Zgjedhja e frutave që konsumojmë ndikon në nivelet e energjisë, sheqerin në gjak dhe shëndetin e sistemit tretës.

Një nga gastroenterologët më të njohur, Dr. Saurabh Sethi (me diplomë në Harvard), ka renditur dhjetë fruta të zakonshme sipas dobisë ose dëmshmërisë për shëndetin e zorrëve, duke zbuluar edhe një frut që ai e shmang për të parandaluar inflamacionin.

Frutat që nuk i rekomandon

Në fund të listës janë bananet e tepërta të pjekura, një zgjedhje mëngjesi për miliona njerëz. Dr. Sethi shpjegon se këto banane rrisin sheqerin në gjak, ndërkohë që ofrojnë më pak lëndë ushqyese për bakteret e mira të zorrëve.

Studimet tregojnë se gjatë procesit të pjekjes, banania humb niseshtenë rezistente dhe fibrat bimore, ndërsa rritet niveli i sheqerit.

Niseshteja rezistente, që gjendet më shumë në bananet gjysmë të gjelbra, nuk tretet në zorrën e hollë, por fermentohet në zorrën e trashë, duke ushqyer bakteret e dobishme dhe duke mos rritur glukozën në gjak.

Bananet të pjekura hyjnë në “listën e zezë” të Dr. Sethi-t. Bananet të gjelbra janë më të pasura me fibra e marrin vlerësim mesatar, pasi ndihmojnë tretjen, parandalojnë kapsllëkun dhe ulin rrezikun e disa sëmundjeve kronike si diabeti i tipit 2 dhe kanceri i zorrës së trashë.

Frutat që favorizojnë shëndetin e zorrëve

Kivi – Një burim i shkëlqyer fibrash të tretshme, që lehtësojnë kapsllëkun dhe nxisin jashtëqitje të rregullt.

Boronicat – U renditën të parat nga Dr. Sethi, falë sasisë së lartë të antioksidantëve që ndihmojnë trupin të luftojë radikalet e lira, të lidhura me diabetin dhe kancerin.

Shega – Përmban polifenole të fuqishme që reduktojnë inflamacionin, duke ulur rrezikun për sëmundje të zemrës.

Studime të Universitetit të Barcelonës kanë treguar se një dietë e pasur me polifenole (nga manaferrat e errëta, arrat, kakao dhe vaji i ullirit) ul deri në 46% rrezikun e sëmundjeve kardiovaskulare.

Fruta me efekt mesatar

Në mes të listës gjenden pjepri, dardha dhe molla, ndërsa rrushi dhe portokalli morën vlerësime më të ulëta.

Rrushi është i pasur me vitaminë C dhe kalium, por krahasuar me frutat tjera ka vlera më të kufizuara ushqyese.

Portokalli ka vitaminë C, folat dhe antioksidantë, por konsumimi i tepërt mund të ketë pasoja negative. Studime të botuara në British Journal of Dermatology tregojnë një lidhje mes konsumit të lartë të agrumeve dhe rrezikut të shtuar për kancer të lëkurës, për shkak të vetive fotosensitive të këtyre frutave.

Vitamina C është thelbësore për shëndetin e lëkurës, enëve të gjakut, kockave dhe kërceve. Mungesa çon në sëmundje si skorbuti.

Sipas të dhënave të Shërbimit Shëndetësor Britanik, nevojat ditore për vitaminë C plotësohen vetëm me ushqim, por në disa raste rekomandohen edhe suplemente.

UBT ka shpallur hapjen zyrtare të thirrjes për dorëzimin e abstrakteve për Konferencën Ndërkombëtare për Stomatologji (IC-DS 2025), e cila do të zhvillohet në kuadër të aktiviteteve të edicionit të 14-të të Konferencës Ndërkombëtare të UBT-të.

Kjo konferencë synon të bashkojë studiues, profesionistë dhe praktikues të fushës së stomatologjisë nga vende të ndryshme të botës, për të ndarë njohuri, përvoja dhe rezultatet më të fundit kërkimore në këtë fushë gjithnjë në zhvillim.

Fokusimi tematik

IC-DS 2025 mbulon një spektër të gjerë temash nga fusha e shkencave dentare dhe disiplinave të ndërlidhura, përfshirë:

• Stomatologji e Përgjithshme
• Mjekësi Orale
• Kërkime në Stomatologji
• Inovacione dhe Avancime në Stomatologji
• Stomatologji me Laser
• Nano-Stomatologji
• Stomatologji Kozmetike
• Kirurgji Orale dhe Maksilofaciale
• Stomatologji Pediatrike
• Shëndeti Publik Dentar
• Stomatologji Restauruese
• Anesteziologji Dentare
• Higjiena Dentare
• Pedodontikë dhe Stomatologji Preventive
• Ortodontikë dhe Ortopedi Dentofaciale

Datat e rëndësishme për aplikuesit:

Dorëzimi i abstrakteve: deri më 10 tetor 2025

Njoftimi për pranim: më 17 tetor 2025

Rishikimi shkencor (peer-reviewed): më 17 tetor 2025

Regjistrimi i hershëm: deri më 17 tetor 2025

Regjistrimi i vonuar: deri më 20 tetor 2025

Dorëzimi i punimeve të plota: deri më 14 nëntor 2025

Dorëzimi i punimeve

Punimet që do të prezantohen në konferencë duhet të jenë origjinale, të papublikuara më parë dhe të mos jenë në shqyrtim në ndonjë konferencë apo revistë tjetër. Gjatësia maksimale e punimit është 6 faqe.

Të gjitha punimet që nuk përputhen me formatin e kërkuar do të refuzohen automatikisht. Për udhëzime më të detajuara rreth formatimit dhe dorëzimit, pjesëmarrësit inkurajohen të vizitojnë faqen zyrtare të konferencës në faqen e UBT-së.

UBT ka kënaqësinë t’i ftojë të gjithë të interesuarit – akademikë, profesionistë të shëndetit, studiues dhe studentë – të marrin pjesë në IC-DS 2025 dhe të kontribuojnë me punimet e tyre në këtë ngjarje me karakter ndërkombëtar dhe me rëndësi të veçantë për zhvillimin e shkencave dentare në rajon dhe më gjerë.

Për më shumë informacione, vizitoni faqen zyrtare të konferencës në UBT: KONFERENCA E UBT-së

Studime të reja shkencore tregojnë se ekspozimi i fëmijëve ndaj ekranit para moshës 2 vjeç mund të ketë pasoja serioze për zhvillimin e trurit, që mund të zgjasin gjithë jetën.

Ekspertët paralajmërojnë se këto ditë të hershme janë kritike për aftësitë sociale, gjuhësore dhe përqendrim, që mësohen përmes ndërveprimeve njerëzore dhe lojës.

Çfarë tregon studimi:

Pjesët e trurit që ndihmojnë fëmijën të flasë, të përqendrohet dhe të ndërveprojë me të tjerët nuk zhvillohen si duhet kur fëmijët shpenzojnë shumë kohë para ekranit.

Fëmijët që ekspozohen herët ndaj telefonave, tabletëve apo televizorëve janë 8 herë më të rrezikuar për probleme me vëmendjen më vonë në jetë.

Koha e hershme para ekranit mund të sillet si dëmtim zhvillimor i trurit, duke ndikuar në aftësitë e tyre për të mësuar dhe për të krijuar lidhje sociale.

Ekspertët këshillojnë që truri i foshnjës të ushqehet me lojë, eksplorim dhe interaksion njerëzor, duke përfshirë kohën ballë për ballë, leximin dhe prekjen.

Përveç përfitimeve zhvillimore, këto zakone ndihmojnë fëmijën të krijojë baza të forta për të ardhmen.

Prindërit duhet të jenë të vetëdijshëm se zakonet që vendosin formojnë të ardhmen e të jetës së fëmijës.

Vonimi i ekspozimit ndaj ekranit dhe përqafimi i aktiviteteve reale mund të bëjë diferencë në zhvillimin e tyre mendor dhe social. /A.Z/UBT News/

Buka ka kohë që ka një reputacion të keq si armiku kryesor i çdo diete, por ekspertët pohojnë se është e shëndetshme.

Nutricionistet pohojnë se ky ushqim plotëson më shumë se 10 përqind të nevojave për proteina, folate dhe hekur dhe ka një anë pozitive.

Buka përmban fibra, por kjo vlen vetëm për bukën integrale, tërshërën, thekrën dhe misrin, se janë të pasura me minerale dhe vitamina B.

Çfarë thotë ngjyra?

Nuk është një tregues i besueshëm i cilësisë së bukës. Ngjyra e errët lyhet me ngjyra artificiale, kështu që njerëzit gabohen duke menduar se është më e shëndetshme se e bardha dhe nuk shëndosh. Dhe e vërteta është si më poshtë,buka më e fortë është më e shëndetshmja.

Buka nuk të shëndosh nëse hahet në sasi të arsyeshme, domethënë 200-300 gramë në ditë, ne shtojmë në peshë kryesisht nga ajo që i shtojmë: gjalpë, paste, sallam, majonezë ose reçel.

Thekra është më e shëndetshmja

Shpesh nuk ka deklarata në bukë e nuk mund ta dimë çka përmban saktësisht. Duhet t’i kushtoni vëmendje llojit të miellit. Rekomandohet mielli i thekrës sepse përmban vitamina e minerale, është i pasur me fibra, tretet më lehtë dhe për shkak të indeksit të tij glicemik, krijon një ndjesi ngopjeje që zgjat. Buka e bërë nga mielli i tërshërës është gjithashtu e shkëlqyer, si dhe buka e pasuruar me fara dhe arra.

E bardha shmanget më së miri

Kjo bukë ka vlerën më të ulët ushqyese e përmban sasi të fshehura sheqeri e kripe, dhe ka një indeks të lartë glicemik. Pasi hamë një fetë bukë të bardhë, sheqeri në gjak rritet e më pas bie, prandaj ndjesia e ngopjes zgjat për një kohë të shkurtër. /A.Z/UBT News/