

Shëndet
Bulimia, çfarë e shkakton dhe cilat janë simptomat?
Personat me bulimi ndihen sikur nuk mund të ndalojnë së ngrëni.
Published
2 years agoon
By
Betim GashiBulimia është një çrregullim i të ngrënit. Kjo gjendje karakterizohet nga episode të pakontrolluara të ngrënies së tepërt dhe pasohet nga të vjellat. Por mund të bëhet edhe nga mënyra të tjera pastrimi të organizmit nga ushqimi. Të tilla mund të jenë keqpërdorim i laksativëve, diuretikëve, klizmave, apo ilaçeve të tjera që pastrojnë zorrët apo agjërimi.
Personat me bulimi ndihen sikur nuk mund të ndalojnë së ngrëni, prandaj konsumojnë sasi shumë të mëdha ushqimi në një periudhë të shkurtër kohe, zakonisht në më pak se 2 orë.
Ciklet e pastrimit nga ushqimi, mund të ndodhin nga disaherë në ditë deri në disa herë në javë.
Shumë nuk kërkojnë ndihmë derisa arrijnë moshën 30 ose 50 vjeç. Por në këtë kohë, kjo sjellje është rrënjosur thellë dhe është më e vështirë për t’u ndryshuar.
Bulimia është një gjendje e cila mund të bëhet kërcënuese për jetën, gjithashtu është pengesë për të jetuar një jetë të shëndetshme.
Më poshtë AgroWeb.org ju njeh më gjerësisht me atë çka duhet të dini rreth bulimisë.
Kush rrezikohet?
Bulimia prek më shpesh femrat dhe fillon gjatë viteve të adoleshencës. Por, mund të prekë edhe meshkujt.
Njerëzit me bulimi kanë më shumë gjasa të vijnë nga familje me një histori të çrregullimeve të të ngrënit, sëmundjeve fizike dhe problemeve të tjera të shëndetit mendor.
Sëmundje të tjera, të tilla si abuzimi me substancat, çrregullimet e ankthit dhe çrregullimet e humorit janë të zakonshme tek njerëzit me bulimi.
Çfarë e shkakton?
Shkaku i saktë bulimisë nuk dihet. Por besohet se shoqëria dhe idealet bazuar në peshën dhe formën e trupit luajnë një rol. Ekziston gjithashtu një lidhje gjenetike pasi çrregullimet e të ngrënit priren të shfaqen në familje.
Cilat janë simptomat?
Simptomat më të zakonshme të bulimisë janë:
-Episodet e përsëritura të ngrënies së tepërt dhe frika se mos nuk mund të ndaloni së ngrëni
-Të vjella të vetë-induktuara (zakonisht të kryera në fshehtësi)
-Stërvitja e tepruar
-Agjërimi i tepruar
-Zakone apo rituale të veçanta të të ngrënit
-Përdorimi i papërshtatshëm i laksativëve ose diuretikëve
-Menstruacione të parregullta
-Zakonisht personat e prekur kanë një peshë trupore normale ose mbi mesatare. Kjo i lejon ata të fshehin problemin e tyre për vite.
-Ankthi
-Ndjenjat e pakënaqësisë me veten dhe mënyrën se si duket trupi
-Depresioni
-Preokupimi me ushqimin, peshën dhe formën e trupit
-Fyti është gjithmonë i përflakur ose i lënduar
-Lodhje dhe pakësim i energjisë
-Probleme dentare për shkak të erozionit të smaltit nga të vjellat
– Abuzimi me alkoolin dhe drogën mund të jenë një tjetër shkak
Shumica e njerëzve me çrregullime të të ngrënit ndajnë gjithashtu disa tipare, duke përfshirë:
-Vetëvlerësim të ulët
-Pafuqi
-Frika nga shëndoshja
-Pakënaqësi e madhe me trupin
Simptomat e bulimisë mund të duken si probleme të tjera mjekësore ose gjendje të shëndetit mendor. Gjithmonë bisedoni mjekun për të marrë ndihmën e duhur dhe për të mirë përcaktuar gjendjen.
Si diagnostikohet bulimia?
Shpesh personat me bulimi përpiqen ta ruajnë këtë sekret edhe nga njerëzit më të afërt.
Prandaj kjo gjendje mund të jetë e veshitrë për t’u zbuluar nëse personi i prekur nuk kërkon ndihmë apo nuk bashkëpunon me mjekun.
Testet e gjakut mund të bëhen për të kontrolluar shëndetin e përgjithshëm dhe gjendjen ushqyese.
Si trajtohet?
Bulimia zakonisht trajtohet si me terapi individuale ashtu edhe me terapi familjare.
Terapia vlerëson lidhjen midis mendimeve, ndjenjave dhe sjelljeve tuaja.
Terapisti do të eksplorojë modelet e të menduarit që çojnë në veprime vetëshkatërruese dhe të ndihmojnë në ndryshimin e kësaj forme të menduari dhe
vepruari.
Ilaçet (zakonisht antidepresantët ose ilaçe kundër ankthit) mund të ndihmojnë.
Familja mund të luajë një rol jetik mbështetës në çdo proces trajtimi./Agroweb
Shëndet
Këto ushqime ju ngopin pa ju shëndoshur
Published
2 days agoon
October 17, 2025By
UBT News
Të ushqyerit keq e bën të pamundur humbjen e kilogramëve vetëm me aktivitet fizik. Kur vjen puna tek rënia nga pesha, ushqimet që konsumoni janë shumë më të rëndësishme se palestra.
Kjo ndodh sepse shumica e dhjamit në trup akumulohet nga yndyrnat e pashëndetshme.
Në këtë artikull, do të mësoni për disa ushqime që ju ngopin pa ju shëndoshur.
Vezët
Janë ushqim i shkëlqyer për rënien në peshë,janë të pasura me proteina, hekur, vitamina dhe minerale, ndërsa përmbajnë pak kalori e sheqer. Mund t’i konsumoni në mëngjes për një vakt të bollshëm ose në drekë, duke i shoqëruar me sallatë jeshile ose sallatë me patate.
Frutat e pyllit
Manaferrat dhe boronicat përmbajnë shumë fibra e pak sheqer krahasuar me frutat tjera. Ato janë të pasura me antioksidantë dhe vitamina që ndihmojnë trupin dhe reduktojnë inflamacionin. Mund t’i konsumoni me kos, tërshërë ose në sallata.
Arrorët
Janë burime të shkëlqyera të karbohidrateve, yndyrnave të shëndetshme, vitaminave e mineraleve. Janë zgjedhje ideale për energji.
Kosi
Kosi pa yndyrë dhe i përgatitur në shtëpi është i pasur me kalcium, kalium dhe proteina. Mund ta konsumoni në çdo vakt, veçanërisht i shoqëruar me fruta pylli ose arra, pa u shqetësuar për peshën.
Patatet e ëmbla
Janë të larmishme e mund të gatuhen në shumë mënyra. Karbohidratet dhe ëmbëlsia natyrale e bëjnë tretjen më të lehtë. Mund t’i kavërdisni me pak vaj ulliri dhe hudhër për një shije të pasur dhe të shëndetshme. /A.Z/UBT News/
Shëndet
Çfarë ndodh me trupin tuaj kur vishni çorape natën?
Published
2 days agoon
October 17, 2025By
UBT News
Veshja e çorapeve gjatë natës, edhe pse mund të duket një zakon i çuditshëm për shumë njerëz, ka përfitime të dukshme për ata që kanë vështirësi në fjetje.
Ky truk i thjeshtë është mënyrë natyrale për të ndihmuar trupin të kalojë në fazën e relaksimit dhe përgatitjes për gjumë.
Kur ngrohni këmbët me çorape, ndihmoni në zgjerimin e enëve të gjakut, një proces që mund të aktivizojë mekanizmat natyralë të trupit për të ulur temperaturën e tij dhe për të sinjalizuar se është koha për të pushuar.
Ky mekanizëm është i lidhur me një koncept që quhet vasodilatacion, që ndihmon në përhapjen e gjakut nëpër trup.
Kjo i thotë trupit të “ndalojë” aktivitetin dhe t’i japë përparësi relaksimit, duke kontribuar në një rënie më të shpejtë në gjumë.
Shumë njerëz që e kanë provuar këtë metodë thonë se ka qenë një ndihmesë e madhe për ata që kanë pasur shqetësime me gjumin, sidomos gjatë muajve të ftohtë kur ndjenja e ngrirjes në këmbë mund të pengojë qetësinë.
Nëse keni pasur vështirësi për të fjetur, veshja e çorapeve mund të jetë një alternativë e thjeshtë dhe e efektshme që nuk kërkon barna apo trajtime të tjera të ndërlikuara. Provojeni dhe mund të shihni përmirësime të mëdha në cilësinë e gjumit tuaj. /A.Z/UBT News/
Shëndet
Ekspertët britanikë: Aditivët në ushqime ndikojnë në sjelljen e fëmijëve
Published
2 days agoon
October 17, 2025By
UBT News
Një studim i ri britanik, i botuar në revistën mjekësore “The Lancet”, ka zbuluar se ngjyrat dhe aditivët ushqimorë mund të rrisin nivelin e hiperaktivitetit tek fëmijët.
Aditivët shtohen në produkte ushqimore për të përmirësuar shijen, pamjen, ngjyrën apo për të zgjatur afatin e ruajtjes së tyre.
Shkencëtarët nga Universiteti i Southamptonit në Angli analizuan sjelljet e fëmijëve që kishin konsumuar pije apo ushqime që përmbanin kombinime të ndryshme aditivësh, krahasuar me ata që kishin pirë vetëm lëngje natyrale frutash.
Studimi, i porositur nga Agjencia Britanike për Standardet Ushqimore, konfirmoi rezultatet e kërkimeve të mëhershme mbi fëmijët që vuajnë nga hiperaktiviteti apo çrregullimi i vëmendjes (ADHD).
“Kemi dëshmuar se aditivët ndikojnë negativisht në sjelljen e fëmijëve të moshës ndërmjet tre dhe tetë vjeç”, deklaruan profesori Jim Stevenson dhe ekipi i tij kërkimor.
Sipas tyre, fëmijët që konsumuan aditivë treguan rreth 10% më shumë shenja të hiperaktivitetit krahasuar me ata që nuk i kishin konsumuar. Hulumtimi përfshiu 153 fëmijë trevjeçarë dhe 144 fëmijë tetëvjeçarë.
Hiperaktiviteti lidhet me vështirësi në sjellje dhe zhvillim, që shpesh shfaqen në periudhën parashkollore dhe shkollore.
Ai karakterizohet nga mungesa e përqendrimit, lëvizshmëri e tepruar dhe impulsivitet, duke ndikuar ndjeshëm në funksionimin dhe jetën e përditshme të fëmijës.
Ekspertët theksojnë se një dietë e balancuar është çelësi për zhvillimin e shëndetshëm të fëmijëve — përfshirë edhe ata me ADHD.
Ushqyerja duhet të bazohet në fruta dhe perime të freskëta, drithëra, produkte qumështi pa yndyrë, mish, peshk, bishtajore, vezë dhe arra, duke shmangur sa më shumë produktet me ngjyra dhe aditivë artificialë. /A.Z/UBT News/
Shëndet
Sa ndikojnë hormonet në humor dhe shëndetin mendor?
Published
3 days agoon
October 16, 2025By
UBT News
Hormonet janë thelbësore për funksionimin e trupit, por ndikojnë fuqishëm edhe në trurin dhe emocionet tona. Ato ndërveprojnë me neurotransmetuesit, duke ndikuar në mënyrën si ndiejmë, mendojmë dhe reagojmë.
Ndryshimet hormonale dhe shëndeti mendor
Te gratë, periudhat me ndryshime të mëdha hormonale, adoleshenca, cikli menstrual, shtatzënia, pas lindjes dhe menopauza lidhen me rritjen e rrezikut për depresion, ankth dhe stres post-traumatik.
Para ciklit menstrual, rënia e estrogjenit dhe progesteronit mund të shkaktojë nervozizëm, lodhje dhe trishtim, ndërsa gjatë ovulacionit estrogjeni sjell ndjenja mirëqenieje. Pas lindjes, rreth 13% e grave përjetojnë depresion për shkak të rënies së hormonit.
Edhe burrat përjetojnë ndryshime hormonale, sidomos me uljen graduale të testosteronit, që mund të ndikojë në humor.
Si veprojnë hormonët në tru?
Ndikojnë në neurotransmetues si serotonina dhe dopamina. Estrogjeni ndihmon në mbrojtjen dhe krijimin e neuroneve të reja në hipokampus, pjesa e trurit e rëndësishme për kujtesën dhe emocionet.
Kortizoli, hormoni i stresit, nëse është i vazhdueshëm, mund të dëmtojë neuronet dhe të ulë përqendrimin dhe kujtesën.
Hormonet e tiroides gjithashtu ndikojnë në energji dhe humor; sëmundjet tiroide mund të shkaktojnë depresion ose ankth.
Rrugë të reja trajtimi
Zbulimet e fundit kanë çuar në trajtime të reja, si Brexanolone për depresionin pas lindjes, dhe përdorimi i estrogjenit ose testosteronit për të përmirësuar efektin e antidepresantëve në disa pacientë.
Megjithatë, reagimi ndaj trajtimeve hormonale ndryshon nga personi në person.
Si përfundim, hormonet kanë rol kyç në shëndetin mendor dhe mirëqenien emocionale, dhe kuptimi i tyre është çelësi për trajtime më efektive dhe të personalizuara. /A.Z/UBT News/

Fakulteti i Studimeve të Sigurisë në UBT organizon ligjëratë të përbashkët me përfaqësues të KFOR-it Amerikan dhe Polak

Ekipi përfaqësues i Kosovës gati për sfidën ndërkombëtare në Panama

UBT organizon Konferencën Ndërkombëtare të Dizajnit të Integruar – ICID 2025

Rektori Hajrizi në takim me drejtuesit e Shkollës së Aviacionit, SevenAir

Rektori Hajrizi viziton kompaninë lider të prodhimit të vajit të ullirit dhe verërave në Portugali

Këto ushqime ju ngopin pa ju shëndoshur

Rektori Hajrizi flet për suksesin e UBT-së në Polytechnic Institute of Beja në Portugali

Rektori Hajrizi po qëndron për vizitë zyrtare në Portugali

Ylli i “Breaking Bad” nis një kapitull të ri, fejohet me Kennedy Suarez
Të kërkuara
-
Vendi2 months ago
Profesori i UBT-së, Bahri Gashi, pjesë e rrjetit prestigjioz ndërkombëtar të recensimit shkencor në Taylor & Francis
-
Lajmet3 months ago
BSc në Shëndet Publik dhe Shkenca Mjekësore në UBT – Investim për të ardhmen e shëndetit të popullatës
-
Rajoni3 weeks ago
Policia, FSK-ja dhe Shërbyesit Civilë përfitojnë bursë 20 për qind në programet Master Shkenca Politike dhe Studime të Sigurisë në UBT
-
Lajmet nga UBT1 month ago
Votoni për UBT-në dhe Rektorin Hajrizi në Triple E Awards: Dy nominime të reja ndërkombëtare për institucionin dhe Kosovën