Shëndeti

Çfarë është Sindroma e Medeas, dhe si mund të identifikohet në kohë?

Termi “Sindroma (ose kompleksi) i Medeas”, u përdor për herë të parë në fundin e viteve 1980.

Published

on

Nga Valentina Guglielmo

“Wired.it”

Lajmi i datës 14 qershor mbi zbulimin e trupit të pajetë të vogëlushes Elena Del Pozzo në një arë 200 metra larg shtëpisë së saj në zonën e Katanias, tronditi mbarë Italinë dhe jo vetëm. Autore e vrasjes ishte nëna e saj 23-vjeçare, e cila në fillim u përpoq të inskenonte një rrëmbim.

Gruaja kishte shfaqur probleme të shëndetit mendor, për shkak të lidhjes së re të ish-bashkëshortit, dhe sidomos në veçanti për marrëdhënien e vajzës së saj me njerkën. Në lidhje me atë që ndodhi, ka nga ata që flasin menjëherë për “Sindromën e Medeas”, duke iu referuar tragjedisë greke, që tregon historinë e një gruaje që pasi braktiset nga i shoqi, vret fëmijët në shenjë hakmarrje. Por para se ta bëjmë këtë, nevojitet një analizë më e thellë.  E sigurt është se numri i fëmijëve të vrarë vitet e fundit në Itali është i frikshëm.

Nga miti tek Sindroma e Medeas

Termi “Sindroma (ose kompleksi) i Medeas”, u përdor për herë të parë në fundin e viteve 1980 nga psikologu amerikan Xhon Xhejkëbs për të treguar sjelljen e një nëne (në mit, Medea, është vajza e magjistares Circe) e cila synonte të shkatërronte marrëdhëniet midis babai (në mit, Jasoni) dhe fëmijëve, sidomos pas një divorci të dhunshëm.

Ndonjëherë Kompleksi i Medeas, zhvillohet në mënyrë të pandërgjegjshme, dhe nuk përkthehet në veprime të qarta. Herë të tjera në mënyrë të ndërgjegjshme, dhe me sjellje dhe veprime te dukshme. Ka disa versione të këtij miti. Por ai që krijoi Kompleksin e Medeas,është ai që na ka dhënë Euripidi.

Sipas rrëfimit të tij, Medea inatoset me bashkëshortin e saj Jasonin, që kishte rënë në dashuri me një grua tjetër dhe vendos të hakmerret. Por ajo është aq shumë e verbuar nga urrejtja, saqë e lë mënjanë ndjenjën e saj të mëmësisë, paktin e saj natyror të mbrojtjes me çdo kusht të fëmijëve, duke i vrarë këta të fundit.

Pse këtu mund të përfshihet dhe ngjarja e tmerrshme e Katanias?

Në rastin e Katanias, bëhet fjalë për një situatë që të kujton kuadrin psikologjik të mitit:Nëna përfaqëson Medean, ndërsa ish-burri i gruas përfaqëson Jasonin. “Sqarimi i parë i rëndësishëm që dua të bëj, është se në rastin e ngjarjes në Katania, mund të flasim për Sindromën apo Kompleksin e Medeas, por duke mos folur drejtpërdrejt me gruan, këto janë vetëm hipoteza”– thotë Michele Mezzanotte, psikolog, psikoterapist, dhe studiues imitologjisë dhe aspekteve psikologjike të lidhura me mitologjinë.

“Unë nuk kam dëshirë të them me siguri se ajo që ndodhi i atribuohet kësaj sindrome, por them se mund të jetë dhe duhet vlerësuar  Janë të paktën 3 arsye që më nxitin të hipotetizoj praninë e kësaj sindrome. Aspekti i parë i Kompleksit të Medeas, rrjedh nga vetë etimologjia e emrit, që do të thotë “mendjemprehtësi”.

Në rastin në fjalë, gruaja tentoi të “bëhej mendjemprehtë”. Pasi vrau të bijën, trilloi historinë e rrëmbimit. Reflektimi i dytë ka të bëjë me xhelozinë, dhe për këtë citoj shprehjen e Jung qëthotë se “xhelozia është mungesë dashurie”. Xhelozia, veçanërisht ajo e Medeas, që i shkakton vuajtje psikologjike akute, është mungesa e dashurisë ndaj vetes dhe të tjerëve, dhe çon në një shkatërrim të lidhjeve sociale të dikujt.

Në këtë rast të lidhjes nënë-bijë. Reflektimi i tretë ka të bëjë me zemërimin, sepse vrasja është një akt zemërimi, dhune. Dhe gjithnjë duke hipotetizuar, vëmë se ka pasur një zhvendosje të trefishtë nga pikëpamja psikologjike.

Para së gjithash, gruaja ka përjetuar ndoshta një ndjenjë të madhe zemërimi ndaj vetes për dështimin e martesës së saj. Por në vend që të zemërohej me veten, ajo e zhvendosi zemërimin e saj ndaj burrit të saj, dhe më vonë ndaj partneres të re të ish-bashkëshortit.

Në fund, zemërimi u transferua dhe ra mbi vajzën.

Nëse do të ishte një Kompleks i pastër i Medeas, hakmarrja do të ishte drejtpërdrejt ndaj burrit të saj. Ndërkohë sipas dëshmisë së vetë gruas vrasëse, atë po e shqetësonte më shumë partnerja e re e ish-bashkëshortit, dhe xhelozia mbi marrëdhënien që kjo e fundit po krijonte me vajzën e saj. Prandaj, ne mund të shohim këtu Kompleksin e Medeas, por jo në një formë të pastër”-thekson eksperti.

Mezzanotte nënvizon se vrasjet e shkaktuara nga Sindroma e Medeas, duket të jenë nëpërgjithësi si të papritura. Por në realitet ka disa shenja psikologjike që sinjalizojnë se diçka nuk shkon. Po ashtu, ka të ngjarë që në këto raste Sindroma e Medeas të shoqërohet me një psikopatologji.

“Filicidet” në Itali

Sipas raportit më të fundit të EURES të vitit 2019, gjatë viteve 2000–2017 në Itali ka pasur 447 fëmijë viktima të vrasjeve nga prindërit dhe anëtarët e tjerë të familjes. Viti më i keq ishte 2014-a, me 39 fëmijë, pra 1 vrasje në çdo 10 ditë. “Të dhënat në lidhje me këtë dukuri janë shumë shqetësuese”- thotë Don Fortunato di Noto, president i shoqatës “Meter”, e cila që nga viti 1996 është e angazhuar për mbrojtjen e të drejtave të fëmijëve dhe në luftën kundër pedofilisë në Itali dhe në botë.

“Gjatë 20 viteve të fundit kemi thuajse 500 fëmijë të vrarë nga prindërit e tyre, dhe kjo shifër alarmante, duhet të na nxisë të reflektojmë se si fëmijët janë objekt pushteti për prindërit e tij. Duket sikur prindi ushtron një të drejtë të lashtë të pushtetit mbi jetën apo vdekjen e fëmijës stij.

Nëse mendoj për të gjithë këta fëmijë, dhe pasojat e rënda në familjet e tyre, tek vëllezëritdhe motrat dhe shoqërinë përreth tyre, e kuptoj se janë ngjarje shumë të përhapura. Gjëja mëdramatike që perceptoj është se brenda pak ditësh edhe viktima e fundit, Elena, do të lihet në harresë.

Gjykoj se duhet të pyesim veten, se përse shumë nga sinjalet që shfaqen nga ata që janë autorë të mundshëm të këtyre krimeve të neveritshme, nuk merren ende parasysh. Ne si shoqatë angazhohemi për parandalimin dhe informimin korrekt e të drejtpërdrejtë sa i përket mbi të gjitha respektit për jetën, me një perspektivë të përhershme tolerance dhe ripërpunimi të traumave apo dobësive njerëzore.

Mendoj se ky duhet të jetë prioritet si aspekt edukativ dhe informues në shkolla, famulli dhe shoqata, që përfshijnë fëmijë dhe prindër. Po ashtu është e rëndësishme të bëhen të njohura realitete të tilla si shoqata Meter, që mund të kontaktohen për të raportuar situata të dhunës dhe rrezikut të mundshëm”, thotë ai.

Continue Reading

Shëndeti

Ushtrime të shpejta për lehtësimin e dhimbjeve të këmbëve!

Published

on

Dhimbja në këmbë ose kyçin e këmbës është një ndër ndjenjat më të sikletshme, por të pasurit këmbë të forta ndihmon në zbutjen e dhimbjes dhe në përmirësimin e shëndetit dhe fleksibilitetit të këmbëve.

Ekzistojnë disa ushtrime të cilat ju ndihmojnë të forconi muskujt e këmbëve e që ofrojnë shumë stabilitet.

Ushtrime për fleksibilitet dhe lëvizshmëri, tërhiqni gishtin e madh, ushtrimi ka tre faza, është krijuar për të lehtësuar dhimbjen e gishtave të këmbëve nga veshja e këpucëve të ngushta.

Për të bërë këtë ushtrim:

Uluni drejt në një karrige, me këmbët në tokë, vendoseni këmbën e majtë mbi kofshën e djathtë e duke përdorur duart, shtrini gishtin e madh lart, poshtë dhe anash. Mbani gishtin në çdo pozicion për 5 sekonda, përsëriteni këtë 10 herë para se të kaloni në këmbën tjetër.

Ushtrim për rritjen e forcës së këmbëve, mbledhja e gishtërinjve.

Për të bërë këtë ushtrim:

Uluni drejt në karrige, me këmbët të mbështetura në tokë, vendosni peshqirin në dysheme dhe sipër tij një nga këmbët, kapni me gishtërinj peshqirin dhe ta tërhiqeni drejt vetes, përsëriteni këtë ushtrim pesë herë para se të vazhdoni me këmbën tjetër.

Ushtrim për largimin e dhimbjes, rrotulloni me shputë një top tenisi, rrotullimi i topit të tenisi nën këmbë ndihmon në lehtësimin e shqetësimeve me harkun e shputës së këmbës.

Për të bërë këtë ushtrim:

Uluni drejt në një karrige, me këmbët të mbështetura në dysheme, vendosni një top tenisi në dysheme pranë këmbëve, vendoseni njërën këmbë mbi top dhe lëvizeni para mbrapa, duke e shtypur e ushtruar pak forcë. Topi duhet të masazhojë pjesën e poshtme të këmbës.

Vazhdoni për 2 minuta dhe më pas përsëriteni edhe me këmbën tjetër, një shishe me ujë të ngrirë është alternativë qetësuese nëse nuk keni top të përshtatshëm.

Këshilla për shëndetin dhe sigurinë e këmbëve:

Krijoni një rutinë nxemje përpara se të ushtroheni;

Vishni këpucë të rehatshme për aktivitetet dhe sportet e përditshme;

Zëvendësoni këpucët e konsumuara sa më shpesh të jetë e mundur;

Ndërtoni ngadalë forcën dhe fleksibilitetin për këmbët dhe kyçet;

Shmangni sipërfaqet e pabarabarta, veçanërisht kur vraponi. Mundohuni të mos vraponi shumë shpesh në pjertësi të mëdha;

Dëgjoni trupin. Mos e teproni me aktivitetet;

Parandaloni çdo dëmtim duke pushuar dhe duke kërkuar trajtimin e duhur. /UBT News/

Continue Reading

Shëndeti

Ushqimi në dimër: Çfarë ndodh me oreksin tonë?

Published

on

Gjatë muajve të dimrit, shpesh ndiejmë një dëshirë të shtuar për të konsumuar ushqim me bollëk. Kjo ndjesi mund të ndikojë nga temperatura e ftohtë, e cila na bën të kërkojmë ushqime ngrohëse, apo nga koha e kaluar më shumë në shtëpi, e cila na ofron mundësi për të gatuar dhe për të shijuar vakte më të bollshme.

Por, a është e nevojshme vërtet të hamë më shumë gjatë kësaj stine? Më poshtë do t’ju paraqesim disa arsye se pse ndodhin këto ndryshime në zakonet tona ushqimore gjatë dimrit.

Oreksi “hapet” me të ftohtin, nuk është tamam i ftohti, por moti që na detyron të kalojmë më shumë orë në ambiente të mbyllura e kërkojmë ëmbëlsira e rrisin energjinë e na ngrenë humorin. Zakonisht ajo që kërkojmë janë ushqimet dhe ëmbëlsirat jo të shëndetshme, të cilat shtojnë kalori.

Ne konsumojmë më shumë kalori për t’u ngrohur, për shkak se temperatura e trupit bie në dimër, duhet të konsumojmë numër të madh kalorish që na rrisin pak temperaturën. Ushqimi komod është më i miri në dimër, në këtë kategori bëjnë pjesë edhe supat të cilat na ngrohin vërtet, bishtajore dhe ushqime të tjera më të shëndetshme dhe më pak kalori.

Trupi dëshiron të mbajë një temperaturë prej 37 gradë, për shkak të temperaturës më të ulët përdorim më shumë energji duke u përpjekur të ruajmë temperaturën e lartë. Kur hamë më shumë, e përballojmë të ftohtin në mënyrë më efektive. Sipas nutricionistëve, kjo nuk është saktësisht e vërtetë.

Për të mbajtur ngrohtë, veshim më shumë rroba dhe ndezim ngrohjen brenda, kështu që trupi arrin lehtësisht temperaturën që duam. Për shkak të të ftohtit, shiut e borës, reduktojmë aktivitetin fizik, për rrjedhojë nuk e “shkapërdojmë” energji diku tjetër. Sipas këtyre pretendimeve, nuk kemi nevojë të hamë shumë.

Moti i ftohtë na ul disponimin, ndaj kërkojmë ushqime që e ngrenë atë. Këto janë shpesh solucione jo të shëndetshme, të pasura me sheqer, ekspertët argumentojnë se mund t’i zëvendësojmë këto ushqime me më të shëndetshme që përmirësojnë disponimin në planin afatgjatë .

Sipas psikiatrisë ushqyese, ushqimet që na bëjnë të ndihemi mirë nuk janë ato që mendojmë. Nuk janë ëmbëlsirat, alkooli dhe ushqimi i shpejtë, por perimet me gjethe dhe yndyrnat omega-3, është e kuptueshme që indulgjencat e vogla lejohen e kështu funksionojnë shumë më pozitivisht në trupin dhe psikologjinë tonë./UBT News/

Continue Reading

Shëndeti

Gabimet që po ju rrisin sheqerin në gjak – Koha për t’i shmangur!

Published

on

Rritjet e papritura të nivelit të sheqerit në gjak mund të ndodhin më lehtë sesa e imagjinojmë dhe shpesh shkaktohen nga zakonet tona të përditshme, të cilat ndoshta i kryejmë pa e kuptuar rrezikun. Çdo herë që sheqeri në gjak rritet menjëherë pas një kohe, mund të përballemi me një rënie të energjisë, një ndjenjë të vazhdueshme urie dhe madje të rrezikojmë zhvillimin e rezistencës ndaj insulinës dhe probleme të tjera serioze metabolike.

Por, cilat janë shkaqet që ngritet niveli?

Mungesa e gjumit, mund të rrisë sheqerin në gjak, duke ndërhyrë në aftësinë e trupit për të rregulluar në mënyrë efektive glukozën. Mungesa e gjumit zvogëlon ndjeshmërinë ndaj insulinës, gjë që e bën më të vështirë për qelizat t’i përgjigjen insulinës, duke rezultuar në nivele më të larta të sheqerit në gjak.

Anashkalimi i vakteve, kur kalojmë një vakt, nivelet e sheqerit në gjak mund të ulen e trupi lëshon glukozën e ruajtur për të kompensuar mungesën. Kjo shkakton lirimin e hormoneve të stresit, si kortizoli, i cili mund të çojë në një rritje të sheqerit në gjak.

Aktiviteti fizik i pamjaftueshëm, kur nuk jemi aktiv, glukoza qëndron më gjatë në gjak, gjë që rrit nivelin e sheqerit. Ushtrimi i rregullt rrit ndjeshmërinë ndaj insulinës, duke i lejuar qelizat t’i përgjigjen insulinës në mënyrë më efektive, shkruan Index.hr.

Konsumimi i ushqimeve me indeks të lartë glicemik, ushqimet me indeks të lartë glicemik e rrisin shpejt sheqerin në gjak se shpërbëhen shpejt në glukozë. Buka e bardhë, ushqimet me sheqer dhe drithërat e përpunuara, janë të ulëta në fibra dhe proteina, të cilat normalisht ngadalësojnë procesin e tretjes. /UBT News/

 

Continue Reading

Shëndeti

Cilat janë pasojat e ngrënies së tepërt të mishit të pulës?

Published

on

Mishi i pulës është një nga burimet më të zakonshme dhe të njohura të proteinave në botë. Përdorimi i tij shtrihet përtej kufijve kulturorë dhe gjeografikë, duke e bërë atë një përbërës thelbësor në shumë kuzhina dhe tradita të ndryshme. Një nga arsyelet kryesore për popullaritetin e tij është versatiliteti: mishi i pulës mund të gatuhet në shumë mënyra, si pjekur, zier, skuqur, ose si përbërës në gjellë të ndryshme.

Duke qenë e njohur në të gjithë botën për përmbajtje të proteinave, pulat kanë gamë të gjerë të përfitimeve shëndetësore.

Mishi i pulës ka shumë proteina dhe është i pasur me vitamina dhe minerale; Proteinat e pulës ndihmojnë gjithashtu në ndjenjën e ngopjes, duke kontribuar në kontrollin e oreksit. Mishi i pulës përmban një sërë vitaminash dhe mineralesh, duke përfshirë vitaminat B (si B6 dhe niacinë), të cilat janë të rëndësishme për metabolizmin dhe shëndetin e lëkurës. Po ashtu, është i pasur me minerale si fosfori dhe seleni, të cilat ndihmojnë në mbështetje të shëndetit kardiovaskular dhe sistemit imunitar.

Ndihmon në humbjen e peshës; Duke qenë se mishi i pulës ka përmbajtje të ulët yndyrash dhe kalori, ai është një zgjedhje e shkëlqyer për ata që dëshirojnë të humbin peshë. Proteinat e tij ndihmojnë në ruajtjen e masës muskulore gjatë dietave, duke promovuar një metabolizëm të shëndetshëm.

Kontrollon presionin e gjakut; Përbërësit e natyrshëm në mishi i pulës, sidomos kur konsumohet në mënyrë të moderuar dhe të gatuar shëndetshëm, ndihmojnë në ruajtjen e niveleve të shëndetshme të presionit të gjakut. Pula organike, e cila është rritur pa hormone dhe kimikate të dëmshme, është veçanërisht e preferuar.

Ka veti anti-kancer; Disa studime sugjerojnë se konsumi i mishit të pulës, veçanërisht atij organik, mund të ketë veti anti-kancer duke ndihmuar në forcimin e sistemit imunitar. Ushqimi i pasur me proteina dhe antioksidantë ndihmon trupin të luftojë inflamacionin dhe të mbështesë shëndetin afatgjatë.

Redukton kolesterolin; Mishi i pulës, sidomos kur konsumon pa lëkurë, ka nivele të ulëta të yndyrave të ngopura. Kjo ndihmon në uljen e niveleve të kolesterolit të keq (LDL) në trup, duke kontribuar në një shëndet më të mirë kardiovaskular.

Lufton gripin: Mishi i pulës, veçanërisht në formën e supave, është i njohur për efektet e tij pozitive gjatë sëmundjeve të frymëmarrjes, si gripi. Ajo ndihmon në lehtësimin e simptomave dhe forcimin e sistemit imunitar, duke e bërë të preferuar gjatë sezonit të ftohjeve dhe gripit.

Mishi i pulës rrit nivelet e kolesterolit “të keq”, në të njëjtën mënyrë si i kuqi. Kjo mund të ketë ndikim të drejtpërdrejtë në zhvillimin e sëmundjeve të zemrës.

Mishi i gjoksit të pulës është i kontaminuar me baktere

Ju mund të jeni duke konsumuar mish pule të kontaminuar me baktere. Sipas analizave të studimi të kryer më 2014, rezultoi se bakteret që u gjetën në pjesën e gjoksit të pulës ishin shqetësuese dhe rrezikonin të shkaktonin sëmundje në organizëm.

Mund të çojë në shtim të peshës

Shumë gatime me mish pule, janë të larta në yndyrna të ngopura dhe çojnë në shtim të peshës. Duhet të theksohet se ngrënia e mishit të pulës nuk është e keqe për ju. Ky mish është një burim i mirë proteinash, por sigurohuni të kufizoni yndyrën që mund të konsumoni me të. Gjithashtu kombinimi i mishit pulës me ushqime të pasura me fibra, si drithërat integrale dhe perimet, është i mirë për shëndetin tuaj.

Mishi i pulës shkakton sëmundje në organizëm

Gjatë një studimi, analizuan pulën, gjelin e detit dhe mishin e derrit, të blerë në ushqimore. Ekipi gjeti prani të bakterit E.coli te pjesëmarrësit, e cila u zbulua që shaktoi infeksion urinar e mendojnë se shkak është antibiotiku që u jepen pulave. Prandaj, mundohuni të shmangni konsumin e pulave të rritura me antibiotikë./UBT News/

Continue Reading

Të kërkuara