Lajmet

Çfarë i ndodh trupit në një shtëpi pa ngrohje?

Dhjetë gradë është temperatura mesatare për personat që nuk mund të përballojnë ngrohjen në shtëpi.

Published

on

Deri këtë vit temperatura mesatare që duhej mbajtur në shtëpitë dimërore në disa pjesë te Europës, ishte 20 gradë, me luhatje maksimale në dy gradë.

Pas krizës energjetike të shkaktuar nga pushtimi rus i Ukrainës, ajo u ul në 19 gradë. Gazetari i BBC-së, James Gallagher mori pjesë në një eksperiment në Universitetin e Uellsit të Jugut për të studiuar efektet që i ftohti ka në trupin e njeriut. Hulumtuesit i vendosën atij një mikrokamerë dhe ulën temperaturën deri në dhjetë gradë, duke monitoruar shenjat kryesore jetike. “Dhjetë gradë është temperatura mesatare në dimër për personat që nuk mund të përballojnë ngrohjen e shtëpive të tyre”, thotë profesor Damian Bailey.

“Duket e butë, por në fakt, është një sfidë e vërtetë fiziologjike”, shprehet ai. Temperatura në të cilën funksionon trupi i njeriut, është shumë më e lartë, 37 gradë dhe një diferencë e madhe termike konsiderohet e rëndë për organizmin. Gallagher filloi eksperimentin në një temperaturë prej 21 gradë, por kur ambienti zbriti në 18 gradë, ai filloi ta ndiente.

“Shkenca na thotë se 18 gradë është pika e kthesës ku trupi nis të punojë për të mbrojtur temperaturën e tij bazë”, shpjegon profesor Bailey. Një nga hiletë e organizmit është mbyllja e enëve të gjakut, për të mbajtur atë të ngrohtë në organet thelbësore për arsye mbijetese. Kjo është arsyeja përse ftohen shumë duart e këmbët. Presioni i gjakut ndërkohë rritet duke shtuar rrezikun për atak në zemër dhe në tru, ndersa goditet dhe sistemi imunitar.

“Më pak gjak arrin në tru, që do të thote më pak oksigjen dhe më pak glukozë, e kjo ka një ndikim negativ”, thekson Bailey.

“Testet tregojnë qartë se i ftohti është më vdekjeprurës se nxehtësia, ka më shumë vdekje nga të ftohtit sesa nga të nxehtit”, shton ai. Pa rroba të ngrohta për t’u mbuluar, gazetari i BBC-së arriti në qëndronte në 10 gradë Celsius vetëm për gjysmë ore./BBC/SYRI.net

Lajmet

​Gjendet pa shenja jete një person në Prishtinë

Published

on

By

Policia e Kosovës njofton se dje është gjetur pa shenja jete në banesën e saj grua në Prishtinë.

Sipas raportit të policisë, me vendim të prokurorit, trupi i pajetë i viktimës është dërguar në Institutin e Mjekësisë Ligjore për obduksion.

Prishtinë/ 14.09.2025 – 10:58. Është gjetur pa shenja jete në banesën e saj viktima femër kosovare. Njësitet policore dhe ekipi mjekësor kanë dal në vendin e ngjarjes, ku edhe është konstatuar vdekja e viktimës. Me vendim të prokurorit, trupi i pajetë i viktimës është dërguar në IML për obduksion”, thuhet në njoftimin e Policisë./D.B/KP

Continue Reading

Aktualitet

​26 vjet nga Beteja e Kaqandollit

Published

on

Sot bëhen 26 vjet nga beteja e Kaqandollit dhe ishte njëra ndër betejat më të lavdishme të Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës.

Beteja e Kaqandollit, ishte beteja e parë frontale në Llap që e zhvilloi UÇK-ja kundër forcave serbe.

Gjatë kësaj beteje treditore nga radhët e UÇK-ës ranë 7 dëshmorë të Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës: Bekim Maliqi, Bekim Lushaku, Naim Zhegrova, Fadil Sejdiu, Habib Zeka, Islam Rekaliu dhe Selim Rekaliu./S.K/KP/

Continue Reading

Aktualitet

​Papa shpreh shqetësime rreth pabarazive ekonomike, përmend edhe Elon Musk

Published

on

Papa Françesku, i njohur si Leo XIV në librin e ri të intervistave, ka shprehur shqetësime të thella rreth pabarazive ekonomike globale, duke përmendur drejtpërdrejt Elon Musk dhe mundësinë që ai të bëhet trilioneri i parë në botë.

Papa thekson se nëse arritja e këtij statusi është e vetmja gjë me vlerë sot, atëherë jemi në telashe.

“Lexova lajmin se Elon Musk do të bëhet trilioneri i parë në botë. Çfarë do të thotë kjo dhe për çfarë bëhet fjalë? Nëse kjo është e vetmja gjë me vlerë sot, atëherë jemi në telashe.”, tha ai.

Këto komente vijnë në kuadër të një interviste të gjatë për librin “León XIV: qyteti i botës, misioneri i shekullit XXI”, ku Papa diskuton një sërë temash, duke përfshirë nevojën për paqe, rolin e OKB-së, dhe sfidat e demokracisë.

Papa Leo XIV vë në dukje hendekun gjithnjë e në rritje midis niveleve të të ardhurave të klasës punëtore dhe atyre të më të pasurve, duke krahasuar fitimet e drejtorëve ekzekutivë të sotëm me ato të punëtorëve, të cilat sipas tij, janë gjashtëqind herë më të mëdha. Ai gjithashtu shpreh rezerva për demokracinë si një zgjidhje universale, duke sugjeruar se demokracia nuk është domosdoshmërisht një zgjidhje e përsosur për gjithçka.

Duke folur për konfliktin në Ukrainë, Papa u bëri thirrje aktorëve të ndryshëm të ushtrojnë presion për t’i dhënë fund luftës dhe për të gjetur mënyra paqësore për zgjidhjen e mosmarrëveshjeve, transmeton RTSH.

Pastaj Leo XIV shton drejtpërdrejt: “Njerëzit duhet të zgjohen dhe të thonë: ka një mënyrë tjetër për ta bërë këtë”, domethënë, t’i japin fund konfliktit midis Rusisë dhe Ukrainës”.

“Unë besoj se aktorë të ndryshëm duhet të ushtrojnë presion të mjaftueshëm që palët në konflikt të thonë: mjaft, le të gjejmë një mënyrë tjetër për të zgjidhur mosmarrëveshjet tona.”

Ai gjithashtu pranoi se ende ka shumë për të mësuar në rolin e tij si Papë, veçanërisht në aspektin e udhëheqjes botërore.

Në fund të intervistës, Papa shprehu mbështetjen e tij për Perunë në Kupën e Botës, megjithëse është tifoz i Italisë./S.K/KP/

Continue Reading

Aktualitet

Studentët e PMF: Policia në Novi Sad përdori gazin e rrezikshëm CN në kampusin e universitetit

Published

on

Studentët e Fakultetit të Shkencave (PMF) në Novi Sad njoftuan se një analizë e pavarur laboratorike tregoi se më 5 shtator, policia përdori gazin e rrezikshëm CN në kampusin e universitetit atje kundër studentëve, profesorëve dhe qytetarëve, prandaj ata po kërkojnë një hetim kundër atyre që janë përgjegjës për përdorimin e atij agjenti.

Studentët në bllokadën e PMF-së njoftuan në rrjetet sociale se rezultatet e analizave laboratorike konfirmuan se policia përdori gazra CS (2-klorobenziliden malononitril) dhe CN (kloroacetofenon).

Ata deklaruan se gazi CN mund të jetë i rrezikshëm për sytë, të shkaktojë dëmtime në kornea dhe gjithashtu në mushkëri sepse është më toksik, prandaj është hequr nga përdorimi në pothuajse të gjitha vendet. U sintetizua për herë të parë në vitin 1871 në Gjermani, Japonia e përdori atë kundër kinezëve gjatë pushtimit të Tajvanit në vitin 1930 dhe më pas, për shkak të toksicitetit të tij të lartë, u zëvendësua nga gazi CS, shkruan N1.

“Për shkak të toksicitetit të lartë dhe pasojave serioze shëndetësore, gazi CN u zëvendësua plotësisht nga gazi CS në vitet 1970, i cili u bë një mjet standard i kontrollit masiv në praktikën policore dhe ushtri. Mesazhi ynë është i qartë: përdorimi i gazit CN nuk është një mjet kontrolli, por helmim i qytetarëve të vet”, thuhet në deklaratë.

Prandaj, studentët kërkojnë një hetim dhe përgjegjësi penale të atyre që lejuan përdorimin e një gazi kaq të rrezikshëm, dhe u rekomanduan qytetarëve dhe oficerëve të policisë të përdorin maska me filtra, sepse vetëm ato ofrojnë mbrojtje kundër gazrave CN dhe CS.

“Ne u themi anëtarëve të MUP-it dhe të gjitha autoriteteve përkatëse se jemi gati të dorëzojmë një pjesë të mostrave tona të mbledhura për analiza shtesë. Ne nuk kemi frikë nga e vërteta dhe qëndrojmë pas rezultateve tona. A do të tregoni më në fund guxim dhe transparencë apo do të vazhdoni të fshihni atë që publiku ka të drejtë të dijë?”, pyetën studentët në njoftim.

Studentët dyshuan se diçka e pazakontë po ndodhte pasi panë anëtarë të policisë, pas protestës dhe përdorimit të forcës më 5 shtator, duke përdorur fenerë për të mbledhur bombola të shkrepura me agjentë kimikë, thanë studentët e PMF-së.

Ata shtuan se për shkak të kësaj, u vendos që të mblidhen të gjitha provat e disponueshme në mënyrë të organizuar, përfshirë bombolat e gjetura të agjentëve kimikë të hedhur, në mënyrë që t’i nënshtrohen një analize të pavarur dhe në këtë mënyrë të sqarohet nëse është përdorur gaz lotsjellës i zakonshëm apo mjete të tjera me qëllime të paligjshme dhe potencialisht të rrezikshme.

U mblodhën disa dhjetëra bombola pa shenja, disa bombola tregojnë qartë gjurmë të heqjes së shenjave, specifikuan ata në njoftim.

Ata shtuan se të gjitha analizat u kryen duke përdorur të njëjtën metodë të përdorur në të gjitha laboratorët e akredituar në të gjithë botën, duke përdorur kromatografinë e gazit me spektrometri masive (GC-MS).

Gjatë protestës në mbrëmjen e 5 shtatorit, policia ndërhyri brutalisht kundër demonstruesve në kampusin e universitetit në Novi Sad, dhe përveç demonstruesve, disa policë u panë gjithashtu duke vjellë pas gazit lotsjellës. /S.K/KP/

Continue Reading

Të kërkuara