Lajmet

Bisedimet për Qipron: Fronte të ashpërsuara

Published

on

Në bisedimet e reja për Qipron në Gjenevë, OKB kërkon një zgjidhje të qëndrueshme për ishullin e ndarë. Por konfliktet mes Athinës dhe Ankarasë nuk e bëjnë të mundur kompromisin.

Janis Joanu rrallë i vë fre gojës. 59 vjeçari qipriot grek është sipërmarrës në Nikozia, kryeqytetin qipriot të ndarë. Nofka e tij është “Strovolitotis”, sipas emrit të lagjes, nga vjen. Në blogun me të njëjtin emër ai shkruan për gjithçka që është e rëndësishme për të, edhe për vendlindjen e tij Qipron dhe koklavitjen e situatës politike aty.

Joanu dëshiron që ishulli i ndarë për 47 vjet të bëhet sërish një shtet i bashkuar i grekëve qipriotë dhe turqve qipriotë, një shtet që njeh ekzistencën dhe nevojat e të dyja palëve, por kjo nuk u pëlqen shumë bashkëkombasve të tij. Në faqen e Facebook-ut nacionalistët qipriotë grekë e quajnë atë “mik të turqve”. Blogeri nuk ka mirëkuptim për këtë. “Duhet që gjithçka të shtrohet mbi tryezë. Kemi nevojë për një kuadër që përmban zgjidhje për të dy popujt.”

Në qendër të pjesës greke të ishullit bëhet e qartë situata politike. Në sheshe valëviten flamurët blu e të bardhë me rastin e 200-vjetorit të revolucionit grek kundër Perandorisë Osmane. Pas gardhit me gjemba që ndan qytetin ndodhet pjesa veriore e Nikozisë, kryeqyteti i pjesës turke. Aty valëviten flamuj të kuq me gjysmëhënën turke.

Plagët e historisë

Konfliktet mes dy popujve filluan në vitin 1963, tre vjet pas pavarësimit nga Britania e Madhe. Arsyeja: Presidenti i atëhershëm donte me referendum të zbuste ndikimin e qipriotëve turq në qeveri. 11 vite më vonë, më 20 korrik 1974 zbarkuan trupat turke në pjesën veriore të ishullit. Kësaj i parapriu një puç i gardës ushtarake të Qipros, që atëherë mbështetej nga junta ushtarake që sundonte në Athinë. Qëllimi: bashkimi i Qipros me Greqinë.

Megjithëse puçi dështoi, trupat turke nuk u larguan, por e vazhduan pushtimin. Pasuan masakra dhe gjakderdhje nga të dyja palët. Rreth 200.000 vetë u detyruan të largohen nga vendlindja. Rreth 1500 qipriotë grekë deri më sot konsiderohen të humbur, 200 qipriotë turq u vranë nga trupat paramilitariste të palës greke.

Ndarje për pesë dekada

Trupat turke në ishull, 20 korrik 1974

Që nga viti 1974 vija e demarkacionit ndan ishullin në jugun grek, Republika e Qipros e njohur në shkallë ndërkombëtare, anëtare e BE nga viti 2004, dhe “Republika Turke e Qipros Veriore”, që njihet vetëm nga Ankaraja. Në mes ndodhen trupat e paqes së Kombeve të Bashkuara, që janë stacionuar për të ndalur shkallëzimin ushtarak.

Më 23 Prill 2003 administrata turke ndryshoi rregulloret e udhëtimit. Që atëherë “vija e gjelbër” është e kalueshme dhe lidhjet mes banorëve u intensifikuan. Afrimi filloi, por ardhja e Coronës bëri që të mbyllen sërish kufijtë.

OKB kërkon zgjidhje

Tani Sekretari i Përgjithshëm i OKB-së, Antonio Guterres ka ftuar nga 27-29 Prill 2021 palët në një takim në Gjenevë. Ai kërkon të vlerësojë situatën, dhe nëse ka një bazë për një zgjidhje. Më parë këto përpjekje i bëri Kofi Annan. Me objektiv final një republikë federale me autonomi të gjerë për të dyja palët dhe një qeveri të përbashkët. Në një referendum pala turke e miratoi këtë plan, por ajo greke e refuzoi. Arsyeja: prezenca ushtarake turke. Annan donte ta reduktonte atë nga 40.000 në 6000 ushtarë. Por për shumë grekë qipriotë kjo nuk mjaftoi, sepse Turqia do të ruante rolin e saj si fuqi garatuese. Nga viti 2014-2017 u zhvilluan bisedime pa rezultat.

Pjesa turke e ishullit ndodhet nën ndikimin e Ankarasë

Një apo dy shtete?

“Ne duam të gjejmë një rrugë, ku të dy popujt të ndjehen të sigurtë, pa fuqi garantuese, pa trupa pushtuese, dhe sidomos pa varësinë nga palë të treta”, deklaroi presidenti grek i Qipros, Nikos Anastasiades para udhëtimit në Zvicër. Ai i mbetet besnik qëndrimit të tij për një shtet të bashkuar qipriot me dy shtete federale. Kurse për presidentin qipriot turk të veriut, Ersin Tatar të zgjedhur në tetor të vitit të kaluar kjo nuk shtrohet më si alternativë. Ai shkon në Gjenevë për të propozuar “vizionin e tij të ri për dy shtete sovrane që jetojnë krah njëra-tjetrës”. Këtë pozicion e kishte përforcuar më parë edhe ministri i Jashtëm turk, Mevlüt Çavuşoğlu.

Presidenti i pjesës greke të Qipros, Nikos Anastasiades

Megjithë hendekun e pakapërcyeshëm në dukje mes palëve, OKB dhe Sekretari i Përgjithshëm, Guterres duken të vendosur për të penguar dështimin. Sepse tek Qiproja nuk bëhet fjalë vetëm për një ishull. Në rajonin lindor të Mesdheut gjendja është kritike prej muajsh. Vitin e kaluar, Mevlüt Çavuşoğlu e kërcënoi Greqinë me “Casus Belli” nëse Athina do ta zgjeronte me 12 milje zonën e saj të territoriale të ishujve grekë para brigjeve turke duke shkatërruar kështu pretendimet turke për rezervat e gazit në Mesdheun lindor. Para brigjeve qipriote mendohet se ka rezerva të mëdha gazi, që Greqia, Izraeli dhe Qiproja i pretendojnë për vete.

Presidenti i Qipros Veriore, Ersin Tatar

Konflikte mes Athinës dhe Ankarasë

Kësaj i shtohet edhe kursi antieuropian i presidentit Erdogan. Më parë çështja e Qipros ishte një mjet presioni kundër Turqisë, në negociatat e dikurshme të anëtarësimit mes Turqisë dhe BE-së. Por Turqia ka kohë që është larguar nga ideja e një anëtarësimi në BE. Frontet tani nuk janë aq të ashpërsuara mes Nikozisë Veriore dhe Jugore se sa mes Athinës dhe Ankarasë.

Alxandros Sarris nuk sheh shumë shpresa për një zgjidhje në Gjenevë. “Për mua do të ishte sukses, nëse palët në fund nuk do të ndahen me grindje”, thotë Sarris, i lindur në Greqi, sot Profesor për të Drejtën Ndërkombëtare në Universitetin e Roterdamit. Ai e bën të qartë. “Ishulli është territori i vetëm në BE nën pushtim ilegal dhe ushtarak. Kjo nuk është çështje e mospajtimeve bilaterale, por e negociatave mes Bashkimit Europian dhe Turqisë.”

Alexandros Sarris

Ankarasë për momentin i mungon mbështetja ndërkombëtare. SHBA u pozicionuan kundër Erdoganit, kurse tek Moska mungon besimi. Në një kohë që kthesa për çështjen e Qipros mund ta ndihmonte Turqinë. “Një zgjidhje e kësaj grindjeje mund të hapë rrugë për marrëdhënie më të mira mes Ankarasë dhe Brukselit.”

Lajmet

Aktori Christian Bale duket thuajse i panjohur rrugëve të Atlantas, teksa po xhiron filmin e ri

Published

on

Një nga yjet më të mëdhenj të Hollywood-it është shfaqur i paidentifikueshëm në xhirimet e filmit të ri biografik me temë sportive por a mund ta dalloni kush është?

Aktori 51-vjeçar është parë i veshur me një xhaketë të zezë prej lëkure, me flokë të lëmuar pas dhe duke mbajtur tre unaza të Super Bowl-it në xhirimet e filmit të tij më të ri, shkruan The Sun.

Ky fitues i çmimit Oscar kishte një pamje ndryshe nga ajo me të cilën jemi mësuar ta shohim si zemërthyes klasik, teksa po xhironte të mërkurën në Atlanta.

Ylli i njohur është fotografuar duke shëtitur në setin e filmit me një shprehje goje të hapur në fytyrë.

Por, a e zbuluat se për cilin aktor bëhet fjalë? As më pak e as më shumë, është ylli i filmit Batman, Christian Bale.

Aktori i famshëm është duke xhiruar skena për filmin e tij të ri të titulluar Madden, ku luan përkrah yllit tjetër amerikan, Nicolas Cage, në një projekt shumë të përfolur të regjisorit David O. Russell. Në rolin e tij, Christian Bale i ngjan shumë personazhit real që portretizon – të ndjerit Al Davis, pronari dhe menaxheri legjendar i ekipit Oakland Raiders. Bale shihej me një pamje të zbehtë dhe me fytyrë të skuqur, karakteristike për Davis.

Ndërkohë, Nicolas Cage është parë në set i veshur me një kostum special që e bënte të dukej më i shëndoshë, me flokë të gjatë, duke interpretuar trajnerin e famshëm të Raiders dhe më pas transmetuesin legjendar të NFL-it, John Madden.

Në film marrin pjesë edhe komediani John Mulaney në rolin e Trip Hawkins, themeluesit të Electronic Arts, si dhe aktorja britanike Sienna Miller, e cila luan Carol Davis, bashkëshorten e Al Davis.

Sipas një deklarate nga Amazon, “Filmi ndjek rrugëtimin e jashtëzakonshëm të Madden – nga partneriteti i suksesshëm në Super Bowl me Al Davis dhe ekipin Raiders, te krijimi i lojës së famshme Madden NFL, e deri tek shndërrimi në një nga zërat më ikonë në historinë e futbollit amerikan”.

Fansat e NFL-it kanë reaguar me habi ndaj transformimit të Christian Bale dhe Nicolas Cage për rolet e tyre.

“Prisni pak, a është kjo e vërtetë?”, shkroi një përdorues. “Ata s’duken aspak si vetja e tyre e vërtetë”, komentoi një tjetër. “Jo, nuk ka mundësi që ky të jetë John Madden!”, shtoi dikush tjetër i habitur.

Filmi Madden është i drejtuar nga David O. Russell, i cili ka qenë i nominuar për çmimin Oscar me filmat si The Fighter dhe Silver Linings Playbook.

Ai gjithashtu ka shkruar skenarin e këtij filmi, i cili është i bazuar në jetën e vërtetë të John Madden – nga koha si trajner i NFL-it, tek karriera si komentator dhe më pas fytyra ikonë e lojërave video Madden NFL të EA Sports.

Madden ndërroi jetë në dhjetor të vitit 2021, në moshën 85-vjeçare. Në film përfshihet edhe jeta e Al Davis – pronarit karizmatik të Raiders, i njohur për moton e tij të famshme: “Fitoni, thjesht fitoni, baby.” Davis ndërroi jetë në tetor të vitit 2011, në moshën 82-vjeçare për shkak të dështimit të zemrës.

Në prill të kaluar, u bë e ditur se roli i Madden do t’i besohej Nicolas Cage, ndërsa më vonë u konfirmua se Christian Bale do të portretizonte Al Davis. /

Continue Reading

Lajmet

Tërnava u uron besimtarëve Kurban Bajramin

Published

on

By

Myftiu i Kosovës, Naim Tërnava, ka uruar besimtarët për Festën e Kurban Bajramit, duke u bërë thirrje për më shumë mirësi mes tyre.

Në urimin e tij tradicional në prag të Festës së Bajramit të Vogël, Tërnava tha se kjo festë është përkujtim i sakrificës të profetit Ibrahim, “i cili ishte i gatshëm të flijonte më të dashurin e tij për hir të Zotit të madhërishëm, e i cili na mësoi se besimi i vërtetë nuk njeh kufi e as frikë nga sprovat, por gjen kuptimin e lartë pikërisht në dorëzimin ndaj vullnetit hyjnor të Zotit”.

Në këtë ditë, zemrat e besimtarëve mbushen me mirënjohje dhe përkushtim, ndërsa duart e tyre shtrihen në ndihmë dhe bujari, ngase kjo festë është një akt që mishëron në frymën e afërsisë me Zotin dhe përgjegjësisë ndaj shoqërisë”, tha ai.

Myftiu Tërnava tha se Kurban Bajrami është festë fetare, por bart edhe mesazhe të thella shoqërore dhe atdhetare.

Festa e Bajramit nuk kufizohet vetëm me adhurim, por ajo kontribuon në forcimin e vlerave që ndërtojnë shoqërinë dhe forcojnë atdheun”, u shpreh ai.

Festa e Kurban Bajramit karakterizohet me therjen e kubanit dhe kryerjen e haxhillëkut.

Sot, kur miliona besimtarë janë në tokën e shenjtë të Mekës dhe ku do ta kalojnë këtë ditë në rrafshnaltën e Arafatit dhe në mesin e tyre gjenden edhe haxhilerët nga Kosova, të cilët janë duke e përjetuar haxhillëkun – udhëtimin e jetës – me lutjet e tyre drejtuar krijuesit për falje gabimesh, shëndet dhe mirëqenie për familjet e tyre, për popullin tonë dhe siguri për vatanin tonë”, tha Tërnava.

Haxhillëku ka nisur më 4 qershor dhe besimtarët myslimanë do të kryejnë rite fetare në Mekë deri më 8 qershor. Këtë vit, më shumë se 1.5 milion pelegrinë po marrin pjesë në ritualin më të rëndësishëm të Islamit./REL/

Continue Reading

Lajmet

​Bajrami: Nuk kemi nevojë që ta përsërisim një proces zgjedhor

Published

on

By

Deputetja e Lidhjes Demokratike të Kosovës, Hykmete Bajrami deklaroi se nuk ka nevojë që të përsëritet sërish një proces zgjedhor. Sipas tij, qëndrimi i LDK-së është që ketë konstituim të institucioneve pas zgjedhjeve të 9 shkurtit, teksa shtoi se bashkimi i dy palë zgjedhjeve do të shkaktonte probleme të mëdha.

Kështu u shpreh deputetetja Bajrami, pas dështimit për herë të 27-të për konstituim të legjislaturës së nëntë të Kuvendit të Kosovës.

Unë mendoj që ne veç sa e kemi kaluar një proces të zgjedhjeve nacionale, në fakt edhe si parti e kemi të njëjtin qëndrim dhe duhet të bëhet konstituimi i institucioneve të dala nga zgjedhjet e 9 shkurtit. Nuk kemi nevojë që ta përsërisim një proces zgjedhor, sepse nuk mund të priten as edhe ndryshime të mëdha. Në ndërkohë ne e dimë të gjithë procesin tejet të ndërlikuar dhe kohën që e ka marrë për numërim të votave nga ana e KQZ-së. Bashkimi i dy palë zgjedhjeve në një periudhë të caktuara do të shkaktonte probleme të mëdha dhe ka shumë mundësi që zgjedhje të tilla mandej edhe të mos pranohen nga ndonjë subjekt”, u shpreh Bajrami.

Deputetja e Lidhjes Demokratike të Kosovës tha se degët e LDK-së në komuna janë në procesin konsulatativ për paraqitjen e kandidaturave për kryetar komunash.

Nuk janë përcaktuar emrat, janë mbajtur takime të përbashkëta me kryesinë dhe kryetarët e degëve, gjithashtu me kryetarin dhe kryetarët e degëve, e kemi ndarë procesin në tri faza. Dhe tani janë komunat, degët e LDK-së në gjitha komunat në Kosovë të cilat janë në fazën e procesit konsultativ, disa prej tyre veç i kanë paraqitur kandidaturat, disa të tjera janë në proces”, shtoi Bajrami.

Continue Reading

Lajmet

Kryeziu-Hyseni: Qëllimi i partive opozitare nuk është zgjidhja por vazhdimi i bllokadës

Published

on

By

Deputetja e Lëvizjes Vetëvendosje, Arbëreshë Kryeziu-Hyseni ka thënë se qëllimi i partive që deri tani ishin në opozitë nuk është formimi i institucioneve të reja pas zgjedhjeve të 9 shkurtit, mirëpo vazhdimi i bllokadës dhe krizës politike.

Pas dështimit të sotëm të seancës konstituive të Kuvendit për herë të 27-të, ajo tha se këto parti parlamentare qëllimshëm nuk po marrin pjesë në votim për formimin e komisionit verifikues për zgjedhjen në mënyrë të fshehur të kryeparlamentarit.

Qëllimi i partive opozitare nuk është zgjidhja por vazhdimi i bllokadës që ata vet e kanë krijuar qysh në fillim të sagës së këtyre seancave të vazhdueshme. Fillmimisht kanë refuzuar komisionin për verifikimin e mandateve dhe më pastaj duke refuzuar të marrin pjesë në votim për komisionin verifikues për votim të fshehtë të kryeparlamentarit”, tha ajo.

Madje, Kryeziu-Hyseni para gazetarëve tha se në procesin e zgjedhjes së nënkryetarëve ata nuk do të votojnë për asnjë deputetë të LDK-së, kurse për ata të PDK-së tha se votojnë vetëm Nait Hasanin dhe Sala Jasharin.

Është qëndrim i joni që nuk do të votojmë asnjë emër tjetër nga radhët e PDK-së përveç Nait Hasanit dhe Sala Jasharit. Ndërkohë që edhe ne kemi vendosur reciprocitet ndaj LDK-së dhe nuk pranojmë asnjë propozim nga ana e tyre. Nëse duam që të hyjmë në ciklin e dëshirave dhe të shndërrojmë Kuvendin në vend të dëshirave, e jo në vend të numrave atëherë le të vendosim këso lloj kriteresh”, tha ajo./KosovaPress/

Continue Reading

Të kërkuara