Kulturë
Arti në garë: Një vështrim në Olimpiadën Kulturore të Parisit 2024
Published
2 years agoon
By
Betim GashiOlimpiada Kulturore ka një histori mbi një shekull. Por çfarë është saktësisht, nga e ka origjinën dhe si ka evoluar?
Olimpiada Kulturore ka një histori të gjatë, filluar nga një vizion i Baroni Pierre de Coubertin në vitet 1890 për të rivendosur traditën e lashtë greke të festimeve katërvjeçare të atletikës dhe arteve. Këto festime, të njohura si Lojërat e Lashta, u mbajtën në Olimpia nga viti 776 para Krishtit deri në vitin 395 pas Krishtit, duke shërbyer si një platformë për të sjellë së bashku atletë, filozofë, studiues, poetë, muzikantë, skulptorë dhe udhëheqës të tjerë të artit dhe kulturës.
Coubertin, një edukator dhe historian francez, mendonte se ky bashkëveprim midis artit dhe sportit ishte “fryma e olimpizmit”, dhe në vitin 1894 ai themeloi Komitetin Olimpik Ndërkombëtar (IOC), duke çuar në organizimin e lojërave të para moderne në Athinë në vitin 1896. Megjithatë, vetëm në vitin 1912, në Stokholm, ëndrra e Coubertin për të bashkuar artin me atletikën u bë realitet me konkursin e artit në kuadër të Lojërave Olimpike. Ky ishte fillimi i Olimpiadës Kulturore si e njohur sot.

Në periudhën nga viti 1912 deri në vitin 1948, Olimpiada Kulturore përfshinte konkurse arti brenda Lojërave Olimpike, duke dhënë medalje në arkitekturë, letërsi, muzikë, pikturë dhe skulpturë për vepra të frymëzuara nga tema të lidhura me sportin. Megjithatë, me kalimin e kohës, formati i Olimpiadës Kulturore ka ndryshuar. Sot, ajo përfshin një sërë ngjarjesh kulturore që shkojnë paralelisht me Lojërat Olimpike, duke e bërë vendin pritës të shfaqet si një qendër kulturore dhe krijuese.
Në vitin 2012, Londra u shënua si një pikë kulmore për Olimpiadën Kulturore, duke shfaqur një ekstravagancë masive kulturore që shënoi një festë mbarëkombëtare të krijimtarisë, duke përfshirë mbi 170,000 ngjarje dhe mbi 40,000 artistë nga të gjitha anët e botës.
Në Francë, përgatitjet për Lojërat Olimpike të Parisit 2024 janë në kulmin e tyre, dhe përpara kësaj ngjarjeje të madhe, vendi është në një shfaqje të vërtetë të kombinimit të artit, kulturës dhe sportit. Muzeu i Luvrit, një nga institucionet më të njohura kulturore në botë, ka hapur dyert e tij për të pritur pjesëmarrësit në një mënyrë të re dhe unike. Programi “Vraponi në Luvër” ofron sesione të yoga-s dhe stërvitjes në ambientet e tij të mrekullueshme artistike. Duke e kombinuar artin e vjetër me aktivitetet e reja fizike, ky program ofron një përvojë të pazakontë për vizitorët.
Ndërkaq, në stadiumin e përkohshëm në Place de la Concorde, spektatorët kanë mundësinë të shijojnë shfaqje emocionuese të sporteve si skateboarding dhe breakdancing, duke sjellë një atmosferë tërheqëse dhe energjike në qendër të Parisit. Poashtu, Petit Palais po prezanton një ekspozitë të veçantë me titullin “Le corps en mouvement” (Trupi në lëvizje), duke sjellë në vëmendje lidhjen midis artit dhe sportit. Me 50 vepra të ndryshme artistike, ekspozita shfaq temat e lëvizjes dhe atletizmit nëpërmjet pikturës, skulpturës dhe arteve të tjera pamore.

Përtej kryeqytetit, bazilika e katedrales së Saint-Denis dhe Muzeu Regards de Provence në Marsejë ofrojnë ekspozita të veçanta që i fokusohen temave të sportit dhe artit. Në Saint-Denis, ekspozita “La Trêve” ofron një përvojë të pasur kulturore me portrete, afreske dhe kostume të frymëzuara nga historia e Lojërave Olimpike. Ndërsa në Marsejë, ekspozita “Surfing the wave” shpalos ndikimin e sërfit dhe sporteve të bordit në krijimin e artit bashkëkohor.
Këto ngjarje dhe ekspozita shërbejnë si shembuj i shumëllojshmërisë dhe pasurisë së kulturës dhe artit francez, duke përcjellë frymën e Lojërave Olimpike dhe bashkëndjenjes së artit dhe sportit në një harmoni të vërtetë kreative.
©️Përktheu dhe përshtati nga Euronews, Dionesa Ebibi
Kulturë
Bukuritë e egra të Kosovës sjellin artin e Arian Mavriqit në rezidencën diplomatike
Published
15 hours agoon
December 5, 2025By
UBT News
Ambasadori Jonathan Hargreaves organizoi në rezidencën e tij një ekspozitë fotografike kushtuar punës së fotografit të natyrës, Arian Mavriqi.

Ekspozita paraqiti një panoramë të pasur të florës dhe faunës së Kosovës, ndërsa Mavriqi rrëfeu historitë pas çdo fotografie.
Ngjarja shërbeu gjithashtu si platformë për të diskutuar rëndësinë e mbrojtjes së natyrës dhe për të shkëmbyer ide me ekspertë të trashëgimisë natyrore.
Ambasadori Hargreaves theksoi se natyra mbetet një nga pasuritë më të mëdha të Kosovës, me potencial të konsiderueshëm ekonomik, shëndetësor dhe mjedisor—potencial që mund të shfrytëzohet vetëm përmes ruajtjes dhe planifikimit të qëndrueshëm. /A.Z/UBT News/

Kulturë
Grigor Ylli solli tingujt e rinisë në koncertin e Prishtinës
Published
18 hours agoon
December 5, 2025By
UBT News
Në kuadër të “Vihuela Guitar Festival”, kitaristi Grigor Ylli sollii në virtuozitetin e brezit të ri që po ngjitet me shpejtësi në skenat ndërkombëtare, duke dëshmuar se arti i interpretimit solistik vazhdon të rilindë përmes fytyrave të reja.
Ky festival, që nga themelimi i kushton një mbrëmje të veçantë talentëve të rinj, synon të nxjerrë në pah muzikantët që po formësojnë të ardhmen e kitarës klasike në rajon dhe në botë.
Grigor Ylli, është kitarist shqiptar i lindur më 2003 dhe aktualisht student në Conservatory of Music, Oberlin College (SHBA), nën udhëheqjen e prof. Stephen Aron. Ai është formuar në Shqipëri dhe Greqi me pedagogë të njohur si Viktor Cani, Admir Doçi, Stefanos Soulinakis dhe Fotis Koutsothodoros, dhe ka diplomuar në Synchrono Odeio në Selanik.
Grigor është fitues i çmimeve ndërkombëtare, duke përfshirë Grand Prix në Tirana International Guitar Competition (2016) dhe Çmimin e Veçantë për Talent të Jashtëzakonshëm në Forum Gitarre Wien (2017).
Në vitin 2021 mori Çmimin e Dytë në Konkursin Panhelenik të Muzikës “Tasos Pappas” dhe është finalist i vetëm në instrumentin e kitarës në përzgjedhjen për Eurovision Young Musicians për Shqipërinë.
Ai ka performuar si solist dhe me orkestër në Greqi, Itali, Austri, Shqipëri dhe Kosovë. /A.Z/UBT News/
Kulturë
Në Tiranë promovohet “Libri im i kujtimeve” i Rafet Rudit
Published
20 hours agoon
December 5, 2025By
UBT News
Në kuadër të Javës Kombëtare të Kulturës, në Tiranë u promovua libri “Libri im i kujtimeve” i kompozitorit, dirigjentit dhe muzikologut të njohur Rafet Rudi, me pjesëmarrjen e personaliteteve të shumta nga fusha akademike dhe artistike.
Ceremonia u hap me fjalën e Kryetarit të Akademisë së Shkencave të Shqipërisë, Skënder Gjinushi, e dorëzoi çmimin “Nderi i Akademisë”.
Vlerësimi u shoqërua me një motivacion të detajuar, ku theksohej kontributi i jashtëzakonshëm i tij në muzikën mbarëshqiptare, roli i rëndësishëm në jetën kulturore që nga vitet ’70, si dhe angazhimi i tij në forcimin e bashkëpunimeve mes Kosovës dhe Shqipërisë.

Rudi u përshkrua si figurë kyçe në interpretimin e veprave të kompozitorëve shqiptarë në skenat ndërkombëtare, si mbështetës i brezave të rinj dhe si themelues i festivalit prestigjioz muzikor ReMusica.

Në panel morën fjalën muzikologia Prof. Zana Shuteriqi, kompozitori dhe nënkryetari i Akademisë së Shkencave Prof. Vasil S. Tole, muzikologia Prof. Rreze Kryeziu dhe ushtruesi i detyrës së drejtorit të Filharmonisë së Kosovës, Dardan Selimaj.
Gjatë aktivitetit u interpretua vepra “Preludium – Këmbanat Arbëreshe” nga pianistja Ardita Bufaj, duke i dhënë promovimit një dimension artistik të veçantë. Ngjarja u organizua në kuadër të Javës Kombëtare të Kulturës, me mbështetjen e Akademisë së Shkencave të Shqipërisë.

Java Kombëtare e Kulturës mbyllet sot me koncertin e ansamblit “Zánat”, që zhvillohet nga ora 19:00 në Hollin Koncertor të TKOB-it. /A.Z/UBT News/
Kulturë
Armata prezanton filmat më të mirë evropianë të metrazhit të gjatë
Published
2 days agoon
December 4, 2025By
UBT News
Armata i është bashkuar edhe këtë vit iniciativës për promovimin e filmave evropianë, në kuadër të partneritetit me @europeanfilmacademy.
Nga nëntori deri në janar, do të shfaqen filma të metrazhit të gjatë evropian, si pjesë e European Award Season dhe Lux Audience Award.
Filmi i radhës që do të prezantohet është “Jeanne Dielman, 23 quai du Commerce, 1080 Bruxelles” i regjisores Chantal Akerman, i vitit 1976. Shfaqja është planifikuar për më 10 dhjetor, duke filluar nga ora 19:00.
Ky film ndjek tre ditë nga jeta e përditshme e Jeanne Dielman, një gruaje të ve, që jeton me djalin e saj adoleshent në Bruksel.
Me një ritëm të ngadaltë dhe rigoroz, filmi dokumenton rutinën e saj të shtëpisë: gatimin, pastrimin, pazarin dhe ritualet e përditshme.
Për të përballuar financat, Jeanne pranon klientë në shtëpi dhe kryen marrëdhënie seksuale kundrejt pagesës.
Me kalimin e ditëve, një çarje e ngadaltë fillon të shfaqet në rutinën e saj perfekte, dhe veprime të vogla jashtë zakonshmërisë tregojnë shpërbërjen e kontrollit të saj emocional. Kulmi i tensionit shpërthen në një akt të papritur që prish qetësinë e saj të jashtme.
Filmi trajton tema të rëndësishme si puna e papaguar e grave, monotoninë urbane, presionin social mbi feminitetin dhe izolimin psikologjik. Në vitin 2022, revista Sight & Sound e renditi këtë film në vendin e parë të listës së 100 filmave më të mirë të të gjitha kohërave.
Chantal Akerman (1950–2015) ishte regjisore, skenariste dhe artiste belge, një nga zërat më të rëndësishëm të kinemasë eksperimentale.
E lindur në Bruksel në një familje hebreje polake, ku nëna e saj ishte mbijetuar e Auschwitz-it, kjo përvojë ndikoi në temat e shumë filmave të saj, duke përfshirë motivet e traumës, shtegtimit dhe identitetit. /A.Z/UBT News/
Rektori i UBT-së zhvilloi vizitë zyrtare në Texas me ftesë të Sam Houston State University
Trump: Evropa përballet me rrezikun e një zhdukjeje civilizuese
Thellimi i bashkëpunimit strategjik Shqipëri-SHBA, Spiropali takon Hanrahan
Netflix bëhet pronar i Warner Bros dhe HBO pas marrëveshjes gjigante
Gjenerali i lartë amerikan i NATO-s: Evropa do të mbijetojë edhe me më pak ushtarë amerikanë
Policia moldave gjen prova për grupin që dyshohet se u trajnua në Serbi për nxitjen e trazirave në Moldavi
Sonte bllokohet sërish aksi rrugor Kakavijë-Janinë shkaku i protestës së fermerëve grekë
BE mirëpret tranzicionin e qetë të pushtetit në katër komunat veriore – betimi u bë para simboleve shtetërore të Kosovës
Xhinxheri i përditshëm, efektet që nuk i dinit mbi trupin tuaj
Të kërkuara
-
Aktualitet1 month agoProfesoresha e UBT-së, Marigona Bekteshi-Ferati, fituese e bursës prestigjioze Fullbright Visiting Scholar, Profesor Vizitor dhe Post Doktoraturë
-
Rajoni2 months agoPolicia, FSK-ja dhe Shërbyesit Civilë përfitojnë bursë 20 për qind në programet Master Shkenca Politike dhe Studime të Sigurisë në UBT
-
Rajoni2 months agoUBT shpall thirrjen për Konferencën Ndërkombëtare të Gjuhës dhe Kulturës 2025
-
Lajmet3 months agoUBT hap thirrjen për abstrakte në Konferencën Ndërkombëtare të Stomatologjisë
