Lajmet

Çfarë qëndron prapa rritjes së sulmeve të dhunshme në Pakistan?

Të hënën u sulmua Pakistani nga një sulm vetëvrasës.

Publikuar

Pakistani u trondit nga një sulm vetëvrasës vdekjeprurës me bombë në një xhami që ndodhet brenda një kompleksi policie të sigurisë së lartë në qytetin veriperëndimor të Peshawar, mes një rritje të sulmeve gjatë muajve të fundit.

Së paku 100 persona u vranë dhe mbi 200 të tjerë janë lënduar në sulmin më vdekjeprurës brenda një dekade. Një komandant i talibanëve pakistanez, që njihet me shkurtesën TTP, mori përgjegjësinë për sulmin e së hënës, në të cilin pothuajse të gjitha viktimat ishin zyrtarë policorë. Por më vonë, zëdhënësi i TTP-së, Mohammad Khurasani e distancoi grupin nga bombardimet, duke thënë se politika e grupit nuk synon xhamitë apo objektet e tjera fetare.

Talibanët pakistanezë janë fajësuar për më shumë se 100 sulme qëkur u larguan nga një armëpushim me qeverinë pakistaneze nëntorin e vitit të kaluar.

Pse po luftojnë talibanët e Pakistanit?

Të zemëruar nga bashkëpunimi i Pakistanit me Shtetet e Bashkuara në “luftën kundër terrorit”, TTP u formua zyrtarisht në Pakistan në vitin 2007 kur grupe të ndryshme të jashtëligjshme ranë dakord të punojnë së bashku kundër qeverisë dhe të mbështesnin talibanët në Afganistanin fqinj, i cili po lufton me forcat e SHBA-së dhe NATO-s.

“Sapo filloi e ashtuquajtura luftë kundër terrorit, ndikoi që mijëra njerëz në brezin fisnor të vriteshin nga aksionet shtetërore si dhe nga dronët amerikanë. Kjo shkaktoi gjithashtu shumë pakënaqësi pasi ndikoi që shumë njerëz të marrin armët”, tha Abdul Sayed, një studiues në Suedi për grupet e armatosura në Pakistan dhe Afganistan.

Pakistani vendosi të bashkëpunojë me SHBA-në kur pushtoi Afganistanin pas sulmeve të 11 shtatorit të vitit 2001. Forcat amerikane shënjestruan grupe të armatosura, përfshirë TTP-në, përgjatë kufirit Pakistan-Afgan për dekada.

Marrëdhëniet Uashington-Islamabad kanë mbetur të ftohta që nga viti 2011, kur shefi i Al-Kaedës, Osama bin Laden u vra nga forcat amerikane në qytetin pakistanez të Abbottabad. SHBA-ja akuzoi Pakistanin për strehimin e udhëheqësve taliban dhe të al-Kaedës.

Marrëdhëniet u përkeqësuan edhe më tej pas pushtimit të Afganistanit nga talibanët në vitin 2021, por duket se janë ngrohur që nga shkarkimi i Imran Khan si kryeministër i Pakistanit prillin e kaluar. Khan kundërshtoi sulmet me dron të SHBA-së në zonat fisnore të Pakistanit.

Në mesin e kërkesave të shumta të tij, talibanët pakistanez kërkojnë zbatimin më të rreptë të ligjeve islamike, lirimin e anëtarëve të tij që po mbahen në paraburgim nga qeveria dhe reduktimin e pranisë ushtarake pakistaneze në pjesë të Khyber Pakhtunkhwa, provinca në kufi me Afganistanin që e ka përdorur prej kohësh si bazë.

Studiuesi Sayed thotë se rajoni është tashmë i pjekur për konflikt të armatosur për shkak të ligjeve të epokës koloniale që shiheshin si kundër zakoneve fisnore dhe në disa raste diskriminuese.

Riccardo Valle, një studiues i Venecias, thotë se është e qartë se organizatat e armatosura lulëzojnë nga mungesa e mundësive socio-ekonomike dhe përfitojnë në mungesë të saj.

Mohsin Dawar, ligjvënësi pakistanez nga Vaziristani i Veriut, një nga shtatë distriktet fisnore, thotë se dobësitë e njerëzve u shfrytëzuan nga grupe të armatosura.

“Grupet e armatosura përfitojnë nga mjerimi i njerëzve për shkak të mungesës së objekteve dhe infrastrukturës dhe i bindin ata të bashkohen me radhët”, tha Dawar për Al Jazeera.

Pse është shtuar dhuna kohët e fundit?

Analistët e sigurisë kanë frikë se Pakistani do të përballet me rritje të dhunës gjatë muajve të ardhshëm, ndërsa vendi po përballet me një krizë ekonomike të paprecedentë mes paqëndrueshmërisë politike.

Pakistani u përball me sulme të panumërta të armatosura në dy dekadat e fundit, por ka pasur një rritje që nga nëntori, kur TTP i dha fund armëpushimit mujor.

Talibanët pakistanezë kryejnë rregullisht të shtëna ose bombardime, veçanërisht në Pakistanin e thyer dhe të largët veriperëndimor, një ish-bastion i TTP-së.

Dhuna ka ngjallur frikë te banorët për një operacion të mundshëm ushtarak në ish-rajonet fisnore të Vaziristanit Verior dhe Jugor, tani dy rrethe në provincën Khyber Pakhtunkhwa.

Vetëm disa orë pas sulmit në xhami të hënën, ministri i Brendshëm, Rana Sanaullah Khan i tha kanalit të pavarur Geo News se sundimtarët talibanë të Afganistanit duhet të vazhdojnë përkushtimin e tyre ndaj komunitetit ndërkombëtar për të mos lejuar askënd të përdorë tokën e tyre për sulme kundër një vendi tjetër.

“Ata duhet të respektojnë premtimet e tyre”, tha ai.

Por ministri i Jashtëm në detyrë i Afganistanit, Amir Khan Muttaqi të mërkurën tha se autoritetet pakistaneze duhet të shmangin “mbjelljen e farës së armiqësisë” midis dy vendeve.

“Ne i këshillojmë ata që të kryejnë një hetim të plotë për bombardimin në Peshawar”, tha Muttaqi./UBTNews/

Lajmet

​Osmani: Kosova duhet të ecë përpara me statusin e vendit kandidat për BE

Osmani theksoi progresin e Kosovës në fushën e sundimit të ligjit, luftës kundër korrupsionit dhe krimit të organizuar, transparencës.

Publikuar

nga

Presidentja Vjosa Osmani ka pritur sot në takim një delegacion të Grupit Punues të BE-së për Ballkanin Perëndimor me të cilët ka biseduar mbi zhvillimet e fundit në vend dhe procesin e dialogut me Serbinë.

Osmani theksoi progresin e Kosovës në fushën e sundimit të ligjit, luftës kundër korrupsionit dhe krimit të organizuar, transparencës, qeverisjes së mirë dhe në veçanti respektimit të të drejtave të njeriut.

Ajo rikujtoi se Kosova ka aplikuar për statusin e vendit kandidat në BE, në dhjetor të vitit 2022 dhe se është e përkushtuar për t’i përmbushur obligimet dhe kriteret për anëtarësim.

“Kosova është në linjë të plotë me politikën e jashtme dhe të sigurisë së BE-së. Rrjedhimisht duhet të ecet përpara me statusin e vendit kandidat”, tha Osmani.

Duke folur për procesin e anëtarësimit në Këshillin e Evropës, presidentja Osmani theksoi rëndësinë e anëtarësimit në këtë organizatë në funksion të rritjes së efektivitetit të mbrojtjes së të drejtave të të gjithë qytetarëve tanë pa dallim, duke u dhënë atyre qasje në mekanizmat për të drejta të njeriut.

Osmani theksoi se Kosova ka nevojë për mbështetje të mëtejme nga shtetet edhe në fazën e fundit, në votimin që mund të mbahet në muajin maj, në Komitetin e Ministrave.

Vazhdo të lexosh

Lajmet

Dalja në zgjedhjet e Maqedonisë deri ora 15:00 është rreth 35 për qind

Sipas të dhënave të deritanishme, pjesëmarrja më e madhe është shënuar në Novaci me 57,69% dhe më e ulëta në Qendër Zhupa, 13,11%.

Publikuar

nga

Deri në orën 15:00, Komisioni Shtetëror i Zgjedhjeve në Maqedoni të Veriut ka marrë të dhënat për pjesëmarrjen e votuesve nga 2 mijë e 110 vendvotime. Nga gjithsej 1.092.341 votues të regjistruar në këto vendvotime, votuan 392.066 ose 35.89 për qind.

Sipas të dhënave të deritanishme, pjesëmarrja më e madhe është shënuar në Novaci me 57,69% dhe më e ulëta në Qendër Zhupa, 13,11%.

MPB me detaje për disa parregullsi në vendvotime në Shtip dhe Shkup. Siç ka raportuar Alsat, deri më tani, votimi ka qenë i qetë në të gjitha qendrat e votimit.

Kryetari i KSHZ-së, Aleksandar Dashtevski më herë ka njoftuar se për dallim nga zgjedhjet e kaluara presidenciale të vitit 2019, këtë herë dalja është më e madhe për gjashtë për qind.

Vazhdo të lexosh

Lajmet

Gjermania do të rifillojë bashkëpunimin me UNRWA

Zyra e Jashtme gjermane tha se është e lumtur që UNRWA tha se do të marrë parasysh rekomandimet e hetimit të kryesuar nga ish-ministrja e Jashtme franceze.

Publikuar

nga

Gjermania do të rifillojë bashkëpunimin me agjencinë e OKB-së për ndihmë për palestinezët në Gaza (UNRWA) pasi organizata pranoi rekomandimet për hetimin e pavarur të saj.

Zyra e Jashtme gjermane tha se është e lumtur që UNRWA tha se do të marrë parasysh rekomandimet e hetimit të kryesuar nga ish-ministrja e Jashtme franceze, Catherine Colonna dhe do t’i zbatojë ato “me shpejtësi dhe plotësisht”.

“Në mbështetje të këtyre reformave, qeveria gjermane së shpejti do të vazhdojë bashkëpunimin e saj me UNRWA në Gaza, siç kanë bërë tashmë Australia, Kanadaja, Suedia dhe Japonia, ndër të tjera”, njoftoi zyra e jashtme./UBTNews/

Vazhdo të lexosh

Lajmet

​PE miraton planin 6 miliardë euro për Ballkanin Perëndimor

Kjo është një prej paketave më ambicioze të Bashkimi Evropian për ta ndihmuar rritjen ekonomike dhe reformat në gjashtë vendet e Ballkanit Perëndimor.

Publikuar

nga

Parlamenti Evropian e ka miratuar sot planin për rritje ekonomike në Ballkanin Perëndimor, në vlerë prej 6 miliardë eurosh, në seancën e parafundit të saj para zgjedhjeve të reja në BE në qershor.

Kjo është një prej paketave më ambicioze të Bashkimi Evropian për ta ndihmuar rritjen ekonomike dhe reformat në gjashtë vendet e Ballkanit Perëndimor, në mënyrë që ato të ecin përpara më shpejt drejt integrimit të plotë në bllok.

Tani, pasi Parlamenti Evropian e miratoi paketën, ajo duhet të formalizohet edhe nga Këshilli i BE-së. Pas kësaj, mund të fillojnë pagesat e para për përfituesit.

Paketa përmban 6 miliardë euro, prej të cilave vendet e Ballkanit Perëndimor do t’i marrin 2 miliardë euro në formën e parave të gatshme pa kthim, ndërsa 4 miliardë euro në formën e kredive të favorshme.

Sipas marrëveshjes mes Parlamentit Evropian dhe Këshillit të BE-së, e cila është përfshirë në tekstin e rezolutës së sotme në Parlament, për të përfituar nga kjo ndihmë financiare, vendet e rajonit duhet të përmbushin një varg kriteresh jo edhe aq të lehta.

Në mesin e tyre janë kriteret bazike, të cilat vlejnë njëlloj për të gjitha vendet anëtare. Ato kanë të bëjnë me sundimin e ligjit, respektimin e parimeve të demokracisë, reformat institucionale dhe ndërmarrjen e hapave të domosdoshëm për të garantuar se mjetet nuk do të keqpërdoren.

Pos kritereve që kanë të bëjnë me reforma dhe sundimin e ligjit, ka edhe kritere të natyrës politike.

Për Kosovën dhe Serbinë parakusht tjetër do të jetë angazhimi konstruktiv në normalizimin e marrëdhënieve ndërmjet tyre. Vlerësimet se a e përmbushin apo jo këtë kriter Kosova apo Serbia do ta japë Komisioni Evropian, i cili – i ndihmuar nga Shërbimit i Veprimit të Jashtëm Evropian (EEAS), që edhe luan rolin kryesor në dialogun mes Kosovës dhe Serbisë – do të vlerësojë në fund nëse Kosova dhe Serbia e kanë plotësuar këtë parakusht.

Parlamenti Evropian, edhe përmes vendimit të sotëm, kërkon nga të gjitha vendet e Ballkanit Perëndimor t’i përshtatin politikat e tyre të jashtme me vendimet e BE-së, përfshirë edhe me sanksionet kundër Rusisë. Por, gjatë negociatave me Këshillin ka pasur mospajtime nëse ky duhet të jetë kusht specifik apo jo për pagesat nga plani evropian për rritje ekonomike.

Ka dominuar qëndrimi i Komisionit Evropian dhe një numri më të madh të shteteve anëtare se ky nuk duhet të jetë parakusht specifik, por vetëm qëllim i përgjithshëm.

Vendet e Ballkanit Perëndimor, të cilat do të përfitojnë nga kjo ndihmë, duhet të kenë plane operative për reforma dhe t’i bashkërendojnë ato me Komisionin Evropian. Në vendimet finale për pagesat do të përfshihen Komisioni Evropian dhe vendet anëtare të BE-së përmes Këshillit.

Kërkohet edhe transparencë në procesin e prokurimit dhe hetime serioze në rastet e shkeljes së rregullave, apo në rast mashtrimesh. Për rastet e keqpërdorimeve kërkohet të njoftohen Zyra e Prokurorisë Publike të BE-së, dhe Zyra e BE-së për Parandalimin e Mashtrimeve (OLAFD).

Sipas tekstit të miratuar sot në Parlamentin Evropian, nga përdorimi i mundshëm i këtyre fondeve duhet të përjashtohen entitetet të cilat identifikohen si shkelëse të sanksioneve ndaj Rusisë, apo të cilat ndihmojnë në anashkalimin e tyre.

Në emër të Parlamentit Evropian, negociatat i kishin udhëhequr Toni Picula dhe Karlo Resler, dy eurodeputetë nga Kroacia, njëri nga radhët e Socialistëve dhe Demokratëve e tjetri nga Partitë Popullore Evropiane. Të dy kanë thënë se kjo paketë ka rëndësi te veçantë dhe mund t’i ndihmojë vendet e Ballkanit Perëndimor që të krijojnë vende të reja pune, të rrisin ekonominë e tyre dhe të investojnë në programet që janë në përputhje me prioritetet e BE-së, si energjia e pastër dhe zhvillimi i ndërmarrjeve të vogla dhe të mesme.

Parlamenti Evropian ka ngulur këmbë që kjo paketë të jetë e veçantë dhe të mos jetë pjesë e Instrumenteve të Para-Anëtarësimit (IPA), të cilat janë fonde të rregullta të BE-së për vendet e përfshira në procesin e zgjerimit.

Këto gjashtë miliardë euro shtesë për vendet e Ballkanit do të jenë për periudhën kohore prej vitit 2024 deri në vitin 2027, sa edhe zgjat korniza aktuale shumëvjeçare financiare e Bashkimit Evropian.

Burimet diplomatike në Bruksel i kanë thënë Radios Evropa e Lirë se Komisioni Evropian ka ambicie që pagesat e para për vendet e rajonit të Ballkanit nga kjo paketë të bëhet shumë shpejt, qysh në pjesën e dytë të këtij viti. Por, para se kjo të ndodhë duhet të konstatohet se vendet që duan të përfitojnë i kanë përmbushur kushtet për një gjë të tillë.

Vazhdo të lexosh

Të kërkuara