Kulturë

Arsye pse java e punës duhet të ketë 4 ditë

Published

on

Shkurtimi i javës së punës, duke mos ulur pagën, u jep punonjësve një pushim shumë të nevojshëm – veçanërisht gjatë pandemisë COVID-19.

Verën e kaluar, Mike Melillo, CEO i The Wanderlust Group, një kompani teknologjike me seli në New England, vuri re se puna në distancë gjatë pandemisë së koronavirusit po i shkaktonte dëm atij dhe 44 punonjësve. “Isha i vetëdijshëm se sa ngarkesë mendore do të na krijohej të gjithëve duke qenë në kontakt gjatë gjithë kohës”, tha Melillo.

Në maj, ai mori vendimin për ta bërë të hënën ditë pushimi për të gjithë punonjësit dhe mbi të gjitha pa ua ulur atyre pagat. Ai vendosi për të hënën, duke qenë se kjo është dita më e mirë për të përfituar në New England pasi ka më pak turistë. “Vendosa që ta provoj për tre muaj dhe të shohim se si do të shkojë. Në përfundim rezultoi se ne kishim muajt më të mirë [në të ardhura p.sh.]. Lumturia e ekipit dhe familjeve u rritën në mënyrë të konsiderueshme” – tha ai.

Si rezultat, për Grupin Wanderlust, java e punës ka vetëm 4 ditë. Sipas faqes së internetit ZipRecruiter, pjesa e njoftimeve për punë me një javë 4-ditore është katërfishuar gjatë pesë viteve të fundit, nga 14 për 10,000 vende pune në 62 për 10,000 në vitin 2020. Sektorët më të zakonshëm që ofrojnë javë pune me katër ditë në ZipRecruiter janë shitjet, tregtia me pakicë dhe kujdesi shëndetësor.

Megjithëse javët e punës më katër ditë janë ende të rralla në Shtetet e Bashkuara, ideja është më pak e rrallë diku tjetër. Majin e kaluar, Kryeministrja e Zelandës së Re, Jacinda Ardern, rekomandoi që punëdhënësit të punojnë vetëm 4 ditë/javë, për të rritur turizmin e brendshëm dhe për të kompensuar humbjet nga pandemia. Në fillim të këtij viti, qeveria spanjolle miratoi një program pilot trevjeçar për të ndihmuar kompanitë të bëjnë kalimin, duke përmendur besimin se të punosh më shumë orë nuk do të thotë domosdoshmërisht të kesh rezultate më të mira. Politikanët në Rusi dhe Britani po mendojnë të hartojnë ligje për të bërë të njëjtën gjë.

Megjithëse skepticizmi dhe inercia mund të pengojnë bizneset, ekziston një numër i madh studimesh që thotë se nga heqja e ditës së pestë të punës mund të përfitojnë si punonjësit ashtu edhe bizneset. Ja se si një ditë pune më pak mund t’i ndihmojë të gjithë:

1. Punonjësit bëhen më produktivë

Marrja pjesë në shumë takime është humbja më e madhe e kohës sipas citimeve të punonjësve në anketa. Kur keni më pak orë në javë për të kryer punën, kjo mund t’i shtyjë organizatat të përmirësojnë proceset dhe t’u japë leje punonjësve që mbledhjen e mëngjesit ta bëjnë me email. Kjo është ajo që ndodhi në Grupin Wanderlust, tha Melillo. “Shumë njerëz po përdornin takimin e së hënës në mëngjes për të planifikuar javën e tyre dhe për t’u koordinuar ….”.

Bizneset e tjera që shkurtuan javën e punës kanë raportuar gjithashtu rritje të efikasitetit. Në gusht 2019, Microsoft në Japoni testoi një javë pune katërditore duke mos e ulur pagën dhe kjo rezultoi në një rritje prej 40% të shitjeve për punonjës krahasuar me verën e kaluar. Shumica dërrmuese e punonjësve thanë se ishin të kënaqur me ndryshimin.

2. Njoftimet e vendeve të lira të punës (ku java e punës është me katër ditë), marrin më shumë aplikime

Fleksibiliteti i një jave më të shkurtër pune është një përfitim i rëndësishëm që punëkërkuesit dëshirojnë në mënyrë aktive. Julia Pollak, ekonomiste në ZipRecruiter, zbuloi se mesatarisht, njoftimet për punë që ofrojnë një javë pune me katër ditë marrin 15% më shumë aplikime sesa njoftimet e tjera në të njëjtat industri, sipas të dhënave të kompanisë që nga viti 2018 deri tani.

Sipas studimit të Universitetit të Reading, 63% e punëdhënësve në Mbretërinë e Bashkuar ku java e punës është me katër ditë, u shprehën se përfitimi ka qenë shumë i madh, sepse i ka ndihmuar ata që të tërheqin profesionistët më të mirë dhe njëkohësisht t’i mbajnë ata si pjesë e kompanisë për shumë gjatë.

3. Nëse punoni më pak, i vini në ndihmë dhe mjedisit

Përveç ndihmës për bizneset, të punuarit më pak mund të ndihmojë edhe Tokën. Një analizë e vitit 2012 nga Universiteti i Masaçusets, Amherst, argumentoi që të punosh më pak orë është e mirë për mjedisin. “Vendet me orë pune më të shkurtra kanë tendencë të kenë më pak ndotje ekologjike, gjurmë karboni dhe emetime të dioksidit të karbonit”, shkruajnë studiuesit, duke përmendur më pak udhëtime për të shkuar në punë dhe një nevojë më të ulët për konsum të energjisë. Ata vlerësojnë se puna një ditë më pak në javë mund të zvogëlojë gjurmën e karbonit me më shumë se 30%. Kursimi i energjisë ishte gjithashtu i dukshëm. Testi i Microsoft në Japoni zbuloi se duke punuar një ditë më pak në javë, përdorimi i energjisë elektrike në zyrë ra me 23% dhe printimi u ul me 59%.

4. Fleksibiliteti i ndihmon njerëzit të gjejnë ekuilibrin punë-jetë.

Përveç përfitimeve të larta që i jep një dite pune më pak në javë një kompanie të caktuar, avantazhet e saj janë shumë të mëdha edhe në drejtim të përfitimeve psikologjike për punonjësit. Olivia Hennedy, një punonjëse e markës Dockwa të Grupit Wanderlust, tha se para kalimit në një javë pune me katër ditë, puna nga shtëpia e lodhte atë. Dita shtesë e pushimit ka qenë në të vërtetë një burim energjie. “Një ditë shtesë, qoftë për të bërë disa punë ose për të dalë jashtë apo për të pushuar, e ka përmirësuar vërtet shëndetin tim mendor dhe sigurisht është pasqyruar në punën time,” tha ajo.
Duke mos ditur se si do të jetë ecuria e pandemisë COVID-19 që shkakton rraskapitje të punonjësve, koha e pushimit dhe e rikuperimit është më e çmuar se kurrë. Z. Melillo mendon se javët e punës me katër ditë do të shndërrohen në diçka më se të zakonshme./Monitor

Kulturë

Filharmonia e Kosovës prezanton ciklin e plotë të koncerteve për piano të Beethovenit

Published

on

Filharmonia e Kosovës ka bërë të ditur se do të realizojë ciklin e plotë të koncerteve për piano të Ludwig van Beethovenit, në dy mbrëmje të veçanta koncertale që do të mbahen më 5 dhe 7 nëntor 2025, duke filluar nga ora 19:30.

Në këtë ngjarje të veçantë muzikore, pesë pianistë do të interpretojnë secili nga një koncert për piano dhe orkestër të Beethovenit, të shoqëruar nga Orkestra e Filharmonisë së Kosovës nën drejtimin e dirigjentit Peter Valentovič.

Programi është ndarë në dy mbrëmje:

Më 5 nëntor do të interpretohen Koncertet nr. 1, 2 dhe 4,

Më 7 nëntor do të pasojnë Koncertet nr. 3 dhe 5.

Të dy koncertet do të zhvillohen në Pallatin e Rinisë dhe Sportit, Salla e Kuqe, Prishtinë (Palace of Youth and Sports, Red Hall, Prishtina). /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Lifestyle

Studimi zbulon: inteligjenca dhe mençuria arrijnë kulmin rreth moshës 60 vjeç

Published

on

Shumë njerëz besojnë se kulmi i jetës vjen në të 20-at, kur energjia është në maksimum dhe horizontet duken të pafundme.

Por kërkimet e reja tregojnë një realitet krejt ndryshe — jeta mendore dhe emocionale arrin pikën më të lartë shumë më vonë, rreth të 60-ave.

Sipas një studimi të fundit, inteligjenca emocionale, mendore dhe intelektuale zhvillohen gradualisht gjatë jetës dhe arrijnë pjekurinë e plotë në këtë moshë.

Kjo fazë nuk lidhet vetëm me numrin e viteve, por me përvojën, qetësinë dhe mençurinë që fitohen me kohën.

Në këtë periudhë, njerëzit janë më të aftë të marrin vendime të arsyeshme, të kuptojnë më mirë emocionet dhe të përballen me situata komplekse me maturi.

Ndryshe nga të rinjtë, që shquhen për shkathtësi dhe mësim të shpejtë, të rriturit mbi 60 përdorin një kombinim unik njohurish, përvoje dhe inteligjence emocionale, që u mundëson t’i zgjidhin problemet me urtësi dhe të ndërtojnë marrëdhënie më të forta.

Pra, mosha nuk është pengesë — është përparësi. Nëse je në të 40-at apo 50-at, mos mendo se vitet më të mira kanë kaluar.

Sipas shkencës, jeta arrin kulmin e saj më të ndritshëm kur përvoja dhe qetësia bashkohen, duke të dhënë mundësinë të mësosh më shumë, të reflektosh më thellë dhe të ndërtosh versionin më të mirë të vetes. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Kulturë

224 vjet nga lindja e kompozitorit italian Vincenzo Bellini, mjeshtrit të operës Bel Canto

Published

on

Në këtë ditë, 3 nëntor, shënohen 224 vjet nga lindja e Vincenzo Bellini-t (1801–1835), një prej kompozitorëve më të shquar të operës italiane dhe një figurë qendrore e epokës Bel Canto.

Vincenzo Salvatore Carmelo Francesco Bellini u lind në Siçili, në një familje muzikantësh, ku talenti i tij u dallua që në moshë të hershme.

Ai fitoi bursë për të studiuar në Kolegjin Mbretëror të Muzikës, ku përvetësoi elementët e Shkollës Napolitane, u ndikua nga mjeshtra si Rossini e Donizetti.

Opera e tij e parë, “Adelson e Salvini”, u shkrua për konservatorin, ndërsa “Bianca e Fernando” u vu në skenë në Teatro di San Carlo

Pas suksesit të “Il Pirata” në La Scala të Milanos, karriera e Bellini-t mori hov. Në vitet që pasuan, krijoi disa nga veprat më të rëndësishme të repertorit, si:

“I Capuleti e i Montecchi” (1830, La Fenice),

“La Sonnambula” (1831, Teatro Carcano),

dhe kryevepra e tij e pavdekshme “Norma” (1831, La Scala).

Pas një udhëtimi në Londër, shkroi “I Puritani”, e cila u vu në skenë më 1835 në Théâtre-Italien të Parisit, duke shënuar kulmin e karrierës ndërkombëtare.

Fatkeqësisht, Bellini vdiq i ri, në moshën 33-vjeçe, në Puteaux të Francës, duke lënë pas një trashëgimi të pasur muzikore që vazhdon të frymëzojë breza me radhë. Vepra e tij u admirua nga shumë figura të mëdha të muzikës.

Verdi e quajti mjeshtër të melodisë, ndërsa Wagner, megjithëse kritik ndaj bashkëkohësve të tij, u mahnit nga mënyra sesi Bellini ndërthurte tekstin dhe muzikën. Liszt dhe Chopin ishin gjithashtu admirues të zjarrtë të tij.

Sot, operat e tij si “Il Pirata”, “I Capuleti e i Montecchi”, “La Sonnambula”, “Norma” dhe “I Puritani” vazhdojnë të interpretohen në skenat më të mëdha të botës, duke dëshmuar për gjenialitetin dhe ndjeshmërinë melodike të këtij kompozitori të jashtëzakonshëm. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Lajmet

Profesori i UBT-së, Blerim Emerllahu bëhet Ambasador Artist i kompanisë prestigjioze “Henri Selmer Paris”

Published

on

Klarinetisti dhe profesori i UBT-së, Blerim Emerllahu ka arritur një nga kulmet më të rëndësishme të karrierës së tij artistike — ai është përzgjedhur Ambasador Artist i kompanisë botërisht të njohur “Henri Selmer Paris”, e cila prej më shumë se një shekulli simbolizon cilësinë dhe ekselencën në prodhimin e instrumenteve frymore.

Ky është një moment historik, pasi për herë të parë një artist nga Kosova dhe shtetet e rajonit përfshihet në rrjetin global të artistëve të “Henri Selmer Paris”, që përfaqësojnë nivelin më të lartë të muzikës botërore.

Në kuadër të këtij bashkëpunimi, aktiviteti dhe zhvillimi artistik i Emerllahut do të menaxhohet drejtpërdrejt nga kompania franceze, duke e renditur atë përkrah emrave të njohur të muzikës klasike dhe xhazit ndërkombëtar.

“Kjo përfaqëson një arritje të madhe jo vetëm për karrierën time personale, por edhe për Kosovën dhe institucionin tonë, pasi është hera e parë që një artist nga rajoni përzgjidhet si ambasador i ‘Henri Selmer Paris’”, u shpreh profesori Emerllahu.

Ai falënderoi UBT-në, drejtuesit dhe kolegët për mbështetjen e vazhdueshme, duke shtuar se kjo arritje është një frymëzim për studentët dhe kontribuon në afirmimin ndërkombëtar të Fakultetit të Muzikës dhe të UBT-së në tërësi.

Continue Reading

Të kërkuara