Shëndeti

Dhjetë arsye pse jeni vazhdimisht të lodhur

Ndonjëherë shkaqet e lodhjes janë mjaft të dukshme.

Published

on

Flini mjaftueshëm gjumë, por jeni ende i lodhur? Para se t’ia atribuoni këtë një stili jetese plot tension dhe angazhimeve të shumta, zbuloni disa nga shkaqet tipike të lodhjes kronike.

Mungesa e gjumit

Shumë njerëz herë pas here vuajnë nga pagjumësia, e cila prish ciklin normal të gjumit dhe proceset rigjeneruese që ndodhin gjatë natës. Nevojat për gjumë ndryshojnë në varësi të moshës: foshnjat kanë nevojë për rreth 16 orë gjumë në ditë, adoleshentët rreth nëntë dhe të rriturit nga shtatë deri në tetë orë gjumë në natë. Megjithatë, për disa njerëz, pesë orë janë të mjaftueshme, për disa, përsëri, dhjetë janë të nevojshme.

Ushqimi jo i duhur

Ushqimi i pamjaftueshëm ose zgjedhjet e gabuara ushqimore mund të krijojnë një problem. Nëse e filloni ditën me një pastë të ëmbël, atëherë niveli i sheqerit në gjak do të rritet ndjeshëm dhe së shpejti do të bjerë sërish, duke ju bërë të ndiheni të dobët. Kjo është arsyeja pse është më mirë të hani një mëngjes të shëndetshëm, i cili përmban një kombinim të proteinave dhe karbohidrateve komplekse – për shembull, vezë dhe bukë të thekur. Vetëm ushqime të tilla mund të mbajnë një nivel të qëndrueshëm të sheqerit në gjak.

Anemia

Anemia shfaqet shpesh te gratë në menopauzë, por edhe tek ato që janë ende në riprodhim, nëse periodat e tyre janë të rënda. Burrat kanë më pak gjasa të vuajnë nga anemia. Terapia varet nga shkaku, dhe duhet patjetër të konsumoni ushqime të pasura me hekur (burimet më të mira janë mishi i kuq pa dhjamë ose perimet – bishtajore, tofu, drithëra, fruta të thata, perime me gjethe jeshile) ose të merrni suplemente.

Ngadalësimi i funksionit të tiroides

Kjo gjëndër e vogël endokrine, e vendosur në qafë, kontrollon metabolizmin – shkallën me të cilën trupi e shndërron ushqimin në energji. Funksioni më i dobët i tiroides ngadalëson metabolizmin dhe pasojat kryesore janë dobësia e përgjithshme dhe shtimi në peshë. Hipotiroidizmi (puna e ngadaltë) shfaqet pesë herë më shpesh te femrat, veçanërisht ato mbi 40-vjeç.

Sindroma e lodhjes kronike

Nëse lodhja është e përditshme dhe zgjat gjysmë viti dhe është e shprehur në atë masë sa nuk mund të kryeni aktivitetet e përditshme, atëherë ekziston mundësia reale që të jetë një sindromë e lodhjes kronike (encefalopati mialgjike ose ME).

Ky çrregullim manifestohet në një sërë simptomash, por rraskapitja e vazhdueshme e pashpjegueshme është treguesi i tij bazë. Edhe pse nuk ka një zgjidhje të shpejtë dhe të lehtë për këtë problem shëndetësor, njerëzit që vuajnë prej tij zakonisht ndihmohen nga ndryshimi i zakoneve, përmirësimi i cilësisë së gjumit dhe aktiviteti fizik i moderuar.

Apnea e natës

Kjo gjendje karakterizohet nga ndërprerje të shkurtra të frymëmarrjes gjatë natës që prishin ritmin normal të gjumit. Pavarësisht se fle mjaftueshëm gjatë, personi zgjohet i rraskapitur dhe i lodhur në mëngjes. Apnea e natës më së shpeshti shfaqet te meshkujt obezë të moshës së mesme dhe konsumimi i alkoolit dhe pirja e duhanit vetëm sa e përkeqësojnë gjendjen.

Intoleranca ushqimore

Nëse ndjenja e lodhjes intensifikohet pas konsumimit të ndonjë lloj ushqimi, atëherë ndoshta bëhet fjalë për një formë më të lehtë intolerance. Ajo monitoron reagimet ndaj asaj që hani për një kohë, kështu që nëse dyshoni se një ushqim është shkaku i lodhjes, ai hiqet nga dieta për të konfirmuar ose larguar dyshimet.

Diabeti

Ndryshe nga njerëzit e shëndetshëm, tek të cilët sheqeri depërton në qeliza dhe shndërrohet në energji, te diabetikët ai qëndron në gjak. Rezultati është mungesa e energjisë pavarësisht nga konsumimi i ushqimit. Një nga simptomat tipike të diabetit të pa diagnostikuar është lodhja ekstreme.

Probleme me zemrën

Kur aktivitetet e përditshme, si pastrimi i shtëpisë ose ngjitja e shkallëve, shkaktojnë lodhje intensive, atëherë mund të jetë një sinjal i funksionit të dëmtuar të zemrës. Në fakt, lodhja në këtë rast mund të jetë një simptomë e hershme e sëmundjeve të zemrës.

Depresioni

Depresioni shkakton jo vetëm probleme emocionale, por edhe fizike. Dobësia e përgjithshme, dhimbja e kokës dhe humbja e oreksit janë manifestimet fizike më të zakonshme të kësaj sëmundjeje mendore. Nëse jeni të lodhur dhe letargjik për më shumë se dy ose tre javë, konsultohuni me një mjek për të përcaktuar shkakun dhe për të përcaktuar terapinë e duhur.

Disa njerëz ndjejnë ankth të vazhdueshëm, të pakontrollueshëm, i cili ua prish shumë jetën e përditshme. Mjekët e quajnë çrregullim ankthi të përgjithësuar dhe lodhja e rëndë është një nga simptomat e kësaj gjendje. Depresioni mund të jetë edhe pasojë e mungesës së gjumit, e cila ndikon ndjeshëm në gjendjen mendore. Pagjumësia gjithashtu rrit rrezikun e ankthit dhe çrregullimit bipolar.

Ndonjëherë shkaqet e lodhjes janë mjaft të dukshme. Kujdesi për fëmijët e vegjël, detyrimet e shumta, teprica apo mungesa e peshës – e gjithë kjo ndikon në nivelet e energjisë. Sidoqoftë, është shumë e rëndësishme ta eliminoni çdo arsye mjekësore për lodhje të rëndë ose të zgjatur, e cila mund të jetë simptomë e ndonjë çrregullimi ose sëmundjeje të fshehur.

Shëndeti

A është e gabuar të flini me qenin tuaj?

Published

on

Njerëzit duan të flenë me qentë e tyre dhe është e sigurt të thuhet se ndjenja është e ndërsjellë.

E konsideruar si pjesë e familjes, kimia mes qenve e njerëzve është e pamohueshme, kjo është arsyeja pse 56 për qind e pronarëve të qenve raportojnë se flenë pranë qenve të tyre. Përqafimi me shokun me katër këmbë është mirë, por nuk është pa probleme, duke përfshirë ndërprerjet e gjumit, le të eksplorojmë avantazhet dhe disavantazhet e gjumit me qenin.

Kafshët shtëpiake përfitojnë njerëzit e tyre në shumë mënyra:

Mund të ulë cilësinë e gjumit, të kesh një qen në shtrat ndikon në gjumin tënd. Ka faktorë tjerë që kontribuojnë, si numri i njerëzve dhe kafshëve shtëpiake, madhësia e kafshëve shtëpiake dhe madhësia e shtratit. Gjithçka duhet të sinkronizohet.

Një studim zbuloi se njerëzit flenë mirë me qenin por më pak kur qeni është në shtrat. Një zgjidhje e mirë mund të jetë mbajtja e një shtrati qeni pranë tuajit.

Studime të tjera zbuluan se kur krahasoheshin me macet dhe njerëzit e tjerë, qentë në shtrat perceptoheshin si më pak pengues për gjumin, nëse zgjoheni të freskët dhe nuk jeni të lodhur , qeni juaj është ndoshta një shok i mirë për të fjetur.

Ofron rehati dhe siguri, një sondazh i vitit 2018 me gratë e rritura tregoi se një qen në shtrat lidhet me rehati dhe siguri më shumë sesa të flejë me një person tjetër ose një mace. Është një gjë e mirë, veçanërisht nëse jeni të vetmuar ose të ndarë nga qeni juaj shumicën e ditës.

Rrit shëndetin mendor, kafshët shtëpiake ndihmojnë në lehtësimin e stresit dhe ankthit. Ato nxisin lidhje emocionale, që ndikojnë në disponimin dhe shëndetin e përgjithshëm mendor.

Një studim i vitit 2012 tregoi se ndërveprimet njeri-kafshë mund të përfitojnë faktorë të lidhur me stresin, si:

rrahjet e zemrës
presionin e gjakut

Ka prova të kufizuara duke treguar se mund të ndihmojnë:

zvogëlojnë faktorët e lidhur me stresin si epinefrina dhe norepinefrina
agresivitet më i ulët
rrisin ndjeshmërinë
përmirësoni besueshmërinë dhe besimin tek të tjerët.

Një studim i  2016-ës sugjeron që për njerëzit me probleme afatgjata të shëndetit mendor, kafshët shtëpiake konsiderohen si burimi kryesor i mbështetjes. Fjetja pranë mikut tuaj të ngushtë mund të ndihmojë në përforcimin e këtyre përfitimeve. /UBTNews/

Continue Reading

Shëndeti

Këto përfitime i merrni nëse pini kafe turke

Published

on

Kafeja e sidomos në mëngjes është esenciale dhe i ndihmon njerëzit të zgjohen nga gjumi e të marrin gjithë dozën e nevojshme të energjisë për të përballuar ditën. Por, duket se kafeja turke shkon përtej kënaqësisë së shqisave, duke sjellë edhe përfitime shëndetësore.

Kafeina në kafe është stimulues i sistemit nervor qendror, duke “përshpejtuar gjithçka” në trup dhe tru, sipas “Shoqatës Amerikane të Mjekësisë”. “Ajo rrit nivelet tuaja të energjisë dhe ulë ndjenjat e lodhjes,” thotë Lisa Young, dietologe në New York.

Por, cilat janë përfitimet e vërteta?

-2 kalori

-0 gram yndyrë

-0.3 gramë proteina

-95 miligramë kafeinë

-116 miligramë kalium

-4 miligramë natrium

Kafeja e zezë nuk ka karbohidrate, kolesterol apo fibra, ajo përmban pak kalcium, magnez, fosfor dhe folate.

Përfitimet e kafesë së zezë, kokrrat e kafesë kanë më shumë se 100 përbërës biologjikisht aktivë, duke përfshirë edhe antioksidantë të fuqishëm, të gjitha ndihmojnë në reduktimin e inflamacionit, përmirësimin e ndjeshmërisë ndaj insulinës, forcimin e metabolizmit, pengojnë thithjen e yndyrës nga zorrët e bllokojnë receptorët e përfshirë me ritme jonormale të zemrës, sipas një studimi të prezantuar në  “American College of Cardiology” dy vite më parë.

Shëndeti i zemrës, dy deri tre filxhanë kafe në ditë ndikojnë në jetëgjatësinë dhe rrezik më të ulët të sëmundjeve të zemrës e problemeve të ritmit të këtij organi. Njerëzit që pinë 1,5 deri në 3,5 filxhanë në ditë pa shtuar sheqer, kanë 16% deri në 21% më pak gjasa të vdesin sesa njerëzit që nuk pinë fare kafe.

Humbje peshe, konsumimi i moderuar i kafesë mund të vlejë edhe në strategjinë e menaxhimit të peshës, kafeja ul oreksin e ndikon në metabolizmin tuaj.

Shëndeti i trurit, studimi i 2021-ës zbuloi se njerëzit që pinin katër deri gjashtë filxhanë kafe në ditë kishin mundësi më të pakta të goditjes në tru e demencës.

Kafeja përmirëson humorin, në doza të ulëta, kafeina mund të ketë ndikim edhe në çështjen e depresionit. Kjo për shkak se kafeina stimulon dopaminën, një kimikat në tru që luan rol në motivimin e kënaqësisë dhe humorit të mirë. /UBT News/

Continue Reading

Shëndeti

Këto ushqime nuk duhet t’i hani nëse keni tension të lartë

Published

on

Tensioni i gjakut është tregues i rëndësishëm i shëndetit të sistemit kardiovaskular. Hipertensioni çon në probleme tjera shëndetësore si sëmundjet e zemrës, goditjet në tru dhe probleme me veshkat.

Është e rëndësishme të monitoroni tensionin e gjakut rregullisht dhe të konsultoheni me një mjek nëse keni shqetësime.

Të ushqyerit e shëndetshëm, aktiviteti fizik dhe menaxhimi i stresit janë disa nga mënyrat për të mbajtur tensionin e gjakut në nivele të shëndetshme.

Ushqimin që personat me hipertension duhet ta evitojnë është kripa, evitoni sa më shumë. Kufizimi i përdorimit të ushqimit të kripur, bëhet duke analizuar përshkrimin e përmbajtjes tk ushqimet e paketuara, ushqimet e tilla përmbajnë sasi të madhe të kripërave apo sodiumit. Konsumi i tepërt i sodiumit, ngushton venat e gjakut dhe rrit tensionin e tij.

“Do të befasoheshit se sa shumë sodium përmbajnë ushqimet e paketuara”, ka thënë dietologia Maria Elena Fraga nga New Yorku.
Ajo i ka këshilluar njerëzit të përgatisin vet ushqimin në shtëpi, e ta bëjnë shpesh këtë, në mënyrë që të mos blejnë produkte të gatshme të paketuara.

Një shujtë e ushqimit të shpejtë përmban rreth 1300 miligramë kripë, gati sa totali i asaj që lejohet të konsumohet gjatë ditës, për njerëzit me tension të lartë, The American Heart Association, rekomandon të konsumohet jo më shumë se 1500 miligramë krip pasi konsumimi i 1000 mg në ditë përmirëson tensionin e gjakut.

Për personat me hipertension është e rekomandueshme të konsumohen më shumë fruta dhe perime, sidomos ato që përmbajnë kalium, ushqimet e pasura me kalium janë thjerrëzat, kumbullat, bananet, fasulet, portokajtë, kivit, kungujt, karotat, patatet, bulmeti me pak yndyrë dhe kefiri. /UBT News/

Continue Reading

Shëndeti

Këto zakone bëni mirë t’i largoni, po ju ‘thithin’ energjinë!

Published

on

Një zakon i thjeshtë, kur përsëritet shpesh, mund të shndërrohet në një ves të pashmangshëm. Në jetën e përditshme, shumë njerëz përballen me ndjenja lodhjeje dhe mungese energjie, të cilat shpesh duken si një pjesë e zakonshme e rutinës.

Kjo ndodhi është sidomos e zakonshme kur nivelet e energjisë fizike dhe mendore janë të ulëta, duke e bërë lodhjen kronike një problem serioz që kërkon vëmendje.

Ndjesitë e lodhjes mund të ndikojnë jo vetëm në produktivitetin tuaj, por edhe në cilësinë e jetës. Ndonjëherë, ne e lodhim veten pa e kuptuar, duke u angazhuar në zakone të këqija që na shkaktojnë stres dhe përkeqësojnë gjendjen tonë. Lexoni artikullin e mëposhtëm për të zbuluar se si mund ta dëmtoni veten pa e ditur dhe identifikoni pesë zakonet e këqija që mund të jenë përgjegjëse për energjinë tuaj të ulët.

1. Nuk pini mjaftueshëm ujë;

2. Nuk flini mjaftueshëm;

3. Nuk argëtoheni;

4. Ju vazhdoni të shikoni ekranin e celularit;

5. Nuk po stërviteni më. /UBTNews/

Continue Reading

Të kërkuara