve të Qeverisë.

Gjykata në vlerësimin e pretendimeve të Avokatit të Popullit, iu referua parimeve të përgjithshme kushtetuese dhe atyre të Komisionit të Venecias për parimin e sundimit të ligjit dhe kufizimit të të drejtave dhe përcaktimit të detyrimeve me “ligj”.

Në kontekst të kompetencave të Qeverisë, si organ që ushtron pushtetin ekzekutiv, Aktgjykimi sqaron se kompetenca e saj për “nxjerrjen e akteve juridike ose rregulloreve” kufizohet në përcaktimet kushtetuese: “pajtueshmërinë me Kushtetutën dhe ligjet”, të përcaktuar në paragrafin 4 të nenit 92 të Kushtetutës; dhe “të nevojshme për zbatimin e ligjeve”, të përcaktuar në paragrafin 4 të nenit 93 të Kushtetutës.

Rrjedhimisht, Gjykata konstatoi se paragrafi 1 i nenit 11 Organizimi i shërbimeve shëndetësore në spitalet e përgjithshme të Aktit të kontestuar është në kundërshtim me paragrafin 1 të nenit 51 Mbrojtja Shëndetësore dhe Sociale, në lidhje me paragrafin 1 të nenit 7 Vlerat dhe paragrafin 4 të nenit 92 Parimet e Përgjithshme të Kushtetutës.

Continue Reading

Lajmet

Miliona të shpenzuara për mbijetesë në Premierligë, Sunderlandi i Xhakës i dyti në listë

Published

on

Sunderland që fitoi promovimin në maj të vitit të kaluar pas fitoreje në play-off ndaj Sheffield United, ka shpenzuar shumë gjatë merkatos verore, duke sjellë në skuadër emra të mëdhenj si mesfushori i Arsenalit, Granit Xhaka, dhe talentin e ri Habib Diarra.

Sipas analizës së Transfermarkt, skuadra që ka shpenzuar më shumë në merkato pas promovimit është Nottingham Forest, e cila në verën pas ngjitjes në sezonin 2021/22 shpenzoi plot 155.2 milionë euro për 13 lojtarë, duke arritur të mbijetojë me mund në Premierligë, duke përfunduar në vendin e 17-të.

Në vend të dytë është Sunderland me 153 milionë euro, dhe me një transferim të ri mund t’i kalojë Forest.

Në vend të tretë renditet Aston Villa, promovuar në sezonin 2019/20, që shpenzoi 148.6 milionë euro dhe gjithashtu arriti të mbijetojë. Burnley, që u promovua këtë sezon, ndodhet në vend të katërt me shpenzime prej 125.7 milionë eurosh.

Në vend të pestë dhe të gjashtë janë Ipswich dhe Southampton, të cilët shpenzuan shumë para sezonin e kaluar por u rrëzuan.

Fulham dhe Burnley kanë shpenzuar gjithashtu shifra të mëdha në sezonet kur u promovuan, por nuk arritën të mbijetonin.

Wolves dhe Leeds, me buxhete më të ulëta, kanë arritur të qëndrojnë në Premierligë.

Megjithëse shpenzimet e mëdha nuk garantojnë gjithmonë mbijetesën, Sunderland po tregon ambicie të madhe në rikthimin e saj në elitën e futbollit anglez.

Continue Reading

Lajmet

Komuna e Prishtinës: Punimet rreth Katedrales nuk ndërhyjnë në zonën e mbrojtur

Published

on

By

Punimet, që sot filluan rreth Katedrales “Nëna Terezë” në Prishtinë, nuk kanë të bëjnë me zonën e mbrojtur në Sheshin “Xhorxh Bush”, e cila një kohë të gjatë ishte shkas përplasjesh midis pushtetit komunal të Prishtinës dhe Ministrisë së Kulturës.

Drejtori i Transformimit në Komunën e Prishtinës, Gëzim Kastrati, tha se punimet që po zhvillohen janë pjesë e fazës së dytë dhe nuk ndërhyjnë në zonën që Ministria e Kulturës pretendon se është e mbrojtur.

Këtë pjesë ku jemi duke punuar tash është një zonë, e cila nuk ka kurrfarë interferimi me zonën mbrojtëse, në të cilën thirret Ministria e Kulturës ose Inspektorati. Për këtë arsye kjo pjesa rreth Katedrales, një pjesë e Sheshit ‘Xhorxh Bush’ dhe rruga ‘Mark Sopi’, aty mundemi të punojmë në çdo kohë. Tash është faza e dytë, ku është duke u bërë ndërrimi i infrastrukturës nëntokësore. Do të thotë përreth Katedrales edhe rruga ‘Mark Sopi’ me një pjesë të sheshit ‘Xhorxh Bush” ato nuk interferohen në këtë zonën, në të cilën po pretendohet se është e mbrojtur. Ne po punojmë brenda mundësive tona aq sa po kemi mundësi t’i kryejmë punët tona”, tha Kastrati.

Continue Reading

Të kërkuara