Lajmet

Çfarë qëndron pas përleshjeve në Jerusalem?

Publikuar

Ka kohë që protestuesit palestinezë dhe policia izraelite janë duke u përleshur në baza ditore në dhe përreth Qytetit të Vjetër të Jerusalemit. Atje ndodhen vendet kryesore fetare – të shenjta për hebrenjtë, të krishterët dhe myslimanët, shkruan Rel, përcjell albinfo.ch.

Jerusalemi ka qenë, në fakt, skenë e konfrontimeve të dhunshme midis hebrenjve dhe arabëve tash e 100 vjet dhe mbetet një nga qytetet më të kontestueshme në botë. Përleshjet e fundit filluan një muaj më parë, kur Izraeli bllokoi disa tubime të palestinezëve, në fillim të Muajit të shenjtë të Ramazanit.

Pastaj, plani për të dëbuar dhjetëra palestinezë nga një lagje e Jerusalemit Lindor vazhdoi të nxiste konfrontime. Të hënën, qindra palestinezë u plagosën në përleshjet me policinë izraelite. Protestuesit hidhnin gurë në drejtim të policisë, ndërsa kjo e fundit gaz lotsjellës dhe plumba gome. Disa policë u plagosën po ashtu. Përse Jerusalemi është gjithmonë në prag të shpërthimit?

Kryeqytet i dy popujve

Izraeli e sheh Jerusalemin si kryeqytet të tijin “të unifikuar” dhe “të përjetshëm”. Ai e ka aneksuar Jerusalemin Lindor – i cili përfshin edhe Qytetin e Vjetër – në luftën e vitit 1967, së bashku me Bregun Perëndimor dhe Gazën. Palestinezët i duan këto territore për shtetin e tyre të ardhshëm, ndërsa Jerusalemin Lindor e shohin si kryeqytet të shtetit të tyre. Aneksimi i Jerusalemit Lindor nga Izraeli nuk njihet nga shumica e vendeve të botës dhe fati i kësaj pjese mbetet ndër çështjet më të komplikuara në procesin e paqes, i cili ka ngecur më shumë se një dekadë më parë. Izraelitët, të hënën, do të shënonin Ditën e Jerusalemit, një festë kombëtare që shënon aneksimin. Në vitet e kaluara, mijëra izraelitë – kryesisht nacionalistë fetarë – marshonin nëpër Qytetin e Vjetër, duke përfshirë edhe Lagjen Myslimane, gjë që shumë palestinezë e konsideronin si provokim. Në ditët e fundit, izraelitët nacionalistë organizuan ngjarje të tjera në Jerusalemin Lindor, që çuan në grindje të dhunshme me palestinezët.

Maja e shenjtë

Përleshjet e së hënës u zhvilluan në dhe rreth xhamisë Al-Aksa në Qytetin e Vjetër. Xhamia është vendi i tretë më i shenjtë në Islam dhe ndodhet në një rrafshnaltë, ku gjendet edhe kupola e artë ikonike. Myslimanët i referohen kompleksit si Shenjtërorja Fisnike. Rrafshnalta është e shenjtë edhe për hebrenjtë dhe ata i referohen asaj si Mali i Tempullit, sepse ishte vend i tempujve biblikë. Romakët e shkatërruan Tempullin e Dytë në vitin 70 para erës sonë dhe atje mbeti vetëm Muri Perëndimor. Xhamitë u ndërtuan shekuj më vonë.

Jordania fqinje shërben si kujdestare e lokacionit. Ai është i hapur për turistët në kohë të caktuara, por vetëm myslimanët lejohen të luten atje. Muri Perëndimor është vendi më i shenjtë, ku hebrenjtë mund të luten. Në vitet e fundit, grupe hebrenjsh fetarë dhe nacionalistë, të shoqëruar nga policia, kanë vizituar kompleksin në një numër më të madh dhe kanë mbajtur lutje në kundërshtim me rregullat e vendosura pas vitit 1967 nga Izraeli, Jordania dhe autoritetet fetare myslimane. Palestinezët i shohin vizitat e shpeshta të hebrenjve si provokim dhe ato shpesh shkaktojnë përleshje ose dhunë edhe më serioze. Disa izraelitë thonë se lokacioni duhet të jetë i hapur për të gjithë besimtarët. Palestinezët refuzojnë, nga frika se Izraeli do ta marrë përsipër ose do ta ndajë atë. Zyrtarët izraelitë thonë se nuk e kanë ndërmend ta ndryshojnë status quo-në.

Politikat diskriminuese

Hebrenjtë e lindur në Jerusalemin Lindor janë qytetarë izraelitë, ndërsa palestinezëve nga Jerusalemi Lindor u jepet një formë e qëndrimit të përhershëm, e cila mund të revokohet, nëse ata jetojnë jashtë qytetit për kohë të gjatë. Palestinezët mund të aplikojnë për shtetësi, por është një proces i gjatë dhe i pasigurt dhe shumica zgjedhin të mos e bëjnë, sepse nuk e njohin kontrollin e Izraelit. Izraeli ka ndërtuar vendbanime hebraike në Jerusalemin Lindor, ku jetojnë rreth 220,000 njerëz. Ai e ka kufizuar shumë rritjen e lagjeve palestineze.

Grupi izraelit i të drejtave të njeriut B’Tselem dhe Human Rights Watch me qendër në Nju Jork, në raportet e tyre të fundit, kanë folur për politika diskriminuese në Jerusalemin Lindor, duke argumentuar se Izraeli është fajtor për krim të aparteidit. Izraeli i hedh poshtë këto akuza, duke thënë se banorët e Jerusalemit trajtohen në mënyrë të barabartë.

Kërcënimet me dëbime

Përleshjet e fundit nisën në fillim të Ramazanit, kur policia izraelite vendosi barriera jashtë Portës së Damaskut të Qytetit të Vjetër. Atje zakonisht mblidhen besimtarët myslimanë, pas faljeve të mbrëmjes. Policia më vonë i largoi barrierat, por protestat u përshkallëzuan më pas, për shkak të kërcënimit me dëbim të dhjetëra familjeve palestineze nga lagjja Sheik Jarrah e Jerusalemit Lindor.

Familjet janë përfshirë në një betejë të gjatë ligjore me të ardhurit hebrenj, që përpiqen të marrin pronë në lagjet palestineze, pranë Qytetit të Vjetër. Izraeli i paraqet ato si mosmarrëveshje private rreth pasurisë së patundshme, por rasti ka tërhequr vëmendjen globale.

Vazhdo të lexosh

Lajmet

A do të ketë sukeses iniciativa e ndërrimit të patentë shoferëve ilegalë në RKS?

Publikuar

nga

Në bazë të një vendimi të Ministrisë së Punëve të Brendshme, duke nisur nga 9 maji serbët mund t’i ndërrojnë patentë shoferët ilegalë në RKS.

Vendimi mundëson që ndërrimi në RKS i patent shoferit të lëshuar nga organet ilegale serbe të bëhet pa përsëritje të provimit, por vetëm me aplikim.

Por pavarësisht këtyre lehtësirave, zëvendëskryesuesi i Kuvendit Komunal të Mitrovicës së Veriut, Skender Sadiku, për UBTnews thotë se mund të ketë bojkot të serbëve ndaj këtij vendimi.

“Jo nuk besoj realisht është përfitues edhe shumica e komunitetit serb, mund të ketë bojkot mendoj mirëpo ai çmim paguhet me mos lëvizje, na ndoshta dhe nuk do të keqkuptohemi, por mund të kemi rebelim dhe dokumentacion mund dhe të mos marrim dhe letërnjoftim apo pasaportë mirëpo jo, ajo na kufizon d.m.th lëvizjen edhe tash nuk do të ketë argument mendoj që nuk po ju ofrohet mundësia të pajisen me dokumenta valide të Kosovës”, deklaroi ai.

Edhe njohësi i çështjeve politike, Jeton Halimi nuk beson se mund të ketë aplikime të mëdha.

“Unë nuk e shoh ndonjë aplikim të madh të komunitetit serb për të marrë patentë shoferin se veçse thuaj është e njejtë me të Serbisë dhe bile bile në aspektet më shumë ata e kanë dhe kartonin e gjelbër e kanë të pranuar Republika e Serbisë dhe nuk i nevojitet kjo Kosovës, por është mirë që zotëri Kurti që e ka bërë këtë vendim dhe shpresoj që të shfrytëzoj për të mirë komuniteti serb”, deklaroi Halimi.

Ndërkohë këtë inicicativë Halimi e quan më shumë lloj të një fushate nga qeverisja e Kurtit.

“Po unë mendoj se një vendim i zotërit Kurti tash është koha edhe fushata, unë mendoj se ma shumë e ka bërë për një lloj fushate se këto duhet pak ma herët me bë, por sido që të jetë, ky vendim i zotërit Kurti, unë ende se kam parë ende, dhe unë mendoj se është një shpresë e mirë për serbët që jetojnë në Kosovë për komunitetin serb që jeton në Kosovë”, shtoi ai.

Vendimi i Ministrisë së Brendshme do të jetë valide deri më 9 gusht. Kujtojmë që vendimi i  kaluar për ndërrimin e targave ilegale të automjeteve në ato RKS kishte shkaktuar tensione në komunat veriore të Kosovës./UBTNews/

Vazhdo të lexosh

Bota

Kërcënimi i Biden për të ndaluar dërgesat e armëve, ndez zemërim dhe grindje mes zyrtarëve izraelitë

Publikuar

nga

Zyrtarët izraelitë kanë goditur Shtetet e Bashkuara dhe kanë hyrë në një përplasje të brendshme për deklaratat e presidentit amerikan Joe Biden se ai do të ndalonte disa dërgesa të armëve amerikane në Izrael nëse një operacion tokësor në shkallë të plotë niset në qytetin e Rafahut.

Pasi Biden bëri komentet e tij, në një intervistë me Erin Burnett të CNN, Gilad Erdan, ambasadori i Izraelit në Kombet e Bashkuara, tha se ai besonte se vendimi “mund të inkurajojë armiqtë e shtetit të Izraelit dhe kombit izraelit”, ndërsa kryeministri izraelit Benjamin Netanyahu reagoi ndaj njoftimit duke postuar një video të shkurtër të një fjalimi të mbajtur disa ditë më parë, në të cilin ai tha: “Nëse Izraeli detyrohet të qëndrojë i vetëm, Izraeli do të qëndrojë i vetëm”.

Kabinetet izraelite të luftës dhe të sigurisë do të mblidhen të enjten në mbrëmje pas kërcënimit të Bidenit, i thanë CNN dy zyrtarë izraelitë.

Njoftimi i presidentit se ai ishte i përgatitur të kushtëzonte armatimin amerikan me veprimet e Izraelit përbën një pikë kthese në konfliktin shtatë-mujor midis Izraelit dhe Hamasit. Dhe pranimi i tij se bombat amerikane ishin përdorur për të vrarë civilë në Gaza ishte një njohje e qartë e rolit të Shteteve të Bashkuara në luftë.

Presidenti ka qenë nën presion të jashtëzakonshëm, përfshirë nga anëtarët e partisë së tij, për të kufizuar dërgesat e armëve në mes të një krize humanitare në Gaza.

Komenti nga Biden për CNN është një pengesë e madhe për luftën e Izraelit. SHBA-ja është deri tani aleati më i rëndësishëm dhe më i fuqishëm i Izraelit dhe pa mbështetjen e tij, fuqia e zjarrit dhe ambiciet e Izraelit në Gaza do të dobësoheshin.

Biden thotë se do të ndalojë dërgimin e bombave dhe predhave të artilerisë në Izrael nëse ai fillon pushtimin e madh të Rafahut. Administrata Biden prej muajsh ka ushtruar presion mbi Izraelin që të bëjë më shumë për të mbrojtur civilët në Gaza dhe për të siguruar që më shumë ndihma humanitare mund të dërgohet atje.

SHBA i ka bërë gjithashtu vazhdimisht thirrje Netanyahut dhe qeverisë së tij që të rishqyrtojnë planet e saj për një pushtim të plotë të Rafah, qyteti më jugor i Gazës, ku më shumë se 1 milion njerëz janë strehuar pasi janë larguar nga luftimet diku tjetër në rrip.

Izraeli, deri më tani, ka kryer një operacion të kufizuar rreth qytetit, duke marrë nën kontroll anën palestineze të kalimit Rafah – një pikë kyçe hyrëse për ndihma në Gaza – dhe duke kryer sulme ushtarake në skajet e qytetit.

Imazhet e reja satelitore të marra nga CNN nga Planet Labs tregojnë se sulmi i Izraelit në Rafah është zgjeruar nga sulmet ajrore në operacionet tokësore ditët e fundit.

Forcat e Mbrojtjes së Izraelit (IDF) të hënën u kanë thënë disa njerëzve në Rafah lindor që të “evakuohen menjëherë” përpara një operacioni ushtarak në qytet. Atyre iu tha të shkonin në Al-Mawasi, një qytet bregdetar pranë qytetit të Khan Younis që grupet e ndihmës e kanë përshkruar si të mbipopulluar dhe jo të përshtatshëm për banim. Agjencia e OKB-së për refugjatët palestinezë (UNRWA) vlerësoi se rreth 79,000 njerëz janë larguar nga qyteti që nga e hëna.

Pavarësisht presionit ndërkombëtar në rritje, administrata Biden ka qëndruar e palëkundur me Izraelin, duke ofruar armë dhe mbështetje të tjera. Kërcënimi të mërkurën erdhi vetëm një ditë pasi Biden përdori fjalimin e tij në Muzeun Përkujtimor të Holokaustit në SHBA për t’i kujtuar njerëzve tmerret e sulmeve të 7 tetorit në Izrael, kur luftëtarët e udhëhequr nga Hamasi vranë rreth 1200 njerëz në Izrael dhe rrëmbyen më shumë se 250. Shumë nga pengjet e marra në Gaza atë ditë mbahen ende në rrip.

“Shumë njerëz që mohojnë, nënvlerësojnë, racionalizojnë dhe injorojnë tmerret e Holokaustit dhe 7 tetorit – duke përfshirë përdorimin e tmerrshëm të dhunës seksuale nga Hamas për të torturuar dhe terrorizuar hebrenjtë. Është absolutisht e neveritshme – dhe duhet të ndalet”, tha ai të martën, duke ngritur zërin.

Presidenti dha një notë shumë të ndryshme të mërkurën. “E kam bërë të qartë se nëse ata shkojnë në Rafah – ata nuk kanë shkuar ende në Rafah – nëse shkojnë në Rafah, unë nuk do të furnizoj armët që janë përdorur historikisht për t’u marrë me Rafah, për t’u marrë me qytetet – që merren me atë problem”, tha Biden, duke shtuar se SHBA do të vazhdojë të furnizojë Izraelin me armë mbrojtëse.

Komentet e Bidenit kanë shkaktuar zemërim të konsiderueshëm në mesin e disa politikanëve izraelitë.

Duke folur në një ngjarje për nderimin e ushtarëve të rënë izraelitë dhe viktimave të sulmeve terroriste, ministri izraelit i mbrojtjes Yoav Gallant tha: “U drejtohem armiqve të Izraelit, si dhe miqve tanë më të mirë dhe them – Shteti i Izraelit nuk mund të nënshtrohet, jo IDF. , jo strukturat e mbrojtjes dhe jo Shtetin e Izraelit. Ne do të qëndrojmë të fortë, do t’i arrijmë qëllimet tona – do të godasim Hamasin, do të godasim Hezbollahun dhe do të arrijmë sigurinë”.

Miki Zohar, një ministër nga partia Likud e Netanyahut, tha se ishte “e mahnitshme të zbulosh se bota ka harruar atë që ndodhi në Izrael më 7 tetor”.

Trupat e artilerisë izraelite të vendosura në kufirin Rafah nisin sulmin në Rripin jugor të Gazës në Izrael më 8 maj 2024. /UBTNews/

 

Vazhdo të lexosh

Kulturë, Lifestyle

Tiranës së ndërtesave të rrënuara: Shembja e 7-katëshit të ATSH-së dhe ankthi për ndikimin e mundshëm

Publikuar

nga

Tirana, qyteti i mrekullive arkitektonike, po përballet me një moment tronditës. Në kryeqytet, një ikonë e kohëve të kaluara po shembet nga harta e qytetit. Ish-godina e Agjencisë Telegrafike Shqiptare (ATSH), e njohur si 7-katëshi, po përgatitet për një rrënim të trishtë.

Ndërtuar në vitin 1976 nga arkitekti Maks Velo, ky monument do të humbasë gjurmët e tij në qytetin e Tiranës. E vlerësuar për vlerat historike dhe arkitektonike, ajo mori statusin “Monument kulture i kategorisë së dytë” në vitin 2007, veçanërisht për fasadën e saj të përbërë prej xhamit.

Një histori me të vërtetë të shkëlqyer, e shkruar nga dora e një arkitekti të shquar,  godina e ish-ATSH-së, e cila për vite ka qenë një simbol i qytetit, tani po humbet ndjeshëm nga harta e Tiranës.

Por përtej raporteve teknike dhe vendimeve institucionale, zëra të ndryshëm janë ngritur në debat për fatin e kësaj ndërtese historike. Disa ekspertë dhe inxhinierë vlerësojnë se godina është e sigurt dhe nuk ka pësuar dëme nga tërmeti i 26 nëntorit. Sidoqoftë, vendimi për shembjen e saj është marrë dhe së shpejti kjo ikonë do të zhduket nga qyteti.

Të gjitha këto ndodhin ndërsa qyteti po përjeton një fazë të madhe rindërtimi pas tërmetit të 2019-s. Ish-ATSH, e cila dikur zinte një vend të veçantë në qiellin e kryeqytetit, do të zëvendësohet nga një kompleks modern për zyrat e administratës publike.

Por, shembja e ish-godinës së ATSH-së nuk ka lënë pa shqetësuar komunitetin e arkitektëve dhe përdoruesve të godinave të ngjitur. Shqetësimet për sigurinë e strukturës dhe për ndikimin e mundshëm në godinat e tjera janë të lartë. Ky proces ka shtuar edhe më tepër tensionin midis institucioneve dhe opinionit publik.

Shembja e ish-godinës së ATSH-së u paralajmërua në mars të këtij viti nga kryebashkiaku Erion Veliaj, gjatë një inspektimi në Bulevardin “Zogu I”, ku ishte i pranishëm edhe kryeministri Edi Rama. Ky veprim sjell me vete diskutime të forta dhe kontroversa për fatin e trashëgimisë arkitektonike të qytetit të Tiranës dhe planet për ndërtim të reja në kryeqytetin shqiptar.

Ndërsa kjo histori po krijon mjaft debate dhe spekulime, vëzhguesit presin me padurim të shikojnë si do të zhvillohet kapitulli i ardhshëm për këtë ndërtesë të rëndësishme të kulturës dhe arkitekturës së Tiranës. /UBTNews/

Vazhdo të lexosh

Lajmet

Një kapitull i ri në marrëdhëniet ndërkombëtare: Kosova inauguron Konsullatën në Poloni

Publikuar

nga

Sot, Kosova shënon një moment të rëndësishëm në marrëdhëniet ndërkombëtare, me hapjen zyrtare të Konsullatës së Përgjithshme në Varshavë, Poloni. Ceremonia u bë e mundur falë përpjekjeve të palodhshme të ekipit diplomatik dhe mbështetjes së autoriteteve polake dhe kosovare.

Ministria e Jashtme e Kosovës, në bashkëpunim me Ministrinë e Bujqësisë, Pylltarisë dhe Zhvillimit Rural, ishin të pranishëm në ceremoninë e rëndësishme. Zëvendëskryeministrja dhe Ministrja e Punëve të Jashtme, Donika Gërvalla, u shpreh se Polonia është një partner i rëndësishëm për Kosovën, duke theksuar potencialin e madh të bashkëpunimit ekonomik dhe kulturor.

Në këtë ngjarje historike, janë vlerësuar dhe përmendur kontributi i madh i disa figurave të rëndësishme polake, si ish-kryeministri Mazowietzky dhe Papa Gjon Palit II, për përkrahjen e tyre ndaj Kosovës gjatë periudhës së vështirë të okupimit serb.

Në hapjen e Konsullatës së Përgjithshme, Ambasadori Drilon S. Gashi uroi mirëseardhjen e të pranishmëve dhe përshkroi Poloninë si një mik të vërtetë në momente të sfidueshme. Nënsekretarja e Shtetit të Ministrisë së Jashtme të Polonisë, Ministra Moscicki-Dendys, gjithashtu shprehu mbështetjen dhe përkushtimin e Polonisë për të forcuar marrëdhëniet bilaterale me Kosovën në shumë fusha të interesit të përbashkët.

Ceremonia e hapjes së Konsullatës së Përgjithshme në Poloni shënoi një hap të rëndësishëm drejt afrimit të dy vendeve dhe thellimit të marrëdhënieve të tyre në të ardhmen. Profesionistë, udhëheqës, dhe anëtarë të komunitetit shqiptaro-polak dhe të Kosovës në Poloni, morën gjithashtu pjesë në këtë ngjarje historike. /UBTNews/

 

Vazhdo të lexosh

Të kërkuara