Lajmet

BE planifikon futjen e euros digjitale

Pritet të prezantohet në vitin 2027.

Published

on

Komisioni Evropian shpall planet në lidhje me futjen e euros digjitale, e cila pritet të prezantohet në vitin 2027. Kjo do të sjellë idenë për futjen e një monedhe të tillë një hap më afër realizimit.

Më 28 qershor 2023, Komisionerja evropiane për Stabilitetin Financiar dhe Shërbimet Financiare, Mairead McGuinness, paraqiti propozimet për euron digjitale dhe një sistem ligjor paralel që përgatit rregulloret e statusit ligjor për qeverinë evropiane dhe Parlamentin Evropian. Ky është vetëm një ndër hapat e shumtë që duhet të bëhen. Edhe nëse qeveritë kombëtare dhe Parlamenti Evropian mbështesin planet, Banka Qendrore e Evropës (BQE) përfundimisht do të vendosë nëse do të emetojë një euro digjitale. BQE thotë se do të marrë një vendim përfundimtar deri në fund të tetorit të vitit 2023.

Çfarë është euroja digjitale?

Euroja digjitale do të ekzistojë vetëm krahas euros ekzistuese, si një formë shtesë e pagesës online ose elektronike. Mairead McGuinness thotë se euro digjitale do të jetë një “plotësim” i parave fizike dhe vetë euros.

Do të jetë një formë thjesht digjitale ose elektronike e euros që nuk do të mund të konvertohet në para. Dallimi kryesor midis transaksioneve të euros digjitale dhe eurove online është se pagesat digjitale në euro mund të bëhen vetëm në mënyrë elektronike ose digjitale, ndërsa të gjitha pagesat standarde bankare online mund të konvertohen në para.

Mbulesa për euron dhe euron digjitale do të sigurohet nga Banka Qendrore Evropiane BQE. Përdoruesit ndoshta mund të blejnë euro digjitale nga bankat e tyre ekzistuese tregtare dhe t’i mbajnë ato në një llogari të veçantë.

Pse BE dëshiron të hedhë në përdorim një euro digjitale?

Rritja e kriptomonedhave dhe e sistemeve të tjera të pagesave ka intensifikuar debatin nëse Bankat Qendrore duhet të hedhin ose jo në përdorim monedhat e tyre digjitale. Kur Facebook njoftoi në vitin 2019 se po planifikonte monedhën e vet virtuale, disa politikëbërës evropianë u shqetësuan se mund të rezultonte me minimin e punës së BQE-së. Në tetor 2020, BQE nisi një konsultim publik për euron digjitale dhe nga korriku 2021 po shqyrton opsione të ndryshme të projektimit dhe kërkesa të përdoruesve, ndërsa përpiqet të përcaktojë se si do të funksiononte në të vërtetë euro digjitale në praktikë.

BE thotë se një monedhë e tillë mund të “mbështesë objektivat e Eurosistemit duke u dhënë qytetarëve akses në një formë të sigurt parash në një botë digjitale që ndryshon me shpejtësi”. Ai gjithashtu thotë se Euro digjitale mund të përfitojë nga avantazhet teknologjike që lidhen me metodat e tjera të pagesës dixhitale pa rreziqet dhe pa qëndrueshmëritë që lidhen me kriptovalutat në qarkullim.

“Është gjithashtu saktësisht e kundërta e kriptovalutave dixhitale ekzistuese. Euroja dixhitale do të ishte e sigurt, e sigurt dhe e shëndoshë,” i tha McGuinness Parlamentit Evropian në prill.

Një arsye tjetër e dhënë nga BE për Euron dixhitale është përdorimi në rënie i parave të gatshme. Sipas BQE-së, pagesat me para të gatshme për të gjitha transaksionet në pikat e shitjes kanë rënë nga 79% në 2016 në 59% në 2022. Ata presin që kjo rënie të përshpejtohet në vitet e ardhshme.

BE-ja vuri në dukje gjithashtu përdorimin në rritje të të ashtuquajturit “Stablecoins” – vlera kripto të lidhura me monedha të tjera. McGuinness thotë se BE-ja beson se nëse nuk del me zgjidhjen e saj në këtë fushë, rreziku i “stablecoins” ose monedhave dixhitale të krijuara nga banka të tjera qendrore.

Dixhital “renminbi”, një monedhë dixhitale që Kina planifikon të prezantojë, është një shkak i veçantë për shqetësim në këtë drejtim.

Çfarë thotë ligji?

BE thotë se ligji i ardhshëm do të fokusohet në ligjshmërinë e Euros dixhitale, si dhe në çështjet e privatësisë dhe stabilitetit financiar. Projektligji u zbulua dhe u raportua nga disa media. Portali i lajmeve “Coindesk” raporton se përdorimi i Euros dixhitale do të jetë falas, pa interes dhe do të duhet të jetë i disponueshëm për cash, për pagesa ofline që në ditën e parë të përdorimit.

Gjithashtu është planifikuar që Euro dixhitale të jetë në dispozicion të konsumatorëve dhe bizneseve që në fillimet e funksionimit të saj.

A është vërtet e nevojshme euro digjitale?

BE-ja duket se është e interesuar për këtë projekt, por shumë kritikë thonë se nuk ka nevojë për një Euro dixhitale. Markus Ferber, zëdhënës i grupit parlamentar të Partisë Popullore Evropiane në Parlamentin Evropian, tha se projektligji duket teknikisht i saktë, por “nuk i përgjigjet pyetjes: Pse?”

Shumë thonë se rënia e mprehtë e vlerës së kriptomonedhave gjatë viteve të fundit tregon se kërcënimi i dukshëm që ato përbënin për bankat qendrore ka kaluar.

Vetë bankat nuk ishin shumë entuziaste për futjen e Euros dixhitale. Federata Evropiane e Bankave ka sugjeruar se krijimi i një sistemi të tillë mund të bëjë që shumë investitorë të përpiqen të tërheqin të gjitha paratë e tyre menjëherë nga banka, duke blerë Euro dixhitale me Eurot e tyre të zakonshme, pasi ata do t’i shohin ato si një investim të sigurt në kohë krize. Duke pasur parasysh këtë, BQE-ja besohet se po konsideron të kufizojë shumën e Eurove dixhitale që një individ mund të mbajë në llogarinë e tij në rreth 3.000 €.

Cilët janë hapat e mëtejshëm?

Komisioni Evropian ka sugjeruar që Euro dixhitale mund të hyjë në përdorim në vitin 2026 ose 2027. Por ka ende një rrugë të gjatë për të bërë. Eurogrupi, i përbërë nga ministrat e financave të Eurozonës, ka debatuar këtë çështje për dy vjet dhe besohet se ka shqetësime serioze se si qeveritë mund të justifikojnë prezantimin e Euros dixhitale për qytetarët e tyre, duke qenë se sistemet e pagesave online dhe dixhitale janë të njohura dhe funksionojnë mirë.

Nëse ligji pranohet dhe nuk ka kundërshtime të mëdha politike, Banka Qendrore Evropiane do të vendosë nëse do ta marrë atë në procedurë apo jo. Sipas BQE-së, faza tjetër parashikon “zhvillimin e shërbimeve të integruara, si dhe testimin dhe eksperimentimin e përdorimit të euros digjitale”. Kjo fazë mund të zgjasë rreth tre vjet. Publikimi i projektligjit do të jetë testi i parë madhor për të testuar disponimin politik në lidhje me futjen e euros digjitale.

Aktualitet

Kirurgu vaskular Krasniqi rekomandon personat pas moshës 55 vjeçare: Bëni një ultrazë për arteriet, mund t’ju shpëtojnë jetën

Published

on

Kirurgu vaskular, Halil Krasniqi ka dhënë një këshillë të rëndësishme për të gjithë personat mbi moshën 55-vjeçare gjatë podcastit “Shëndeti në rend të parë”, i cili mbështetet nga United Hospital.

Sipas tij, kontrolli i arterieve përmes ultrazërit është jetik në këtë grupmoshë, pasi mund të zbulojë në kohë ndryshime të rrezikshme që nëse nuk trajtohen mund të çojnë në pasoja fatale.

“Është e rëndësishme që mbi moshën 55-vjeçare të bëhet një ultrazë. Me ultrazë nuk shkaktohet dhimbje, janë vetëm 5 minuta kohë që mund të shohësh nëse është apo jo e zgjeruar (arteria). Pastaj vijnë ekzaminimet tjera”, Krasniqi.

Ai shtoi se përmes këtij ekzaminimi, mjekët mund të identifikojnë herët proceset patologjike dhe të vendosin për trajtimin e duhur.

“Pacienti duhet të shikohet me ultrazë që nga koka, sepse truri, koka dhe zemra janë më të rëndësishmet. Bëhet një ultrazë nga lart deri poshtë dhe bëjmë një ultrazë të qafës. Në qafë shihet arteria e cila furnizon trurin me gjak, këtu shihen edhe gjëndrat tiroide, limfatike, ndryshimet tjera morfologjike”, ka thënë Krasniqi.

Ushqimi i pashëndetshëm dhe ndikimi në shëndetin vaskular, kirurgu Halil Krasniqi tregon se çfarë duhet të dimë?

Sipas studimeve të fundit siç tha Krasniqi kontrolli me ultrazë e ul me mbi 50 për qind vdekshmërinë tek kjo kategori e popullatës.

Në rastet kur zbulohet zgjerim i arterieve mbi 5 cm, trajtimi mund të bëhet me procedurë minimale invazive – pa ndërhyrje kirurgjikale klasike.

“Nëse kalon mbi 5 cm, fillon trajtimi me stentim, pa operacion. Bëhen vetëm dy shpuarje në ije dhe vendoset stenti – dhe njeriu mbijeton”, shpjegoi kirurgu vaskular, Halil Krasniqi.

Për më shumë shikoni të plotë podcastin “Shëndeti në rend të parë”:

Continue Reading

Aktualitet

Votoni për UBT-në dhe Rektorin Hajrizi në Triple E Awards: Dy nominime të reja ndërkombëtare për institucionin dhe Kosovën

Published

on

UBT vazhdon të shënojë suksese në arenën ndërkombëtare të arsimit dhe inovacionit, duke hyrë edhe këtë vit në finalen e Triple E Awards me dy nominime të reja prestigjioze:

“University Leader of the Year – Global Award”

Rektori i UBT-së, Prof. Dr. Edmond Hajrizi, është nominuar si një nga liderët universitarë më me ndikim në botë, falë vizionit dhe punës së tij për të shndërruar UBT-në në qendër të inovacionit, sipërmarrjes dhe zhvillimit shoqëror.

“Engaged University of the Year”

UBT është vlerësuar si një universitet i angazhuar, që lidh ngushtë akademinë me komunitetin, duke krijuar mundësi për studentët, sipërmarrësit e rinj dhe projekte me ndikim të drejtpërdrejtë shoqëror.

Ky vlerësim është një dëshmi se Kosova po bëhet pjesë e hartës globale të arsimit cilësor dhe inovativ.

Vota juaj është vendimtare! Për të votuar për UBT-në duhet të klikoni në këtë link: LINKU PËR VOTIM, duke e dhënë fillimisht e-mail adresën tuaj.

Procesi i votimit është si në vijim: Klikoni në link, shkoni tek pjesa – |Have a say and vote for this entry to win the People’s Choice Award!|, shënoni emailin tuaj personal në hapësirën e votimit, klikoni VOTE, pastaj në email ju vjen një konfirmim së bashku me linkun që ju duhet të klikoni për të verifikuar votën tuaj.

Tutje, për të dhënë votën tuaj edhe në platformat sociale, ju lusim të ndiqni procedurat e më poshtme:

Për Facebook, mund të bëni një postim me këtë përmbajtje: 

I vote for UBT’s nomination for the “Engaged University of the Year” award by Triple E Awards 2025.

https://2025.triple-e-awards.com/finalist/id/1136

#ACEEUAWARDS2025

#2025Entry1136

ose të bëni share postimin e UBT-së: POSTIMI NË FACEBOOK

Për Platformën LinkedIn mund të bëni një postim me këtë përmbajtje:  

I vote for UBT’s nomination for the “Engaged University of the Year” award by Triple E Awards 2025.

https://2025.triple-e-awards.com/finalist/id/1136

@ACEEU

#ACEEU_Awards

#2025Entry1136

ose të bëni repost postimin e UBT-së: POSTIMI NË LINKEDIN

Për Platformën Instagram mund të bëni një postim me këtë përmbajtje:  

I vote for UBT’s nomination for the “Engaged University of the Year” award by Triple E Awards 2025.

https://2025.triple-e-awards.com/finalist/id/1136

@aceeu_live

#ACEEU_Awards

#2025Entry1136

Për Platformën TikTok mund të bëni një postim me këtë përmbajtje:  

https://2025.triple-e-awards.com/finalist/id/1136

#ACEEU_Awards

#2025Entry1136

Për të votuar për Rektorin e UBT-së, Prof. Dr. Edmond Hajrizi në këto dy kategori, klikoni në linkun përkatës, vendosni e-mail-in tuaj dhe konfirmoni votën: LINKU PËR VOTIM 

Procesi i votimit është si në vijim: Klikoni në link, shkoni tek pjesa – |Have a say and vote for this entry to win the People’s Choice Award!|, shënoni emailin tuaj personal në hapësirën e votimit, klikoni VOTE, pastaj në email ju vjen një konfirmim së bashku me linkun që ju duhet të klikoni për të verifikuar votën tuaj.

Tutje, për të dhënë votën tuaj edhe në platformat sociale, ju lusim të ndiqni procedurat e më poshtme:

Për Facebook, mund të bëni një postim me këtë përmbajtje: 

I vote for Prof. Edmond Hajrizi’s nomination for the “University Leader of the Year” award by Triple E Awards 2025.

https://2025.triple-e-awards.com/finalist/id/1146

#ACEEUAWARDS2025

#2025Entry1146

ose të bëni share postimin e UBT-së: POSTIMI NË FACEBOOK

Për Platformën LinkedIn mund të bëni një postim me këtë përmbajtje:  

https://2025.triple-e-awards.com/finalist/id/1146

@ACEEU

#ACEEU_Awards

#2025Entry1146

ose të bëni repost postimin e UBT-së: POSTIMI NË LINKEDIN

Për Platformën Instagram mund të bëni një postim me këtë përmbajtje:  

https://2025.triple-e-awards.com/finalist/id/1146

@aceeu_live

#ACEEU_Awards

#2025Entry1146

Për Platformën TikTok  mund të bëni një postim me këtë përmbajtje:

https://2025.triple-e-awards.com/finalist/id/1146

#ACEEU_Awards

#2025Entry1146

Continue Reading

Lajmet

Irlanda e Veriut triumfon ndaj Maltës në kualifikuese të Botërorit 2026

Published

on

Një fitore miqësore 3-0 ndaj Maltës erdhi nga Irlanda e Veriut në kualifikuese të Kupës së Botës 2026, ku Jordan Jones, Gavin Whyte dhe Ali McCann shënuan në Austri.

Pjesa më e madhe e ndeshjes u zhvillua në një mënyrë tipike miqësore të fundsezonit dhe nuk pati lojtarë që të spikasnin gjatë gjithë 90 minutave.

Dallasi arriti një fitore si kapiten i Irlandës së Veriut në mungesë të Steven Davis dhe kjo është një përvojë jetësore për lojtarin në formë të mirë të Leeds.

Jones shfrytëzoi mbrojtjen e dobët për të shënuar një gol të hershëm përpara se Josh Magennis të shihte penalltinë e tij të pritej nga portieri i Maltës, Henry Bonello, në një pjesë të parë kryesisht të çrregullt.

Irlanda e Veriut u përmirësua në pjesën e dytë me dy gola në tre minuta.

Fitorja në 90 minuta më në fund erdhi për trajnerin e Irlandës së Veriut, por ishte e pakëndshme ta shikoje në pjesën e parë pavarësisht golit të hershëm.

Pasimi i gabuar i Ferdinando Apap i dha mundësinë Jones dhe anësori i Rangers e shfrytëzoi me një gjuajtje të ulët që e rrëzoi Bonellon përpara se të fluturonte drejt portës.

Bonello u ul për të pritur penalltinë e Magennis në minutën e 21-të – e akorduar për faullin e Kurt Shaw ndaj Whyte – dhe humbja e penalltisë përmblodhi një fillim të vështirë prej 45 minutash nga Irlanda e Veriut.

Malta hyri në ndeshje 127 vende poshtë kundërshtarëve të saj në renditjen botërore, por ata e kaluan pjesën e parë me Joseph Mbong dhe Luke Montebello që u afruan shumë.

Irlanda e Veriut kishte më shumë shpejtësi dhe vendosmëri në rifillimin e ndeshjes dhe Whyte shënoi me shpejtësi nga një pasim i Stuart Dallas për ta bërë rezultatin 2-0 pas 53 minutash.

Pastaj u pasua shpejt nga numri tre, pasi McCann u kap nga Paddy McNair dhe ai dha një gjuajtje të shkathët përtej Bonellos për ta çuar ndeshjen përtej një skuadre të Maltës që po shkatërrohej./S.K/BBC/

Continue Reading

Lajmet

​Sulm në parkingun e kopshtit në Vushtrri dhe arsenal armësh në shtëpi, një muaj paraburgim për dy persona

Published

on

By

Prokuroria Themelore në Mitrovicë ka paraqitur kërkesë për caktimin e masës së paraburgimit në Gjykatën Themelore në Mitrovicë – Dega në Vushtrri, ndaj të dyshuarve K.M. dhe K.M., për shkak të dyshimit të bazuar se kanë kryer disa vepra penale.

Të dyshuarit ngarkohen me veprat penale: “Mbajtja në pronësi, kontroll ose posedim të paautorizuar të armëve”, si dhe “Përdorimi i armës apo mjetit të rrezikshëm”, ndërsa njëri prej tyre, K.M., dyshohet gjithashtu për veprën penale “Lëndimi i rëndë trupor”.

Sipas Prokurorisë, ngjarja ka ndodhur më 20 maj 2025, rreth orës 08:55, në parkingun e një kopshti fëmijësh në Vushtrri, ku i dyshuari K.M., së bashku me persona të tjerë, e kanë sulmuar fizikisht të dëmtuarin L.O., në momentin që ai po zbriste nga automjeti për të shoqëruar vajzën në kopsht.

Sipa sprokurorisë, sulmi është kryer me një shufër metalike, duke i shkaktuar viktimës lëndime të rënda në kokë, këmbë dhe pjesë të tjera të trupit.

Pas sulmit, të dyshuarit janë larguar nga vendi i ngjarjes me motoçikleta.

Gjatë bastisjes së shtëpisë së të dyshuarve në fshatin Ropicë të Vushtrrisë, janë sekuestruar elektroshokë, sprej, telefona mobil, si dhe një sasi e konsiderueshme armësh dhe municioni, përfshirë armë të gjata dhe të shkurtra, snajperë, pistoleta me silenciatorë. Në telefonat e të dyshuarve janë gjetur video dhe fotografi ku ata shihen duke përdorur armë, përfshirë edhe një imazh ku njëri prej tyre shihet duke shënjestruar një automjet të policisë me revole.

Gjykata Themelore në Mitrovicë – Dega në Vushtrri ka aprovuar kërkesën e Prokurorisë dhe ka caktuar masën e paraburgimit prej një muaji ndaj të dyshuarve K.M. dhe K.M./D.B/KP

Continue Reading

Të kërkuara