Parlamenti i Ukrainës, në një shfaqje simbolike të mbështetjes, ka miratuar një rezolutë për të rikonfirmuar legjitimitetin e presidentit Volodymyr Zelensky si udhëheqës i shtetit, pas pikëpyetjeve të ngritura nga Shtetet e Bashkuara dhe Rusia lidhur me ligjshmërinë e mandatit të tij.

Rezoluta vë në pah tensionet mes Uashingtonit dhe Kievit pasi presidenti amerikan, Donald Trump, javën e kaluar e quajti Zelenskyn “diktator pa zgjedhje” për shkak të dështimit të mbajtjes së zgjedhjeve në kohë lufte dhe e akuzoi Kievin për nisjen e luftës.

Presidenti rus, Vladimir Putin, ka pretenduar se nuk mund të ketë bisedime të paqes me Ukrainën sepse Zelensky nuk është udhëheqësi legjitim i shtetit për shkak se mandati i tij presidencial fillimisht ishte paraparë të përfundonte në maj të vitit 2024.

Megjithatë, sipas Kushtetutës ukrainase, Zelensky mbetet në detyrë si president i vendit për shkak se shteti shpalli gjendje lufte për shkak të pushtimit rus të Ukrainës, një aspekt që e përmendën ligjvënësit ukrainas kur e miratuan rezolutën në Parlament, që njihet si Verkohona Rada, më 25 shkurt në Kiev.

“Gjendja e luftës në Ukrainë, e shpallur në përgjigje të pushtimit në shkallë të gjerë të nisur nga Rusia, nuk lejon zgjedhje sipas Kushtetutës ukrainase. Në të njëjtën kohë, populli ukrainas është i bashkuar në mendimin se zgjedhje të tilla duhet të mbahen pasi të përfundojë lufta”, u tha në rezolutë.

Gjendja e luftës u shpall nga Kievi një ditë pasi Kremlini nisi pushtimin e shtetit fqinj në shkurt të vitit 2022.

Zyrtarët ukrainas vazhdimisht kanë përmendur se aspektet praktike, po ashtu edhe ato ligjore, e bëjnë të pamundur mbajtjen e zgjedhjeve.

Ata kanë theksuar se shqetësimet e mëdha për sigurinë, duke argumentuar se vendvotimet e mbushura me njerëz do të ishin caqe të lehta për ushtrinë ruse e cila ka sulmuar vazhdimisht objektivat civile, përfshirë shkollat, spitalet dhe ndërtesat e banimit gjatë tre vjetëve të fundit.

Për më tepër, miliona ukrainas janë larguar nga shteti për shkak të luftës dhe pjesëmarrja e tyre në zgjedhje duhet të merret parasysh, thanë zyrtarët.

Këto shqetësime janë mbështetur nga dhjetëra grupe të shoqërisë civile, të cilat javën e kaluar lëshuan një deklaratë të përbashkët ku u tha se nuk ka mundësi që të mbahen zgjedhje në rrethanat aktuale.

“Vetëm pas përfundimit të luftës dhe arritjes të një paqeje të qëndrueshme… do të jetë e mundshme që të organizohen zgjedhje të lira, fer dhe demokratike”, thanë ata në deklaratën e përbashkët.

Zelensky, i cili nuk ka treguar nëse do të garonte në zgjedhje, ka thënë se zgjedhjet mund të mbahen këtë vit nëse hiqet vendimi për gjendjen e luftës, diçka që do të ishte e mundur të ndodhte pasi të arrihej një marrëveshje për ndaljen e luftimeve.

Rusia ka pranuar faljen e presidentit serb Aleksandar Vuçiq për votën e Serbisë në Kombet e Bashkuara (OKB).

Zëdhënësi i Kremlinit, Dmitry Peskov komentoi ngjarjet aktuale, përfshirë votimin në Asamblenë e Përgjithshme të OKB-së për rezolutën evropiane për Ukrainën.

Peskov, duke kujtuar se Vuçiq u kërkoi falje qytetarëve të Serbisë për faktin se vendi i tij votoi për rezolutën evropiane për Ukrainën, tha se “Rusia e kupton se ishte një gabim i vërtetë”.

“Sigurisht, ne e dëgjuam këtë dhe e morëm parasysh“, tha ai kur u pyet nëse Kremlini e kishte pranuar faljen e Vuçiqit.

“Gabime teknike ndodhin“, tha Peskov.

Vuçiq tha mbrëmë se beson se vendi i tij ka bërë gabim dhe është dashur të tregohet e përmbajtur.

“Mendoj se Serbia ka bërë një gabim sot. Për këtë u kërkoj falje qytetarëve të Serbisë dhe mbaj përgjegjësi për këtë, sepse jam i lodhur dhe i ngarkuar dhe nuk mund të arrij gjithçka“, tha Vuçiq i cili ishte i ftuar në një televizion lokal.

Mbrëmë, Këshilli i Sigurimit të OKB-së miratoi një rezolutë që bën thirrje për përfundimin e shpejtë të luftës në vazhdim dhe vendosjen e paqes së përhershme midis Rusisë dhe Ukrainës.

Presidenti amerikan Donald Trump po sillet sikur i ka në dorë të gjitha kartat për arritjen e një marrëveshjeje me Rusinë për Ukrainën.

Edhe pse janë përjashtuar nga bisedimet mes Moskës dhe Uashingtonin, Bashkimi Evropian ka ende një “as nën mëngë”.

Politiko shkruan se Brukseli mund të përdorë si mjet prsioni për uljen në tryezën e bisedimeve pasuritë sovrane ruse që janë sekuestruar në vendet e unionit.

“Fati i mirë për Bashkimin Evropian është se shumica e fondeve të sekuestruara ruse, rreth 200 miliardë euro, mbahen në institucione financiare në Bruksel dhe janë duke gjeneruar interesa. Nga ana tjetër, SHBA mban vetëm 5 miliardë dollarë.

Sekuestrimi i këtyre pasurive është një opsion drastik që do të siguronte një vend më të madh për Evropën në tryezën e bisedimeve, pas përjashtimit të saj nga SHBA dhe Kremlini në bisedimet e fundit në Rijad”, shkruan Politico.

Plani “B” i BE-së nëse SHBA ndalon ndihmën për Kievin është përdorimi i aseteve ruse për të financuar mbështetjen ndaj Ukrainës.

“Me pasuritë e bllokuara të Rusisë, mund të zëvendësojmë mbështetjen e SHBA-së nëse SHBA vendos të mos mbështesë më Ukrainën,” tha ministri i Jashtëm i Estonisë, Margus Tsahkna, të hënën.

“Ne kemi pasuri të bllokuara ruse në vlerë 300 miliardë euro në Evropë dhe duhet ta përdorim këtë mundësi,” shtoi ai, duke folur para gazetarëve në Bruksel, së bashku me homologët e tij nga Danimarka, Suedia, Lituania dhe Letonia. (Megjithëse shuma e saktë e pasurive të bllokuara ruse në Evropë është e paqartë, numri pranohet më gjerësisht të jetë rreth 200 miliardë euro.)

Bashkimi Evropian (BE) ka njoftuar se ashtu si SHBA-ja dëshiron të bëjë marrëveshje me Ukrainën në lidhje me mineralet e çmuara.

Sipas raporteve në mediat evropiane, zv/presidenti i Komisionit Evropian, Stephane Sejourne tha se BE-ja i ka ofruar Ukrainës marrëveshje për mineralet ku do të fitojnë të dyja palët.

Sejourne i cili është përgjegjës për strategjinë industriale të BE-së, tha se pala e BE-së paraqiti ofertë “rivale” për autoritetet ukrainase gjatë vizitës që anëtarët e komisionit zhvilluan dje në Kiev, me rastin e 3 vjetorit të luftës.

“21 nga 30 lëndët kritike që i duhen Evropës mund të sigurohen nga Ukraina me partneritetin ‘fito-fito’“, deklaroi Sejourne, i cili mbrojti idenë se Evropa nuk do të propozojë kurrë marrëveshje që nuk do të sigurojë përfitim për të dyja palët.

Në fillim të muajit, presidenti amerikan Donald Trump tha se Ukraina i detyrohej SHBA-së qindra miliarda dollarë për shkak të ndihmës së ofruar deri më tani dhe njoftoi se dëshironte të bënte marrëveshje me Kievin duke kërkuar elementë të rralla në vlerë 500 miliardë dollarë.

Trump tha se bisedimet ishin në vazhdim me palën ruse dhe atë ukrainase për t’i dhënë fund luftës Rusi-Ukrainë dhe se presidenti ukrainas Volodymyr Zelenskyy do të vinte në Shtëpinë e Bardhë këtë ose javën e ardhshme për të nënshkruar marrëveshjen për mineralet e çmuara.

Ukraina ka shumëllojshmëri të gjerë të fushave të elementeve dhe mineraleve kritike dhe kryesore, përfshirë litiumin, titanin, uraniumin dhe manganin.