Lajmet

Çfarë thonë rusët pro Kremlinit për tërheqjen nga Khersoni?

Një burim pohoi se vendimi për t’u rikthyer u mor më shumë se një muaj më parë.

Published

on

Ndërsa disa pranojnë vendimin për t’u tërhequr, të tjerët janë të zemëruar për humbjen e ushtrisë ruse.

Pavarësisht deklaratave të Moskës se qyteti Kherson do të mbetej përgjithmonë pjesë e Rusisë, Ministri i Mbrojtjes, Sergei Shoigu ka urdhëruar një tërheqje përtej lumit Dnieper, duke ia dorëzuar atë në mënyrë efektive ukrainasve të cilët po përparojnë drejt qytetit.

Në një takim të mërkurën të transmetuar drejtpërdrejt në televizionin rus, gjenerali Sergey Surovikin, komandanti i trupave ruse në Ukrainë, i tha Shoigut se ishte e pamundur të mbaheshin hapur linjat e furnizimit të qytetit.

Megjithatë, mund të ketë më shumë se vështirësi logjistike në lojë.

Ndërsa ukrainasit frikësohen se tërheqja është një kurth, një burim që ka punuar në administratën e mbështetur nga Rusia [në Kherson], pohoi se vendimi për t’u rikthyer u mor më shumë se një muaj më parë.

“Unë u informova për këtë vendim më 3 tetor”, tha burimi, i cili kërkoi anonimitetin, për Al Jazeera.

“Ishte një vendim politik. Kishte [ende] shumë trupa atje – unë personalisht pashë tanke të transportuara përtej Dnieper për një sulm në Mykolaiv. Por gjithçka u anulua pas negociatave të mbyllura. Është e pazakontë. Duhet të ketë pasur marrëveshje në një nivel shumë të lartë”.

Këto pretendime, të cilat mediat nuk ishin në gjendje t’i verifikonin në mënyrë të pavarur, duket se janë në përputhje me raportet e publikuara në faqen e pavarur ruse të lajmeve Meduza në tetor, e cila thoshte se Moska bëri deklarata për rifillimin e negociatave të armëpushimit me Ukrainën.

Por këto deklarata ishin të pasinqerta, raportoi Meduza, pasi ato synonin të lejonin forcat të rigrupoheshin me rekrutët e sapomobilizuar për një ofensivë në fillim të vitit të ardhshëm, në shkurt ose mars të vitit 2023.

Për të arritur këtë, burime pranë Kremlinit i thanë Meduza-s se ushtria ishte gati të tërhiqej nga të paktën një pjesë e territorit të pushtuar Kherson për hir të kësaj marrëveshjeje.

‘Zgjedhje e vështirë por e drejtë’
Vëzhguesit pro-Moskë vajtuan humbjen e kryeqytetit të parë dhe të vetëm rajonal të pushtuar nga Rusia.

Alexander Kots, një korrespondent lufte për tabloidin Komsomolskaya Pravda, i cili është i përfshirë me trupat ruse, rrëmbeu flamujt rusë përpara se ushtarët ukrainas të mund t’i përdhosnin.

“Këtë mëngjes, pasi pamë se flamujt rusë ishin zhdukur nga ndërtesat administrative të Khersonit dhe pasi morëm disa rekomandime të forta për të kaluar në bregun e majtë, vendosëm të merrnim dy flamuj të tjerë me vete përpara tragetit” shkroi Kots në Telegram. “Që të mos e marrin ata që do tallen me simbolin tonë shtetëror”.

“Unë do ta mbaj simbolin shtetëror derisa të kthehemi të varur në vendin e tij [të drejtë]”, shtoi ai.

Yevgeny Prigozhin, kreu i grupit mercenar Wagner, dhe Ramzan Kadyrov, sundimtar i Çeçenisë, të dy mbështetës të luftës së Presidentit Vladimir Putin në Ukrainë, e respektuan vendimin për t’u tërhequr.

“Vendimi i marrë nga Surovikin nuk ishte i lehtë, por ai veproi si një njeri që nuk ka frikë nga përgjegjësia”, tha Prigozhin në komentet për agjencinë shtetërore të lajmeve RIA Novosti.

“Ai e bëri në mënyrë të organizuar, pa frikë, duke marrë mbi vete tërësinë e vendimmarrjes. Dua të theksoj se operacioni për tërheqjen e trupave është gjithmonë jashtëzakonisht i vështirë, duke i kthyer shpinën armikut gjatë largimit nga pozicionet”.

Kadyrov, i cili shpesh është ankuar se lufta nuk po zhvillohet mjaftueshëm me furi, u bëri jehonë komenteve të Prigozhin në kanalin e tij të njohur Telegram.

“Surovikin shpëtoi një mijë ushtarë që ishin në rrethim të vërtetë”, shkroi ai.

“Pasi peshoi të mirat dhe të këqijat, gjenerali Surovikin bëri zgjedhjen e vështirë, por të drejtë midis sakrificave të pakuptimta për hir të deklaratave me zë të lartë dhe shpëtimit të jetëve të çmuara të ushtarëve”.

Burimet e Kremlinit thuhet se kanë thënë se mediat shtetërore janë urdhëruar të raportojnë se ukrainasit që po avanconin po planifikonin të hidhnin në erë hidrocentralin Kakhovka në lumin Dnieper, duke përmbytur vendbanimet dhe pozicionet ruse njësoj, dhe pretendonin se ushtria ukrainase nuk do të hezitonte të rrafshonte qytetin në një luftë të ardhshme.

Megjithatë, mund të jetë e vështirë të bindësh zërat pro-luftës se “humbja” e qytetit Kherson është diçka tjetër veçse një disfatë.

“Sado e trishtueshme dhe frustruese që është, mjerisht, tërheqja nga Kherson në bregun e majtë të lumit Dnieper është bërë realitet”, u tha kanali i njohur Ryber në Telegram për miliona lexues të tij.

“Ne nuk e dimë se si do ta paraqesin këtë kanalet federale. A do ta sheqerosin pilulën e hidhur me fjalë qetësuese se si “historia do të vendosë gjithçka në vendin e vet”, për Luftën e Madhe Patriotike; një frazë se si “kur ushtria mbaron, armiku përfundon” dhe të tjera? Në sytë e popullatës kjo është një disfatë. Po, një vendas. A e bën këtë më të lehtë? Është një humbje e territoreve që Federata Ruse i njohu si të sajat”.

“Për të paktën dy ditët e ardhshme, ne do të duhet të lexojmë, të dëgjojmë dhe të shikojmë se si pebesia dhe tradhtia rreth Khersonit do të justifikohen dhe zbuten, duke deklaruar se asgjë nuk mund të bëhej”, postoi kanali në Telegram i dyshuar i lidhur me Wagner, Grey Zone .

“Ata do të thonë se armiku, megjithë humbjet që mbajnë, të cilat numërohen në mijëra, ishte gati të pushtonte Kherson gjithsesi. Ndoshta do të thuhet diçka tjetër që kjo është për shkak të ndihmës së tyre nga Perëndimi”./UBTNews/

Rajoni

Ujërat e Kosovës: Sfida dhe zgjidhjet e qëndrueshme sipas Profesor Hazir Çadrakut

Published

on

Profesor i UBT-së, Hazir Çadraku, ishte mysafirë i radhës në podcastin tonë, ku foli për gjendjen aktuale të ujërave në Kosovë, duke theksuar rëndësinë e menaxhimit të qëndrueshëm dhe parandalimit të krizave të mundshme ujore në të ardhmen.

Sipas Profesor Çadrakut, sfidat që përballet Kosova janë të dyfishta: ndikimet klimatike dhe aktiviteti i pakontrolluar i njeriut.

Institucionet arsimore dhe kërkimi shkencor, sipas Profesor Çadrakut, luajnë një rol kyç në parandalimin e krizave ujore. Ai nënvizoi rëndësinë e punës intensive kërkimore në terren dhe publikimeve ndërkombëtare për të siguruar vendimmarrje të bazuar në të dhëna dhe fakte shkencore.

Për më shumë ndiqni podcastin: PODCAST

Continue Reading

Lajmet nga UBT

Profesori bullgar Dimitar Keranov ligjëroi në UBT mbi të ardhmen evropiane të Kosovës dhe përvojën e Bullgarisë

Published

on

Në kuadër të aktiviteteve akademike dhe ligjëratave tematike me ekspertë ndërkombëtarë, UBT ka mirëpritur Dr. Dimitar Keranov, politolog dhe ekspert i sigurisë ndërkombëtare, i cili mbajti ligjëratën me temën “Kosova’s European Future: What Bulgaria’s Experience Can Offer”, para studentëve të programit të Studimeve të Sigurisë.

Ligjërata u fokusua në rrugëtimin evropian të Kosovës, sfidat e integrimit, si dhe mësimet që mund të nxirren nga përvoja e Bullgarisë në proceset e anëtarësimit në Bashkimin Evropian, duke vënë theks të veçantë në çështjet e sigurisë, qëndrueshmërisë demokratike dhe përballjes me kërcënimet hibride.

Në këtë aktivitet akademik ishin të pranishëm edhe dekania e Fakultetit, Hajdi Xhixha, si dhe prodekani Arian Kadriu, të cilët vlerësuan rëndësinë e përfshirjes së ekspertëve ndërkombëtarë në procesin mësimor dhe në zgjerimin e perspektivës akademike të studentëve të UBT-së.

Dr. Dimitar Keranov është anëtar i Bordit Drejtues të Bulgarian Institute for International Politics (BIIP) dhe njihet si një nga zërat e rëndësishëm në fushën e politikës së jashtme, sigurisë dhe demokracisë në Evropën Juglindore. Fushat e tij të specializimit përfshijnë kërcënimet hibride, reziliencën demokratike dhe sigurinë ndërkombëtare, me fokus të veçantë në vendet që përballen me presione gjeopolitike.

Ai ka një përvojë të pasur profesionale në institucione prestigjioze ndërkombëtare, përfshirë German Marshall Fund of the United States dhe Institut für Europäische Politik në Berlin, ku ka kontribuar në analiza politike dhe kërkime shkencore mbi zgjedhjet, ndikimin e huaj dhe qeverisjen demokratike.

Publikimet dhe analizat e Dr. Keranov janë cituar nga media ndërkombëtare me ndikim të madh, si The New York Times dhe Euronews, duke e bërë atë një referencë të rëndësishme në debatet bashkëkohore mbi sigurinë dhe demokracinë. Ai është gjithashtu anëtar i American Political Science Association dhe flet rrjedhshëm më shumë se dhjetë gjuhë, çka i mundëson një qasje krahasuese dhe ndërkombëtare ndaj sfidave globale të sigurisë.

Ligjërata u prit me interes të veçantë nga studentët, të cilët patën mundësi të diskutojnë drejtpërdrejt me ligjëruesin për rolin e Kosovës në arkitekturën evropiane të sigurisë, sfidat aktuale rajonale dhe rëndësinë e përgatitjes akademike për profesionistët e ardhshëm të kësaj fushe.

Përmes aktiviteteve të tilla, UBT vazhdon të forcojë profilin e tij ndërkombëtar dhe të ofrojë një arsim cilësor, të lidhur ngushtë me zhvillimet aktuale globale dhe me praktikat më të mira akademike dhe profesionale.

Continue Reading

Vendi

Zgjerimi urban i Prishtinës analizohet shkencërisht në një temë masteri nga studentja e UBT-së, Eglantina Buja

Published

on

Prishtina ka qenë në fokus të një analize të thelluar shkencore mbi zhvillimin dhe zgjerimin e saj urban, përmes temës së masterit të kandidates nga UBT, MSc. Eglantina Buja, e cila u mbrojt me sukses në kuadër të studimeve pasuniversitare.

Tema me titull “Analizë sasiore e shtrirjes dhe zgjerimit urban në Prishtinë për periudhën 1990–2024” u prezantua para komisionit profesional, i përbërë nga Prof. Dr. Egzon Bajraktari (kryetar), Prof. Dr. Edon Maliqi (mentor) dhe Dr. sc. Elvida Pallaska (anëtare).

Studimi trajton transformimet urbane të kryeqytetit gjatë një periudhe 34-vjeçare, duke përfshirë kohën e okupimit, periudhën e pasluftës dhe zhvillimet pas shpalljes së pavarësisë së Kosovës. Përmes përdorimit të të dhënave të hapura dhe metodave bashkëkohore shkencore, tema ofron një pasqyrë të qartë dhe të matshme të zgjerimit urban të Prishtinës.

Analiza është realizuar mbi bazën e imazheve satelitore Landsat 5 TM dhe Landsat 8 OLI, të përpunuara përmes klasifikimit të mbikëqyrur (Supervised Classification) në platformën Google Earth Engine, si dhe përmes analizave hapësinore me sisteme GIS. Si rezultat, janë gjeneruar harta tematike dhe produkte vizuale që dokumentojnë ndryshimet urbane ndër vite.

Të dhënat tregojnë një rritje të ndjeshme të sipërfaqes së ndërtuar në Prishtinë – nga 437.5 hektarë në vitin 1990 në mbi 1,410 hektarë në vitin 2024, që përfaqëson një zgjerim urban mbi 220%, një ritëm që tejkalon dukshëm rritjen e popullsisë. Ky zhvillim ka ndikuar në kalimin nga një strukturë urbane kompakte drejt një forme më të shpërndarë dhe të fragmentuar, duke sjellë sfida serioze për planifikimin hapësinor, infrastrukturën dhe përdorimin efikas të tokës.

Studimi identifikon gjithashtu zonat kryesore të zgjerimit urban dhe vë në pah ndikimin e ndërtimeve informale dhe mungesës së planifikimit të qëndrueshëm urban. Në përfundim, tema ofron rekomandime konkrete për vendimmarrësit, duke theksuar nevojën për zhvillim kompakt, forcim institucional dhe përdorim sistematik të teknologjive gjeohapësinore në monitorimin urban.

Me rastin e diplomimit, kandidatja u vlerësua për qasjen serioze akademike, rigorozitetin metodologjik dhe kontributin e vlefshëm në studimet e zhvillimit urban të Prishtinës.

UBT vazhdon të dëshmojë përkushtimin e tij ndaj kërkimit shkencor dhe formimit të kuadrove profesionale që kontribuojnë drejtpërdrejt në analizën dhe zgjidhjen e sfidave zhvillimore të vendit.

Continue Reading

Lajmet nga UBT

Rektori i UBT-së, Edmond Hajrizi, bëhet zyrtarisht anëtar i Akademisë Evropiane të Shkencave

Published

on

Rektori i UBT-së, Edmond Hajrizi bëhet anëtar i Akademisë Evropiane të Shkencave, në bazë të kontributit të tij të jashtëzakonshën në shkencë dhe teknologji, si dhe duke u bërë i vetmi dhe i pari shkencëtar nga Kosova që i bashkohet këtij institucioni prestigjioz. Diploma e anëtarësimit iu dorëzua gjatë një ceremonie solemne nga Kryetari dhe Nënkryetari i Akademisë, në Qendrën Evropiane për Shkencë (CERN) në Gjenevë, Zvicër.

Ky anëtarësim përfaqëson një njohje ndërkombëtare për kontributin e Rektorit Hajrizi në avancimin e arsimit të lartë, kërkimit shkencor dhe inovacionit në Kosovë, si dhe forcon lidhjet e vendit me komunitetin akademik evropian dhe botëror.

“Ky është një moment jashtëzakonisht i rëndësishëm, jo vetëm për mua personalisht, por edhe për Kosovën dhe komunitetin tonë shkencor. Anëtarësimi im në Akademinë Evropiane të Shkencës hap dyert e kësaj akademie prestigjioze për vendin tonë dhe për gjeneratat e reja të shkencëtarëve kosovarë,” ka thënë Rektori Hajrizi.

Rektori Hajrizi theksoi rëndësinë dhe domethënien e këtij anëtarësimi, duke shprehur falënderimet e tij dhe duke ndarë vizionin për të ardhmen.

“Ky anëtarësim përfaqëson vlerësimin e punës sime mbi 30-vjeçare në fushën e shkencës dhe teknologjisë, dhe më jep një motiv shtesë për të vazhduar angazhimin në forcimin e arsimit cilësor, avancimin e kërkimit shkencor dhe lidhjen e institucioneve akademike të Kosovës me rrjetet evropiane të dijes dhe inovacionit. Dëshiroj të shpreh mirënjohjen time të thellë për të gjithë ata që kontribuan në nominimin dhe vlerësimin tim. Një falënderim i veçantë shkon për familjen time dhe për kolegët e mi, për mbështetjen e vazhdueshme dhe bashkëpunimin profesional gjatë gjithë këtyre viteve”, u shpreh Rektori Hajrizi.

Akademia Evropiane e Shkencave është e njohur për promovimin e ekselencës shkencore, kërkimit ndërdisiplinar dhe inovacionit, duke përfshirë në radhët e saj studiues me reputacion të lartë ndërkombëtar, përfshirë edhe laureatë të Çmimit Nobel.

Nën udhëheqjen e Prof. Dr. Edmond Hajrizi, UBT është pozicionuar si një institucion lider në arsimin e lartë, kërkimin shkencor, inovacionin dhe sipërmarrjen në rajonin e Evropës Juglindore, duke krijuar mundësi të reja për studentët, akademikët dhe institucionet partnere.

Continue Reading

Të kërkuara