Kulturë, Lifestyle

Arti në garë: Një vështrim në Olimpiadën Kulturore të Parisit 2024

Publikuar

Olimpiada Kulturore ka një histori mbi një shekull. Por çfarë është saktësisht, nga e ka origjinën dhe si ka evoluar?

Olimpiada Kulturore ka një histori të gjatë, filluar nga një vizion i Baroni Pierre de Coubertin në vitet 1890 për të rivendosur traditën e lashtë greke të festimeve katërvjeçare të atletikës dhe arteve. Këto festime, të njohura si Lojërat e Lashta, u mbajtën në Olimpia nga viti 776 para Krishtit deri në vitin 395 pas Krishtit, duke shërbyer si një platformë për të sjellë së bashku atletë, filozofë, studiues, poetë, muzikantë, skulptorë dhe udhëheqës të tjerë të artit dhe kulturës.

Coubertin, një edukator dhe historian francez, mendonte se ky bashkëveprim midis artit dhe sportit ishte “fryma e olimpizmit”, dhe në vitin 1894 ai themeloi Komitetin Olimpik Ndërkombëtar (IOC), duke çuar në organizimin e lojërave të para moderne në Athinë në vitin 1896. Megjithatë, vetëm në vitin 1912, në Stokholm, ëndrra e Coubertin për të bashkuar artin me atletikën u bë realitet me konkursin e artit në kuadër të Lojërave Olimpike. Ky ishte fillimi i Olimpiadës Kulturore si e njohur sot.

Në periudhën nga viti 1912 deri në vitin 1948, Olimpiada Kulturore përfshinte konkurse arti brenda Lojërave Olimpike, duke dhënë medalje në arkitekturë, letërsi, muzikë, pikturë dhe skulpturë për vepra të frymëzuara nga tema të lidhura me sportin. Megjithatë, me kalimin e kohës, formati i Olimpiadës Kulturore ka ndryshuar. Sot, ajo përfshin një sërë ngjarjesh kulturore që shkojnë paralelisht me Lojërat Olimpike, duke e bërë vendin pritës të shfaqet si një qendër kulturore dhe krijuese.

Në vitin 2012, Londra u shënua si një pikë kulmore për Olimpiadën Kulturore, duke shfaqur një ekstravagancë masive kulturore që shënoi një festë mbarëkombëtare të krijimtarisë, duke përfshirë mbi 170,000 ngjarje dhe mbi 40,000 artistë nga të gjitha anët e botës.

Në Francë, përgatitjet për Lojërat Olimpike të Parisit 2024 janë në kulmin e tyre, dhe përpara kësaj ngjarjeje të madhe, vendi është në një shfaqje të vërtetë të kombinimit të artit, kulturës dhe sportit. Muzeu i Luvrit, një nga institucionet më të njohura kulturore në botë, ka hapur dyert e tij për të pritur pjesëmarrësit në një mënyrë të re dhe unike. Programi “Vraponi në Luvër” ofron sesione të yoga-s dhe stërvitjes në ambientet e tij të mrekullueshme artistike. Duke e kombinuar artin e vjetër me aktivitetet e reja fizike, ky program ofron një përvojë të pazakontë për vizitorët.

Ndërkaq, në stadiumin e përkohshëm në Place de la Concorde, spektatorët kanë mundësinë të shijojnë shfaqje emocionuese të sporteve si skateboarding dhe breakdancing, duke sjellë një atmosferë tërheqëse dhe energjike në qendër të Parisit. Poashtu, Petit Palais po prezanton një ekspozitë të veçantë me titullin “Le corps en mouvement” (Trupi në lëvizje), duke sjellë në vëmendje lidhjen midis artit dhe sportit. Me 50 vepra të ndryshme artistike, ekspozita shfaq temat e lëvizjes dhe atletizmit nëpërmjet pikturës, skulpturës dhe arteve të tjera pamore.

Përtej kryeqytetit, bazilika e katedrales së Saint-Denis dhe Muzeu Regards de Provence në Marsejë ofrojnë ekspozita të veçanta që i fokusohen temave të sportit dhe artit. Në Saint-Denis, ekspozita “La Trêve” ofron një përvojë të pasur kulturore me portrete, afreske dhe kostume të frymëzuara nga historia e Lojërave Olimpike. Ndërsa në Marsejë, ekspozita “Surfing the wave” shpalos ndikimin e sërfit dhe sporteve të bordit në krijimin e artit bashkëkohor.

Këto ngjarje dhe ekspozita shërbejnë si shembuj i shumëllojshmërisë dhe pasurisë së kulturës dhe artit francez, duke përcjellë frymën e Lojërave Olimpike dhe bashkëndjenjes së artit dhe sportit në një harmoni të vërtetë kreative.

©️Përktheu dhe përshtati nga Euronews, Dionesa Ebibi

Kulturë, Lifestyle

Çmimi i paqes për Anne Applebaum: Mbështetja e demokracisë dhe kritika e regjimeve autoritare

Publikuar

nga

Historianja dhe gazetarja polake-amerikane, Anne Applebaum, ka fituar Çmimin e Paqes të Tregtisë Gjermane të Librit për vitin 2024.për vitin 2024. Kjo njohje i është dhënë nga Shoqata Gjermane e Botuesve dhe Librashitësve, e cila e ka cituar Applebaum si një kritike të shpeshtë të regjimeve autoritare.

Shoqata Gjermane e Botuesve dhe Librashitësve e përshkroi kontributin e Applebaum si të shquar dhe të domosdoshëm për ruajtjen e demokracisë dhe paqes, veçanërisht në një kohë kur vlerat dhe arritjet demokratike janë nën sulm dhe karikaturë.

Anne Applebaum është një gazetare dhe shkrimtare e njohur për punën e saj në revistën amerikane The Atlantic. Ajo ka shkruar gjerësisht për çështjet që lidhen me Evropën Qendrore dhe Lindore, duke u konsideruar një eksperte në historinë e këtij rajoni. Në biografinë e saj, theksohet se ajo ka paralajmëruar herët për politikën e mundshme të dhunshme të zgjerimit të Vladimir Putin.

Applebaum është autore e disa librave të rëndësishëm, duke përfshirë ” The Gulag” (2003), “The Iron Curtain” (2012), “Red Hunger” (2019) dhe “The Lure of Authoritarianism” (2021). Në këto vepra, ajo thellohet në analizën e pushtetit autoritar dhe pasojat e tij.

Gjatë karrierës së saj, Applebaum ka marrë disa çmime prestigjioze, përfshirë Çmimin Pulitzer në 2004 dhe Çmimin Carl von Ossietzky në 2024.

Çmimi i Paqes i Tregtisë Gjermane të Librit, i themeluar në vitin 1950 nga Shoqata Gjermane e Botuesve dhe Librashitësve, është një çmim prestigjioz që nderon individët me kontribut të shquar në promovimin e paqes, humanizmit dhe mirëkuptimit ndërmjet popujve përmes veprave letrare, artistike dhe shkencore.

Vitin e kaluar, çmimi i shkoi autorit britaniko-amerikan Salman Rushdie. Marrësit e mëparshëm të këtij çmimi përfshijnë personalitete të njohura si Margaret Atwood, Orhan Pamuk, Susan Sontag, Amos Oz dhe Vaclav Havel./UBTNews/

Nga Deutsche Welle, D.E

Vazhdo të lexosh

Kulturë, Lifestyle

Zëri i pajtimit: Çeremonia komemorative për Mehmet Rukiqin në Institutin Albanologjik

Publikuar

nga

Instituti Albanologjik të martën mbajti një ceremoni komemorative për të nderuar jetën dhe kontributin e Mehmet Rukiqit, një prej albanologëve më të shquar të kohës. Salla e madhe e mbushur me miq, kolegë dhe familjarë u përmendën përjetësisht momentet kur Rukiqi kishte vepruar si një ambasador i pajtimit mes gjaqeve.

Drejtori i institutit, Lulzim Lajqi, e përshkroi atë si një figurë që kishte lënë shenjë të pashlyeshme në historinë e shqiptarëve, duke e cilësuar atë si një nga nxënësit më të dalluar të Anton Çetës. “Mehmeti ka qenë jo vetëm një shkencëtar i shquar, por edhe një mik dhe bashkëpunëtor i padiskutueshëm për shumë dekada në Institutin Albanologjik,” tha Lajqi me emocion.

Sekretari i Bibliotekës Kombëtare, Izet Avdyli, përsëriti se Rukiqi do të kujtohet përherë për humanizmin e tij dhe kontributin e vyer në fushën e letërsisë dhe shkencës. “Ai ka pasur një pasion të palëkundur për leximin dhe ka lënë një trashëgimi të pasur me anekdota dhe shkrime të çmuara,” u shpreh Avdyli me ndjenjë.

Berat Rukiqi, nipi i tij, në emër të familjes, theksoi se gjyshi i tij do të jetë gjithmonë një frymë e gjallë për Kosovën dhe se kontributi i tij ka ndikuar në ndërtimin e një mjedisit intelektual dhe kulturor të pasur për shqiptarët.

Në detaje, kujtimet dhe historitë rreth jetës dhe punës së Mehmet Rukiqit u shpalosën me kujdes. U përmendën historitë e pasura që ai ka shkruar, anekdotat që ka mbledhur, dhe njëzet vjet e më shumë bashkëpunim të padiskutueshëm me kolegët në Institutin Albanologjik. Kolegët e tij dhe miqtë e ngushtë që i kishin qëndruar pranë në çdo hap të karrierës së tij, shpërndanin kujtime dhe momente qesharake me kujdes dhe dashuri. Secili histori ishte një fragment i një mozaiku të madh që përbënte jetën e tij të shquar dhe kontributin e padiskutueshëm në kulturën dhe shkencën shqiptare.

Në kujtim të Mehmet Rukiqit, Instituti Albanologjik e vlerësoi jo vetëm për panairin e tij shkencor dhe letërsinë e pasur, por edhe për humanizmin dhe ndihmën që ofroi gjatë gjithë jetës së tij. Çelësi i suksesit të tij mbeti angazhimi i palodhur për të ndihmuar dhe për të pasuruar kulturën shqiptare me çdo veprim dhe fjali të tij.

Biografia e Mehmet Rukiqit: Një ikonë e Folkloristikës dhe Letërsisë

Mehmet Rukiqi, një ikonë në fushën e albanologjisë dhe letërsisë popullore, shuhet në moshën 72-vjeçare, duke lënë pas një trashëgimi të pasur intelektuale dhe kulturore. Ai lindi në fshatin Verboc të Drenasit dhe u edukua në shkollat e rajonit të tij, duke vazhduar studimet e larta në Prishtinë. Rreth 20 vite iu përkushtua arsimit si mësues dhe mësimdhënës në Drenicë dhe më tej në Prishtinë, deri sa u përjashtua nga puna për shkaqe politike në vitin 1972/73.

Përveç punës së tij në arsim, Rukiqi kontribuoi thellësisht në fushën e folkloristikës, duke marrë doktoraturën në vitin 1994 me një studim të thelluar mbi krijuesit dhe bartësit e tregimeve popullore në Drenicë. Ai u njoh për një kontribut të jashtëzakonshëm në mbledhjen dhe botimin e anekdotave popullore shqiptare, duke shpërndarë në gjashtë vëllime dhe në dy vëllime të dedikuara këngëve dasmash.

Rukiqi gjithashtu ishte pjesëmarrës aktiv në Lëvizjen për Pajtimin e Gjaqeve, një iniciativë e rëndësishme për përtejimin e konflikteve në historinë e Kosovës. Konsiderohej si një nga nxënësit më të zellshëm të Profesorit Anton Çettës, dhe bashkëpunimi i tyre u shënua me disa veprime të rëndësishme të përbashkëta. Gjatë karrierës së tij, ai botuar shumë studime dhe monografi, duke përfshirë veprat studimore mbi figurat e njohura të historisë kosovare si Tahir Berisha, Azem Galica dhe Ramadan Shabani. Kështu, kujtesa për Dr. Mehmet Rukiqin mbetet si një pikë referimi në studimet e folklorit dhe letërsisë shqiptare, duke lënë një ndikim të thellë në kulturën dhe historinë e vendit. /UBTNews/

Vazhdo të lexosh

Kulturë, Lifestyle

Në kërkim të shijes së vërtetë: Festimi i ‘Tavës së Krapit’ në Shkodër

Publikuar

nga

Një atmosferë e këndshme dhe festive e gjeti Shkodrën gjatë festës së “Tavës së Krapit”, një ngjarje e re që ndërthur traditën me turizmin dhe artizanatin lokal. Kjo festë e pazakontë solli në vëmendje gatimin e traditshëm shkodran të “Tavës së Krapit”, duke sjellë së bashku komunitetin e gatimit, mjeshtrinë e kulturës dhe shijen autentike të kuzhinës lokale.

Ministri për Ekonominë, Kulturën dhe Inovacionin, Blendi Gonxhja, shfaqi entuziazmin e tij në rrjetet sociale, duke përcjellë momentet e bukura të kësaj feste.

“Kjo festë na tregon se si tradita dhe kreativiteti lokal mund të bashkohen për të promovuar pasurinë tonë kulturore dhe gastronomike. Me pjesëmarrjen e ambientalistëve të liqenit të Shkodrës, peshkatarëve, dhe fermerëve, kjo festë është një kënaqësi e vërtetë për zemrën dhe shpirtin tonë”, shkroi Gonxhja.

Shkodra, gjatë këtij sezonit turistik, ofron një përvojë të pasur për vizitorët, duke përfshirë jo vetëm vizitat historike dhe kulturore, por edhe festat tradicionale që e bëjnë qytetin të njohur për bukurinë dhe shijen e tij autentike./UBTNews/

 

Vazhdo të lexosh

Kulturë, Lifestyle

Skena dhe shija: Edicioni i 14-të i Festivalit të Filmit dhe Kulinarisë në Pogradec

Publikuar

nga

Në bukurinë e Pogradecit, edicioni i 14-të i Festivalit Ballkanik të Filmit dhe Kulinarisë ka filluar, me një ngjarje që pret të frymëzojë dashamirësit e kinematografisë dhe gastronomisë nga i gjithë rajoni. Festivali fillon më 25 qershor dhe do të zgjasë deri më 29 qershor, duke u zhvilluar në dy lokacione të Pogradecit.

Festivali, i njohur për të sjellë kulturën e Ballkanit në një bashkësi të përbashkët artistike, hapet me premierën e filmit shqiptar “Sofija”, e drejtuar nga Eduard Grisha.

Është një festival i cili ka hyrë tashmë në traditën e vendit tonë. Një festival Ballkanik ku marrin pjesë aktor, regjisor, skenarist nga i gjithë Ballkani. Risia për këtë vit është se ky festival fillon me një film shqiptar siç është filmi “Sofija” nga Eduard Grisha dhe më pas do të vazhdojë me një kalendar të pasur me filma me metrazh të shkurtër dhe metrazh të gjatë”, u shpreh Entela Gusho, Nënkryetare e Bashkisë Pogradec.

Gjatë këtyre pesë ditëve, filma nga e gjithë Ballkani do të shfaqen duke ofruar një spektër të gjerë temash dhe vizioneve artistike. Mbështetja e Bashkisë Pogradec dhe Qendrës Kombëtare të Kinematografisë ka mundësuar realizimin e këtij festivali, i cili çdo vit rritet në prestigj dhe vlerë për komunitetin kulturor rajonal, shkruan RTSH.

Festivali synon të përforcojë bashkëpunimin dhe shkëmbimin kulturor mes vendeve të Ballkanit, duke promovuar diversitetin kulturor dhe artistik të rajonit nëpërmjet filmit dhe kuzhinës.

Kjo ngjarje paraqet një mundësi unike për publikun të eksplorojë vlerat e artit dhe ushqimit ballkanik në një ambient të bukur natyror si Pogradeci./UBTNews/

Vazhdo të lexosh

Të kërkuara