Aktualitet
Çfarë do të bëjë Presidenti Biden me 6 trilionë dollarë?
Published
5 years agoon
By
Betim GashiPresidenti Joe Biden ishte në Lejk Çarls të Luizianës të enjten në vazhdën e përpjekjeve për të rritur mbështetjen për propozimet e tij me vlerë 2.3 trilionë dollarë të njohura si Plani për Punësim për Amerikanët, ose i njohur ndryshe si strategjia e presidentit për modernizimin e infrastrukturës. Ky propozim është një ndër nismat madhore që ka prezantuar presidenti në 100 ditët e para në detyrë. Një tjetër ishte Plani për Shpëtim me vlerë 1.9 trilionë dollarë i miratuar nga Kongresi në mars si dhe Plani për Familjet Amerikane i prezantuar në prill.
Këto tre programe së bashku kanë një kosto totale prej 6 trilionë dollarësh dhe do të ndryshojnë rrënjësisht raportin mes qeverisë federale dhe qytetarit.
Bëhet fjalë për programe kaq të mëdha dhe të gjithanshme në ndikim, sa që është e vështirë të kuptohen nga shumë amerikanë. Për shembull plani për infrastrukturën parashikon shpenzime jo thjesht për rrugë e ura, por edhe për përmirësimin e shkollave publike dhe për kujdesin për të moshuarit dhe personat me aftësi të kufizuara.
Shumë demokratë liberalë i kanë përshëndetur përpjekjet e presidentit, por republikanët dhe demokratë të qendrës kanë shprehur shqetësim se do të rrisin borxhin publik të vendit.
Plani Amerikan për Shpëtim
Ky plan, i njohur edhe si “paketa stimuluese” me një vlerë prej 1.9 trilionë dollarësh është i vetmi që ka hyrë në zbatim deri tani. Ai përmban dhjetëra elementë por më të rëndësishmet janë:
Fonde emergjente për shtetet, komunat dhe qeveritë e fiseve autoktone. $350 miliardë.
Një pagesë prej 1400 dollarësh e dërguar një herë të vetme për personat në nevojë si dhe 300 dollarë në javë ndihma shtesë për personat që marrin asistencë papunësie. $242 miliardë.
Ulje taksash që paguan një familje në masën 3000-3600 dollarë për çdo fëmjë. Ulja bëhet përmes pagesave mujore. $104 miliardë.
Fonde për të shpëtuar nga falimentimi planet për pagesat e pensioneve. $86 miliardë.
Fonde për Agjencinë e Menaxhimit të Emergjencave. $50 miliardë.
Testime, masa luftuese, gjurmim i të ekspozuarve ndaj koronavirusit. $47.8 miliardë.
Ndihmë për të paguar qeranë për amerikanët në nevojë. $21.6 miliardë.
Plani për Punësimin e Amerikanëve
Ndryshe nga Plani për Shpëtim, i cili u miratua relativisht pa probleme në Kongres, megjithëse pa mbështetjen e republikanëve, Plani për Punësim është ende në fazën e debateve në Kongres. Shumë kanë shprehur shqetësim për koston e lartë si dhe për termin e gjerë “infrastrukturë”. Kostoja prej 2.3 trilionë dollarësh e këtij plani e bën atë propozimin më të shtrenjtë të administratës aktuale. Ky plan përfshin një numër nismash. Ja disa prej tyre:
Fonde për rrugë, ura, sisteme të transportit publik, aeroporte dhe stacione për karikimin e makinave elektrike. $621 miliardë.
Fonde për shtëpi për të moshuarit si dhe personat me aftësi të kufizuara.$400 miliardë.
Ndihmë për prodhuesit industrialë dhe bizneset e vogla, duke u ofruar qasje në kredi dhe në investime në energjinë e gjelbër. $300 miliardë.
Krijimi, përmirësimi dhe adaptimi i më shumë se dy millionë njësive të banimit për nevojat e personave me të ardhura të ulëta. $213 miliardë.
Përmirësimi i sistemeve të ujit të pishëm, rrjeteve energjetike dhe qasjes në internet të shpejtë. $111 miliardë.
Trajnimi dhe kualifikimi i krahut të punës. $100 miliardë.
Përmirësimi/modernizimi i shkollave publike. $100 miliardë.
Plani për Familjet Amerikane
E treta nismë e madhe e Presidentit Biden me vlerë 1.8 trilionë dollarë përqëndrohet tek familjet dhe fëmijët amerikanë, me premtimin për të zgjeruar mundësitë për arsim, kujdesin parashkollor për fëmijët dhe reduktimin e varfërisë që prek fëmijët. Plani parashikon katër vjet shtesë shkollim falas (dy vjet falas në çerdhe/kopshte për fëmijë nën 5 vjeç si dhe dy vjet falas në institucione komunitare 2-4 vjeçare të arsimit të lartë), si dhe zgjerimin e programeve që parashikohen në Planin për Punësim, duke zgjeruar shpenzimet për kujdesin për fëmijët e familjeve punëtore.
Plani për Familjet parashikon deri në vitin 2025 një ulje tjetër vjetore të taksave që paguajnë prindërit, në bazë të numrit të fëmijëve. $400 miliardë.
Investime në çerdhe/kopshte si dhe në kualifimin e personelit që punon në këto qendra. $225 miliardë.
Krijimi i një programi mbarëkombëtar për lejen e paguar për nevoja familjare. $225 miliardë.
Kujdes falas për 3-4 vjeçarët në kopshte. $200 miliardë.
Ulje e mëtejshme taksash përmes Planit të Kujdesit Shëndetësor për amerikanët që regjistrohen në këtë program. $200 miliardë.
Dy vjet falas në një institucion dy vjeçar të arsimit të lartë. $109 miliardë.
Shtimi i fondit qeveritar që ndihmon me grante të rinjtë që nuk e përballojnë dot koston e universitetit. $80 miliardë.
Ulje e mëtejshme taksash për familjet që shpenzojnë për kujdesin për fëmijët apo për të moshuarit, duke e bërë këtë masë të përhershme. $80 miliardë.
Investime në programet që inkurajojnë nxënësit të vazhdojnë studimet në kolegjet komunitare që tradicionalisht u shërbejnë popullatave më në disavantazh. $62 miliardë.
Dy vjet studime falas në kolegje e universitete që frekuentohen në masë nga të rinj afrikano-amerikanë, të fiseve autoktone apo pakica të tjera. (Përjashtohen të rinj nga familje me të ardhura mbi 125,000 dollarë në vit). $39 miliardë.
Zgjerimi i programit që ofron ushqim falas për fëmijët gjatë orarit shkollor në zonat më të varfra të vendit. $17 miliardë. VOA
You may like
Rajoni
Ujërat e Kosovës: Sfida dhe zgjidhjet e qëndrueshme sipas Profesor Hazir Çadrakut
Published
17 hours agoon
December 19, 2025By
Driton Iseni
Profesor i UBT-së, Hazir Çadraku, ishte mysafirë i radhës në podcastin tonë, ku foli për gjendjen aktuale të ujërave në Kosovë, duke theksuar rëndësinë e menaxhimit të qëndrueshëm dhe parandalimit të krizave të mundshme ujore në të ardhmen.
Sipas Profesor Çadrakut, sfidat që përballet Kosova janë të dyfishta: ndikimet klimatike dhe aktiviteti i pakontrolluar i njeriut.
Institucionet arsimore dhe kërkimi shkencor, sipas Profesor Çadrakut, luajnë një rol kyç në parandalimin e krizave ujore. Ai nënvizoi rëndësinë e punës intensive kërkimore në terren dhe publikimeve ndërkombëtare për të siguruar vendimmarrje të bazuar në të dhëna dhe fakte shkencore.
Për më shumë ndiqni podcastin: PODCAST
Lajmet nga UBT
Profesori bullgar Dimitar Keranov ligjëroi në UBT mbi të ardhmen evropiane të Kosovës dhe përvojën e Bullgarisë
Published
20 hours agoon
December 19, 2025By
Driton Iseni
Në kuadër të aktiviteteve akademike dhe ligjëratave tematike me ekspertë ndërkombëtarë, UBT ka mirëpritur Dr. Dimitar Keranov, politolog dhe ekspert i sigurisë ndërkombëtare, i cili mbajti ligjëratën me temën “Kosova’s European Future: What Bulgaria’s Experience Can Offer”, para studentëve të programit të Studimeve të Sigurisë.
Ligjërata u fokusua në rrugëtimin evropian të Kosovës, sfidat e integrimit, si dhe mësimet që mund të nxirren nga përvoja e Bullgarisë në proceset e anëtarësimit në Bashkimin Evropian, duke vënë theks të veçantë në çështjet e sigurisë, qëndrueshmërisë demokratike dhe përballjes me kërcënimet hibride.
Në këtë aktivitet akademik ishin të pranishëm edhe dekania e Fakultetit, Hajdi Xhixha, si dhe prodekani Arian Kadriu, të cilët vlerësuan rëndësinë e përfshirjes së ekspertëve ndërkombëtarë në procesin mësimor dhe në zgjerimin e perspektivës akademike të studentëve të UBT-së.
Dr. Dimitar Keranov është anëtar i Bordit Drejtues të Bulgarian Institute for International Politics (BIIP) dhe njihet si një nga zërat e rëndësishëm në fushën e politikës së jashtme, sigurisë dhe demokracisë në Evropën Juglindore. Fushat e tij të specializimit përfshijnë kërcënimet hibride, reziliencën demokratike dhe sigurinë ndërkombëtare, me fokus të veçantë në vendet që përballen me presione gjeopolitike.
Ai ka një përvojë të pasur profesionale në institucione prestigjioze ndërkombëtare, përfshirë German Marshall Fund of the United States dhe Institut für Europäische Politik në Berlin, ku ka kontribuar në analiza politike dhe kërkime shkencore mbi zgjedhjet, ndikimin e huaj dhe qeverisjen demokratike.
Publikimet dhe analizat e Dr. Keranov janë cituar nga media ndërkombëtare me ndikim të madh, si The New York Times dhe Euronews, duke e bërë atë një referencë të rëndësishme në debatet bashkëkohore mbi sigurinë dhe demokracinë. Ai është gjithashtu anëtar i American Political Science Association dhe flet rrjedhshëm më shumë se dhjetë gjuhë, çka i mundëson një qasje krahasuese dhe ndërkombëtare ndaj sfidave globale të sigurisë.
Ligjërata u prit me interes të veçantë nga studentët, të cilët patën mundësi të diskutojnë drejtpërdrejt me ligjëruesin për rolin e Kosovës në arkitekturën evropiane të sigurisë, sfidat aktuale rajonale dhe rëndësinë e përgatitjes akademike për profesionistët e ardhshëm të kësaj fushe.
Përmes aktiviteteve të tilla, UBT vazhdon të forcojë profilin e tij ndërkombëtar dhe të ofrojë një arsim cilësor, të lidhur ngushtë me zhvillimet aktuale globale dhe me praktikat më të mira akademike dhe profesionale.
Vendi
Zgjerimi urban i Prishtinës analizohet shkencërisht në një temë masteri nga studentja e UBT-së, Eglantina Buja
Published
20 hours agoon
December 19, 2025By
Driton Iseni
Prishtina ka qenë në fokus të një analize të thelluar shkencore mbi zhvillimin dhe zgjerimin e saj urban, përmes temës së masterit të kandidates nga UBT, MSc. Eglantina Buja, e cila u mbrojt me sukses në kuadër të studimeve pasuniversitare.

Tema me titull “Analizë sasiore e shtrirjes dhe zgjerimit urban në Prishtinë për periudhën 1990–2024” u prezantua para komisionit profesional, i përbërë nga Prof. Dr. Egzon Bajraktari (kryetar), Prof. Dr. Edon Maliqi (mentor) dhe Dr. sc. Elvida Pallaska (anëtare).
Studimi trajton transformimet urbane të kryeqytetit gjatë një periudhe 34-vjeçare, duke përfshirë kohën e okupimit, periudhën e pasluftës dhe zhvillimet pas shpalljes së pavarësisë së Kosovës. Përmes përdorimit të të dhënave të hapura dhe metodave bashkëkohore shkencore, tema ofron një pasqyrë të qartë dhe të matshme të zgjerimit urban të Prishtinës.
Analiza është realizuar mbi bazën e imazheve satelitore Landsat 5 TM dhe Landsat 8 OLI, të përpunuara përmes klasifikimit të mbikëqyrur (Supervised Classification) në platformën Google Earth Engine, si dhe përmes analizave hapësinore me sisteme GIS. Si rezultat, janë gjeneruar harta tematike dhe produkte vizuale që dokumentojnë ndryshimet urbane ndër vite.
Të dhënat tregojnë një rritje të ndjeshme të sipërfaqes së ndërtuar në Prishtinë – nga 437.5 hektarë në vitin 1990 në mbi 1,410 hektarë në vitin 2024, që përfaqëson një zgjerim urban mbi 220%, një ritëm që tejkalon dukshëm rritjen e popullsisë. Ky zhvillim ka ndikuar në kalimin nga një strukturë urbane kompakte drejt një forme më të shpërndarë dhe të fragmentuar, duke sjellë sfida serioze për planifikimin hapësinor, infrastrukturën dhe përdorimin efikas të tokës.
Studimi identifikon gjithashtu zonat kryesore të zgjerimit urban dhe vë në pah ndikimin e ndërtimeve informale dhe mungesës së planifikimit të qëndrueshëm urban. Në përfundim, tema ofron rekomandime konkrete për vendimmarrësit, duke theksuar nevojën për zhvillim kompakt, forcim institucional dhe përdorim sistematik të teknologjive gjeohapësinore në monitorimin urban.
Me rastin e diplomimit, kandidatja u vlerësua për qasjen serioze akademike, rigorozitetin metodologjik dhe kontributin e vlefshëm në studimet e zhvillimit urban të Prishtinës.
UBT vazhdon të dëshmojë përkushtimin e tij ndaj kërkimit shkencor dhe formimit të kuadrove profesionale që kontribuojnë drejtpërdrejt në analizën dhe zgjidhjen e sfidave zhvillimore të vendit.





Lajmet nga UBT
Rektori i UBT-së, Edmond Hajrizi, bëhet zyrtarisht anëtar i Akademisë Evropiane të Shkencave
Published
21 hours agoon
December 19, 2025By
Driton Iseni
Rektori i UBT-së, Edmond Hajrizi bëhet anëtar i Akademisë Evropiane të Shkencave, në bazë të kontributit të tij të jashtëzakonshën në shkencë dhe teknologji, si dhe duke u bërë i vetmi dhe i pari shkencëtar nga Kosova që i bashkohet këtij institucioni prestigjioz. Diploma e anëtarësimit iu dorëzua gjatë një ceremonie solemne nga Kryetari dhe Nënkryetari i Akademisë, në Qendrën Evropiane për Shkencë (CERN) në Gjenevë, Zvicër.

Ky anëtarësim përfaqëson një njohje ndërkombëtare për kontributin e Rektorit Hajrizi në avancimin e arsimit të lartë, kërkimit shkencor dhe inovacionit në Kosovë, si dhe forcon lidhjet e vendit me komunitetin akademik evropian dhe botëror.
“Ky është një moment jashtëzakonisht i rëndësishëm, jo vetëm për mua personalisht, por edhe për Kosovën dhe komunitetin tonë shkencor. Anëtarësimi im në Akademinë Evropiane të Shkencës hap dyert e kësaj akademie prestigjioze për vendin tonë dhe për gjeneratat e reja të shkencëtarëve kosovarë,” ka thënë Rektori Hajrizi.
Rektori Hajrizi theksoi rëndësinë dhe domethënien e këtij anëtarësimi, duke shprehur falënderimet e tij dhe duke ndarë vizionin për të ardhmen.
“Ky anëtarësim përfaqëson vlerësimin e punës sime mbi 30-vjeçare në fushën e shkencës dhe teknologjisë, dhe më jep një motiv shtesë për të vazhduar angazhimin në forcimin e arsimit cilësor, avancimin e kërkimit shkencor dhe lidhjen e institucioneve akademike të Kosovës me rrjetet evropiane të dijes dhe inovacionit. Dëshiroj të shpreh mirënjohjen time të thellë për të gjithë ata që kontribuan në nominimin dhe vlerësimin tim. Një falënderim i veçantë shkon për familjen time dhe për kolegët e mi, për mbështetjen e vazhdueshme dhe bashkëpunimin profesional gjatë gjithë këtyre viteve”, u shpreh Rektori Hajrizi.
Akademia Evropiane e Shkencave është e njohur për promovimin e ekselencës shkencore, kërkimit ndërdisiplinar dhe inovacionit, duke përfshirë në radhët e saj studiues me reputacion të lartë ndërkombëtar, përfshirë edhe laureatë të Çmimit Nobel.
Nën udhëheqjen e Prof. Dr. Edmond Hajrizi, UBT është pozicionuar si një institucion lider në arsimin e lartë, kërkimin shkencor, inovacionin dhe sipërmarrjen në rajonin e Evropës Juglindore, duke krijuar mundësi të reja për studentët, akademikët dhe institucionet partnere.

Ujërat e Kosovës: Sfida dhe zgjidhjet e qëndrueshme sipas Profesor Hazir Çadrakut
Profesori bullgar Dimitar Keranov ligjëroi në UBT mbi të ardhmen evropiane të Kosovës dhe përvojën e Bullgarisë
Zgjerimi urban i Prishtinës analizohet shkencërisht në një temë masteri nga studentja e UBT-së, Eglantina Buja
Rektori i UBT-së, Edmond Hajrizi, bëhet zyrtarisht anëtar i Akademisë Evropiane të Shkencave
Ambasada amerikane e quan sukses të madh ushtrimin e përbashkët me Policinë
Simboli i Ujkut, FSK dëshmon nivelin e lartë të përgatitjes profesionale
Fotot më të fuqishme të vitit 2025
Këshilli i Evropës do të vëzhgojë zgjedhjet në Kosovë
Elezi: Për tri ditë janë shpërndarë me sukses 93% e pakove me fletëvotime për votimin me postë të diasporës
Të kërkuara
-
Aktualitet2 months agoProfesoresha e UBT-së, Marigona Bekteshi-Ferati, fituese e bursës prestigjioze Fullbright Visiting Scholar, Profesor Vizitor dhe Post Doktoraturë
-
Lajmet3 months agoPolicia, FSK-ja dhe Shërbyesit Civilë përfitojnë bursë 20 për qind në programet Master Shkenca Politike dhe Studime të Sigurisë në UBT
-
Rajoni3 months agoUBT shpall thirrjen për Konferencën Ndërkombëtare të Gjuhës dhe Kulturës 2025
-
Vendi3 months agoNë UBT diplomon ushtaraku i FSK-së, Major Vilson Musaj
