Shëndeti i syve është aspekt i rëndësishëm i mirëqenies sonë, por shumë shpesh e injorojmë deri sa të shfaqen probleme.

Ka faktorë rreziku që ndikojnë në shëndetin e syve, përfshirë moshën, gjenetikën, ekspozimin ndaj dritës së diellit dhe përdorimin e dëmshëm të ekraneve për periudha të gjata. Është thelbësore të kuptojmë këta faktorë për të mbrojtur shëndetin vizual.

Mosha e gjenetika janë dy faktorë që ndikojnë në shëndetin e syve, ndryshimet që ndodhin me kalimin e moshës çojnë në sëmundje si katarakti e degjenerimi makular. Një histori familjare e sëmundjeve të syve rrit rrezikun e zhvillimit të këtyre kushteve.

Nëse keni anëtarë të familjes që vuajnë nga sëmundje të tilla, është e rëndësishme të bëni kontrolle të rregullta e të jeni të vetëdijshëm për shenjat e hershme të problemeve vizuale. Ekspozimi ndaj diellit është problem serioz, rrezatimi UV dëmton retinën e rrit mundësinë e zhvillimit të sëmundjeve si katarakti e degjenerimi makular. Përdorimi i syzeve me mbrojtje UV është mënyrë e thjeshtë për të mbrojtur sytë. Kjo veprimtari preventive është e rëndësishme verës, kur jemi në mjedise të hapura.

Përdorimi i ekraneve moderne, si telefonat e kompjuterët ka ndikim negativ. Përdorimi i vazhdueshëm i pajisjeve shkakton lodhje dhe tharje të syve e përkeqësim të shikimit. Ka rregull të njohur, që quhet 20-20-20: çdo 20 minuta, shikoni diçka në distancë 20 metra për 20 sekonda. Ky zakon ndihmon në lehtësimin e lodhjes së syve por si të kujdesemi për sytë?

Kontrolli i rregullt është thelbësor, vizitat te okulisti janë të rëndësishme për parandalim të problemit. Një kontroll i thjeshtë identifikon problemet e mundëson trajtim. Mbrojtja nga dielli është aspekt i rëndësishëm i kujdesit. Përdorni syze që filtrojnë rrezet UV. Jo vetëm që kjo i mbron sytë nga dëmtimi, por parandalon shfaqjen e rrudhave rreth syve.

Një dietë e pasur me vitamina është esenciale për sytë. Ushqimet që janë të pasura me vitaminë A, C dhe E, si karotat dhe domatet ndihmojnë në ruajtjen e syve.  Përveç kësaj, shmangia e duhanit është element thelbësor në ruajtjen e shëndetit të syve.

Pirja e duhanit rrit rrezikun e zhvillimit të degjenerimit makular dhe kataraktit. Nëse jeni duhanpirës, kërkoni ndihmë për të lënë duhanin; shëndeti juaj, duke përfshirë shëndetin e syve tuaj, do të përfitojë ndjeshëm. Përmes kujdesit të duhur dhe këndvështrim të përgjegjshëm ndaj stilit të jetesës, është e mundur të mbani sytë tuaj të shëndetshëm dhe të parandaloni probleme që shfaqen me kalimin e kohës.

Kujdesi për shëndetin e syve është investim në mirëqenien afatgjatë, nuk është kurrë vonë për të filluar të merremi seriozisht me këtë. /UBT News/

Matteo Salvini, zëvendëskryeministri italian dhe lideri i partisë “Lega”, është përballë një vendimi të rëndësishëm gjyqësor të premten, ku akuzohet për rrëmbim dhe shpërdorim detyre për pengimin e një anijeje shpëtimi emigrantësh të ankorohej në Itali gjatë vitit 2019.

Prokurorët në Siçili kërkojnë dënimin e tij me gjashtë vjet burg, ndërsa Salvini e ka mbrojtur veten duke e cilësuar gjyqin si politik dhe duke këmbëngulur se veprimet e tij ishin për mbrojtjen e Italisë.

Në fokus të akuzave është ngjarja me anijen e OJQ-së “Open Arms”, e cila transportonte 147 emigrantë nga brigjet libiane dhe qëndroi në det për tre javë për shkak të ndalimit për t’u ankoruar në ishullin italian të Lampedusës. Sipas prokurorëve, gjendja shëndetësore e emigrantëve ishte përkeqësuar ndjeshëm. Salvini pretendon se vendimi për të bllokuar anijen ishte mbështetur nga qeveria e atëhershme, e kryesuar nga Giuseppe Conte, dhe se veprimet e tij ishin të motivuara nga nevoja për të parandaluar imigracionin e paligjshëm.

Kryeministrja aktuale Giorgia Meloni ka shprehur mbështetjen e saj për Salvini, duke theksuar se mbrojtja e kufijve nuk duhet të konsiderohet krim. Salvini ka deklaruar se nuk do të tërhiqet nga pozicioni i tij pavarësisht vendimit, duke theksuar se do të apelojë deri në Gjykatën e Lartë të Kasacionit nëse shpallet fajtor.

Ndërkohë, mbështetësit e Salvinit, përfshirë anëtarët e partisë së tij, po organizojnë demonstrata dhe aktivitete solidariteti në mbrojtje të tij, duke e përforcuar sloganin: “Fajtor për mbrojtjen e Italisë”.

Vendimi i gjykatës pritet të jetë një pikë kthese në karrierën politike të Salvinit dhe në diskutimin më të gjerë për politikat e emigracionit në Itali dhe Evropë./UBTNews/

Është përuruar rruga Nacionale N2 Prishtinë – Mitrovicë, segmenti Stanovc – hyrja e Vushtrrisë. Kryeministri i vendit Albin Kurti, e ka quajtur një projekt të rëndësishëm për lehtësimin e qarkullimit të qytetarëve dhe ekonominë e vendit.

Kryeministri Kurti theksoi se ‘rruga po bëhet’, duke shtuar se kjo rrugë ka filluar në vitin 2009 dhe pothuajse e ka moshën e pavarësisë së Kosovës. Ai tha se është dashur që të ndërrohet operatori ekonomik në mënyrë që të realizohet ky projekt.

“Rruga Prishtinë-Mitrovicë po bëhet, ka nisur në vitin 2009, që do me thënë e ka pothuajse moshën e shpalljes së pavarësisë së Kosovës. Mirëpo, është dashur që të ndërrohet operatori ekonomik në mënyrë që të ecë puna. Ky segment është nënshkruar në fund të shkurtit si kontratë dhe për 10 muaj po e përurojmë në një gjatësi prej 5 kilometra e gjysmë. Ka ngelur një pjesë shumë e rëndësishme e cila është rreth 5 kilometra Smekornicë-Mitrovicë e cila do të kushtojë rreth 15 milionë euro, janë kryer me përpikëri, me drejtësi edhe shpronësimet edhe rregullimi i trotuareve edhe gypat e ujësjellësit e kanalizimit. Është dashur të rregullohet edhe rrjeti elektrik”, tha Kurti.

Ministri i Mjedisit, Planifikimit Hapësinor dhe Ambientit, Liburn Aliu theksoi se kjo rrugë ka një rëndësi të veçantë për qytetarët e Vushtrrisë. Aliu ka folur edhe për realizimin e segmenteve të tjera.

“Bëhet fjalë nga Stanovci deri në hyrje të Vushtrrisë 5.5 kilometra dhe do të vazhdoj deri në pjesën e Gojbulës dhe është nënshkruar marrëveshja me Fondin OPEK për 15 milionë të tjera për vazhdimin nga Smekornica deri në Mitrovicë e i cili shpresoj që do të filloj shumë shpejt me prokurim të ri. Dua të përkujtoj në vitin 2023 ka filluar prokurimi i kësaj rruge në fund të shkurtit të 2004-tës është nënshkruar kontrata dhe tash po e përurojmë këtë segment. Kjo rrugë ka një rëndësi të veçantë qytetarët e Vushtrrisë në veçanti e kanë shumë më të shpejt ardhjen në qytetin e Prishtinës njëjtë po vazhdojmë edhe me projektet tjera është e rëndësishme që të gjitha projektet që po bëhen tash kanë mbikëqyrje profesionale, ka sistem më mirë të organizuar të kryerjes së punëve ndonëse vazhdojmë të kemi”, u shpreh Aliu.

Zëvendësministri i Mjedisit, Planifikimit Hapësinor dhe Ambientit, Hysen Durmishi ka detaje tjera për kontratat e këtij projketi.

“Ne e kemi e gjetur një kontratë të nënshkruar e cila si pasojë për dy vite është realizuar vetëm 20% e punës jemi detyruar qe ta shkëpusim atë kontratë për shkak të një auditimi që është bërë dhe janë konstatuar shumë shkelje të cilët janë bërë dhe operatori ekonomik nuk i ka respektuar marrëveshjet me ministrinë”, u shpreh ai.

Ndikimi i Francës në Afrikë po përjeton një tronditje historike, teksa dy nga partnerët e saj më të afërt, Çadi dhe Senegali, kanë vendosur t’i japin fund pranisë ushtarake franceze në territoret e tyre. Vendimet shënojnë një kthesë të madhe në marrëdhëniet post-koloniale, duke sfiduar modelin e vjetër të dominimit ushtarak dhe politik të njohur si “Françafrique”.

Në një deklaratë të bërë në Ditën e Pavarësisë, qeveria e Çadit njoftoi se do të ripërcaktojë sovranitetin e saj duke i dhënë fund bashkëpunimit të mbrojtjes me Francën. Ky vendim, i cili erdhi pas dekadash të marrëdhënieve të ngushta ushtarake, shënon një pikë kthese në politikën e jashtme të Çadit, duke sinjalizuar një zhvendosje drejt partneriteteve të reja. Presidenti i ri i Senegalit, Bassirou Diomaye Faye, në një intervistë për Le Monde, deklaroi se prania ushtarake franceze në Senegal së shpejti do të marrë fund.

“Vetëm sepse francezët kanë qenë këtu që nga periudha e skllavërisë, nuk do të thotë se është e pamundur të bëhet ndryshe,” tha Faye, duke theksuar rëndësinë e rivlerësimit të marrëdhënieve historike. Vendimet e Çadit dhe Senegalit pasojnë dëbimin e trupave franceze nga Nigeri, Mali dhe Burkina Faso, vende ku ndjenjat anti-franceze janë përkeqësuar vitet e fundit. Rritja e bashkëpunimit me aktorë të rinj si Rusia, Kina dhe Turqia ka krijuar alternativa për këto vende, duke sfiduar dominimin tradicional të Parisit në rajon.

Përballë këtyre zhvillimeve, Franca ka hartuar një strategji të re për të zvogëluar praninë e saj të përhershme ushtarake në Afrikë. Ndërsa detajet e planit mbeten të paqarta, zyrtarët francezë theksojnë se fokusi do të kalojë në trajnime specifike dhe mbështetje teknologjike, si dronët dhe inteligjenca ushtarake.

Ekspertët paralajmërojnë se largimi i trupave franceze mund të krijojë një vakum sigurie, siç është parë në vendet ku Rusia dhe aktorë të tjerë kanë mbushur boshllëkun. Megjithatë, për popullatat lokale, ky është një hap drejt autonomisë dhe largimit nga trashëgimia koloniale.

“Vendimi i Çadit shënon gozhdën e fundit në arkivolin e dominimit ushtarak post-kolonial të Francës,” tha analisti Mucahid Durmaz, duke vënë në dukje se ky moment mund të shënojë fundin e një epoke për marrëdhëniet frankofone-afrikane. Rënia e ndikimit francez në Afrikë është dëshmi e një rajoni që kërkon të rishkruajë të ardhmen e tij, duke eksploruar partneritete të reja dhe duke kërkuar një vend më të barabartë në skenën globale./UBTNews/