

Aktualitet
Covid19: Varianti i Indisë dyfish më infektues dhe i rrezikshëm
Published
4 years agoon
By
Betim GashiPërmes lidhjes mes dy mutantëve, varianti indian i virusit mund ta anashkalojë sistemin imunitar të trupit. Edhe të vaksinuarit si edhe të shëruarit mund të infektohen më lehtë me këtë mutacion të dyfishtë.
Varianti indian i virusit Corona, i njohur si B.1.617 shfaq dy ndryshime të rëndësishme gjenetike në proteinën e tij sipërfaqësore. E484Q dhe L452R. Pas këtyre shifrave të pakuptueshme fshihet pozicioni i saktë i gjenit të ndryshuar. Mutacionet e veçanta të virusit janë të njohura prej kohësh. E484Q i ngjason variantit E484K, që u shfaq edhe tek varianti britanik, afrikanojugor dhe ai brazilian. Kurse mutacioni L452R gjendet ndërkohë në variantin kalifornian CAL.20C. Në Indi për herë të parë këto mutacione shfaqen së bashku, prandaj edhe raportohet për një “mutacion të dyfishtë”.
Përgjegjës nuk është vetëm “mutacioni i dyfishtë”
Që të dy këta mutantë shfaqen së bashku nuk do të thotë, që ky variant është dyfish më infektues apo i rrezikshëm, kjo duhet studiuar ende. Deri tani thjesht mungojnë të dhënat për të vlerësuar më mirë këtë variant nga India. Sidoqoftë “mutacioni i dyfishtë” indian është vetëm një nga arsyet për gjendjen e tmerrshme në Indiaktualisht. Ky vend shënon më shumë se 17 milionë infektime të konfirmuara, këto janë infektimet më të larta në botë pas SHBA. Ndërkohë që shifra e errët duhet të jetë shumë më e lartë. Më shumë se 200.000 vetë kanë vdekur në Indi nga virusi.

Janë sidomos rastet e shumta të shfaqura në një kohë të shkurtër – 332.000 raste në një ditë – që e çuan në kolaps sistemin shëndetësor në shumë rajone ende të prapambetur. Për një kohë të gjatë autoritetet vepruan me gjysmë zemre në luftë kundër virusit, kufizimet u liruan shumë herët, madje u toleruan edhe grumbullime të mëdha.
“Escape” ikja nga sistemi imunitar
Kur një formë virusi arrin të anashkalojë sistemin imunitar të trupit, shkenca e vlerëson si “escape”, ikje. Sipas Institutit Robert Koch këto mutacione çojnë në një “reduktim të neutralizimit nga antitrupat apo qelizat T”. Rëndësi ka të dihet, se sa ndikon ky reduktim. Këto mutacione që i shpëtojnë efektit neutralizues të sistemit imunitar rrezikojnë edhe të vaksinuarit dhe të shëruarit nga virusi. Nuk dihet, nëse të vaksinuarit mund të infektojnë të tjerët. Eksperti i SPD-së për shëndetësinë dhe epidemiolog, Karl Lauterbach shkroi në twitter duke iu referuar një studimi për neutralizimin nga India, sipas të cilit, vaksinat që kemi aktualisht veprojnë kundër variantit të Indisë. Sipas një studimi britanik, rreziku i infektimit pas vaksinës reduktohet me dy të tretat. E kush infektohet, ka një rrezik të ulur me dy të tretat për të pasur një ecuri të rëndë të sëmundjes.
Vlerësimet ndërkombëtare
Megjithëse tingëllon cinike para situatës tragjike në Indi. Deri më tani Organizata Botërore e Shëndetësisë e konsideron variantin indian B.1.617 vetëm si “variant of interest”. Kurse si variante shqetësuese “variant of concern” konsiderohen varianti britanik, B.1.1.7, ai afrikanojugor B.1.351 dhe ai brazilian P.1. Sipas qëndrimit të OBSH këto variante janë shqetësues, sepse përhapen shumë më lehtë dhe shkaktojnë sëmundje të rënda e më të gjata, sepse virusi e anashkalon sistemin imunitar të trupit, dhe vaksinat e zhvilluara e kanë efektin më të dobët.

Deri më tani ka pak informacione vërtet të sakta mbi variantin e dyfishtë të virusit nga India. Por ekspertë gjermanë janë shprehur me tone qetësuese. Richard Neher, drejtues i grupit studimor të Evolucionit të Viruseve dhe Baktereve në Qendrën Biologjike të Universitetit të Bazelit thotë se “nga ato pak vëzhgime nuk mund të përcaktosh dot një trend por kjo duhet vëzhguar me kujdes.” Besoj, se ky variant nuk meriton më shumë vëmendje se të tjerët, thotë Neher. Edhe drejtuesi i Virologjisë në Universitetin e Berlinit, Charite, Christian Drosten nuk shprehet i shqetësuar për këtë virus. Për të kapur mutantët e rinj të virusit me gjeneratën e re të vaksinave mjafton vetëm një “update-im i lehtë”, tha Drosten në podcastin e tij në radion NDR.
Lajmet
FIFA ndryshon kalendarin e pushimeve për ekipet kombëtare
Published
12 hours agoon
September 15, 2025By
UBT News
FIFA ka vendosur të bëjë një ndryshim historik në kalendarin ndërkombëtar të futbollit. Pas përfundimit të Kupës së Botës 2026, periudhat e pushimit për ekipet kombëtare do të riformatohen, me synimin për të ulur udhëtimet e shumta të lojtarëve dhe për t’i dhënë trajnerëve më shumë kohë pune me skuadrat.
Nga sezoni i ardhshëm dhe deri të paktën në vitin 2030, pushimet e shtatorit dhe tetorit do të bashkohen në një dritare të vetme trejavore. Konkretisht, kampionatet kombëtare do të ndalojnë nga 21 shtatori deri më 6 tetor, me rikthimin e ndeshjeve të klubeve që pritet pas datës 10 tetor.
Në këtë periudhë, kombëtaret do të zhvillojnë katër ndeshje, të cilat deri më tani ishin të shpërndara në dy pushime të ndara.
Ky eksperiment, sipas FIFA-s, do të zgjasë së paku deri në Kupën e Botës 2030 dhe ka për qëllim lehtësimin e ngarkesës së futbollistëve që shpesh përballen me udhëtime transatlantike dhe ndryshime të mëdha të zonave kohore.
Ky vendim shihet si një pikë kthese për mënyrën se si do të organizohen kalendarët e futbollit ndërkombëtar në vitet e ardhshme./S.K/KP/
Aktualitet
Fillon pranimi i abstrakteve për Konferencën Ndërkombëtare për Infermieri dhe Shkencat Teknike Mjekësore në UBT
Published
13 hours agoon
September 15, 2025By
Driton Iseni
UBT ka filluar pranimin e abstrakteve për Konferencën Ndërkombëtare për Infermieri, Shkencat Teknike Mjekësore (Radiologji dhe Anesteziologji), e cila do të zhvillohet këtë vit në kuadër të Konferencës së 14-të Ndërkombëtare të UBT-së për Biznes, Teknologji dhe Inovacion.
Konferenca do të ketë si bosht kryesor temën “Qëndrueshmëria dhe Rezistenca në Shëndetësi”, duke sjellë në një forum të përbashkët studiues, praktikues dhe ekspertë të fushave mjekësore nga vendi dhe bota.
Ky aktivitet shkencor synon të nxisë shkëmbimin e dijes dhe përvojave mes akademikëve inovativë, studentëve të studimeve të avancuara, kandidatëve për doktoratë, studiuesve të rinj si dhe profesionistëve të industrisë. Përmes diskutimeve dhe prezantimeve shkencore, konferenca do të trajtojë tema të rëndësishme dhe aktuale për shëndetësinë moderne.
Fushat që do të mbulohen përfshijnë:
- Kujdesin shëndetësor dhe sfidat e tij
- Edukimin infermieror
- Praktikën dhe kërkimin në infermieri
- Neurologjinë
- Dermatologjinë
- Transplantimin e organeve
- Radiologjinë
- Kimine fizike dhe mjekësore
- Mikrobiologjinë
- Farmakologjinë
- Pandeminë COVID-19 dhe mësimet e nxjerra
Një vend të veçantë këtë vit do të zënë Shkencat Teknike Mjekësore, me fokus në Radiologji dhe Anestezi, fusha që po njohin zhvillime të vrullshme dhe që po kontribuojnë fuqishëm në përmirësimin e kujdesit shëndetësor global.
Afatet e rëndësishme:
Dorëzimi i abstrakteve: deri më 10 tetor 2025
Njoftimi i pranimit: 17 tetor 2025
Regjistrimi i hershëm: 17 tetor 2025
Regjistrimi i vonshëm: 20 tetor 2025
Dorëzimi i punimeve të plota: 14 nëntor 2025
Rishikimi shkencor (peer review): 17 tetor 2025
Punimet që do të prezantohen duhet të jenë origjinale, të papublikuara më parë dhe të mos jenë në proces shqyrtimi në ndonjë konferencë tjetër. Gjatësia maksimale e punimeve të pranuara është 6 faqe, ndërsa të gjitha udhëzimet e formatimit gjenden në faqen zyrtare të konferencës. Punimet që nuk përmbushin kriteret teknike nuk do të merren në shqyrtim.
Një platformë ndërkombëtare për bashkëpunim shkencor
Konferenca IC-MED është një ngjarje peer-reviewed, e cila garanton cilësi shkencore dhe ofron një platformë për botim dhe shpërndarje të kërkimeve të reja. Ajo do të shërbejë si një urë bashkëpunimi mes studiuesve dhe profesionistëve të fushave të ndryshme të mjekësisë, duke kontribuar në ngritjen e standardeve akademike dhe praktike në shëndetësi.
Lajmet
Gjiganti evropian po e shqyrton mundësinë e shkarkimit të trajnerit
Published
14 hours agoon
September 15, 2025By
UBT News
Trajneri i Manchester United, Ruben Amorim, po përballet me presion të madh pas humbjes së rëndë 3:0 në derbin kundër Manchester City. Portugezi, i cili e mori drejtimin e klubit në nëntor të vitit 2024 duke zëvendësuar Erik ten Hag, kishte vendosur një ultimatum dyvjeçar për të dëshmuar se është njeriu i duhur për “Djajtë e Kuq”, por tashmë pozita e tij është në pikëpyetje më pak se një vit pas emërimit.
Që prej marrjes së drejtimit, Amorim ka grumbulluar vetëm 31 pikë në 31 ndeshje, ndërsa këtë sezon ekipi ka arritur vetëm katër pikë nga katër takime.
Edhe pse klubi investoi rreth 200 milionë paund në merkato për të afruar lojtarë si Matheus Cunha, Bryan Mbeumo dhe Benjamin Sesko, United vazhdon të zhgënjejë në fushë.
Portugezi theksoi se nuk do të heqë dorë nga filozofia e tij e lojës, duke u shprehur se nëse klubi kërkon të ndryshojë stilin, atëherë duhet të emërojë një trajner tjetër.
“Kur të dua të ndryshoj filozofinë time, do ta bëj vetë. Nëse jo, atëherë duhet të ndryshoni trajnerin. Unë besoj në mënyrën time të lojës dhe do të vazhdoj kështu derisa të vendos ndryshe,” tha Amorim pas ndeshjes në “Etihad”.
Trajneri portugez kujtoi gjithashtu se kur mori drejtimin e United kishte kërkuar kohë për të ndryshuar aspektin fizik dhe organizimin e ekipit, duke theksuar se Premier League është një kampionat shumë i vështirë. Në sezonin e kaluar, suksesi më i madh i tij ishte arritja deri në finalen e Ligës së Evropës, ku United u mposht në Bilbao, duke mbetur kështu pa garat evropiane këtë vit.
“Unë po vuaj më shumë se tifozët. Do të jap gjithçka për klubin derisa të jem këtu, por vendimi për të ardhmen nuk është i imi,” shtoi Amorim.
Humbja ndaj Manchester City ka shtuar dyshimet mbi të ardhmen e tij në “Old Trafford”, ndërsa bordi i klubit pritet të marrë së shpejti një vendim për fatin e stolit./S.K/KP/
Lajmet
Renditje interesante në Superligë pas katër xhirove
Published
15 hours agoon
September 15, 2025By
UBT News
Pas katër xhirove të para në Superligën e Kosovës në futboll, Dukagjini ka marrë kreun e renditjes me 9 pikë, duke shënuar tri fitore dhe duke pësuar vetëm një humbje, me golavarazh 7:3.
Në vendin e dytë qëndron Ballkani me 8 pikë, pas dy fitoreve dhe dy barazimeve, ndërsa Prishtina ndodhet e treta me 7 pikë, duke qenë ekipi më produktiv në sulm me 9 gola të shënuar.
Prishtina e Re dhe Ferizaj kanë nga 6 pikë, duke konfirmuar një start solid të sezonit. Gjilani dhe Drenica renditen me nga 4 pikë, ndërsa Malisheva ka mbetur në kuotën e 3 pikëve.
Në fundin e tabelës gjenden Drita me 2 pikë, që ka zhvilluar vetëm tre ndeshje, dhe Llapi, po ashtu me 2 pikë, që ende nuk ka shënuar fitore.
Pas katër xhirove të para, gara për kreun mbetet e hapur, ndërsa në pjesën e poshtme disa skuadra tashmë ndodhen nën presion për t’u ngritur në renditje./S.K/KP/

Fenomeni më i ri në tregun e punës që po dëmton punëdhënësit dhe punonjësit

FIFA ndryshon kalendarin e pushimeve për ekipet kombëtare

Forconi zemrën pa ilaçe, këshillat praktike për shëndet kardiovaskular

Fillon pranimi i abstrakteve për Konferencën Ndërkombëtare për Infermieri dhe Shkencat Teknike Mjekësore në UBT

Përplasja e vrimave të zeza konfirmon parashikimet e Ajnshtajnit dhe Hawking

Gjiganti evropian po e shqyrton mundësinë e shkarkimit të trajnerit

Seuli prezanton “autobusin e parë në ujë” përmes lumit Han

Renditje interesante në Superligë pas katër xhirove

Arrestohet një person nën dyshimin për krime lufte
Të kërkuara
-
Aktualitet3 weeks ago
Profesori i UBT-së, Bahri Gashi, pjesë e rrjetit prestigjioz ndërkombëtar të recensimit shkencor në Taylor & Francis
-
Kërkime2 months ago
Profesori i UBT-së, Musa Sabedini, publikon punim shkencor në revistën ndërkombëtare JGPSCD në SHBA
-
Aktualitet2 months ago
BSc në Shëndet Publik dhe Shkenca Mjekësore në UBT – Investim për të ardhmen e shëndetit të popullatës
-
Lajmet nga UBT3 months ago
UBT shpall konkurs për pranimin e studentëve të rinj për vitin akademik 2025/26