Nuk jemi të vetëdijshëm për rreziqet për shkak të ndotësve të ajrit të fshehur brenda shtëpisë. Më 2019, një studim nënvizoi se jemi të ekspozuar ndaj 95% të ndotësve të ajrit që përfundojnë në mushkëri.
Gjatë viteve 80, Organizata Botërore e Shëndetësisë klasifikoi një sëmundje specifike që shkaktohej nga ndotja në ambientet e brendshme. Në ditët e sotme, gatimi me gaz i kalon kufijtë e ndotjes së ajrit dhe mund të përbëjë rrezik për shëndetin.
Rreziku që vjen nga gatimi me gaz – Gatimi me gaz në kuzhinë të përbashkët pa ventilim mekanik është shkaku i grumbullimit të dioksidit të azotit në shtëpi. Kjo lloj ndotje tejkalon kufirin e përcaktuar të cilësisë së ajrit nga Organizata Botërore e Shëndetësisë dhe standardeve evropiane të ndotjes së ajrit. Kërkuesit prej një periudhe shtatë ditore, përdorën teknika të zakonshme gatimi në kushte të zakonshme kuzhine, pa përdorimin e aspiratorëve nga jashtë.
Në të gjitha rastet ku s’është përdorur ajrimi mekanik, kufinjtë e vlerave të lejuara të ndotjes u tejkaluan. Nga studimi u raportua se madhësia e kuzhinës është faktor e ajrimi efikas redukton ndotjen. Aspiratorët janë të pamjaftueshëm ose nuk përdoren. Ekspertët shprehen se njerëzit priren të kalojnë shumicën e kohës në shtëpi. Dhe pak janë të vetëdijshëm për rreziqet që përmban soba me gaz.
Pajisjet e gazit duhet të mbajnë etiketa paralajmëruese për shëndetin njëlloj si paketat e cigareve.
Si ndikojnë ndotësit e ajrit në shëndet?
Ndotja e ajrit është njohur nga Agjencia Evropiane e Mjedisit si rreziku më i madh për shëndetin, Organizata Botërore e Shëndetësisë e ka përfshirë në listën e dhjetë kërcënimeve kryesore për shëndetin global. Ekspozimi ndaj niveleve të larta të ndotjes shkakton goditje në tru, sëmundje të zemrës, kancer të mushkërive dhe sëmundje kronike dhe akute të frymëmarrjes, përfshirë astmën.
Kur bëhet fjalë për ndotjen e ajrit, s’ka as një përcaktim të qartë midis ambienteve të brendshme dhe të jashtme. Shqetësimi për ndotjen e ambienteve të brendshme është rritur, pasi ka shumë familje që gatuajnë me gaz dhe ekspozohen ndaj toksinave në mëyrë të vazhdueshme.
Organizata Botërore e Shëndetësisë në Evropë i njeh pajisjet me gaz si një nga faktorët kryesorë në ekspozimin e përgjithshëm të njerëzve ndaj dioksidit të azotit. Dioksidi i azotit është një nga ndotësit kryesorë të ajrit të dëmshëm për shëndetin dhe prodhohet nga flaka e gazit.
Por, a janë të rrezikshme sobat me gaz?
Soba duhet të mirëmbahet duke e pastruar dhe kontrolluar funksionimin e duhur.
Masat që mund të merrni për të rritur sigurinë – Aspiratorët duhet të jenë të ndezur kur gatuani e të jenë efektivë, pas por edhe gjatë gatimit, nëse mundeni mbani hapur dritaren për të lejuar shkëmbimin e ajrit. Nëse është shumë ftohtë, mund të mbani mbyllur derën e kuzhinës për të mos lejuar përhapjen e arjit edhe në dhomat tjera, në fund të gatimit të ajrosni dhomën për 5-10min. /UBT News/
