Lajmet

Biseda që shqetësoi Ukrainën, por jo vetëm

Zelenskiy ka biseduar 90 minuta në telefon me Bidenin, më 9 dhjetor.

Published

on

Telefonata që presidenti i Ukrainës, Volodymyr Zelensky, ka pasur javën e kaluar në Shtëpinë e Bardhë, mund të përfundojë si njëra nga më të rëndësishmet e presidencës së tij.

Dhe kjo, sigurisht, nuk ka qenë hera e parë që presidenti amerikan, Joe Biden, ka zhvilluar një bisedë të ashpër me homologun e tij ukrainas, në lidhje me Rusinë.

Zelenskiy ka biseduar 90 minuta në telefon me Bidenin, më 9 dhjetor.

Qëllimi ishte të diskutohej biseda që Biden ka zhvilluar paraprakisht me njeriun, i cili ka grumbulluar dhjetëra mijëra ushtarë afër kufirit me Ukrainën: presidentin rus, Vladimir Putin.

Biden, i cili më herët e ka përjashtuar mundësinë e dërgimit të trupave ushtarake amerikane në Ukrainë, në rast të ndonjë pushtimi të ri, “ka riafirmuar përkushtimin e palëkundur të SHBA-së ndaj sovranitetit dhe integritetit territorial të Ukrainës”, ka bërë të ditur Shtëpia e Bardhë.

Publikisht, kërcënimi indirekt i Putinit me luftë ka të bëjë kryesisht me perspektivën e anëtarësimit të Ukrainës në NATO.

Por, paralajmërimet e Putinit kanë të bëjnë edhe me konfliktin në lindje të Ukrainës, që vazhdon tash e shtatë vjet. Zgjidhjen e tij e kanë penguar mosmarrëveshjet për zbatimin e traktatit të propozuar të paqes, i cili njihet gjerësisht si Marrëveshjet e Minskut.

Atëherë, çfarë saktësisht i ka thënë Biden Zelenskiyt? A po kërkon ai lëshime nga Kievi, ashtu siç ka sugjeruar së paku një raport? Dhe, a i ka premtuar ai koncesione Putinit, në kurriz të Ukrainës, ashtu siç ka sugjeruar së paku një raport tjetër?

“Kjo është pyetje e madhe”, thotë Orysia Lutsevych, kryesuese e Forumit ukrainas në Programin e Rusisë dhe Euroazisë pranë institutit kërkimor Chatham House, me seli në Londër.

“Të jem e sinqertë, kjo pyetje ka kuptim të bëhet vetëm nga perspektiva negociuese, të shihet se çfarë lëshimesh legjitime janë të gatshëm të bëjnë ukrainasit. Kjo është një pyetje që duhet ta bëjnë ukrainasit. Çfarë lloj kompromisi mund të bëni për të shmangur luftën?”, thotë Lutsevych për Radion Evropa e Lirë.

Publikisht dhe privatisht, Shtëpia e Bardhë sigurt thotë: jo, Biden nuk i ka kërkuar Zelenskiyt të bëjë lëshime; ai është zotuar se Uashingtoni dhe aleatët evropianë do ta godasin Rusinë me sanksione të rënda ekonomike, nëse fillon një ofensivë të re.

“E di se ka pasur shumë zhurmë në shtyp nëse ka pasur ose jo lëshime. Është e qartë se nuk ka pasur”, ka thënë zëdhënësja e Shtëpisë së Bardhë, Jen Psaki, më 9 dhjetor.

“Mendoj se presidenti Biden e ka bërë shumë të qartë se ai u qëndron prapa parimeve tona”, ka shtuar ajo.

Biden “e ka bërë të qartë se një shtet nuk mund ta detyrojë tjetrin t’i ndryshojë kufijtë, një shtet nuk mund t’i thotë tjetrit ta ndryshojë politikën dhe shtetet nuk mund t’u tregojnë të tjerave se me kë mund të punojnë”, ka thënë më vonë një zyrtar i lartë i administratës.

Në Kiev, zyrtarët e administratës së Zelenskiyt kanë vlerësuar se Biden është mbështetës i anëtarësimit eventual të Ukrainës në NATO – gjë të cilën Kremlini e ka kundërshtuar publikisht.

“Presidenti Biden e ka bërë shumë të qartë se vendimi i Ukrainës për t’u anëtarësuar në NATO është vendim i popullit ukrainas, i shtetit sovran dhe të pavarur të Ukrainës. Dhe ai as që ka qenë gati të diskutojë për këtë çështje. Kjo varet nga Ukraina dhe anëtarët e NATO-s”, ka thënë shefi i shtabit të Zelenskiyt, Andriy Yermak, në një program televiziv në Ukrainë.

Një nga sinjalet e rrezikshme që ka dalë nga telefonata Biden-Zelenskiy është se Shtetet e Bashkuara janë të gatshme të angazhohen më shumë në procesin e zgjidhjes së konfliktit në rajonin Donbas, në lindje të Ukrainës, thotë Maria Zolkina, analiste politike në Fondacionin e Nismave Demokratike, me seli në Kiev.

Kjo nënkupton negociata të drejtpërdrejta me Rusinë, të cilat do ta vinin Ukrainën në rrezik për t’u përjashtuar, shton ajo.

“Nëse nuk jemi në tryezë, jemi jashtë procesit”, thotë Zolkina për Radion Evropa e Lirë.

Një zyrtar i lartë i administratës amerikane ka bërë përpjekje t’i zvogëlojë shqetësimet e tilla, duke thënë se Biden “ia ka bërë të qartë Zelenskiyt…”, se “nëse Ukraina është në agjendë, atëherë Ukraina është në tryezë”.

Zhvillimi i Zelenskiyt

E vetmja rrugë për të përfunduar luftën në Donbas është e përcaktuar me Marrëveshjet e Minskut, përkatësisht armëpushimet e nënshkruara në shtator të vitit 2014 dhe në shkurt të vitit 2015, të cilat ofrojnë kornizë – ndonëse të diskutueshme – për marrëveshje të paqes.

Por, djalli fshihet në detaje: si dhe kur të bëhet tërheqja nga të dyja anët; si dhe kujt do t’i jepte amnisti Kievi; si dhe kur do t’i mbante Ukraina zgjedhjet lokale në rajonet e kontrolluara nga separatistët pro-rusë dhe do t’u jepte atyre status të veçantë; si dhe kur do të rimerrte Kievi kontrollin e plotë në kufirin e tij me Rusinë në ato zona?

Një problem i madh është se as Kievi dhe as Moska nuk besojnë se pala tjetër negocion me qëllime të mira.

Mohimi i vazhdueshëm i Rusisë për përfshirjen në luftimet në lindje të Ukrainës – pavarësisht provave që dëshmojnë të kundërtën – nuk ndihmon në këtë situatë.

Vetë Zelenskiy ka shënuar fitore të madhe në zgjedhjet e vitit 2019, duke premtuar edhe përfundimin e luftës.

Në fillim, ai ka pasur disa fitore të vogla. Pesë muaj pasi është zgjedhur president, ai ka siguruar një shkëmbim të të burgosurve me Rusinë. Tridhjetë e pesë ukrainas, që janë mbajtur në Rusi – disa prej tyre me vite – janë kthyer në shtëpi.

Që atëherë, pozicioni i Zelenskiyt ndaj Rusisë është ashpërsuar, gjë që, me sa duket, ka shkaktuar zemërim në Kremlin.

Zelenskiy, i cili ka të drejtë të garojë për mandatin e dytë presidencial në vitin 2024, ka shpeshtuar thirrjet për anëtarësimin e Ukrainës në NATO.

Një ditë pas video-konferencës me Bidenin, javën e kaluar, Putin ka folur sërish për pozicionin e Rusisë për këtë çështje – edhe pse NATO-ja nuk ka dhënë asnjë shenjë se Ukraina do të ftohet që të anëtarësohet në radhët e saj, gjatë viteve të ardhshme.

“Ne jemi të shqetësuar për perspektivat e anëtarësimit të mundshëm të Ukrainës në NATO, pasi kjo do të rezultojë përfundimisht me shpërndarjen e kontingjenteve ushtarake, bazave dhe armëve, që përbëjnë kërcënim për ne”, ka thënë Putin.

Duke vënë në dukje se sistemet e mbrojtjes raketore të SHBA-së janë duke u vendosur në Poloni dhe Rumani, Putin ka thënë se Rusia i ka “të gjitha arsyet për të besuar se e njëjta gjë do të ndodhë nëse Ukraina i bashkohet NATO-s, por në tokën ukrainase”.

“Si mund të mos mendojmë për këtë?”, ka pyetur Putin.

Por, nuk janë vetëm ukrainasit ata që janë nervozuar me bisedën Biden-Putin.

Gjatë telefonatës, sipas deklaratave të Shtëpisë së Bardhë dhe Kremlinit, të dy udhëheqësit kanë rënë dakord që të organizojnë bisedime të reja për një varg çështjesh, përfshirë ankesat ruse për NATO-n.

Biden ka thënë pastaj se shpreson se Shtëpia e Bardhë do të njoftojë së shpejti për takime të nivelit të lartë midis Rusisë dhe Shteteve të Bashkuara, së bashku me katër aleatët kryesorë të NATO-s.

Kjo ka shqetësuar anëtarët e NATO-s në Evropën Lindore dhe Qendrore, të cilët janë jashtëzakonisht të ndjeshëm ndaj lëvizjeve kërcënuese të Moskës. Biden, pastaj, ka zhvilluar një telefonatë tjetër me grupin e njohur si “Nënta e Bukureshtit”, i cili përfshin shtetet baltike dhe Poloninë.

Një diplomat polak, duke folur në kushte anonimiteti, ka thënë se Varshava ka frikë se qasja e SHBA-së ndaj Ukrainës, shkon në dëm të Ukrainës dhe vendeve të tjera të Evropës Qendrore dhe Lindore.

Biden dhe Zelenskiy kanë folur së paku dy herë më parë – një herë personalisht – për çështje që kanë përfshirë edhe Rusinë.

Në qershor, Shtëpia e Bardhë e Bidenit ka zgjedhur të mos vendosë sanksione ndaj Rrjedhës së Veriut 2 – një tubacion nën Detin Baltik, që i mundëson Rusisë të dërgojë më shumë gaz në Evropë, duke e anashkaluar rrjetin e tubacioneve të Ukrainës.

Zelenskiy e ka shprehur publikisht zemërimin dhe ka zhvilluar një telefonatë me Bidenin.

Në shtator, pastaj, Zelenskiy është pritur në Shtëpinë e Bardhë, ku Biden dhe zyrtarët e tjerë amerikanë e kanë siguruar për mbështetjen e fuqishme të SHBA-së.

Takimi më vonë ka rezultuar me një “partneritet të ri strategjik”, që përfshin bashkëpunim specifik për çështje të mbrojtjes.

Por, që atëherë, Moska e ka kërcënuar Ukrainën, duke dërguar dhjetëra mijëra trupa – ndoshta më shumë se 100,000 – në rajonet pranë kufijve me Ukrainën dhe në Gadishullin e aneksuar të Krimesë.

Në një raport të publikuar në fillim të këtij viti – shumë kohë përpara grumbullimit të trupave ruse – Qendra Razumkov, një institut i pavarur i Kievit, ka zbuluar se 70 për qind e ukrainasve mbështesin një referendum publik për anëtarësimin në NATO.

Dhe, një tjetër anketë e publikuar javën e kaluar, ka treguar se 54 për qind e të anketuarve besojnë se marrëveshjet e Minskut duhen rishikuar ose rinegociuar.

Anketa ka zbuluar gjithashtu se 56 për qind e të anketuarve favorizojnë negociatat e drejtpërdrejta me Rusinë; 41 për qind i kundërshtojnë.

Sondazhi i grupit Reiting në Kiev ka anketuar 2,500 ukrainas, në periudhën 6-8 dhjetor./REL

Rajoni

Studim i përbashkët UBT – Universiteti i Mynhenit publikohet në revistë ndërkombëtare shkencore

Published

on

Një bashkëpunim i rëndësishëm ndërmjet UBT-së dhe Universitetit Teknik të Mynhenit (Technical University of Munich) ka rezultuar me publikimin e një punimi shkencor në një revistë prestigjioze ndërkombëtare të indeksuar në Scopus dhe Web of Science, me faktor impakti 2.2.

Punimi me titull “Microbiological Analysis of Traditional Sausage in Prishtina, Republic of Kosovo, During Production and Storage”, është publikuar në revistën Microbiological Research (MDPI) dhe përfaqëson një nga studimet e para të këtij lloji në Kosovë, duke analizuar aspektet mikrobiologjike dhe të sigurisë ushqimore të suxhukut tradicionalë kosovarë gjatë prodhimit dhe ruajtjes.

Studimi është realizuar nga një ekip ndërdisiplinar studiuesish, përfshirë:

Prof. Dr. Flutura C. Ajazi – UBT, autore e parë dhe correspondent e punimit

Prof. ass. Veton Haziri-UBT, autorë correspondent

Bashkëautorët: Rreze M. Gecaj, Sarah Shaqiri, Idriz Vehapi, Namik Durmishi, Xhavit Bytyçi dhe Violeta Lajqi-Makolli, në bashkëpunim me Prof. Dr. Matthias A. Ehrmann nga Universiteti Teknik i Mynhenit, Gjermani.

Qëllimi i studimit ka qenë vlerësimi i ndryshimeve mikrobiologjike gjatë fazave të fermentimit dhe ruajtjes së suxhukut tradicional të prodhuar në Prishtinë, me fokus në bakteret e acidit laktik (LAB) dhe familjen Micrococcaceae, të cilat kanë rol kyç në sigurinë dhe cilësinë e produktit.

Rezultatet treguan se gjatë procesit të ruajtjes ndodh një ulje e ndjeshme e baktereve patogjene si Enterobacteriaceae, ndërsa bakteret e dobishme (LAB) dhe Micrococcaceae mbeten stabile, duke dëshmuar se produktet tradicionale të prodhuara sipas metodave lokale ruajnë cilësi dhe siguri të lartë mikrobiologjike.

Gjetjet e këtij studimi ofrojnë dokumentacion të vlefshëm të praktikave lokale që mund të ndikojnë në cilësinë e produktit dhe afatin e ruajtjes. Në kontekstin e këtij studimi, autoret bejne thirrje tek autoritetet e sigurisë ushqimore të Kosovës qe të zbatojnë programe ndërgjegjësimi për prodhuesit e produkteve tradicionale të mishit, për të promovuar praktikat më të mira dhe për të siguruar prodhimin e produkteve të sigurta dhe me cilësi të lartë. Kjo është e nevojshme për të rritur cilësinë e suxhukut dhe produkteve të tjera të mishit të prodhuara me metoda tradicionale, përmes përmirësimit të parametrave të tyre higjienikë, etiketimit dhe paketimit, të cilat mund të ndikojnë në rritjen e eksportit dhe të vlerës së produktit.

Punimi është pranuar më 26 gusht 2025 dhe publikuar më 3 shtator 2025, nën redaktimin akademik të Prof. Dr. Beniamino T. Cenci-Goga.

Continue Reading

Vendi

UBT organizon ligjëratë ndërkombëtare dhe hap Panairin e Materialeve në Arkitekturë dhe Konstruksione

Published

on

UBT njofton se të premten, më 24 tetor 2025, duke filluar nga ora 09:00, në Kampusin Inovativ të UBT-së në Lipjan (Objekti I), do të mbahet një ligjëratë tematike ndërkombëtare me titull: “Environmental Sustainability of Concrete Structures”, që do të udhëhiqet nga Prof. Bruno Dal Lago nga Universiteti i Insubrias dhe Politekniku i Milanos, Itali.

Ligjërata do të trajtojë praktikat bashkëkohore të qëndrueshmërisë mjedisore në ndërtimet prej betoni, duke sjellë njohuri shkencore dhe përvoja profesionale nga universitetet më prestigjioze evropiane.

Pas ligjëratës, nga ora 10:00, do të zhvillohet Ceremonia e Hapjes së “Panairit të Materialeve”, që do të mbahet në hollin e Objektit I, dhe do të vazhdojë deri në ora 14:00.

Ky panair do të prezantojë materiale dhe teknologji inovative në fushën e arkitekturës, inxhinierisë dhe ndërtimtarisë, si dhe do të shërbejë si platformë për ndërveprim ndërmjet studentëve, profesorëve dhe kompanive bashkëpunëtore.

Gjithashtu, në të njëjtën ditë, nga ora 12:40, do të mbahet prezantimi i kompanisë ndërkombëtare “PENETRON”, e cila do të paraqesë materiale inovative që lidhen me ndërtimet prej betoni, arkitekturën dhe qëndrueshmërinë strukturore.

Ky prezantim do të zhvillohet po ashtu në Objektin I të Kampusit të UBT-së në Lipjan.

Ligjërata është obligative për studentët e programeve “Materialet në Arkitekturë” dhe “Konstruksionet e Betonit” (niveli Bachelor), ndërsa janë të ftuar të marrin pjesë edhe studentët e lëndës “Bazat e Konstruksioneve të Betonit” në Arkitekturë dhe të gjithë studentët e interesuar nga vitet tjera të studimeve.

Kjo ngjarje përfaqëson një mundësi unike për studentët dhe profesionistët e rinj që të njihen nga afër me risitë bashkëkohore të qëndrueshmërisë në ndërtim, materialet inteligjente dhe zhvillimet më të fundit teknologjike në këtë fushë.

Continue Reading

Lajmet

Përfundon rinumërimi i 16 kutive të votimit nga 12 vendvotime

Published

on

By

Në Qendrën e Numërimit dhe Rezultateve është përmbyllur procesi i rinumërimit të kutive të votimit, për rinumërimin e të cilave mori vendim Komisioni Qendror Zgjedhor (KQZ) në mbledhjen e ditës së mërkurë, raporton KosovaPress.

Nga pasditja e ditës së mërkurë dhe deri në orën 15:30 të ditës së enjte, janë rinumëruar 16 kuti të votimit.

Rezultatet nga rinumërimi pasqyrohen platformën https://resultslocal2025.kqz-ks.org/, në rubrikën “Rezultatet QNR – Rinumëruara”.

Gara e balotazhit në Kosovë për kryetar të komunave ku në raundin e parë nuk kishte fitues mbahen më 9 nëntor./KP

Continue Reading

Lajmet

​Thierry Henry kritikon Juventusin

Published

on

Juventusi vazhdon të kalojë një periudhë të vështirë dhe humbja e fundit ndaj Real Madridit në Ligën e Kampionëve ka ndezur alarmin në kampin bardhezi. Pas këtij rezultati, skuadra e Igor Tudor numëron shtatë ndeshje radhazi pa fitore dhe ka vetëm dy pikë pas tre javëve të para në fazën e grupeve.

Ish-sulmuesi i njohur francez, Thierry Henry, ka analizuar situatën e Juventusit në studiot e CBS, duke u treguar shumë kritik ndaj mënyrës se si po luan skuadra aktuale.

“Pa një identitet apo filozofi, është e vështirë të konkurrosh. Shoh një ekip që nuk konkurron, pa identitet dhe pa filozofi të vet. Kur mendon për Juven, mendon për një ekip që lufton, me identitet të qartë. Por tani kjo mungon. E kuptoj që Tudor ka ardhur së fundmi dhe se ka një president të ri, por diçka duhet të ndryshojë,”, deklaroi Henry.

Francezi shtoi se mungesa e identitetit dhe frymës garuese është ajo që e bën më të dhimbshme situatën për tifozët bardhezi.

“Njerëzit sot nuk presin. Klubi duhet të ecë përpara dhe të marrë atë që do. Është e drejtë të mbështesësh ekipin, por nuk është mirë të shohësh Juventusin të luajë kështu. Është shumë e vështirë t’i shikosh ata në këtë gjendje.”, tha ai.

Juventusi nuk ka fituar që nga 13 shtatori, kur mundi Interin 4-3, dhe përballja e ardhshme në Ligën e Kampionëve pritet të jetë vendimtare për shpresat e kualifikimit./S.K/KP/

Continue Reading

Të kërkuara