Aktualitet

Daktilografistja naziste shpallet fajtore për bashkëpunim në 10,500 vrasje

Ajo kishte punuar në Stutthof.

Published

on

Një ish-sekretareshë që punonte për komandantin e një kampi përqendrimi nazist është dënuar për bashkëpunim në vrasjen e më shumë se 10,505 personave.

Irmgard Furchner, 97 vjeç, u mor si daktilografiste adoleshente në Stutthof dhe punoi atje nga 1943 deri në 1945.

Furchner, një nga gratë e pakta që u gjykua për krime naziste në dekada, iu dha një dënim me dy vjet burg me kusht.

Edhe pse ajo ishte një punëtore civile, gjykatësi pranoi se ajo ishte plotësisht në dijeni të asaj që po ndodhte në kamp.

Rreth 65,000 njerëz mendohet se kanë vdekur në kushte të tmerrshme në Stutthof, përfshirë të burgosur hebrenj, polakë jo-hebrenj dhe ushtarë të kapur sovjetikë.

Stutthof, i vendosur pranë qytetit modern polak të Gdanskut, përdori një sërë metodash për të vrarë të burgosurit e tij dhe mijëra vdiqën në dhomat e gazit atje më 1944.

Gjykata në Itzenhoe në Gjermaninë veriore dëgjoi të mbijetuarit e kampit, disa prej të cilëve kanë vdekur gjatë gjyqit.

Kur filloi gjyqi në shtator 2021, Irmgard Furchner doli në arrati nga shtëpia e saj e të moshuarve dhe u gjet përfundimisht nga policia në një rrugë në Hamburg.

Komandanti i Stutthof, Paul-Werner Hoppe u burgos në vitin 1955 pasi ishte ndihmës i vrasjeve dhe ai u lirua pesë vjet më vonë.

Një seri ndjekjesh penale janë zhvilluar në Gjermani që nga viti 2011, pasi dënimi i ish-rojit të kampit nazist të vdekjes, John Demjanjuk, krijoi precedentin se të qenit roje ishte provë e mjaftueshme për të provuar bashkëpunimin.

Ky vendim nënkuptonte gjithashtu se punonjësja civile Furchner mund të dilte në gjyq, pasi ajo punonte drejtpërdrejt me komandantin e kampit, duke u marrë me korrespondencën rreth të burgosurve të Stutthof.

U deshën 40 ditë që ajo të thyente heshtjen në gjyq, kur i tha gjykatës “Më vjen keq për gjithçka ka ndodhur”.

Duke qenë se ajo ishte nën 21 vjeç në atë kohë, gjykimi u zhvillua në një gjykatë të posaçme për të mitur. “Më vjen keq që isha në Stutthof në atë kohë – kjo është gjithçka që mund të them”, tha ajo.

Avokatët e saj mbrojtës argumentuan se ajo duhet të lirohet për shkak të dyshimeve rreth asaj që ajo dinte, pasi ajo ishte një nga disa daktilografiste në zyrën e Hoppe.

Megjithatë, historiani Stefan Hördler luajti një rol kyç në gjyq, duke shoqëruar dy gjyqtarë në një vizitë në vendin e kampit. Nga vizita u bë e qartë se Furchner ishte në gjendje të shihte disa nga kushtet më të këqija në kamp nga zyra e komandantit.

Historiani tha në gjyq se 27 mjete transporti me 48,000 njerëz mbërritën në Stutthof midis qershorit dhe tetorit 1944, pasi nazistët vendosën të zgjerojnë kampin dhe të përshpejtojnë vrasjet masive me përdorimin e gazit Zyklon B.

Hördler e përshkroi zyrën e Hoppe si “qendrën nervore” për gjithçka që ndodhi në Stutthof./UBTNews/

Bota

Tregjet e aksioneve në Evropë tërhiqen pasi Trump dyfishon tarifat për çelikun

Published

on

By

Aksionet evropiane po shënojnë një fillim kryesisht negativ të javës dhe muajit të ri të tregtimit, raporton CNBC.

Indeksi rajonal Stoxx 600 ka rënë për 0.18 për qind, ndërsa CAC 40 i Francës dhe DAX i Gjermanisë kanë rënë përkatësisht për 0.43 për qind dhe 0.22 për qind.

Megjithatë, FTSE 100 i Mbretërisë së Bashkuar është rritur për 0.08 për qind, i ndihmuar nga një rritje prej 0.57 për qind në aksionet e naftës dhe gazit, pasi çmimet u rritën.

Aksionet e industrisë së automjeteve ranë për 1.4 për qind, mes frikës se një sërë zhvillimesh të fundit në lidhje me tarifat e propozuara nga Trump mund të çojnë në tarifa më të rrepta për këtë sektor, veçanërisht pasi presidenti amerikan njoftoi papritur një rritje të tarifave për çelikun në 50 për qind.

Aksionet e teknologjisë, të ndjeshme ndaj rrezikut, ranë për 1 për qind.

Continue Reading

Bota

​Kina akuzon SHBA-në për “shkelje të rëndë” të marrëveshjes tregtare

Published

on

By

Kina thotë se SHBA-ja ka “shkelur shumë rëndë” marrëveshjen e tyre tregtare dhe se do të marrë masa të forta për të mbrojtur interesat e saj, raporton BBC.

Ministria e Tregtisë e Kinës tha se Uashingtoni ka “dëmtuar seriozisht” marrëveshjen e arritur gjatë bisedimeve në Gjenevë muajin e kaluar, kur të dy vendet ulën tarifat mbi mallrat e importuara nga njëri-tjetri.

Zëdhënësi shtoi se veprimet e SHBA-së gjithashtu kanë shkelur rëndë konsensusin e arritur gjatë një telefonate në janar midis liderit kinez Xi Jinping dhe presidentit Donald Trump.

Komentet vijnë pasi Trump tha të premten se Kina kishte “shkelur absolutisht marrëveshjen me ne”.

Presidenti i SHBA-së nuk dha detaje, por Përfaqësuesi i Tregtisë Jamieson Greer më vonë tha se Kina nuk kishte hequr barrierat jo-tarifore siç ishte rënë dakord në marrëveshje.

Nën armëpushimin tregtar të arritur në maj në një takim në Gjenevë, SHBA-ja uli tarifat e vendosura mbi mallrat nga Kina nga 145 për qind në 30 për qind. Tarifat hakmarrëse të Kinës mbi mallrat amerikane ranë nga 125 për qind në 10 për qind.

Të hënën, Pekini tha se shkeljet e SHBA-së përfshinin ndalimin e shitjes së softuerit për dizajnin e çipave në kompanitë kineze, paralajmërimin kundër përdorimit të çipave të prodhuar nga gjiganti kinez i teknologjisë Huawei, dhe anulimin e vizave për studentët kinezë.

Marrëveshja e arritur në Gjenevë erdhi si një surprizë për shumë analistë, pasi dukej se të dy palët ishin shumë larg në shumë çështje tregtare.

Kjo tregoi se gjatë bisedimeve ballë për ballë, Uashingtoni dhe Pekini mund të arrijnë marrëveshje.

Por, ndërsa retorika po rritet sërish, brishtësia e armëpushimit aktual është theksuar dhe jep një tregues se sa sfiduese mund të jetë arritja e një marrëveshjeje afatgjatë tregtare.

Continue Reading

Bota

Nawrocki fiton zgjedhjet presidenciale në Poloni

Published

on

By

Kandidati nacionalist opozitar, Karol Nawrocki, ka fituar rundin e dytë të zgjedhjeve presidenciale në Poloni me 50.89 për qind të votave, sipas komisionit të zgjedhjeve, duke i dhënë një goditje agjendës reformuese të qeverisë proevropiane të Polonisë.

Rivali i tij, Rafal Trzaskowski, kryetar liberal i Varshavës dhe aleat i qeverisë së udhëhequr nga Donald Tusk, mori 49.11 për qind të votave, raporton Reuters.

Një ‘exit poll’, të dielën, e kishte paraparë Trzaskowskin fitues.

Nawrocki, 42-vjeçar, historian euroskeptik, i cili kishte udhëhequr një institut përkujtimor, ka bërë fushatë duke premtuar se do të siguronte që politikat ekonomike dhe sociale do të favorizonin polakët karshi nacionaliteteve të tjera, përfshirë refugjatët nga Ukraina fqinje.

Boksieri amator fitoi pavarësisht se e kaluara e tij dominoi ditët e fundit të fushatës presidenciale – nga pyetjet për blerjen e një banese nga një pensionist, deri te pranimi se ai kishte marrë pjesë në përleshje të orkestruara.

Përderisa Parlamenti i Polonisë ka më së shumti pushtet, presidenti mund t’i vërë veton ligjeve, ndërsa votimi u përcoll me interesim në Ukrainë, si dhe në Rusi, në Shtetet e Bashkuara dhe në Bashkimin Evropian.

Nawrocki, i mbështetur nga partia Ligj dhe Drejtësi (PiS), pritet të vazhdojë politikat e paraardhësit të tij, presidentit Andrzej Duda, po ashtu aleat i partisë më të madhe opozitare, përfshirë bllokimin e çfarëdo përpjekjeje nga qeveria për të lejuar abortin apo për reformimin e gjyqësorit.

Në mediat sociale, Duda falënderoi polakët për pjesëmarrje të madhe në zgjedhje. Dalja në votime ishte 71.31 për qind, tha komisioni i zgjedhjeve, që përbën rekord për balotazhin presidencial.

Ju faleminderit! Që morët pjesë në zgjedhjet presidenciale. Që dolët. Që kryet obligimin tuaj qytetar. Që morët përgjegjësinë për Poloninë. Urime fituesit! Qëndro e fortë, Poloni!”, shkroi Duda në rrjetin social X./REL/

Continue Reading

Bota

Von der Leyen: Evropa duhet të forcojë mbrojtjen, të pranojë Ukrainën në BE

Published

on

By

Presidentja e Komisionit Evropian, Ursula von der Leyen, ka theksuar se Evropa duhet të mbrojë pavarësinë e saj duke rritur shpenzimet për mbrojtjen dhe duke integruar Ukrainën në Bashkimin Evropian.

Ajo ka përmendur katër detyrat kryesore që BE-ja duhet të realizojë për të arritur këto synime, duke përfshirë forcimin e kapacitetit të mbrojtjes, rritjen e inovacionit për rritjen ekonomike, zgjerimin e BE-së dhe forcimin e demokracisë për të mbrojtur shtetet anëtare nga kërcënimet e brendshme dhe të jashtme.

Sipas von der Leyen, një nga arritjet më të mëdha është angazhimi për të ofruar deri në 800 miliardë euro fonde për mbrojtjen, një veprim që, siç tha ajo, ishte i pamundur vetëm pak vite më parë.

Fakti që tani po ofrojmë deri në 800 miliardë euro fonde për mbrojtjen ishte i pamundur vetëm pak vite më parë,” theksoi Presidentja e Komisionit Evropian. “Po e bëjmë këtë sepse duam të mbrojmë paqen me të gjitha forcat tona.

Von der Leyen paralajmëroi gjithashtu se një rend i ri ndërkombëtar do të shfaqet deri në fund të kësaj dekade, dhe se Evropa duhet të luajë një rol aktiv në formësimin e këtij rendi të ri për të shmangur pasojat e tij për kontinentin dhe për botën.

Ajo theksoi se zgjerimi i BE-së është një detyrë kyçe, duke e konsideruar anëtarësimin e Ukrainës, Moldavisë, vendeve të Ballkanit Perëndimor dhe Gjeorgjisë si një hap të rëndësishëm për forcimin e Bashkimit Evropian.

Jam thellësisht e bindur se historia tani po na thërret. Ashtu si në vitin 1989, kur era e ndryshimit përfshiu Evropën,” përfundoi von der Leyen, duke sugjeruar se momenti aktual është një mundësi për ndryshime thelbësore në rajon.

Continue Reading

Të kërkuara