Prodhimi i kafesë në të gjithë Bashkimin Evropian (BE) ka shënuar një rritje prej 15% në dekadën e fundit, sipas të dhënave të reja nga Eurostat. Në vitin 2023, çdo qytetar i BE-së konsumoi rreth 5 kg kafe.

Prodhimi i përgjithshëm, përfshirë produktet e kafesë, arriti në mbi 2 milionë tonë vitin e kaluar, me një vlerë prej 13 miliardë eurosh. Italia kryeson listën e prodhuesve, duke kontribuar me një të katërtën (25%) të kafesë së BE-së, e ndjekur nga Gjermania (22%), Franca (6%) dhe Holanda (6%).

Nga ana tjetër, BE gjithashtu importon rreth 2.7 milionë tonë kafe çdo vit, me vlerë 10.6 miliardë euro. Gjermania është blerësi më i madh, duke e blerë një të tretën (33%) të kafesë, e ndjekur nga Italia (23%), Belgjika (10%), Spanja (9%) dhe Franca (7%).

Majoriteti i importeve të kafesë në BE vitin e kaluar erdhi nga Brazili, me 921,900 ton (34% e totalit të importeve jashtë BE-së). Vietnami kontribuoi me 24%, ndërsa Uganda me 8%.

Megjithatë, një ligj i ri i BE-së që pritet të hyjë në fuqi në vitin 2025 mund të ndryshojë drastikisht këtë panoramë, duke i detyruar prodhuesit e kafesë të provojnë se zinxhiri i tyre i furnizimit nuk shkakton shpyllëzim. Sipas të dhënave të publikuara nga qeveria franceze, kafeja ka një potencial të lartë shpyllëzimi.

Raporti paralajmëron se, si importuesi më i madh në botë i kafesë, BE-ja është përgjegjëse për 44% të shpyllëzimit të lidhur me kafenë./UBTNews/

Gjashtë muaj pas eklipsit të plotë të Diellit, admiruesit e qiellit janë të gatshëm për një tjetër ngjarje të veçantë: eklipsin e dytë dhe të fundit diellor për vitin 2024, i cili do të sjellë me vete një fenomen të njohur si “unaza zjarri”.

Një “unazë zjarri” ndodh kur hëna rreshtohet midis diellit dhe Tokës, duke krijuar një eklips diellor që nuk e bllokon plotësisht dritën e diellit. Kjo ngjarje e jashtëzakonshme do të ndodhë në mes të mërkurës dhe të enjtes, por fatkeqësisht, nuk do të jetë e dukshme për të gjithë.

Sipas Diego Hernandez, kreut të shpërndarjes shkencore në Planetariumin e Buenos Aires, hëna do të jetë më larg se zakonisht nga Toka, duke bërë që ata që ndodhen në pjesë të Kilit dhe Argjentinës të shijojnë një “unazë drite që vjen nga Dielli”.

Rruga e eklipsit do të fillojë në Paqësorin e Veriut, do të kalojë mbi rajonet e Andeve dhe Patagonisë në Amerikën Latine, dhe do të përfundojë në Atlantik. Eklipsi do të zgjasë më shumë se tre orë, duke filluar nga ora 17:00 deri në rreth 20:30 GMT, ndërsa fenomeni i “unazës së zjarrit” pritet të ndodhë rreth orës 18:45 GMT.

Një eklips i pjesshëm do të jetë i dukshëm nga Bolivia, Peruja, Paraguai, Uruguai, disa pjesë të Brazilit, Meksika, Zelanda e Re dhe disa ishuj në oqeanin Paqësor dhe Atlantik.

Agjencitë dhe institutet hapësinore kanë paralajmëruar për rreziqet që lidhen me vëzhgimin e eklipsit me sy të lirë, duke theksuar se kjo mund të shkaktojë dëme të pakthyeshme në retinë. Për të shmangur këto rreziqe, NASA dhe IMCCE rekomandojnë përdorimin e syzeve speciale të certifikuara për vëzhgimin e eklipseve.

Pas këtij eklipsi, eklipsi tjetër i pjesshëm diellor do të ndodhë më 29 mars 2025, i dukshëm kryesisht nga Amerika e Veriut perëndimore, Evropa dhe Afrika veriperëndimore. Ky është një tjetër mundësi për adhuruesit e astronomisë për të përjetuar mrekullitë e natyrës./UBTNews/

Shkencëtarët kanë rikrijuar në mënyrë dixhitale fytyrën e Amenhotep I, faraonit që themeloi Luginën e Mbretërve të Egjiptit dhe mbretëroi gjatë një epoke të artë paqeje dhe prosperiteti. Amenhotep I, i cili vdiq rreth 3500 vjet më parë në moshën 35-vjeçare, ishte sundimtari i dytë i Dinastisë së 18-të të Egjiptit dhe i pari që u varros në Luginën e Mbretërve, një vend prehjeje për shumë faraonë.

Rindërtimi i fytyrës u drejtua nga Cicero Morares, një projektues brazilian 3D i specializuar në rindërtimin mjekoligjor të fytyrës. Puna e tij përfshinte përzierjen e fytyrave të krijuara përmes disa metodave.

Një metodë kryesore përdori të dhënat e skanimit të tomografisë së kompjuterizuar (CT), të cilat siguruan një pasqyrë të strukturës skeletore të faraonit. Këto të dhëna erdhën nga skanimet e bëra në vitin 2021 nga Sahar N. Saleem, një paleo-radiolog në Universitetin e Kajros dhe egjiptologu i famshëm Zahi Hawass, i cili kishte “hapur virtualisht” mbetjet e mumifikuara të Amenhotepit duke përdorur teknologjinë CT.

Rindërtimi i fytyrës nga Morares zbulon Amenhotep I me flokë kaçurrelë, dhëmbë të mirë dhe një gjatësi 168 cm. Është interesante se fytyra e tij ndryshon nga statujat që e portretizojnë atë si një zot, të cilat tentojnë të zbusin daljen e dhëmbëve të sipërme dhe të rregullojnë tipare të tjera si hunda dhe mjekra.

Mbretërimi i Amenhotepit, pas ribashkimit të Egjiptit nga babai i tij Ahmose I, shënoi një periudhë prosperiteti. Ai nisi fushata të suksesshme ushtarake dhe mbikëqyri projekte të gjera ndërtimesh fetare. Trashëgimia e tij, tani e dukshme përmes punës së Moraresit, ofron një vështrim të prekshëm në të kaluarën e shkëlqyer të Egjiptit të lashtë./UBTNews/

Aarhus, Danimarkë është shpallur qyteti më i lumtur në botë sipas indeksit të fundit të cilësisë së jetës të publikuar nga Instituti i Cilësisë së Jetës. Ky rezultat e pozicionon Aarhus në krye të listës për vitin 2024, për shkak të cilësisë së lartë të jetesës që ofron dhe angazhimit të tij për të krijuar një mjedis të këndshëm për banorët e tij.

Sipas raportit, Aarhus ka marrë vlerësime të larta për cilësinë e mjedisit të tij, bashkëpunimin e qytetarëve me qeverinë dhe avantazhet që ofron për qytetarët. Ky qytet i dytë më i madh në Danimarkë është njohur për peizazhet e tij të bukura dhe për atmosferën e gjallë që ofron. Banorët e Aarhus shpeshherë janë të njohur për buzëqeshjet e tyre dhe mikpritjen e ngrohtë, duke i dhënë qytetit një emër të njohur si “qyteti i buzëqeshjeve.”

Pjesë e këtij suksesi është edhe përkushtimi i Aarhus për ruajtjen e natyrës dhe gjelbërimin urban. Qyteti ofron shumë mundësi për aktivitete në natyrë dhe ka implementuar zgjidhje ekologjike që kontribuojnë në një të ardhme më të qëndrueshme.

Aarhus është gjithashtu një destinacion i popullarizuar për turistët, të cilët gjejnë kënaqësi në muzeumet e shumtë, vendet për muzikë të mirë, dhe restorantet e kafenetë e shumta që qyteti ofron.

Këtu është lista e 10 qyteteve më të lumtur në botë për këtë vit:

1. Aarhus
2. Zyrih
3. Berlin
4. Gotenburg
5. Amsterdam
6. Helsinki
7. Bristol
8. Kopenhagë
9. Gjeneva
10. Mynih

Kjo renditje pasqyron ndryshimet dhe përparësitë që qytetet më të lumtur në botë ofrojnë për banorët dhe vizitorët e tyre, duke i bërë ato vende të dëshirueshme për të jetuar dhe vizituar./UBTNews/