Shëndeti

Bakteri i rrezikshëm po përhapet në det: Infeksionet vibrio në rritje

Published

on

Bakteret vibrio mund të shkaktojnë infeksione kur konsumohen fruta deti ose përmes kontaktit me ujë të kontaminuar. Ndryshimet klimatike po nxisin përhapjen e këtyre baktereve në Evropë.

Vibrioza është infeksion i shkaktuar nga bakteri vibrio, që gjendet në frutat e detit të pagatuar dhe në ujërat bregdetare ose të ëmbël-të kripur më të ngrohta.

Qendra Evropiane për Parandalimin dhe Kontrollin e Sëmundjeve ka lëshuar paralajmërim për rrezikun që paraqesin bakteret, temperaturat e sipërfaqeve detare rriten verës. Bakteret vibrio jetojnë natyrshëm në ujëra bregdetare të përziera, ku përzihen uji i kripur dhe i ëmbël, veçanërisht kur temperaturat janë të larta dhe sasia e kripës është më e ulët.

Ato kërcënojnë nga deti dhe nga frutat e detit, dhe mund të shkaktojnë infeksione të rënda, sepsë, madje edhe vdekje. Për më tepër, gjithnjë e më shpesh shfaqin rezistencë ndaj antibiotikëve.

Vibrioza po bëhet më e zakonshme

Këto raste po shfaqen në disa pjesë të Evropës si pasojë e ndryshimeve klimatike. Llojet e baktereve vibrio zbulohen verës në Detin Baltik, pasi deti ofron kushte të favorshme për zhvillimin e tyre për shkak të përqendrimit të ulët të kripës. Bakteret janë gjetur edhe në dete tjera, përfshirë Detin e Veriut, dhe ndërsa temperaturat e sipërfaqeve detare vazhdojnë të rriten, pritet që vibrio të shtrihet edhe në zona të tjera bregdetare.

Grupi bakterial Vibrio përfshin disa lloje që mund të shkaktojnë vibriozë, një sëmundje që lind nga infektimi me këtë bakter, transmeton Telegrafi.

Tri llojet më të rrezikshme në Evropë

▪ Vibrio parahaemolyticus – mund të shkaktojë gastroenterit tek persona të shëndetshëm
▪ Vibrio vulnificus – çon në infeksione të rënda, sepsë dhe vdekje tek individët më të ndjeshëm
▪ Vibrio cholerae – mund të çojë në sepsë

Si transmetohet bakteri vibrio?

Disa prej baktereve vibrio mund të shkaktojnë infeksione serioze. Kjo përfshin infeksione që transmetohen përmes ushqimit, pas konsumimit të frutave të detit të pagatuar ose të gatuar jo mjaftueshëm, dhe infeksione të rënda të gjakut kur bakteret hyjnë në trup përmes prerjeve ose plagëve të hapura në lëkurë.

Njerëzit me sistem imunitar të dobësuar ose me sëmundje kronike të mëlçisë janë veçanërisht të rrezikuar.

Si të njihni simptomat e vibriozës?

Simptomat varen nga mënyra se si merret infeksioni. Në rastet kur vibrioza merret përmes konsumimit të frutave të detit të pagatuar ose të pagatuar mirë.

diarre e ujshme
▪ dhimbje barku
▪ nauze (ndjesi për të vjellë)
▪ të vjella
▪ ethe
▪ të dridhura.

Infeksioni ndodhë edhe gjatë larjes në ujëra me sasi të mëdha të baktereve vibrio, duke shkaktuar infeksione në vesh ose, nëse bakteret hyjnë në kontakt me plagë të hapura, shkaktojnë simptoma në lëkurë si:

▪ skuqje
▪ ënjtje
▪ dhimbje rreth zonës së prekur.

Infeksionet e plagëve që nuk trajtohen çojnë në komplikime si nekrotizimi i indeve, infeksione të gjakut, sepsë apo edhe amputim gjymtyrësh, veçanërisht tek personat me gjendje shëndetësore ekzistuese, si sëmundje kronike të mëlçisë apo imunitet të dobësuar, paralajmëron ECDC.

Masat parandaluese

Për të ulur rrezikun nga infeksionet vibrio, mund të ndërmerren disa masa të thjeshta:

▪ shmangia e konsumimit të frutave të detit të papërpunuar ose të pagatuar mirë, veçanërisht e frutave të detit, dhe gatimi i plotë i frutave të detit.

▪ kush ka plagë të hapura, shpime të fundit a prerje, duhet të shmangë larjen në ujëra të kripura ose të ëmbël-të kripur ose të mbulojë zonën e prekur me fasho të papërshkueshme nga uji

▪ kush bie në kontakt me ujë deti ndërsa ka gërvishtje, prerje apo plagë, duhet ta pastrojë menjëherë zonën me ujë të pastër dhe të freskët.

Shëndeti

Nga shikimi te humbja e peshës, njihuni me përfitimet e kungullit

Published

on

Kungulli është ndoshta më i famshmi dhe më i shijshmi nga të gjithë. Por, jo vetëm kaq, ky frut (sepse është frut dhe jo perime) është i gjithanshëm dhe ushqyes. Kungulli është burim i vitaminave dhe mineraleve të shumta që janë të mira për shëndetin dhe trupit.

Nëse jeni duke kërkuar për një mënyrë të lehtë për të forcuar sistemin imunitar kungulli është për ju. Përveçse është i pasur me vitaminë C, e cila ndihmon sistemin të funksionojë kungulli është burim i mirë i beta-karotenit; substancë në të cilën trupi mbështetet për të krijuar vitaminën A.

Kjo vitaminë luan rol në forcimin e sistemit imunitar. Meqenëse, kungulli është burim i shkëlqyer i beta-karotenit, i shkëlqyeshëm për shëndetin e syve.

Vitamina A e prodhuar nga beta-karotina ndihmon në mbajtjen e sipërfaqes së syrit të lagësht dhe të shëndetshme. Beta-karoteni, i cili gjendet në ushqime të tjera me ngjyrë portokalli, si karotat dhe patatet e ëmbla, mund të përmirësojë gjithashtu shikimin gjatë natës.

Kungulli dhe farat e tij, janë burim i pasur i magnezit. Ky mineral luan rol në zona të ndryshme të trupit, jo vetëm që mbështet funksionet e muskujve dhe nervore, por është thelbësor në proceset e prodhimit të energjisë. Magnezi ndihmon në rritjen e densitetit të kockave e ndihmon në parandalimin e osteoporozës, një gjendje që prek në mënyrë disproporcionale gratë.

Kungujt janë të pasur me antioksidantë, substancë e aftë për të luftuar, ngadalësuar ose neutralizuar formimin e radikaleve të lira.

Antioksidantët e prodhuar pjesërisht nga trupi ynë, pjesërisht të gëlltitur përmes ushqimit, i japin jetë një sistemi mbrojtës të aftë për të parandaluar ose anuluar veprimin oksidues të radikalëve të lira, duke ulur kështu rrezikun e sëmundjeve kronike, si kanceri dhe sëmundjet kardiovaskulare.

Kungujt janë të pasur me ujë e fibra, por me pak kalori. Kjo do të thotë se na bëjnë të ndihemi të ngopur për më gjatë pa rënduar stomakun.

Nëse po përpiqeni të hani në mënyrë të shëndetshme të mos shtoni peshë, përfshirja e kungullit të pasur është një zgjedhje e shkëlqyer.

Nuk ju shëndosh dhe mund të konsumohet me bollëk edhe në rast e dietave, dobësimit.

Continue Reading

Shëndeti

Çaji i mollës ndihmon në shërimin e këtyre sëmundjeve

Published

on

Continue Reading

Aktualitet

BSc në Shëndet Publik dhe Shkenca Mjekësore në UBT – Investim për të ardhmen e shëndetit të popullatës

Published

on

Në një kohë kur sfidat shëndetësore globale po intensifikohen dhe sistemet e kujdesit shëndetësor kërkojnë qasje të integruara dhe të qëndrueshme, UBT ka akredituar me sukses programin Bachelor në Shëndet Publik dhe Shkenca Mjekësore (180 ECTS). Ky program trevjeçar synon përgatitjen e profesionistëve të aftë për të kontribuar në parandalimin, edukimin, planifikimin, menaxhimin dhe vlerësimin e ndërhyrjeve në shëndetin publik.

Program me përmbajtje unike dhe vlera praktike

Programi është konceptuar sipas standardeve evropiane të arsimit të lartë dhe përqafon një qasje praktike dhe multidisiplinare. Përmbajtja përfshin lëndë bazë si epidemiologjia, higjiena, shëndeti mendor dhe riprodhues, si dhe module të avancuara si menaxhimi i emergjencave, analizat e sistemeve shëndetësore, teknologjitë e informacionit në shëndetësi, etika dhe promovimi i shëndetit.

Studentët përfitojnë nga një kombinim i balancuar mes ligjëratave teorike, punës praktike në laboratorët modernë të UBT-së, dhe praktikave profesionale në institucione partnere si: Poliklinika Universitare e UBT, Spitali Universitar UNITED, QKUK, si dhe Instituti Kombëtar i Shëndetit Publik.

Rëndësia për shëndetin publik në Kosovë

Kosova përballet me sfida të mëdha në fushën e shëndetit publik, nga sëmundjet infektive e kronike deri te përballja me emergjenca dhe fatkeqësi natyrore. Ky program synon të formojë profesionistë që do të jenë në vijën e parë të përmirësimit të kujdesit shëndetësor parësor, edukimit shëndetësor në komunitet dhe monitorimit të rreziqeve shëndetësore.

Mundësi të gjera punësimi dhe zhvillimi profesional

Të diplomuarit nga ky program do të jenë të përgatitur për punësim në:

  • Qendrat e Shëndetit Publik në nivel komunal dhe qendror;
  • Institucionet e kujdesit parësor dhe preventiv;
  • Ministrinë e Shëndetësisë, Ministrinë e Mjedisit dhe institucionet që monitorojnë faktorët e rrezikut;
  • Agjencinë e Ushqimit dhe Veterinarisë, OJQ-të në fushën e shëndetit publik, si dhe në projekte të WHO, UNICEF, UNDP etj.;
  • Qendrat e Promovimit të Shëndetit në shkolla, komunitete dhe institucione edukative.

Për më tepër, studentët kanë mundësi të vazhdojnë studimet në nivelin Master në Shëndet Publik dhe Menaxhim, Biokimi Klinike apo Shkenca Paramjekësore në UBT ose universitete ndërkombëtare.

Pse të zgjedhni UBT?

UBT është institucioni më i madh dhe më i ndërkombëtarizuar i arsimit të lartë në Kosovë, me mbi 12,500 studentë, 1,500 staf akademik dhe administrativ, si dhe bashkëpunim me mbi 500 universitete ndërkombëtare. Me një kampus modern mbi 15,000 m², laboratorë të teknologjisë së lartë, Poliklinikë Universitare me mbi 20 ambulanca funksionale dhe një Spital Universitar, UBT ofron kushte të avancuara për zhvillim profesional dhe akademik.

Përveç Shëndetit Publik, UBT ofron programe të akredituara në fusha të shumta të shkencave mjekësore, përfshirë: Farmacinë, Stomatologjinë, Radiologjinë dhe Biokiminë Mjekësore.

Continue Reading

Shëndeti

Manaferrat janë të shkëlqyera për shëndetin dhe duhet t’i konsumojmë më shpesh

Published

on

Manaferrat kanë shumë vitamina që mund të mos i keni ditur.

Në artikullin në vazhdim do t’i kuptoni benefitet e konsumimit të tyre.

Anti-inflamatorë natyralë

Manaferrat janë të pasura me antioxidantë si anthocyanins, që ndihmojnë të neutralizojnë radikalët e lira në trup dhe reduktojnë inflamacionin e brendshëm.

Përforcim i sistemit imunitar

Ato kanë shumë vitaminë C, që mbështet imunitetin dhe formimin e kolagjenit për lëkurën dhe nyjet.

Shëndeti i zemrës

Me rreth 8 gram fibra për një filxhan, ato ndihmojnë në uljen e kolesterolit LDL dhe tensionit të gjakut.

Foshnje të forta dhe kocka të shëndetshme

Përmbajnë vitaminë K, magnez, kalcium dhe bakër, që të gjithë ndihmojnë për kocka më të forta.

Mbrojtje e trurit dhe përqendrimit

Anthocyaninat veprojnë për të zvogëluar stresin oksidativ në tru, duke ofruar mbrojtje kundër sëmundjeve neurodegjenerative si Alzheimer dhe Parkinson.

Continue Reading

Të kërkuara