Lajmet

Çeku: Kemi identifikuar 200 monumente në gjendje të rëndë

Çeku shtoi se do të kërkojnë kthimin e artefakteve nga muzeu i Beogradit.

Published

on

Ministri i Kulturës Rinisë dhe Sportit(MKRS), Hajrulla Çeku ka deklaruar se shumë shpejt do të fillojnë punimet brenda kompleksit memorial “Adem Jashari”. Ai po ashtu ka njoftuar se është duke u hartuar plani zbatues për procesin e aplikimit dhe anëtarësimit të Kosovës në UNESCO.

Në mbledhjen e Komisionit për Kulturë, ai ka bërë të ditur se janë identifikuar 200 monumente të cilat janë në gjendje të rëndë dhe se në vitin e ardhshëm do të bëjnë ndërhyrje në 50 prej tyre që janë në rrezik.

Në raportimin para anëtarëve të Komisionit për Arsim, Shkencë, Teknologji, Inovacion, Kulturë, Rini dhe Sport, ministri Hajrulla Çeku ka njoftuar se mbështetja totale financiare për organizatat dhe individët në fushën e trashëgimisë kulturore për vitin 2021 është mbi 910 mijë euro.

Ai theksoi se pas një studimi të gjendjes fizike të kullave të Jasharajve, së shpejti pritet të fillojnë punimet në kompleksin memorial “Adem Jashari” në Prekaz.

“Është themeluar komiteti ndër-ministror për kompleksin ‘Adem Jashari’ në Prekaz. Për herë të parë është realizuar studimi profesional i vlerësimit i gjendjes fizike të ndërtesave brenda kompleksit. Janë hartuar projektet e ndërhyrjeve emergjente dhe së shpejti pritet të fillojnë punimet brenda këtij kompleksi. Është themeluar edhe komisioni i ekspertëve, si trup profesionale e komitetit. Ndërsa, gjatë pjesës së parë të vitit të ardhshëm në bazë të rekomandimeve të komisionit të ekspertëve do të marrim edhe vendimin për hapat e master-planit për kompleksin memorial ‘Adem Jashari’”, ka deklaruar Çeku.

Më tej, ai gjatë raportimit ka bërë të ditur se është themeluar komisioni shtetëror për dokumentimin e shkatërrimit të trashëgimisë kulturore nga forcat serbe gjatë luftës 98-99. Për këtë, ai theksoi se është nismë për herë të parë, ku do të përgatitet edhe kërkesa për dëmshpërblim. Çeku shtoi se do të kërkojnë kthimin e artefakteve nga muzeu i Beogradit.

Në raportimin para anëtarëve të komisionit, ai tha se kanë planifikuar një milion euro buxhet për ndërhyrje emergjente në monumente.

“Nga vlerësimi në terren kemi identifikuar 200 monumente në gjendje të rëndë. Kemi dyfishuar fondin për ndërhyrje, deri tash kanë përfunduar 9 asete, 19 janë në realizim, ndërsa për 18 asete po realizohen procedurat e prokurimit. Ndërsa, ndërhyrjet fillojnë ditëve në vijim. Gjatë vitit 2022 do të vazhdojmë me mbi 50 ndërhyrje në monumente që janë në rrezik, e synimi jonë është që në vitin 2023 të mos kemi asnjë monument që është në rrezik të shkatërrimit. Pas shumë vitesh është riaktivizuar sistemi i mbrojtjes së përhershme të aseteve të trashëgimisë. Gjatë këtij muaji do të dorëzojmë 30 dosje të nominimit në KKTK. Ky proces dinamik do të vazhdojë edhe gjatë vitit 2022”, ka thënë ai.

Sipas tij, kanë shtuar 17 asete të reja në listën e mbrojtjes së përkohshme, siç është teatri Dodona, kino-Rinia, shkolla “Gjon Serreqi”.

Ai ka folur edhe për Manastirin e Deçanit, ku tha se kanë kundërshtuar listimin e saj në organizatën “Europa Nostra”.

“Kemi kundërshtuar në të gjitha format përfshirjen e manastirit e Deçanit në listën e organizatës ‘Europa Nostra’ për trashëgiminë kulturore në rrezik në Evropë. ‘Europa Nostra’ ka premtuar që do të vij në Kosovë për një vlerësim të gjendjes, por për fat të keq ende nuk kanë ardhur, sepse nuk kanë ardhur as në fazën kur e kanë futur Manastirin e Deçanit në këtë listë. Paralelisht kemi kërkuar nga ICOM International një vlerësim profesional për manastirin e Deçanit. Ky vlerësim do të na ndihmojë që të vazhdojmë insistimin tonë në raport me UNESCO-n që t’i largojë katër monumentet tona nga lista e trashëgimisë botërore në rrezik[…]Paralelisht jemi duke e hartuar planin zbatues për procesin e aplikimit dhe anëtarësimit të Kosovës në UNESCO”, ka njoftuar Çeku para anëtarëve të komisionit.

Në mbledhjen e së martës, Çeku ka theksuar se është formuar grupi koordinues për hartimin e koncept-dokumentit, me qëllim të bazës për Ligjin Unik të Kulturës.

Për këtë ka pyetur edhe anëtarja e komisionit nga Partia Demokratike e Kosovës, Eliza Hoxha, duke vijuar me atë se pse nuk është shpallur ende drejtori i Galerisë Kombëtare të Arteve.

“Pse duhet të ndryshohet statuti, ndërkohë që po bëhet ligji dhe pastaj ato statute duhet me qenë në harmoni me ligjin. A nuk do të duhej me prit, që të përfundojë ky ligj dhe statutet përditësohen karshi ligjit të ri për kulturë, ku keni thënë se do të keni një ligj gjithëpërfshirës. E përmendet që institucionet do të kenë drejtues të rinj në fillim të vitit të ardhshëm. Mua më intereson të di, meqenëse jam në dijeni që procesi për drejtorin e ri të Galerisë Kombëtare është zgjedhur, ka përfunduar. Nuk e kuptoj pse nuk e shpallni, meqenëse i gjithë procesi ka përfunduar?”, ka pyetur ajo ministrin Çeku. Ajo gjithashtu pyeti se kur do të shqyrtohet projektligji për Kinematografinë.

Ministri i Kulturës ka njoftuar se Projektligji për Kinematografinë nuk do të procedohet këtë vit për miratim në Kuvendin e Kosovës. Kjo meqë, sipas tij, ka ende kërkesa edhe nga vet komuniteti.

Ndërsa, sa i përket shpalljes së drejtorit të Galerisë Kombëtare të Arteve, sekretari i përgjithshëm i Ministrisë së Kulturës, Bislim Bislimi tha se nuk ka përfunduar e gjithë procedura, meqë ka sinjalizime të gabimeve në këtë proces.

Ai po ashtu ka bërë të ditur se gjatë vitit të ardhshëm do të rinovohet Teatri Kombëtar i Kosovës.

Rajoni

Ujërat e Kosovës: Sfida dhe zgjidhjet e qëndrueshme sipas Profesor Hazir Çadrakut

Published

on

Profesor i UBT-së, Hazir Çadraku, ishte mysafirë i radhës në podcastin tonë, ku foli për gjendjen aktuale të ujërave në Kosovë, duke theksuar rëndësinë e menaxhimit të qëndrueshëm dhe parandalimit të krizave të mundshme ujore në të ardhmen.

Sipas Profesor Çadrakut, sfidat që përballet Kosova janë të dyfishta: ndikimet klimatike dhe aktiviteti i pakontrolluar i njeriut.

Institucionet arsimore dhe kërkimi shkencor, sipas Profesor Çadrakut, luajnë një rol kyç në parandalimin e krizave ujore. Ai nënvizoi rëndësinë e punës intensive kërkimore në terren dhe publikimeve ndërkombëtare për të siguruar vendimmarrje të bazuar në të dhëna dhe fakte shkencore.

Për më shumë ndiqni podcastin: PODCAST

Continue Reading

Lajmet nga UBT

Profesori bullgar Dimitar Keranov ligjëroi në UBT mbi të ardhmen evropiane të Kosovës dhe përvojën e Bullgarisë

Published

on

Në kuadër të aktiviteteve akademike dhe ligjëratave tematike me ekspertë ndërkombëtarë, UBT ka mirëpritur Dr. Dimitar Keranov, politolog dhe ekspert i sigurisë ndërkombëtare, i cili mbajti ligjëratën me temën “Kosova’s European Future: What Bulgaria’s Experience Can Offer”, para studentëve të programit të Studimeve të Sigurisë.

Ligjërata u fokusua në rrugëtimin evropian të Kosovës, sfidat e integrimit, si dhe mësimet që mund të nxirren nga përvoja e Bullgarisë në proceset e anëtarësimit në Bashkimin Evropian, duke vënë theks të veçantë në çështjet e sigurisë, qëndrueshmërisë demokratike dhe përballjes me kërcënimet hibride.

Në këtë aktivitet akademik ishin të pranishëm edhe dekania e Fakultetit, Hajdi Xhixha, si dhe prodekani Arian Kadriu, të cilët vlerësuan rëndësinë e përfshirjes së ekspertëve ndërkombëtarë në procesin mësimor dhe në zgjerimin e perspektivës akademike të studentëve të UBT-së.

Dr. Dimitar Keranov është anëtar i Bordit Drejtues të Bulgarian Institute for International Politics (BIIP) dhe njihet si një nga zërat e rëndësishëm në fushën e politikës së jashtme, sigurisë dhe demokracisë në Evropën Juglindore. Fushat e tij të specializimit përfshijnë kërcënimet hibride, reziliencën demokratike dhe sigurinë ndërkombëtare, me fokus të veçantë në vendet që përballen me presione gjeopolitike.

Ai ka një përvojë të pasur profesionale në institucione prestigjioze ndërkombëtare, përfshirë German Marshall Fund of the United States dhe Institut für Europäische Politik në Berlin, ku ka kontribuar në analiza politike dhe kërkime shkencore mbi zgjedhjet, ndikimin e huaj dhe qeverisjen demokratike.

Publikimet dhe analizat e Dr. Keranov janë cituar nga media ndërkombëtare me ndikim të madh, si The New York Times dhe Euronews, duke e bërë atë një referencë të rëndësishme në debatet bashkëkohore mbi sigurinë dhe demokracinë. Ai është gjithashtu anëtar i American Political Science Association dhe flet rrjedhshëm më shumë se dhjetë gjuhë, çka i mundëson një qasje krahasuese dhe ndërkombëtare ndaj sfidave globale të sigurisë.

Ligjërata u prit me interes të veçantë nga studentët, të cilët patën mundësi të diskutojnë drejtpërdrejt me ligjëruesin për rolin e Kosovës në arkitekturën evropiane të sigurisë, sfidat aktuale rajonale dhe rëndësinë e përgatitjes akademike për profesionistët e ardhshëm të kësaj fushe.

Përmes aktiviteteve të tilla, UBT vazhdon të forcojë profilin e tij ndërkombëtar dhe të ofrojë një arsim cilësor, të lidhur ngushtë me zhvillimet aktuale globale dhe me praktikat më të mira akademike dhe profesionale.

Continue Reading

Vendi

Zgjerimi urban i Prishtinës analizohet shkencërisht në një temë masteri nga studentja e UBT-së, Eglantina Buja

Published

on

Prishtina ka qenë në fokus të një analize të thelluar shkencore mbi zhvillimin dhe zgjerimin e saj urban, përmes temës së masterit të kandidates nga UBT, MSc. Eglantina Buja, e cila u mbrojt me sukses në kuadër të studimeve pasuniversitare.

Tema me titull “Analizë sasiore e shtrirjes dhe zgjerimit urban në Prishtinë për periudhën 1990–2024” u prezantua para komisionit profesional, i përbërë nga Prof. Dr. Egzon Bajraktari (kryetar), Prof. Dr. Edon Maliqi (mentor) dhe Dr. sc. Elvida Pallaska (anëtare).

Studimi trajton transformimet urbane të kryeqytetit gjatë një periudhe 34-vjeçare, duke përfshirë kohën e okupimit, periudhën e pasluftës dhe zhvillimet pas shpalljes së pavarësisë së Kosovës. Përmes përdorimit të të dhënave të hapura dhe metodave bashkëkohore shkencore, tema ofron një pasqyrë të qartë dhe të matshme të zgjerimit urban të Prishtinës.

Analiza është realizuar mbi bazën e imazheve satelitore Landsat 5 TM dhe Landsat 8 OLI, të përpunuara përmes klasifikimit të mbikëqyrur (Supervised Classification) në platformën Google Earth Engine, si dhe përmes analizave hapësinore me sisteme GIS. Si rezultat, janë gjeneruar harta tematike dhe produkte vizuale që dokumentojnë ndryshimet urbane ndër vite.

Të dhënat tregojnë një rritje të ndjeshme të sipërfaqes së ndërtuar në Prishtinë – nga 437.5 hektarë në vitin 1990 në mbi 1,410 hektarë në vitin 2024, që përfaqëson një zgjerim urban mbi 220%, një ritëm që tejkalon dukshëm rritjen e popullsisë. Ky zhvillim ka ndikuar në kalimin nga një strukturë urbane kompakte drejt një forme më të shpërndarë dhe të fragmentuar, duke sjellë sfida serioze për planifikimin hapësinor, infrastrukturën dhe përdorimin efikas të tokës.

Studimi identifikon gjithashtu zonat kryesore të zgjerimit urban dhe vë në pah ndikimin e ndërtimeve informale dhe mungesës së planifikimit të qëndrueshëm urban. Në përfundim, tema ofron rekomandime konkrete për vendimmarrësit, duke theksuar nevojën për zhvillim kompakt, forcim institucional dhe përdorim sistematik të teknologjive gjeohapësinore në monitorimin urban.

Me rastin e diplomimit, kandidatja u vlerësua për qasjen serioze akademike, rigorozitetin metodologjik dhe kontributin e vlefshëm në studimet e zhvillimit urban të Prishtinës.

UBT vazhdon të dëshmojë përkushtimin e tij ndaj kërkimit shkencor dhe formimit të kuadrove profesionale që kontribuojnë drejtpërdrejt në analizën dhe zgjidhjen e sfidave zhvillimore të vendit.

Continue Reading

Lajmet nga UBT

Rektori i UBT-së, Edmond Hajrizi, bëhet zyrtarisht anëtar i Akademisë Evropiane të Shkencave

Published

on

Rektori i UBT-së, Edmond Hajrizi bëhet anëtar i Akademisë Evropiane të Shkencave, në bazë të kontributit të tij të jashtëzakonshën në shkencë dhe teknologji, si dhe duke u bërë i vetmi dhe i pari shkencëtar nga Kosova që i bashkohet këtij institucioni prestigjioz. Diploma e anëtarësimit iu dorëzua gjatë një ceremonie solemne nga Kryetari dhe Nënkryetari i Akademisë, në Qendrën Evropiane për Shkencë (CERN) në Gjenevë, Zvicër.

Ky anëtarësim përfaqëson një njohje ndërkombëtare për kontributin e Rektorit Hajrizi në avancimin e arsimit të lartë, kërkimit shkencor dhe inovacionit në Kosovë, si dhe forcon lidhjet e vendit me komunitetin akademik evropian dhe botëror.

“Ky është një moment jashtëzakonisht i rëndësishëm, jo vetëm për mua personalisht, por edhe për Kosovën dhe komunitetin tonë shkencor. Anëtarësimi im në Akademinë Evropiane të Shkencës hap dyert e kësaj akademie prestigjioze për vendin tonë dhe për gjeneratat e reja të shkencëtarëve kosovarë,” ka thënë Rektori Hajrizi.

Rektori Hajrizi theksoi rëndësinë dhe domethënien e këtij anëtarësimi, duke shprehur falënderimet e tij dhe duke ndarë vizionin për të ardhmen.

“Ky anëtarësim përfaqëson vlerësimin e punës sime mbi 30-vjeçare në fushën e shkencës dhe teknologjisë, dhe më jep një motiv shtesë për të vazhduar angazhimin në forcimin e arsimit cilësor, avancimin e kërkimit shkencor dhe lidhjen e institucioneve akademike të Kosovës me rrjetet evropiane të dijes dhe inovacionit. Dëshiroj të shpreh mirënjohjen time të thellë për të gjithë ata që kontribuan në nominimin dhe vlerësimin tim. Një falënderim i veçantë shkon për familjen time dhe për kolegët e mi, për mbështetjen e vazhdueshme dhe bashkëpunimin profesional gjatë gjithë këtyre viteve”, u shpreh Rektori Hajrizi.

Akademia Evropiane e Shkencave është e njohur për promovimin e ekselencës shkencore, kërkimit ndërdisiplinar dhe inovacionit, duke përfshirë në radhët e saj studiues me reputacion të lartë ndërkombëtar, përfshirë edhe laureatë të Çmimit Nobel.

Nën udhëheqjen e Prof. Dr. Edmond Hajrizi, UBT është pozicionuar si një institucion lider në arsimin e lartë, kërkimin shkencor, inovacionin dhe sipërmarrjen në rajonin e Evropës Juglindore, duke krijuar mundësi të reja për studentët, akademikët dhe institucionet partnere.

Continue Reading

Të kërkuara