Lajmet

Çfarë fshihet pas tensioneve Rusi-Ukrainë?

Është ende e paqartë nëse përqendrimi i trupave ruse paralajmëron një sulm të afërt.

Published

on

Zyrtarët ukrainas dhe perëndimorë janë të shqetësuar se një grumbullim ushtarak rus pranë Ukrainës mund të sinjalizojë planet e Moskës për të pushtuar fqinjin e saj ish-sovjetik.

Kremlini këmbëngul se nuk ka një qëllim të tillë dhe ka akuzuar Ukrainën dhe mbështetësit e saj perëndimorë se kanë bërë pretendime për të mbuluar planet e tyre të supozuara agresive.

Është e paqartë nëse përqendrimi i trupave ruse paralajmëron një sulm të afërt. Presidenti rus Vladimir Putin ka nxitur garancitë perëndimore që përjashtojnë zgjerimin e NATO-s në Ukrainë, dhe rritja mund të pasqyrojë një përpjekje për të mbështetur mesazhin.

Ukraina, e cila ishte pjesë e perandorisë ruse për shekuj përpara se të bëhej një republikë sovjetike, fitoi pavarësinë pasi BRSS u shpërbë në vitin 1991. Vendi ka lëvizur për të hequr trashëgiminë e tij perandorake ruse dhe për të krijuar lidhje gjithnjë e më të ngushta me Perëndimin.

Një vendim i presidentit ukrainas pro rus Viktor Janukoviq për të refuzuar një marrëveshje asociimi me BE në favor të lidhjeve më të ngushta me Moskën, shkaktoi protesta masive që çuan në rrëzimin e tij në vitin 2014. Rusia u përgjigj duke aneksuar Gadishullin e Krimesë dhe duke hedhur peshën e saj pas një kryengritje separatiste që shpërtheu në lindje të Ukrainës.

Ukraina dhe Perëndimi akuzuan Rusinë për dërgimin e trupave dhe armëve të saj për të mbështetur rebelët. Moska e mohoi këtë, duke akuzuar se rusët që iu bashkuan separatistëve ishin vullnetarë.

Më shumë se 14.000 njerëz kanë vdekur në luftimet që shkatërruan qendrën industriale lindore të Ukrainës të njohur si Donbas.

Një marrëveshje paqeje e vitit 2015, e ndërmjetësuar nga Franca dhe Gjermania, ndihmoi në përfundimin e betejave në shkallë të gjerë, por përpjekjet për të arritur një zgjidhje politike kanë dështuar dhe përleshjet sporadike kanë vazhduar përgjatë vijës së tensionuar të kontaktit.

Në fillim të këtij viti, një rritje e shkeljeve të armëpushimit në lindje dhe një përqendrim i trupave ruse pranë Ukrainës nxitën frikën e luftës, por tensionet u zvogëluan kur Moska tërhoqi pjesën më të madhe të forcave të saj pas manovrave në prill.

Zyrtarët e inteligjencës amerikane përcaktuan javën e kaluar se Rusia po planifikon të vendosë rreth 175.000 trupa dhe pothuajse gjysma e tyre janë tashmë të stacionuara përgjatë pikave të ndryshme pranë kufirit të Ukrainës në përgatitje për një pushtim të mundshëm që mund të fillojë në fillim të vitit 2022.

Ukraina është ankuar se Moska ka mbajtur mbi 90.000 trupa jo larg kufirit të dy vendeve pas lojërave masive të luftës në Rusinë perëndimore në vjeshtë.

Ministria e Mbrojtjes e Ukrainës tha se njësitë e ushtrisë së 41-të ruse kanë mbetur pranë Yelnya, një qytet rreth 260 kilometra në veri të kufirit ukrainas.

Ministri ukrainas i Mbrojtjes Oleksii Reznikov u tha ligjvënësve të premten se numri i trupave ruse pranë Ukrainës dhe në Krimenë e aneksuar nga Rusia vlerësohet në 94.300, duke paralajmëruar se një “përshkallëzim në shkallë të gjerë” është i mundur në janar.

Për më tepër, komandanti i përgjithshëm i forcave të armatosura të Ukrainës thotë se Rusia ka rreth 2.100 personel ushtarak në lindjen e kontrolluar nga rebelët e Ukrainës dhe se oficerët rusë mbajnë të gjitha pozicionet komanduese në forcat separatiste. Moska e ka mohuar vazhdimisht praninë e trupave të saj në Ukrainën lindore.

Rusia nuk ka dhënë asnjë detaj në lidhje me numrin dhe vendndodhjen e trupave të saj, duke thënë se vendosja e tyre në territorin e saj nuk duhet të shqetësojë askënd.

Kremlini ka akuzuar Ukrainën për dështimin në respektimin e marrëveshjes së paqes të vitit 2015 dhe kritikoi Perëndimin për dështimin për të inkurajuar pajtueshmërinë e Ukrainës. Marrëveshja ishte një grusht-shteti diplomatik për Moskën, duke kërkuar që Ukraina t’i jepte autonomi të gjerë për rajonet rebele dhe ofrojnë një amnisti gjithëpërfshirëse për rebelët.

Ukraina, nga ana tjetër, ka vënë në dukje shkeljet e armëpushimit nga separatistët e mbështetur nga Rusia dhe këmbëngul se ekziston një prani e vazhdueshme e trupave ruse në lindjen rebele, pavarësisht mohimeve të Kremlinit.

Mes akuzave, Rusia ka refuzuar një takim katërpalësh me Ukrainën, Francën dhe Gjermaninë, duke thënë se është i padobishëm për shkak të refuzimit të Ukrainës për t’iu përmbajtur marrëveshjes së vitit 2015.

Moska ka kritikuar ashpër SHBA-në dhe aleatët e saj të NATO-s për sigurimin e Ukrainës me armë dhe mbajtjen e stërvitjeve të përbashkëta, duke thënë se kjo inkurajon ukrainasit që të përpiqen të rifitojnë zonat e kontrolluara nga rebelët me forcë.

Në fillim të këtij viti, Putin tha në mënyrë ogurzezë një përpjekje ushtarake e Ukrainës për të rimarrë lindjen do të kishte “pasoja të rënda për shtetësinë ukrainase”.

Presidenti rus i ka përshkruar vazhdimisht rusët dhe ukrainasit si “një popull” dhe pretendon se Ukraina ka marrë padrejtësisht tokat historike ruse gjatë kohës sovjetike.

Putin ka theksuar fuqimisht se aspiratat e Ukrainës për t’u bashkuar me NATO-n përfaqësojnë një vijë të kuqe për Moskën dhe gjithashtu ka shprehur shqetësimin për planet e disa anëtarëve të NATO-s për të ngritur qendra trajnimi ushtarak në Ukrainë. Ai tha se kjo do t’u jepte atyre një bazë ushtarake atje edhe pa u anëtarësuar Ukraina në NATO.

Javën e kaluar, Putin theksoi se Rusia do të kërkojë “garanci të besueshme dhe afatgjata sigurie” nga SHBA dhe aleatët e saj “që do të përjashtonin çdo lëvizje të mëtejshme të NATO-s drejt lindjes dhe vendosjen e sistemeve të armëve që na kërcënojnë në afërsi të territorit rus”.

Ai akuzoi se “kërcënimet po rriten në kufirin tonë perëndimor”, me NATO-n që e vendos infrastrukturën e saj ushtarake më afër Rusisë dhe i ofroi Perëndimit të angazhohej në bisedime thelbësore për këtë çështje, duke shtuar se Moskës do t’i duheshin jo vetëm garanci verbale, por “garanci ligjore.”

Disa vëzhgues e interpretojnë grumbullimin e trupave si një demonstrim nga Putini se Rusia është e përgatitur të ngrejë aksionet për të bindur NATO-n të respektojë vijat e kuqe të Moskës dhe të ndalojë dërgimin e trupave dhe armëve në Ukrainë.

Muajin e kaluar, Putin vuri në dukje me kënaqësi se paralajmërimet e Moskës më në fund kanë një tërheqje dhe shkaktuan një “stres të caktuar” në Perëndim.

“Është e nevojshme t’i mbajmë ata në atë gjendje për aq kohë sa të jetë e mundur, në mënyrë që të mos u shkojë mendja të organizojnë ndonjë konflikt në kufijtë tanë perëndimorë që nuk na duhen”, tha ai.

Zyrtarët amerikanë pranuan se qëllimet e Moskës janë të paqarta, por theksuan sjelljen e Rusisë në të kaluarën si shkak për shqetësim.

Biden u zotua të premten se do ta bëjë “shumë-shumë të vështirë” për Putinin të sulmojë Ukrainën, duke thënë se një sërë nismash të reja që vijnë nga administrata e tij synojnë të pengojnë agresionin rus, transmeton AP.

Lajmet

Kurti merr pjesë në Forumin Ekonomik në Davos, pritet nënshkrimi i Marrëveshjes së Tregtisë së Lirë me EFTA-n

Published

on

By

Kryeministri i Kosovës, Albin Kurti ka udhëtuar sot (e martë) për në Zvicër, ku do të marrë pjesë në Forumin Ekonomik Botëror në Davos.

Sipas njoftimit të Zyrës së Kryeministrit, në Davos do të nënshkruhet Marrëveshja e Tregtisë së Lirë me vendet anëtare të EFTA-s (Shoqatës Evropiane të Tregtisë së Lirë).

“Kosova është i vetmi vend në rajon që përveç negocimit për tregti të mallrave, ka negociuar edhe për tregti të shërbimeve me EFTA-n. Kjo marrëveshje do të krijojë mundësi të reja për prodhuesit dhe kompanitë tona vendore dhe do të forcojë partneritetin ekonomik dhe tregtar ndërmjet vendit tonë dhe Norvegjisë, Zvicrës, Lihtenshtajnit dhe Islandës si shtete anëtare të EFTA-s”, thuhet në njoftim.

Sipas komunikatës, gjatë qëndrimit atje, kryeministri Kurti gjithashtu do të ketë takime me përfaqësues shtetërorë të vendeve mike e partnere dhe me investitorë potencialë, si dhe do të marrë pjesë në panelin e diskutimit me titull “Demokracitë e qëndrueshme në një epokë të ndryshimit” dhe panelin “Inteligjenca Artificiale për Njerëzimin: inovacioni etik në epokën e Inteligjencës”. Të dy këto panele do të mbahen në Shtëpinë e Kosovës (House of Kosova) në Davos e cila është hapur për herë të parë.

Në Forumin Ekonomik në Davos marrin pjesë edhe ministrja e Industrisë, Ndërmarrësisë dhe Tregtisë, Rozeta Hajdari dhe ministrja e Ekonomisë, Artane Rizvanolli.

Në samitin e sivjetshëm pritet pjesëmarrja e 3 mijë personave si biznesmenë, politikanë, akademikë dhe përfaqësues të organizatave të shoqërisë civile nga më shumë se 130 vende, përfshirë dhe nga Ballkani, ndërsa 60 krerë të shteteve dhe qeverive do të mbajnë fjalime.

Në këtë periudhë kur ekonomia globale po përjeton një ndryshim paradigme, në samit do të diskutohet se si të rivendoset rritja, si të përfitohet nga teknologjitë e reja dhe mënyrat për të forcuar qëndrueshmërinë sociale dhe ekonomike në 220 sesione të ndryshme.

Në sesione, folësit do të ndajnë vlerësimet e tyre mbi politikat e reja të SHBA-së, fragmentimin që është shfaqur si rezultat i dobësimit gradual të bashkëpunimit global, politikat tregtare, inteligjenca artificiale dhe digjitalizimi, transformimi i energjisë së pastër, lufta kundër ndryshimeve klimatike, politikat monetare të bankave qendrore, normat e interesit dhe inflacioni.

Takimi vjetor i Forumit Ekonomik Botëror në Davos ka nis dje dhe zgjatë deri më 24 janar. Sipas një njoftimi në faqen zyrtare të Forumit Ekonomik Botëror thuhet se takimi vjetor 2025 mbledh liderët globalë për të adresuar sfidat kryesore globale dhe rajonale./UBTNews/

Continue Reading

Lajmet

​Akulli, rrezik për banorët e një ndërtese në Bregu Diellit

Published

on

By

Të martën, Policia e Kosovës ka bllokuar rrugën “Preng Doçi”, në lagjen Bregu i Diellit për shkaqe të rrezikshmërisë së akullit të krijuar në një ndërtesë.

Vendi u rrethua derisa punëtorët e “Dardaniaa SHPK”, kompani për mirëmbajtjen e rrugëve dhe trotuareve, larguan akullin.

Temperaturat e ulëta kanë krijuar akull të mëdhenj, gjë që sipas banorëve mund të rrezikojnë jetën e tyre.

Këtë çështje e ka komentuar edhe drejtori për Siguri dhe Emergjenca, Lulzim Fushtica. Ai ka thënë se kjo dukuri ka ardhur nga pakujdesia e banorëve të asaj ndërtese.

“Ne dje kemi dërguar inspektorët e drejtorisë për emergjenca dhe siguri, po ashtu edhe shërbimin e zjarrfikësve bashkë me kompaninë për intervenime emergjente. Sot kemi filluar me largimin e akullit që është në ndërtesë, e cila ka ardhur si pasojë e pakujdesisë nga banorët e ndërtesës dhe kjo paraqet jashtëzakonisht shumë rrezik për banorët dhe kalimtarët e rasti, pasi që mund të lëndohen me këputjen e ndonjë cope akulli deri në fatalitet”, ka deklaruar Fushtica.

Drejtori për Siguri dhe Emergjenca thotë, se çdo ditë kanë inspektime në kryeqytet dhe presin thirrje nga qytetarët për raste të tilla që të intervenohet sa më shpejtë.

Continue Reading

Bota

Davos – Scholz: SHBA-ja do të mbetet një nga aleatet më të afërta dhe më të domosdoshme të Gjermanisë

Published

on

Në fjalimin e tij të mbajtur gjatë Forumit Ekonomik Botëror në Davos më 21 janar 2025, kancelari gjerman Olaf Scholz ka theksuar rëndësinë e vazhdimit të bashkëpunimit dhe partneritetit të ngushtë mes SHBA-së dhe Gjermanisë, pavarësisht zhvillimeve të mundshme politike në Shtetet e Bashkuara, duke përfshirë rikthimin e Donald Trump në Shtëpinë e Bardhë.

Scholz e ka cilësuar SHBA-në si një nga aleatët më të afërt dhe më të domosdoshëm për Gjermaninë, duke theksuar se kjo është një lidhje strategjike që është thelbësore për sigurinë dhe zhvillimin ekonomik të të dyja vendeve dhe të rajonit më të gjerë. Ai është shprehur se bashkëpunimi i vazhdueshëm mes SHBA-së dhe Gjermanisë është në interesin e përbashkët, duke nënvizuar se përpjekjet për të ndërtuar një partneritet të qëndrueshëm janë gjithashtu të rëndësishme për stabilitetin dhe paqen globale.

Një aspekt i rëndësishëm që ka përmendur Scholz në fjalimin e tij është se, edhe pse çdo ndryshim politik, siç ishte kthimi i Trump në Shtëpinë e Bardhë për një mandat të dytë, mund të shkaktojë pasiguri ose tensione, kjo nuk duhet të çojë në reagime të tepruara ose në “biseda të ëmbla” që synojnë të krijojnë njëfarë “mirënjohjeje” të rreme për liderët e huaj. Ai është shprehur se nuk duhet që çdo konferencë shtypi apo deklaratë nga Uashingtoni të shkaktojë debate të nxehta dhe ekzistenciale që mund të krijojnë ndasi të panevojshme.

Scholz ka nënvizuar se është e rëndësishme që Evropa dhe SHBA të mbeten të bashkuar dhe të përqendrohen në temat e përbashkëta të interesit si siguria, stabiliteti global dhe zhvillimi ekonomik, dhe se përpjekjet për të krijuar paqe dhe siguri në botë janë të domosdoshme. Ai theksoi gjithashtu se, pavarësisht qëndrimeve dhe retorikës së ndryshme që mund të pasojnë pas kalimit të pushtetit në SHBA, aleanca mes SHBA-së dhe Gjermanisë është një shtyllë kyçe për të siguruar një të ardhme të qëndrueshme për të dyja vendet dhe për botën në tërësi.

Në lidhje me pasigurinë e mundshme që mund të lindë nga rikthimi i Trump, Scholz ka theksuar se Gjermania dhe aleatët e saj evropianë janë të gatshëm të përballen me sfidat që mund të lindin, duke siguruar që aleanca transatlantike të mbetet e fortë dhe funksionale. Ai e përfundoi fjalimin e tij duke theksuar se bashkëpunimi dhe partneriteti i ngushtë me SHBA-në është thelbësor për paqen dhe sigurinë globale, si dhe për arritjen e një zhvillimi ekonomik të suksesshëm./UBTNews/

 

Continue Reading

Lajmet

Subjektet politike me më së shumti vëzhgues për zgjedhjet e 9 shkurtit

Published

on

By

Komisioni Qendror i Zgjedhjeve (KQZ) ka akredituar 18 mijë e 163 vëzhgues të 21 subjekteve të ndryshme politike të cilat janë të certifikuara për pjesëmarrje në Zgjedhjet për Kuvendin e Kosovës, të cilat do të mbahen më 9 shkurt 2025.

Në mbledhjen e radhës të KQZ-së u bë e ditur se dy subjektet politike, Lëvizja Vetëvendosje (LVV) dhe Partia Demokratike e Kosovës (PDK) kanë aplikuar me numrin më të madh të vëzhguesve, me mbi 4 mijë.

Drejtori i Zyrës për Regjistrim, Certifikim dhe Kontrollin Financiar të Subjekteve Politike, Besnik Buzhala tregoi numrin e aplikuesve për vëzhgues nga 21 subjekte politike.

“Janë gjithsej 21 subjekte politike. Numri i vëzhguesve të subjekteve politike në total është 18 mijë e 163. Po filloj me Lidhjen Demokratike të Kosovës me gjithsej 3 mijë e 693 vëzhgues. Kosova Demokratik Turk Partisi me 257 vëzhgues…Serbska Lista me 290 vëzhgues. Aleanca për Ardhmërinë e Kosovës (AAK) dhe Nisma Socialdemokrate me 3 mijë e 571 vëzhgues. Koalicioni për Familje me 253 vëzhgues… Lëvizja Vetëvendosje ka aplikuar me gjithsej 4 mijë e 356 vëzhgues, të cilët nuk janë kandidatë përpos zgjedhor në Kosovë dhe të gjithë vëzhguesit janë në listën përfundimtare të votuesve…Partia Demokratike e Kosovës ka aplikuar me gjithsej 3 mijë e 939 vëzhgues, janë të grupit të dytë. Nëse përfshihen edhe vëzhguesit e grupit të parë, që kanë qenë 95. Në total janë 4 mijë e 34 vëzhgues”, tha Buzhala.

Përveç kësaj, ndër pikat e rendit të ditës ishte edhe miratimi i rekomandimit të sekretariatit për shfrytëzimin e hapësirave të institucionit të Avokatit të Popullit për vlerësimin dhe pranimin e dërgesave postare të votimit jashtë Kosovës.

Anëtari i KQZ-së, Arianit Elshani tha se janë paraparë të gjitha masat e sigurisë në raport me policinë e Kosovës dhe institucionet e tjera për shfrytëzimin e kësaj hapësire.

“Këshilli për Operacione Zgjedhore ka shqyrtuar rekomandimin e sekretariatit për shfrytëzimin e hapësirave të institucionit të avokatit të popullit. Për vlerësimin dhe pranimin e dërgesave postare të votimit jashtë Kosovës. Bëhet fjalë për zarfe dhe fletëvotimet. Ky proces do të fillojë me pranimin e pakove postare, në këtë rast që arrijnë në Kosovë. Përmes postës të trajtohen, të vlerësohen dhe të pranohen në ambientet e mësipërme. Nevojitet që të lëshohet një vendim. Janë paraparë të gjitha masat e sigurisë në raport me policinë e Kosovë dhe të tjerat”, tha Elshani.

Po ashtu, anëtarët e KQZ-së miratuan pikën sipas të cilës transporti i materialit zgjedhor nga qendrat komunave drejt këshillave të vendvotimit të bëhet përmes kombibusëve dhe kamionëve, e jo me mjete private të kryesuesve.

“Ne në rregullat zgjedhore kemi paraparë që transportimi i materialeve zgjedhore, i kutive të bëhet nga kryesuesit bashkë me Policinë e Kosovës. Por të bëhet me automjetet e tyre private. Duke parë vështirësitë që kanë në raport me gjetjet e këtyre, ka raste kryesuesi ose anëtarët e Këshillit të vendvotimit nuk kanë vetura ose nuk dëshirojnë të shfrytëzojnë veturën e tyre për këtë. Kemi vendosur t’i rikthemi asaj praktikës së mëhershme, që të mundësohet gjetja e kombibusëve dhe kamionëve të cilët do të mundësojë shërbimin e transportit të materialit zgjedhor nga qendra komunale e drejt këshillave të vendvotimit dhe anasjelltas”, potencoi Elshani.

Ndër të tjera, u aprovuan kërkesat që të bëhet zëvendësimi i anëtarit të komisionit komunal të zgjedhjeve në komunën e Deçanit, Isuf Mehemetaj me Lirije Turkaj Bufaj.

Gjithashtu, KQZ miratoi ndërrimin e lokacionit të qendrës komunale të numërimit për komunën e Gjilanit dhe të Skenderajt.

Në Gjilan u vendos që të zhvendoset në palestrën sportive “Bashkim Selishta”. Ndërkaq në Skenderaj u miratua që të zhvendoset në sallën e Edukatës Fizike në Shkollën e Mesme Teknike “Anton Çeta”. Zgjedhjet parlamentar në Kosovë mbahen më 9 shkurt.

Continue Reading

Të kërkuara