Shëndet

​Çfarë është misofonia dhe cilat janë simptomat?

Published

on

Personat që vuajnë nga misofonia mund të irritohen nga një tingull shumë i zakonshëm si çamçakëzi, kollitja, zhurma e frymëmarrjes, gërvishtjet në një sipërfaqe ose zhurma e hapave. Tinguj që shumica e njerëzve nuk i vënë re, njerëzit me misofoni nuk i durojnë dot.

Është një çrregullim mendor shumë i rrallë. Simptomat e para shfaqen në fëmijëri dhe me kalimin e moshës, gjithnjë e më shumë tinguj i acarojnë.

Një fluks i fortë ndjenjash negative, më shpesh zemërimi dhe ankthi, është një gjendje misterioze që shfaqet si përgjigje ndaj disa tingujve që i dëgjojmë pothuajse çdo ditë, te njerëzit me misofoni krijon një ndjenjë që është më e fortë se shqetësimi i thjeshtë, dhe është shpesh dyshohet nëse vërtet mund të konsiderohet një çrregullim mendor.

“Ndryshe nga njerëzit që thonë se shqetësohen nga dikush që përtyp patate të skuqura në kinema gjatë një filmi, njerëzit me misofoni vuajnë vërtet”, shpjegoi profesori i psikiatrisë në Universitetin e Amsterdamit Damiaan Denys për Live Science.

Ekspertët thonë se personat me këtë çrregullim irritohen më shumë nga tingujt që nxjerrin njerëzit më të afërt, si familjarët apo miqtë. Në atë moment ata mund të jenë më agresivë.

Në çrregullimet më të lehta simptomat lehtësohen me mjekim, por nuk ka kurë të vërtetë.

Në raste shumë të rënda, njerëzit izolohen plotësisht për të shmangur të gjitha tingujt që i shqetësojnë. Kjo nga ana tjetër çon në tërheqje në vetvete dhe në depresion.

“Bëhet fjalë për një çrregullim mendor të kohëve të fundit. Ne folëm me 42 persona me simptoma të ngjashme dhe ata na zbuluan se shmangin çdo aktivitet social, e kalojnë kohën kryesisht me kufje në vesh dhe përpjekjet e përditshme për të mos dëgjuar asgjë u shkaktojnë stres të madh. Ata dinë të jenë agresivë dhe se kjo është sjellje e papranueshme, megjithatë është më e fortë se ata”, shpjeguan shkencëtarët nga Amsterdami.

Ata paraqitën kritere diagnostikuese që do ta klasifikonin misofoninë si një çrregullim të ri psikiatrik. Megjithatë, disa shkencëtarë argumentojnë se në të vërtetë mund të jetë një simptomë e çrregullimeve të tjera psikiatrike, siç është çrregullimi obsesiv-kompulsiv (OCD) ose çrregullimi i përgjithësuar i ankthit.

Ata që vuajnë nga misofonia kanë një incidencë më të lartë të depresionit dhe ankthit, dhe duke qenë se është e lidhur me OCD, është edhe më e vështirë të përcaktohet nëse neveria ndaj tingujve të caktuar është një simptomë e anashkaluar e atyre çrregullimeve apo është një diagnozë në vetvete.

Margaret dhe Pavel Jastreboff, shkencëtarë nga Universiteti Emory në SHBA, të cilët krijuan për herë të parë termin, pohojnë se këto kushte lidhen me tolerancën e reduktuar të zërit. Ata gjithashtu thonë se disa njerëz mund të përjetojnë misofoni, por të mos preken klinikisht prej saj, por të tjerët janë të prirë për reagime më të rënda.

Në një studim me 500 studentë të kolegjit, rreth 20 për qind e pjesëmarrësve raportuan simptoma klinike të rëndësishme të misofonisë. U zbulua përsëri se simptomat shpesh mbivendosen me ankthin, OCD dhe depresionin.

Shëndet

Një pilulë, një rrezik, mos vozitni nën ndikimin e barnave!

Published

on

Shumë aksidente rrugore ndodhin si pasojë e përdorimit të barnave, duke përfshirë edhe ato që duket se nuk janë të rrezikshme, si barnat për gripin.

Barnat që ndikojnë më shumë në aftësitë vozitëse janë anksiolitikët (për qetësim), që ngadalësojnë reagimin dhe vlerësimin e largësisë ndërmjet automjeteve.

Të shmangshme për shoferët janë edhe:

Antidepresivët – kundër depresionit

Analgjetikët e fortë – kundër dhimbjes

Antihistaminikët – kundër alergjisë

Statistikat tregojnë se 3–7% e aksidenteve ndodhin për shkak të përdorimit të këtyre barnave gjatë vozitjes. Për siguri, duhet të kalojnë 12 orë nga marrja e barnave deri tek momenti i vozitjes. Përdorimi i tyre më herët rrit ndjeshëm rrezikun për shoferin dhe të tjerët në rrugë.

Vlerësohet se afër 10% e shoferëve përdorin barna për qetësim, duke i ekspozuar veten ndaj rreziqeve të mundshme. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Shëndet

Hani këto fruta në mëngjes dhe ndjeni fuqinë e stomakut bosh

Published

on

Të hash fruta me stomak bosh në mëngjes është mënyra më e mirë për të nisur ditën.

Kjo ndihmon në pastrimin e organizmit, rrit energjinë, përmirëson tretjen dhe ndihmon në humbjen e peshës.

Frutat janë të pasura me vitamina dhe minerale, por përthithja e tyre maksimale varet nga koha e konsumit.

Nëse hani fruta pas vakteve, vlerat ushqimore ulet, sepse  fermentohen me ushqimin tjetër, duke krijuar acid dhe duke penguar tretjen.

Frutat më të mira për mëngjes:

Kivi: Burim i shkëlqyer i magnezit, kaliumit, vitaminës E dhe C.

Molla: Përmban antioksidantë dhe flavonoidë që ndihmojnë vitaminën C.

Luleshtrydhet: Antioksidantë që mbrojnë nga radikalet e lira dhe probleme të zemrës.

Portokalli: Ul kolesterolin, parandalon gurët në veshka dhe forcon imunitetin.

Fiqtë: Japin energji, qetësojnë organizmin dhe rregullojnë presionin e gjakut.

Shalqini: Përbëhet 92% nga uji, hidratuese dhe e pasur me vitamina, kalium dhe antioksidantë. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Shëndet

Studimi i ri: Omega-3 nuk jep përfitime për diabetikët

Published

on

Shtesat me Omega-3, acide yndyrore që gjenden kryesisht tek peshqit dhe që shpesh rekomandohen për të parandaluar sëmundjet kardiovaskulare, nuk ofrojnë mbrojtje për personat me diabet, sipas një studimi të ri britanik.

Ky përfundim i shtohet disa hulumtimeve të mëparshme që vënë në dyshim efektin mbrojtës të Omega-3.

Në studim morën pjesë mbi 15,000 persona me diabet, por pa histori sëmundjesh të zemrës.

Pjesëmarrësit u ndanë rastësisht në dy grupe: njëri mori çdo ditë kapsulë Omega-3, ndërsa grupi tjetër një kapsulë placebo me vaj ulliri.

Ata u monitoruan për më shumë se shtatë vjet. Rezultatet, të publikuara në revistën amerikane “New England Journal of Medicine”, treguan se numri i sulmeve të zemrës, kancereve dhe vdekjeve ishte pothuajse i njëjtë në të dy grupet.

Nuk u vu re asnjë përfitim nga përdorimi i përditshëm i Omega-3 për parandalimin e sëmundjeve kardiovaskulare tek diabetikët.

Këto gjetje përputhen edhe me një analizë të gjerë të 10 studimeve, që përfshinë 78,000 persona dhe u botuan në “JAMA Cardiology” në vitin 2018, e cila arriti në përfundimin se Omega-3 nuk parandalon sëmundjet e zemrës tek personat e rrezikuar. /A.Z/UBT News/

 

 

Continue Reading

Shëndet

Marramendja që paralajmëron goditjen në tru, si ta identifikoni?

Published

on

Truri reagron ndaj mungesës së oksigjenit me shenja të lehta që shpesh ngatërrohen me lodhje.

Një nga më të rëndësishmet është marramendja, e cila mund të jetë e padëmshme, por në disa raste sinjalizon goditje në tru.

Kur marramendja lidhet me goditjen në tru

Shfaqet papritur, pa shkak dhe e bën të pamundur ecjen e pavarur, tregon dëmtim në trungun e trurit ose trurin e vogël. Ajo shpesh shoqërohet me përzierje, humbje ekuilibri dhe ndjesinë sikur gjithçka rrotullohet.

Marramendja qendrore

Ndryshe nga marramendjet e shkaktuara nga çrregullimet e veshit, marramendja qendrore zgjat më gjatë (20 minuta deri 24 orë), shoqërohet me shenja neurologjike si shikim i dyfishtë, vështirësi në të folur, dobësi në gjymtyrë dhe ecje të paqëndrueshme. Kjo formë lidhet me dëmtim të përhershëm të qelizave të trurit, nëse nuk trajtohet.

Faktorët e rrezikut

Hipertensioni, diabeti, kolesteroli i lartë dhe duhanpirja rrisin rrezikun e goditjes, ndaj vlerësimi i shpejtë mjekësor është thelbësor.

Simptoma tjera paralajmëruese:

dobësi ose mpirje e papritur në fytyrë, krah apo këmbë

vështirësi në të folur ose kuptim

humbje e shikimit / shikim i dyfishtë

humbje ekuilibri

dhimbje koke shumë e fortë dhe e menjëhershme

konfuzion ose humbje vetëdijeje

Çdo marramendje e fortë dhe e papritur është shenjë alarmi. Diagnostikimi dhe trajtimi i menjëhershëm mund të parandalojnë dëmtime të përhershme dhe të shpëtojnë jetë. /A.Z/UBT News/

 

 

 

 

ChatGPT can make mistakes. Check important info.

Continue Reading

Të kërkuara