Lajmet

Christian Schmidt njeriu i duhur për Bosnje-Hercegovinën

Politikani i CSU-së, Christian Schmidt u zgjodh Përfaqësues i Lartë Ndërkombëtar për Bosnje-Hercegovinën.

Published

on

“Ndjehem i nderuar dhe do të angazhohem, të punoj ngushtë me bashkësinë ndërkombëtare për të ardhmen e popullit të Bosnje-Hercegovinës në rrugën drejt Bashkimit Europian.” Më këto fjalë e komentoi Christian Schmidt në portalin e njohur boshnjak, “klix.ba” emërimin e tij si Përfaqësues të Lartë Nërkombëtar për Bosnje-Hercegovinën në 27 maj 2021.

Me këtë vendim të komisionit vendimmarrës të Këshillit të Implementimit të Paqes, (PIC) për Bosnje-Hercegovinën, politikani me përvojë kristiansociali, Christian Schmidt është përfaqësuesi i dytë që vjen nga Gjermania. Detyra e mbikqyrjes së Marrëveshjes së Paqes së Dejtonit, që i dha fund luftës së përgjakshme në Bosnje-Hercegovinë (1992-1995) si edhe e implementimit të pjesës politike-civile të marrëveshjes që nga viti 1996 doli shumë më e vështirë se sa mendohej. Përmes bllokadave të vazhdueshme të serbëve boshnjakë dhe kroatëve boshnjakë shteti boshnjak është sot praktikisht i paaftë të funksionojë dhe ka arritur pak progres në drejtim të një demokracie funksionale. Reformat e nevojshme për t’u afruar me BE kanë mbetur në gjysmë të rrugës, në të njëjtën kohë zërat për shkëputje rriten. Etno-nacionalistët e tre grupimeve më të mëdha, serbëve boshnjakë, kroatëve boshnjakë dhe boshnjakëve janë në pushtet që nga përfundimi i luftës dhe frenojnë të gjithë përpjekjet reformuese në vendin e drobitur.

Austriaku, Valentin Inzko në 12 vitet e fundit ushtroi postin e Përfaqësuesit të Lartë Ndërkombëtar për fat të keq me duar të lidhura për shkak të mungesës së mbështetjes nga ana e bashkësisë ndërkombëtare, me pasojë pa ndonjë progres të madh. Christian Schmidt pra nuk ka marrë përsipër një detyrë të lehtë.

Valentin Inzko

Zëra keqdashës

Kandidatura e Christian Schmidt u sulmua që në fillim: Zëra keqdashës në janar 2021 bënë fjalë për një plan sekret mes Gjermanisë dhe Rusisë kundër SHBA; kritikë të tjerë ankoheshin për “veprim të veçuar të Gjermanisë”; disa të tjerë ngrinin zërin, se politikani i CSU, Christian Schmidt ishte shumë i afërt me partinë kroate, HDZ “Bashkësia Demokratike Kroate”. Por të gjitha këto pretendime dolën se ishin thashetheme.

Gjermania, sipas Ministrisë së Jashtme, propozoi një Përfaqësues të Lartë të ri në koordinim të ngushtë me partnerët ndërkombëtarë dhe anëtarët e komisionit vendimmarrës së Këshillit për Implementimin e Paqes. Për këtë shkak kjo iniciativë do përshëndetur, pasi ajo bën të qartë, se Gjermania dhe BE interesohen sërish për Bosnje-Hercegovinën. Po ashtu duhet nxjerrë në pah, se përfaqësuesi i ardhshëm i lartë gëzon mbështetjen e SHBA.

Taktika e Rusisë

Rusia për fat të keq nuk luan rol konstruktiv në zgjedhjen e përfaqësuesit të lartë. Përkundrazi, qeveria e Moskës del kundër, dhe kjo është taktika e Moskës prej vitesh. Pas kësaj fshihet një strategji e caktuar, qëllimi i saj është krijimi i destabilitetit në Europë dhe pengimi i anëtarësimit në NATO të vendeve të Ballkanit. Në bashkëpunim me serbët boshnjakë dhe Serbinë kjo strategji nuk është fare pa sukses.

Por këtu duhet vërejtur, se rënia e interesit të BE dhe SHBA për rajonin e Ballkanit Perëndimor në 15 vitet e fundit ia ka bërë të lehtë Rusisë. Moska kërkon prej vitesh mbylljen e zyrës së Përfaqësuesit të Lartë, (OHR), gjë që do ta forconte krizën në Bosnje dhe do ta rrezikonte ekzistencën e këtij shteti. Prandaj Rusia në përgjithësi nuk pajtohet me emërimin e një përfaqësuesi të lartë të ri dhe kërkon rrugë si të pengojë zënien e këtij posti.

Tre presidentët e atëhershëm pas bisedimeve për Bosnjen në Dejton, presidenti boshnjak, Alija Izetbegoviç, presidenti kroat, Franjo Tuxhman dhe ai serb, Sllobodan Milosheviç

Jo pozicion i OKB

Christian Schmidt është Përfaqësuesi i parë i Lartë për Bosnje-Hercegovinën që nuk u miratua unanimisht nga komisioni vendimmarrës i Këshillit të Implementimit të Paqes, PIC. Por për shkak se nuk ka një procedurë të përcaktuar qartë për emërimin, Rusia nuk mund të kërkojë për një procedurë të tillë miratimin e Këshillit të Sigurimit. Megjithatë Moska përpiqet ta instrumentalizojë këtë këshill. Rusia mendon që me veton e saj në KS të shfuqizojë vendimin e komisionit vendimmmarrës. Por posti i Përfaqësuesit të Lartë nuk është pozicion i OKB-së, por një post ad-hoc i përshtatur në kuadër të Marrëveshjes së Paqes. Edhe unë personalisht atëherë thjesht pata vetëm vëmendjen e Këshillit të Sigurimit në këtë funksion dhe u përshëndeta, pa nevojën e një rezolute të veçantë. Prandaj emërimi i Christian Schmidt si Përfaqësues i Lartë është i vlefshëm pa nevojën e Këshillit të Sigurimit të OKB.

Jo “legjitimitet i kufizuar”

Edhe Republika Srpska, një nga dy etnitetet e Bosnje-Hercegovinës dhe lideri i saj politik, Milorad Dodik dhe republika fqinje e Serbisë nuk duan ta pranojnë përfaqësuesin e ri të lartë, Christian Schmidt dhe e shohin atë si “jo legjitim”. Por nuk është detyra e tyre të diktojnë këtë zgjedhje. Edhe nëse përfaqësuesi i dikurshëm i lartë, Wolfgang Petritsch shtron pyetjen: “Si do të zgjidhë Christian Schmidt problemin me Rusinë në komisionin vendimmarrës të PIC, si do të zgjidhë ai problemin me Dodikun, a ka ai një plan?” përgjigja është që ai duhet t’i regjistrojë faktet e lartpërmendura dhe të korrigjojë idenë e gabuar për “legjitimitetin e reduktuar” të përfaqësuesit të ri.

Ish-përfaqësuesi i lartë për Bosnjen, Wolfgang Petritsch

Bosnje-Hercegovina të mos i lihet vetes

Shkrirja e postit të OHR, (Përfaqësuesit të Lartë Ndërkombëtar për Bosnje-Hercegovinën shën.red.) do të ishte e rrezikshme për Bosnjen, sepse ky vend nuk duhet t’i lihet vetes në këtë gjendje. Në vitin 2006 si përfaqësues i lartë kuptova, se politikanët lokalë nuk janë të interesuar për reforma dhe se nevojitet më shumë angazhim i bashkësisë ndërkombëtare. Kjo është sot më urgjente se kurrë. Posaçërisht kur sot ka plane nga qeveri nga vende të BE dhe shtete të Ballkanit për të ndarë përfundimisht këtë vend.

Aktorë të caktuar politikë duket, se e deklarojnë “jolegjitime” çdo gjë që nuk iu përshtatet. Habitem që ish-kolegu im, Petritsch shkon në këtë drejtim. Unë jam i sigurtë, që Bosnja me Christian Schmidt më 1 gusht do të ketë një Përfaqësues të Lartë Ndërkombëtar të aftë, dhe se Gjermania, BE dhe SHBA do t’i japin mbështetjen e nevojshme si ndodhi edhe në komisionin vendimmarrës të PIC më 27 maj 2021.

Christian Schwarz-Schilling

Prof. Dr. Christian Schwarz-Schilling ka qenë në vitet 2006/07 Përfaqësues i Lartë Ndërkombëtar dhe i Ngarkuar i BE për Bosnje-Hercegovinën. Nga viti 1982-1992, politikani gjerman i CDU-së ka qenë ministër federal për Postën dhe Telekomunikacionin. Në shenjë proteste për qëndrimin e qeverisë gjermane në luftën e Bosnjes ai dha atëherë dorëheqjen.

Continue Reading

Lajmet

DW: Kosova hyn në paqartësi juridike për institucionet

Published

on

By

Pas përfundimit të afatit që Gjykata Kushtetuese u kishte dhënë deputetëve që të konstituonin Kuvendin e Kosovës, deputetët nuk do të mund të mblidhen më dhe as të marrin ndonjë vendim deri më datën 08 gusht 2025.

Dy përpjekjet e fundit të deputetëve për ta konstituuar Kuvendin e Kosovës gjatë ditës së shtunë, 26.07, dështuan, duke shënuar kështu plot 54 tentime pa rezultat. Shkaku: mungesa e konsensusit politik. Tani është mbyllur afati 30-ditor që Gjykata Kushtetuese u kishte dhënë afat deputetëve për ta përmbyllur çështjen e konstituimit të Kuvendit. Deputetët nuk do të mund të mblidhen më dhe as të marrin ndonjë vendim deri më datën 08 gusht 2025, kur Gjykata Kushtetuese caktoi masën e përkohshme deri në një vendim përfundimtar të saj.

Gjykata Kushtetuese pritet të sqarojë se cilat do të jenë pasojat juridike për deputetët e zgjedhur në zgjedhjet parlamentare të nëntë shkurtit të këtij viti.

Fati i themelimit të institucioneve të reja i paqartë

Lëvizja Vetëvendosje, që doli partia e parë në zgjedhje me 48 mandate, këmbëngulte me kandidaten e saj për kryetare Kuvendi, Albulena Haxhiu, emër ky i papranueshëm për partitë tjera politike opozitare të deritashme, PDK, LDK, AAK dhe një pjesë e pakicave, përfshirë edhe listën Srpska.

Edhe dy përpjekjet e fundit të deputetëve për ta konstituuar Kuvendin e Kosovës gjatë ditës së shtunë, 26.07, dështuan.

Atë që nuk ua dhanë qytetarët përmes votës, po tentojnë ta grabisin përmes këtyre manovrave”, tha Hekuran Murati nga Lëvizja Vetëvendosje, duke akuzuar partitë e deritashme opozitare si bllokuese të konstituimit të Kuvendit.

Me keqardhje, deri në orët e fundit, pavarësisht përpjekjeve, shtysës tonë të krijohen institucionet, s’patëm sukses. E pamë që deputetët e opozitës sërish refuzuan të kryejnë obligimin e tyre kushtetues, që të votojnë. Nuk u është dhënë shansi deputetëve përmes votimit të fshehtë të krijoheshin institucionet e vendit”, u shpreh Murati.

Akuza për Vetëvendosjen

Kryetari i partisë së dytë, Partisë Demokratike të Kosovës, PDK, Memli Krasniqi, duke e akuzuar Lëvizjen Vetëvendosje si bllokuese të procesit, tha se “Kosova tani nuk ka më një shtet funksional.

Asnjë tentim për zgjidhje, asnjë reflektim për pasojat, asnjë empati për qytetarët. Përkundër këshillës së qartë të Kushtetueses për kompromis dhe mirëbesim, kryeneçësia e Albin Kurtit dhe e partisë së tij ka qenë më e madhe sesa përgjegjësia e kërkuar. Më e madhe edhe se shteti e demokracia dhe për fat të keq Kosova sot po ecën në një tokë të panjohur, në një terren të rrezikshëm kushtetues, institucional dhe shoqëror. Në një zonë gri, ku shteti s’ka më busull e qytetarët s’kanë adresë të qartë”, tha Krasniqi.

Edhe kreu i Lidhjes Demokratike të Kosovës, LDK, Lumir Abdixhiku, akuzoi kryeministrin në detyrë Albin Kurtin, duke e cilësuar atë si njeri që nuk respekton vendimet e Gjykatës Kushtetuese.

Kryetari i Lidhjes Demokratike të Kosovës, LDK, Lumir Abdixhiku, e akuzoi kryeministrin në detyrë Albin Kurtin, që nuk respekton vendimet e Gjykatës Kushtetuese

Unë dhe LDK-ja e kemi shumë të qartë. Albin Kurtit duhet t’i thuhet: respekto vendimin e Gjykatës Kushtetuese që të garanton qartë jo vetëm të drejtën, por edhe përgjegjësinë për të krijuar shumicë. Albin Kurtit duhet t’i thuhet: respekto vendimin e prerë të Gjykatës Supreme që të ndalon ty, ministrat e tu dhe të gjithë kabinetin të jeni në të njëjtën kohë deputetë dhe anëtarë të qeverisë. Je uzurpator i institucioneve të shtetit tash me vendim të Gjykatës Supreme dhe po qëndron aty vetëm e vetëm sepse ky vend ende nuk është i pjekur që të ketë një prokurori dhe një polici që ia ndalon të bëjë një gjë të tillë”, tha Abdixhiku.

Ambasadori gjerman: Klasa politike po dështon përballë qytetarëve

Që nga 15 prilli, kur nisën tentimet e deputetëve për konstituim të Kuvendit dhe dështonin radhazi, organizatat joqeveritare dhe ato të shoqërisë civile u kanë bërë thirrje vazhdimisht deputetëve që t’i formojnë institucionet e reja. Këtyre thirrjeve iu bashkuan edhe ambasadorët e vendeve të QUINT-it dhe diplomat të BE-së. Madje në seancën e së premtes ata ishin brenda sallës së Kuvendit, duke shpresuar që deputetët ta vënë përpara interesin për shtetin, e jo për partitë politike.

Ambasadori i BE-së në Kosovë, Aivo Orav, tha se “Kosovës i duhet një Kuvend menjëherë”, duke theksuar nevojën pastaj “për një qeveri të re që do t’i forconte marrëdhëniet me Brukselin. Një qeveri e re që do ta ndërtojë një urë të re dhe të fortë mes Kosovës dhe BE-së”, deklaroi Orav.

Në të njëjtën linjë u shpreh edhe ambasadori i Gjermanisë, Jorn Rohde, i cili vlerësoi se “klasa politike po dështon përballë qytetarëve”.

Ambasadori i Gjermanisë në Kosovë, Jorn Rohde: Klasa politike po dështon përballë qytetarëve.

Qytetarët dolën për të votuar më 9 shkurtdhe tani janë bërë gati gjashtë muaj. Është fatkeqësi që Kuvendi nuk po konstituohet”, tha Rohde.

Ky është një karton i kuq për klasën politike”, vuri në dukje ambasadori gjerman. Edhe ambasadori britanik, Jonathan Hargreaves, u bëri thirrje politikanëve të Kosovës “që të bashkohen dhe të gjejnë një zgjidhje për t’i dhënë fund bllokadës”.

Kosova po hyn në territor të panjohur dhe shtetasit e saj vazhdojnë të humbin përfaqësimin politik kuptimplotë dhe aftësinë për të marrë vendime të rëndësishme vendase dhe ndërkombëtare që ndikojnë në jetën e qytetarëve”, tha Hargreaves.

Dëme të pariparueshme për rendin kushtetues të Republikës së Kosovës

Gjykata Kushtetuese, pasi vendosi masën e përkohshme, tha se “nëse nuk do të vendosej masa e përkohshme ex officio ndaj vendimeve dhe veprimeve të deputetëve të zgjedhur të Kuvendit të Republikës së Kosovës pas datës 26 korrik 2025, çdo vendim dhe veprim i ndërmarrë pas kësaj date deri në vendimmarrjen e Gjykatës lidhur me kërkesat mund të shkaktojë dëme të pariparueshme për rendin kushtetues të Republikës së Kosovës dhe funksionimin e institucioneve kyçe në Republikën e Kosovës”.

Presidentja Vjosa Osmani iu drejtua më 22 korrik Gjykatës Kushtetuese për të sqaruar se cilat janë pasojat juridike nëse Kuvendi nuk konstituohet deri më 26 korrik.

Presidentja Vjosa Osmani, nga ana e saj më 22 korrik, iu drejtua Gjykatës Kushtetuese me dy kërkesa: që të sqaronte se cilat janë pasojat juridike nëse Kuvendi nuk konstituohet deri më 26 korrik dhe që Kushtetuesja të vendosë masë të përkohshme ndaj afatit 30-ditor, deri në nxjerrjen e një aktvendimi sa i përket kërkesës për pasojat juridike. Paqartësia për pasojat juridike vazhdon, ndërsa, deri në një vendim përfundimtar të Gjykatës Kushtetuese, Kosova nuk do të ketë institucione të reja. /DW

Continue Reading

Lajmet

Rritje alarmante e zjarreve: Mbi 1,300 intervenime vetëm këtë vit

Published

on

By

Zëvendëskomandanti i Brigadës së Zjarrfikësve, Abdusamed Shkodra, ka ngritur alarmin për shtimin e zjarreve fushore dhe malore, për shkak të temperaturave të larta që kanë përfshirë vendin.

Në një intervistë për Ekonomia Online, Shkodra bëri të ditur se numri i rasteve është rritur me 15 për qind, krahasuar me vitet e mëparshme, ndërsa theksoi nevojën për ndërgjegjësim dhe kujdes më të madh nga ana e qytetarëve.

Me ngritjen e temperaturave të ajrit, më të theksuara janë zjarret fushore dhe malore. Ka rritje të rasteve jo vetëm në krahasim me vitin paraprak, por me të gjitha vitet tjera sipas përqindjes. Jemi diku te 15 për qind rritje. Duhet ngritur alarmin. Menaxhimi më i mirë do të ishte nga qytetarët,” tha Shkodra.

Ai theksoi se shumë nga zjarret shkaktohen nga pakujdesia, përfshirë hedhjen e bishtave të cigareve nga veturat dhe ndezjen e mbetjeve pas korrjes nga ana e bujqve.

Vetëm më 7 korrik kemi pasur, brenda një orari të ngushtë, rreth 30 intervenime. Në situata të tilla nuk dimë nga t’ia mbajmë apo cilit rast t’i japim prioritet,” shtoi ai.

Derisa mbi 1,300 raste janë regjistruar deri më tani, Shkodra bëri thirrje për vetëdijesim qytetar dhe theksoi se një zjarr ndizet lehtë, por kërkon ditë të tëra për t’u shuar.

Në këtë situatë, kur përballemi me kaq shumë raste, na shkon shumë kohë dhe e kemi të vështirë edhe me kapacitetet që kemi. Qytetarët duhet të jenë të kujdesshëm, mos të rrezikojnë jetën dhe mjedisin me veprimet e tyre të pakujdesshme,” përfundoi ai./EO

Continue Reading

Lajmet

Dështimi i 53-të, deputetët mblidhen sonte prapë në orën 22:00

Published

on

By

As në përpjekjen e 53-të, deputetët nuk e konstituan Kuvendin e Kosovës, të dalë nga zgjedhjet e 9 shkurtit.

Kryesuesi Avni Dehari ua ndërpreu fjalën deputeit të PDK-së Abelard Tahirit, deputetes së LDK-së Jehona Lushaku Sadriu dhe deputetes së AAK-së Time Kadrijaj.

Kryesuesi i seancës konstituive, Avni Dehari, tha se seanca do të mbahet sonte në orën 22:00.

Gjykata Kushtetuese e Kosovës ka vendosur masë të përkohshme, që do të jetë në fuqi nga 27 korriku deri më 8 gusht, periudhë në të cilën deputetëve u ndalohet të ndërmarrin çdo vendim apo veprim për konstituimin e Kuvendit, të dalë nga zgjedhjet e shkurtit.Palët vazhdojnë të mos gjejnë një kompromis.

Continue Reading

Lajmet

​Zemaj: Nuk pres të ketë diçka as pas dy javësh

Published

on

By

Deputeti i Lidhjes Demokratike të Kosovës (LDK), Armend Zemaj tha se nuk pret dalje nga bllokada institucionale as pas dy javësh.

Para fillimit të përpjekjes së 53-të për konstituim të kuvendit, Zemaj tha para mediave se “kryeneçësia e Vetëvendosjes po i kushton Kosovës”.

Kryeneçësia e Vetëvendosjes, ose më mirë të them kryeneçësia e tyre për të qenë në një pushtet absolut është ka i kushton Kosovës dhe sot jemi në muajin e pestë të mos konstituimit të kuvendit dhe të krijimit të qeverisë së re të Kosovës. tash kemi hyrë edhe në atë që quhet përgjigje legale nga Gjykata Kushtetuese, sot është dita e fundit deri në atë që do ta marrim si masë të përkohshme dhe të presim datën 8”, u shpreh ai.

Gjykata Kushtetuese ka vendosur masa të përkohshme nga data 27 korrik deri më 8 gusht, ku deputetëve u ndalohet të ndërmarrin çdo veprim e vendim që lidhet me konstituim të kuvendit.

Zemaj tha se nuk pret ndryshim as pas dy javëve.

Duhet shfrytëzuar çdo moment, çdo minutë që të kemi institucione të reja. Por me këtë logjikë dhe me këtë bllokadë që është evidente nga VV-ja, nuk pres që mund të ketë diçka edhe pas dy jave,” ka thënë Zemaj.

Continue Reading

Të kërkuara