Kuriozitete

Çfarë ndodh kur përjetoni një Déjà Vu?

Published

on

Nga Avery Hurt

Nëse përjetoni në ndonjë moment ndjenjën e veçantë sikur e keni lexuar më parë atë që keni në duar, mos u shqetësoni. Ndoshta bëhet fjalë për një Déjà Vu. Déjà vu është ndjenja e veçantë që të krijon ndjesinë e diçkaje që e keni përjetuar më parë, ndërsa në të njëjtën kohë e dini që kjo gjë nuk është e vërtetë.

Ju vizitoni për herë të parë apartamentin e një miku tuaj, dhe keni ndjesinë e fortë se keni qenë atje më parë, por nuk mund të jetë kështu. Pasi kjo është hera e parë që ju e vizitoni këtë qytet. Megjithatë, ndjenja mund të jetë aq e fortë – dhe aq e vërtetë – saqë thuajse e dini se çfarë do të gjeni kur të hyni në kuzhinë.

Ekspertët vlerësojnë se afërsisht 2 në 3 persona e kanë përjetuar të paktën një herë një përvojë të tillë. Termi francez Déjà Vu, që përkthehet “i parë tashmë”, u shpik në vitin 1876 nga filozofi dhe psikiatri francez Emil Buarak.

Por njerëzit e kishin përjetuar një përvojë të tillë shumë kohë para se ajo të kishte një emër. Përgjatë shekujve, njerëzit e cilësonin Déjà Vu si dëshmi të asaj që e besonin tashmë. Sigmund Frojd analizoi Déjà Vu dhe pa tek ajo dëshirat e ndrydhura të njerëzve.

Ndërkohë Karl Jung mendoi se përvoja lidhej me pavetëdijen kolektive. Platoni përshkroi diçka të ngjashme me Déjà Vu si dëshmi të jetës së mëparshme. Dhe sigurisht, ekziston edhe ideja moderne e përshkruar nga Hollivudi në filmin e famshëm “Matrix”. Nuk është e vështirë të kuptohet pse Déjà Vu mori reputacionin e të qenit një dukuri e mbinatyrshme.

Në vitin 2003, psikologu Alan Braun publikoi një studim në revistën “Psychological Bulletin”, që rishikonte ato që diheshin mbi Déjà Vu, dhe i lidhte ato informacione me paradigmat ekzistuese në psikologjinë konjitive dhe kërkimet mbi kujtesën.

Bazat e studimi të tij u përdorën nga komuniteti i ekspertëve për të studiuar mënga afër fenomenin në vitet që do të pasonin. Përveç lidhjeve me dukuri paranormale, Déjà Vu ka paraqitur një pengesë tjetër për studiuesit. Kjo përvojë zakonisht zgjat jo më shumë se disa sekonda, dhe nuk ka asnjë paralajmërim se kur do të ndodhë, gjë që e bën shumë të vështirë studimin. Shumë nga gjërat që dihen deri tani mbi Déjà Vu bazohen në sondazhe. Gjithsesi, studiuesit kanë dalë me mënyra të reja për ta studiuar atë në natyrë. Në vitin 2006, një ekip në Angli hipnotizoi disa vullnetarë për të nxitur tek ata fenomenin Déjà Vu.

Ana Klearli, profesoreshë e psikologjisë dhe studiuese e kujtesës në Universitetin Shtetëror të Kolorados, përdori realitetin virtual për të shkaktuar një Déjà Vu. Ajo dhe ekipi i saj morën tema nga një seri skenash në videolojën Sims, të dizajnuara me kujdes në mënyrë që paraqitja hapësinore e një skene të ishte e ngjashme me një tjetër, edhe pse imazhet aktuale ishin krejt të ndryshme.

Subjektet në eksperiment përjetuan Déjà Vu, kur një skenë ishte e ngjashme me atë që kishin parë më parë, duke treguar se një ngjashmëri në paraqitjen hapësinore midis dy vendeve mund të çojë në një ndjenjë familjariteti të ngjashme me Déjà Vu në një vend të ri.

Kur hulumtimi mbi këtë dukuri u mor seriozisht, nisën të shfaqen shumë teori mbi atë që ndodh në tru gjatë një përvoje të tillë. Një hipotezë është se Déjà Vu, është një problem me kujtesën. Pra është një situatë ku keni përjetuar diçka, por nuk mund ta kujtoni atë me vetëdije.

Kur hasni diçka të ngjashme, ju shihni familjaritetin më të, por nuk mund ta kujtoni si gjërat e tjera. Pra, në skenarin në banesën e mikut tuaj, hapësira duket shumë e njohur pasi keni qenë më parë në një apartament shumë të ngjashëm; por thjesht nuk e mbani mend.

Kjo pikëpamje mbështetet edhe nga eksperimentet e Ana Klearlit. Në rastin e hulumtimit të saj, është ngjashmëria hapësinore, dhe jo ndonjë detaj specifik, ajo që shkakton ndjenjën e familjaritetit.

Një teori tjetër është se Déjà Vu shkaktohet nga një mospërputhje apo nga një ndërprerje e kohës në rrjedhën tuaj të vazhdueshme të përpunimit të një situate aktuale.

Imagjinoni sikur po ecni në rrugë dhe kaloni pranë një kafeneje të re. Ju i hidhni një vështrim asaj, por në atë moment ju mbërrin një mesazh në telefon, ndaj nuk e regjistruat plotësisht në kujtesë atë vend. Informacioni është përpunuar në një nivel të caktuar, por jo plotësisht. Kur ngrini sytë dhe shihni kafenenë, keni ndjenjën e çuditshme që e keni parë më parë. Dhe kjo gjë ka ndodhur, edhe pse nuk keni asnjë kujtesë të ndërgjegjshme për të.

Një teori tjetër është se Déjà Vu shkaktohet nga mjegullimet mendore të momentin. Thuhet se njerëzit që vuajnë nga epilepsia kanë përvoja të shpeshta të Déjà Vu. Ka të ngjarë që Déjà Vu tek njerëzit pa epilepsi, të shkaktohet nga një lloj aktiviteti i ngjashëm me krizat.

Kjo teori shpjegon edhe faktin që adoleshentët dhe të rriturit e rinj, përjetojnë më shpesh Déjà Vu sesa njerëzit e moshuar.

Klearli thekson se këto nuk janë domosdoshmërisht teori konkurruese mes tyre. “Mund të ketë shumë arsye të ndryshme, dhe që të gjitha mund të jenë të vërteta se pse mund të ndodhë një Dejà Vu”- thotë ajo./Discover Magazine/

Kuriozitete

Po merrni një kafshë dhe jeni në dilemë për emrin? Kjo listë do të ju ndihmojë

Published

on

Çdo emër mbart një simbolikë të veçantë. Përveç faktit që do t’ju duhet të përgatisni shtratin, ushqimin dhe të zgjidhni një veteriner profesionist për kafshën tuaj të adhuruar shtëpiake, do t’ju duhet të zgjidhni edhe emrin e saj.

Këta janë emrat më të njohur për qentë në të gjithë botën, pavarësisht nëse janë të gjinisë mashkullore apo femërore.

Luna – Do të thotë Hënë, pra është emri i një personazhi të njohur në filmin ”Harry Potter” – Luna Lovegood.

Max  – Emër i shkurtuar nga Maximilian, që do të thotë më i madhi. Emri u rrit në popullaritet pas publikimit të Gladiator Ridley Scott më 2000, me Russell Crowe në rolin kryesor.

Bella – Në italisht do të thotë e bukur, kurse popullariteti aktual i emrit mund të ketë të bëjë me Mjellmën e Bardhë nga saga Twilight.

Lola – Ky emër i zakonshëm femëror në spanjisht është një formë e shkurtuar e emrit Dolores, që do të thotë trishtim, transmeton Telegrafi.

Molly – Një emër që përdoret shpesh. Kohët e fundit është popullarizuar në filmin për magjistarin Harry Potter.

Charlie – Ky emër do të thotë “njeri i lirë”. Personazhet e njohura të quajtur Charlie përfshijnë Charlie Brown, personazhi kryesor në serinë e librave komikë Peanuts, dhe Charlie Harper nga Two and a Half Men, i interpretuar nga aktori Charlie Sheen.

Buddy – Ishte fillimisht një pseudonim për një mik, dhe më pas u bë një emër i pavarur. Rocky. Ky emër u bë i njohur falë Rocky Balboa.

Jack – Emri tradicional anglez Jack do të thotë “Zoti është i mëshirshëm”.

Lucy – Vjen nga emri latin Lucius, që vjen nga fjala lux, që do të thotë dritë. /UBT News/

Continue Reading

Kuriozitete

Po vazhdon trajtimin kundër kancerit, kjo është gjendja aktuale e Kate

Published

on

Kate Middleton është një figurë shumë e njohur dhe e dashur për publikun, duke u bërë një ikonë e modës dhe e humanizmit. Ajo ka bërë shumë punë për organizata bamirësie dhe ka mbështetur një gamë të gjerë kauzash sociale dhe arsimore, përfshirë shëndetin mendor, edukimin dhe mbështetje për fëmijët dhe familjet.

Kate Middleton “po kalon mirë” mes rrugëtimit të saj ndaj kancerit sipas Princit William.

Të mërkurën, më 6 nëntor, Princi, foli me transmetuesit britanikë disa orë përpara se çmimet e tij Earthshot Prize do të jepeshin në Cape Town dhe tha për Kate: “Ajo po ia del shumë mirë, faleminderit. Dhe me shpresë, ajo po shikon sonte. Kështu që më brohorisni.”

Princesha Kate, e cila filloi trajtimin e saj të kancerit në shkurt, njoftoi përfundimin e kimioterapisë në shtator.

“Ajo ka qenë e mrekullueshme gjatë këtij viti. Unë e di se ajo do të jetë me të vërtetë e etur për të parë që sonte të jetë një sukses“, shtoi William.

Në shtëpi, në Windsor, me Kate janë tre fëmijët e çiftit, fëmijët Princi George, 11 vjeç, Princesha Charlotte, 9 vjeç dhe Princi Louis, 6 vjeç.

Gjatë bisedës, William u pyet nëse e gjithë familja ndoqi shembullin e tij dhe bëri përpjekjet e tyre për mjedisin.

“Po, mirë, e dini, çdo familje përpiqet të bëjë ç’është e mundur për të ndihmuar në lidhje me mjedisin,” tha ai. “Ne kalojmë në të gjitha bazat e riciklimit dhe sigurohemi të minimizojmë përdorimin e ujit dhe fikim dritat kur largohemi nga shtëpia dhe gjëra të tilla e sigurohu, që është e arsyeshme, në atë që bëjmë rreth mjedisit.” /UBT News/

Continue Reading

Kuriozitete

Këshilla për të kursyer energji elektrike gjatë dimrit

Published

on

Kursimi i energjisë elektrike është një hap i rëndësishëm për të ulur shpenzimet dhe për të kontribuar në ruajtjen e mjedisit. Çmimet e energjisë do të mbeten të larta, pjesa më e madhe e njerëzve do të jenë duke u ankuar. Ne do të ju tregojmë një udhëzues me 23 këshilla që rekomandohet të ndjekin si familjet ashtu edhe bizneset, ndër të cilat është edhe larja e rrobave në temperaturë të ulët.

1) Izolimi i hapësirave të papërdorura: Ne mbyllim elementët e ngrohjes dhe dyert e brendshme (nëse ka) që çojnë në korridore ose afër shkallëve. Mbyllim kalimet natyrore të ajrit, duke parandaluar që ajri i ngrohtë të dalë nga shtëpia.

2) Radiatorët e lirë: Radiatorët nuk duhet të jenë të mbuluar, p.sh. me mbulesa ose të penguara nga mobiljet.

3) Bllokim dyer dhe dritare: Vendosim shirita izolues ose perde. Kur tërhiqen perdet, reduktojnë humbjen e nxehtësisë nga një dhomë e nxehtë deri në 10%.

4) Kontrollojmë gomën izoluese në dyert e frigoriferëve, ngrirësve dhe furrave, që të ketë kontakt të mirë dhe të mos ketë humbje energjie (humbje ftohjeje).

5) Kufizojmë kohën kur e lëmë derën e frigoriferit hapur. Kështu minimizojmë kohën e rikuperimit të temperaturës (humbja e ftohjes, drita e radiatorit) me pasojë uljen e konsumit nga funksionimi i motorit.

6) Rregullojmë termostatin: a) të sistemit të ftohjes së frigoriferëve dhe ngrirësve në një temperaturë më të lartë, b) të ngrohësit të ujit në temperatura më të ulëta, c) të kondicionit të ajrit (nëse e lëmë hapur) gjatë orëve tona. Gjatë gjumit mund të ulim temperaturën deri në dy gradë.

7) Vendosja e pajisjeve shtëpiake (p.sh. frigoriferi, ngrirësi dhe tharësja e rrobave) larg burimeve të ngrohjes.

8) Lajmë rrobat në lavatriçe në temperaturë të ulët.

9) Mbyllni pajisjet në modalitet gatishmërie (në gatishmëri).

10) Kur nuk përdorim oxhakun, oxhaku duhet të mbyllet nga grila e tij.

11) E mbyllim furrën 10-15 minuta para përfundimit të gatimit, nxehtësia që ekziston mjafton për të përgatitur ushqimin.

12) Enët e gatimit duhet të përshtaten mirë në kuzhinë.

13) Sa herë që është e mundur gjatë gatimit, ne përdorim një tenxhere me presion.

14) E ulim ndriçimin sa më shumë që të jetë e mundur në pajisjet me ekrane (p.sh. PC, TV).

15) Instalimi i një termostati të programueshëm: Një termostat i programueshëm lejon që temperaturat të paracaktohen për periudha të ndryshme të ditës. Në të njëjtën kohë, kursen para, si për kondicioner, ashtu edhe për ngrohje.

16) Montimi i valvulave termostatike në radiatorë: Ato lejojnë rregullimin automatik të rrjedhës së ujit të nxehtë sipas temperaturës së dëshiruar të çdo dhome veç e veç. Ato vendosen në mënyrë lokale në çdo radiator dhe rregullojnë në mënyrë progresive rrjedhën e ujit. Kështu, çdo trup ngrohës bëhet i pavarur dhe izolohet automatikisht kur arrihet temperatura e dëshiruar, ndërsa pjesa tjetër e hapësirave që kanë nevojë për ngrohje vazhdojnë të funksionojnë.

17) Instalimi i sistemit të kompensimit në bojler.

18) Mirëmbajtja e sistemit të ngrohjes/ftohjes. p.sh. bojler, pompa ngrohëse, kondicionerë.

19) Montimi i një ngrohësi uji diellor.

20) Zëvendësimi i pajisjeve me pajisje me efikasitet të lartë të energjisë bazuar në kornizën e etiketimit të energjisë dhe specifikimet EnergyStar.

21) Ndërrimi i llambave me teknologji led.

22) Ndërrimi i kornizave ekzistuese me termoizolues të rinj – energjetikë.

23) Instalimi i sistemit të menaxhimit të energjisë. /UBT News/

Continue Reading

Kuriozitete

Si të ndiheni më pozitivë? Ja këshillat për ta nisur ditën mbarë

Published

on

Po, gjithmonë! Të qëndrosh pozitiv është një forcë e madhe në jetë. Edhe kur hasim vështirësi, energjia pozitive mund të na ndihmojë të kalojmë përpara. Cilësia e mendimeve ndikon direkt në mënyrën se si ndihemi çdo ditë. Optimizmi dhe mendimi pozitiv mund të përmirësojnë vetëvlerësimin dhe shëndetin tonë mendor.

Më poshtë janë disa hapa të thjeshtë që mund t’ju ndihmojnë ta stabilizoni jetën;

Filloni ditën me pozitivitet – Momentet e para pasi zgjoheni janë të rëndësishme për mënyrën si do të ndihemi gjatë ditës. Në vend që të hapni telefonin për të parë lajmet, lexoni diçka frymëzuese, duke shkruar në bllok gjërat për të cilat jeni mirënjohës, ose duke kaluar pak kohë me kafshën tuaj shtëpiake (nëse keni).

Këto 5 minuta me mendime pozitive ndryshojnë energjinë për gjithë ditën dhe do të ndihmojnë në riprogramimin e trurit për të shmangur mendimet negative.

Bëhuni miku më i mirë i vetes – Përdorni afirmime pozitive dhe krijoni një ambient që ju ndihmon të ndiheni mirë. Përdorni fjalë të mbushura me dashuri për veten. Komplimentoni atë, besoni në vendimet tuaja dhe kështu do të rrisni vetvlerësimin.

Përmirësoni fjalorin – Truri ynë është i ndjeshëm ndaj fjalëve që përdorim çdo ditë. Psh, kur thoni “duhet të shkoj në punë,” kjo tingëllon si ndetyrim. Në vend të kësaj, provoni të thoni “kam mundësinë të shkoj në punë” dhe do ta shihni si ndryshon perspektiva juaj. Ky ndryshim i vogël ju ndihmon të vlerësoni më shumë mundësitë që keni në jetë.

Këto ndryshime të vogla në mënyrën se si mund të filloni ditën dhe si të përdorni fjalët tuaja mund të sjellin një ndikim të madh në jetën tuaj. Provoni këto teknika për 30 ditë dhe shikoni se si do të përmirësohet humori dhe mënyra se si e jetoni jetën. /UBT News/

Continue Reading

Të kërkuara