Aktualitet

Çmimi i parë “FOL për Prokurim” iu nda autores Dorentina Kastrati

Published

on

Lëvizja FOL me mbështetjen e USAID Komuna Transparente, Efektive dhe Llogaridhënëse ka ndarë sot çmimin për gazetarë “FOL për prokurim”.

Lëvizja FOL që nga viti 2010 monitoron prokurimin publik në Kosovë. Në kuadër të punës së saj në vitin 2018 kishte lansuar Portalin Prokurimi i Hapur dhe Transparent. Qëllimi i këtij portali është të ju sigurojë institucioneve, gazetarëve dhe përfaqësuesve të shoqërisë civile informata në mënyrë që të shohin se si shpenzohet buxheti i shtetit. Në të njëjtën kohë, hulumtimet në fushën e prokurimit publik bëjnë që institucionet publike në mënyrë të vazhdueshme të përmirësojnë këtë fushë.

Mexhide Demolli – Nimani, Drejtore Ekzekutive e Lëvizjes FOL, theksoi se prokurimi publik përbën afërsisht 10% të Bruto Prodhimit të Brendshëm së Kosovës. Çdo vit, rreth 30% e buxhetit të shtetit shpenzohet përmes prokurimit publik, kurse luftimi i korrupsionit dhe keqpërdorimeve të ndryshme në këtë fushë vazhdon të jetë një sfidë e madhe. Znj. Demolli – Nimani tha se “raportimi për prokurimin publik nga gazetaret është i një rëndësie të veçantë. Andaj, për të inkurajuar gazetarinë hulumtuese në fushën e prokurimit publik, FOL sot ndanë tre çmime për artikujt e botuar nga gazetarë hulumtues në këtë fushë, të cilët kanë paraqitur parregullsi dhe keqpërdorime përmes procedurave të prokurimit publik”.

Zëvendës drejtoresha e Zyrës për Demokraci dhe Qeverisje në USAID nw Kosovë, Christine Danton, tha se ndihet krenare qw sot, po ndahen çmime për të nderuar tre gazetarë, që me zell kanë kërkuar, kanë hulumtuar, si dhe kanë informuar publikun për keqmenaxhimin potencial të fondeve publike. “Gazetarë që me punën e tyre, kanë ngritur zërin për prokurimin publik, kanë ngritur zërin për qytetarët, të cilët mbështeten tek këto mallra e shërbime. Fituesit e sotëm të këtyre çmimeve janë heronj të vërtetë, puna e tyre ka hedhur dritë në rastet e dyshuara për mashtrime e keqpërdorime, si dhe ka ndihmuar në kërkimin e llogaridhënies nga qeveria. Portali i Prokurimit të Hapur dhe Transparent, i krijuar tri vjet më parë, nga Lëvizja Fol, mundësuar nga USAID, ka ndihmuar këta gazetarë dhe shumë të tjerë, sepse afro 50.000 persona e kanë vizituar portalin si dhe kanë kryer hulumtimet e tyre në mbi 15.000 kontrata, me informata për 270 blerës dhe mbi 3200 furnizues në Kosovë. Kur të dhënat komplekse të prokurimit bëhen lehtësisht të kërkueshme dhe të qasshme, ky portal transparence ndihmon OSHC-të, gazetarët hulumtues, sektorin privat si dhe organet vëzhguese të sektorit publik për llogaridhënie” tha Danton, duke shtuar se Qeveria Amerikane është e përkushtuar të mbështesë Kosovën në luftën e saj kundër korrupsionit. “Kur sistemi i prokurimit publik funksionon mirë, si dhe është transparent e llogaridhënës, qytetarët përfundimisht përfitojnë, e ky është synim i secilit vend demokratik”, tha ajo.

Çmimi i parë “FOL për Prokurim” iu nda autores Dorentina Kastrati nga Kallxo.com, për storien “Tenderi i dyshimtë për familjen e ministrit”. Ky hulumtim tregon për favorizime partiake dhe familjare gjatë një procesi të tenderimit në vlerë prej 400 mijë eurove, duke u bërë edhe shkelje ligjore. Hulumtimi tregon se si Komuna e Malishevës i kishte dhënë tenderin për ndërtimin e një shkolle në këtë komunë, kompanisë së vëllait të ministrit të Tregtisë dhe Industrisë. Se ka pasur parregullsi gjatë këtij procesi tenderues e ka konstatuar dy herë edhe Organi Shqyrtues i Prokurimit. Hulumtimi po ashtu, tregon se janë bërë edhe manipulime me dokumente nga autoriteti kontraktues në dëm të kompanive që kanë garuar, me qëllim që të favorizohet kompania e vëllait të ministrit. Autorja tha se hulumtimi në fushën e prokurimit shërben si shembull se si brenda një tenderi ka shumë shkelje të cilat kanë lidhje qoftë politike apo familjare. Ndër të tjera, fituesja tha se përmes hulumtimeve të tilla, ju mundësojmë prokurorive të merren me shkelje të tilla, si dhe se të tilla hulumtime janë shumë më të lehta marrë parasysh lehtësimin që na ipet nga çasja në dokumente publike nga portali OPTP.

Çmimi i dytë iu nda autorit Besnik Krasniqi nga Koha Ditore, për shkrimin “Dallavere për hava”. Ky hulumtim ka treguar se si institucionet e Kosovës kanë paguar mbi një milion euro për më shumë se 2,200 bileta avioni, pa pranuar nga kontraktuesi dëshmi të besueshme që tregojnë nëse çmimi i tyre ishte real, ose nëse biletat ishin shfrytëzuar. Pas publikimit të hulumtimit, policia e krimeve ekonomike ka nisur një hetim për këtë rast. Autori tha se duhet t’i largojmë maskat në rastet e prokurimit për t’u treguar sa më real dhe se një falemnderim i takon shoqërisë civile të cilët punojnë në këtë rrugëtim.

Ndërkaq, çmimi i tretë iu nda bashkëautorëve Valon Fana dhe Vyrtyte Gërvalla, për shkrimin “Komuna e Gazmend Muhaxherit kurdis tenderin për familjarët e Ramiz Kelmendit”. Ky hulumtim ka trajtuar një dukuri që ndodh kohë pas kohe në prokurimin publik Në Kosovë. Hulumtimi tregon se si është favorizuar një familje biznesmenësh në procesin tenderues për furnizim me produkte ushqimore për familjet në nevojë, mirëqenia e të cilëve është rënduar për shkak të pandemisë COVID-19. Pas publikimit të hulumtimit, Prokuroria Themelore në Pejë, ka nisur hetimet lidhur me këtë çështje. Autorët thanë se të punuarit në këtë drejtim dhe të vlersuarit me këtë çmim, mbetet një ndjenjë e veçantë dhe se do të vazhdojnë punën e tyre hulumtuese në prokurim.

Continue Reading

Bota

Të paktën dhjetë të vrarë nga sulmet izraelite në Gazë

Published

on

By

Agjencia për mbrojtje civile në Gazë tha se sulmet ajrore izraelite kanë vrarë të paktën dhjetë persona më 5 qershor, teksa ushtria izraelite po vazhdon ofensivën në territorin palestinez.

Zëdhënësi i kësaj agjencie, Mahmud Bassal, tha për AFP-në se sulmet vdekjeprurëse shënjestruan një zonë ku po strehohen personat e zhvendosur në Han Junis, disa shtëpi në Qytetin e Gazës dhe në Deir el-Balah.

Ushtria izraelite ende nuk ka komentuar për këto raportime.

Izraeli ka intensifikuar ofensivën e tij, duke thënë se synon të mposhtë Hamasin – grupin palestinez të shpallur organizatë terroriste nga Shtetet e Bashkuara dhe Bashkimi Evropian – i cili sulmoi Izraelin më 7 tetor 2023, sulm që nxiti luftën në Gazë.

Sulmi i paprecedent i Hamasit la të vrarë afër 1.200 persona, shumica civilë, dhe grupi palestinez rrëmbeu edhe afër 250 të tjerë.

Ndërkaq, sipas Ministrisë së Shëndetësisë në Gazën e udhëhequr nga Hamasi, të paktën 4.335 persona janë vrarë që kur Izraeli rinisi ofensivën më 18 mars. Numri i përgjithshëm i viktimave që nga nisja e luftës, sipas kësaj ministrie, ka arritur në 54.607. Kjo ministri thotë se shumica e viktimave ishin civilë./REL/

Continue Reading

Bota

Trump vendos ndalesë udhëtimi për qytetarët nga 12 shtete

Published

on

By

Presidenti amerikan, Donald Trump, ka nënshkruar një vendim që ua ndalon hyrjen në Shtetet e Bashkuara të qytetarëve nga 12 shtete, përfshirë nga Afganistani dhe Irani.

Një ndalesë të tillë udhëtimi, Trump e kishte ndërmarrë edhe gjatë mandatit të parë presidencial.

Presidenti amerikan tha se ndalesa e udhëtimit është e nevojshme për të mbrojtur amerikanët nga sulmet terroriste, sikurse sulmi që ndodhi më 1 qershor në Kolorado. Autoritetet kanë thënë se një grup personash që protestonin në mbështetje të pengjeve izraelite që mbahen nga Hamasi – grupi palestinez i shpallur organizatë terroriste nga SHBA-ja dhe Bashkimi Evropian – u sulmuan nga një shtetas egjiptian.

Sulmi i fundit terrorist në Kolorado ka vënë në pah rreziqet ekstreme që i kanosen vendit tonë nga hyrja e shtetasve të huaj që nuk kanë kaluar nëpër kontrolle siç duhet, si dhe nga ata që vijnë këtu si vizitorë të përkohshëm dhe qëndrojnë më gjatë sesa lejohet me vizat që posedojnë. Ne nuk i duam ata”, tha Trump përmes një video-mesazhi.

Sipas policisë, i dyshuari për sulmin në Kolorado, Mohammed Sabry Soliman, hodhi mjete plasëse dhe spërkati grupin me benzinë të ndezur. Pesëmbëdhjetë persona u plagosën. Zyrtarët e sigurisë kombëtare të SHBA-së thanë se Soliman gjendej në SHBA në mënyrë të paligjshme, pasi ai kishte tejkaluar afatin e qëndrimit të vizës së tij turistike.

Trump e krahasoi ndalesën e re të udhëtimit me “kufizimet e ashpra të udhëtimit” që ai vendosi ndaj një numri shtetesh, kryesisht myslimane më 2017, pak pasi nisi mandatin e parë presidencial. Ai tha se ai vendim ishte një nga politikat më të suksesshme të mandatit të tij të parë dhe ishte pjesë e rëndësishme e parandalimit të sulmeve të mëdha terroriste nga jashtë në SHBA, duke përmendur sulmet terroriste që kanë ndodhur në Evropë në vitet e fundit.

Nuk do të lejojmë që ajo që ndodhi në Evropë të ndodhë në Amerikë”, tha Trump. “Ne nuk mund të kemi një migrim të hapur nga asnjë vend prej nga nuk mund të bëjmë një verifikim të sigurt dhe të besueshëm”.

Përveç Afganistanit dhe Iranit, shtetet që përfshihen në ndalesën e re janë: Burma, Çadi, Republika e Kongos, Guinea Ekuatoriale, Eritrea, Haiti, Libia, Somalia, Sudani dhe Jemeni. Ndalesa e udhëtimit do të hyjë në fuqi më 9 qershor.

Edhe pse kufizimi nuk prek udhëtarët nga Egjipti, Trump tha se “në dritë të ngjarjeve të fundit”, ai ka urdhëruar sekretarin e Shtetit që ta informojë lidhur me rishikimin e praktikave dhe procedurave të Egjiptit “për të konfirmuar nëse kapacitetet e tyre aktuale të kontrollit dhe verifikimit janë të mjaftueshme”.

Përveç ndalimit të udhëtimit do të ketë edhe kufizime shtesë për vizitorët nga Burundi, Kuba, Laosi, Sierra Leone, Togo, Turkmenistani dhe Venezuela, thuhet në vendimin e nënshkruar nga presidenti Trump.

Trump tha se mbetet “i përkushtuar për t’u angazhuar me shtetet që janë të gatshëm të bashkëpunojnë në përmirësimin e këmbimit të informacioneve dhe për procedurat për menaxhimin e identitetit, si dhe për të adresuar rreziqet që lidhen me terrorizmin dhe sigurinë publike”.

Ndalesa e udhëtimit, e vendosur gjatë mandatit të parë të Trumpit, ua ndalonte shtetasve nga shtatë shtete, kryesisht myslimane – Irak, Siri, Iran, Sudan, Libi, Somali dhe Jemen – që të udhëtonin në SHBA. Ai vendim kishte shkaktuar kaos dhe paqartësi në aeroportet e këtyre shteteve dhe në aeroportet amerikane, pasi udhëtarëve ose iu ndalua hipja në avion për në SHBA ose ata u ndaluan sapo arritën në tokën amerikane.

Udhëtarët e prekur nga vendimi përfshinin studentë dhe staf akademik, si dhe biznesmenë, turistë dhe persona që vizitonin miqtë dhe të afërmit e tyre.

Trump e mbrojti vendimin duke u thirrur në çështje të sigurisë kombëtare dhe duke argumentuar se vendimi nuk bazohej në paragjykime kundër myslimanëve. Vendimi i rishikua gjatë betejave ligjore, teksa një version i vendimit u mbështet nga Gjykata Supreme më 2018.

Ndalesa e re e udhëtimit vjen pas një vendimi ekzekutiv të lëshuar nga Trumpi në janar, i cili kërkonte nga Departamenti i Shtetit, nga ai i Sigurisë Kombëtare si dhe nga drejtori i Inteligjencës Kombëtare, që të përgatisnin një raport mbi “qëndrimet armiqësore” ndaj SHBA-së. Urdhri ekzekutiv kërkonte edhe një vlerësim nëse hyrja e qytetarëve nga disa vende përbënte rrezik për sigurinë kombëtare./REL/

Continue Reading

Bota

KE-ja i jep dritën jeshile Bullgarisë për euron

Published

on

By

KE-ja, e cila u mblodh më 4 qershor për të marrë një vendim lidhur me këtë çështje, tha se Bullgaria i përmbush katër kriteret nominale të konvergjencës që përdoren për të vlerësuar nëse një vend është i gatshëm të adoptojë euron.

Euroja është një simbol i prekshëm i forcës dhe unitetit evropian”, tha presidentja e Komisionit Evropian, Ursula von der Leyen.

Banka Qendrore Evropiane pritet po ashtu që të publikojë mendimin e saj më 4 qershor, dhe zyrtarët bullgarë kanë thënë se presin një vlerësim pozitiv edhe nga ky institucion.

Këshilli i Bashkimit Evropian do të marrë vendimin përfundimtar për pranimin e Bullgarisë në eurozonë, duke u bazuar në opinionet e KE-së dhe Bankës Qendrore Evropiane, si dhe në diskutimet me Eurogrupin dhe Këshillin Evropian.

Edhe pse pranimi i euros ishte një nga kushtet për anëtarësimin në BE, dështimet legjislative – përfshirë reformat për luftimin e pastrimit të parave, shqetësimet për inflacionin dhe bllokadat politike (Bullgaria ka mbajtur shtatë procese zgjedhore në katër vjetët e fundit) – e kanë bërë këtë rrugëtim të vështirë për Sofjen.

Një vendim në favor të adoptimit të euros është hapi i dytë i madh i Bullgarisë brenda një viti në rrugën e shtetit drejt integrimit në BE.

Në janar, Sofja u bë anëtare me të drejta të plota e zonës Shengen dhe kufijtë e Bullgarisë me Greqinë dhe Rumaninë tani janë plotësisht të hapur.

Continue Reading

Bota

Britania: Po punojmë me SHBA-në për marrëveshjen tregtare

Published

on

By

Qeveria e Mbretërisë së Bashkuar ka deklaruar se po punon “me ritëm të shpejtë” për të zbatuar marrëveshjen tregtare me SHBA-në, pas vendimit të Presidentit Donald Trump për të dyfishuar tarifat e çelikut dhe aluminit në 50%.

Megjithatë, Mbretëria e Bashkuar është përjashtuar përkohësisht nga rritja e tarifave, ndërsa një taksë mbetet në 25%.

Eksportuesit britanikë mund të përballen me një normë më të lartë tarifash nëse marrëveshja për heqjen e tarifave të çelikut dhe aluminit midis Britanisë dhe SHBA-së nuk hyn në fuqi. Kancelarja Rachel Reeves e ka mirëpritur përjashtimin e përkohshëm nga tarifat më të larta, ndërsa përfaqësuesit e industrisë kanë theksuar se bizneset britanike përballen me pasiguri të madhe për të ardhmen.

Pjesa më e madhe e çelikut global, i cili ishte destinuar fillimisht për SHBA-në, mund të devijohet në tregun e Mbretërisë së Bashkuar për shkak të tarifave të larta që do të ndikojnë në eksportet amerikane. Ky fenomen është tashmë duke ndodhur, dhe prodhuesit e çelikut në Britani kërkojnë veprime nga qeveria për të kufizuar importet e çelikut, të cilat po ulën çmimet dhe po dëmtojnë bizneset e tyre lokale.

Gareth Stace, drejtor ekzekutiv i UK Steel, tha se “importet po vërshojnë tregun e Mbretërisë së Bashkuar, duke ulur çmimet e çelikut dhe duke marrë pjesë të tregut”. Ai shtoi se është e rëndësishme që Britania të ruajë stabilitetin e tregut të brendshëm, ndërsa lufton për të stabilizuar eksportet e saj drejt SHBA-së.

Continue Reading

Të kërkuara