Kulturë

Arrestimi i Musine Kokalarit, intelektuales disidente të regjimit komunist

Published

on

Më 23 janar të vitit 1946, historia e Shqipërisë do të regjistronte një ngjarje tragjike dhe të rëndësishme për individët që do të qëndronin kundër regjimit komunist: arrestimin e Musine Kokalari, një prej intelektualeve më të shquara dhe të guximshme të kohës. Ky akt shënoi fillimin e një kalvari të gjatë vuajtjesh dhe përndjekjesh për Musinen, e cila konsiderohet si disidentja e parë e regjimit komunist shqiptar.

Musine Kokalari lindi më 10 shkurt 1917 në Adanë të Turqisë. Pasi familia e saj u kthye në Shqipëri, ajo u rrit dhe mori mësimet e para në qytetin e Gjirokastrës. Edhe në vitet e rinisë, Musineja spikati për intelektin e saj të jashtëzakonshëm dhe për angazhimin në fushën e letrave dhe të politikës. Ajo vazhdoi studimet e larta në Universitetin e Romës, ku u diplomua me rezultate të shkëlqyera në degën e Letërsisë, duke arritur të bëhet një nga intelektualet më të shquara të Shqipërisë.

Përveç arritjeve akademike, Musine Kokalari ishte gjithashtu një figurë aktive në jetën politike të kohës. Në vitin 1939, ende studente, ajo botoi librin e saj të parë “Siç më thotë nënua plakë”, një vepër që reflektonte shqetësimet dhe vlerat e shoqërisë shqiptare të periudhës. Në vitin 1943, ajo mori iniciativën për të themeluar Partinë Socialdemokrate, e cila përpiqej të ofronte një alternativë politike ndaj regjimëve autoritarë të asaj kohe. Po ashtu, në vitin 1944, Musineja ndihmoi në publikimin e gazetës “Zëri i Lirisë”, e cila i dha një mundësi më të madhe për të shprehur pikëpamjet dhe vizionin e saj për një shoqëri më të drejtë dhe të lirë.

Vendosja e regjimit komunist në vitin 1944 do të sillte një ndryshim rrënjësor në jetën e Musine Kokalari. Së pari, ajo humbi dy vëllezërit e saj, Mumtas dhe Vesel Kokalari, të cilët u pushkatuan pa gjyq nga regjimi komunist në nëntor të atij viti. Ky ishte vetëm fillimi i një periudhe të errët për Musinen, e cila do të arrestohej pas vetëm dy viteve, më 23 janar 1946. Pas një procesi gjyqësor të montuar, ajo u dënua me 20 vjet heqje lirie për “veprimtari të kundërligjshme”.

Musine Kokalari kaloi 16 vjet në burg, një periudhë që do të shënonte vuajtjet e mëdha fizike dhe psikologjike të saj. Më pas, ajo u internua në Rrëshen të Mirditës, ku jetoi në kushte ekstreme të varfërisë dhe të izolimit të plotë nga shoqëria, një ndëshkim i madh për një intelektuale që kishte dhënë kaq shumë për kulturën dhe politikën e vendit të saj.

Më 13 gusht 1983, Musine Kokalari ndërroi jetë në internim, e pafuqishme përballë një sëmundjeje të rëndë, por e paharruar në luftën për lirinë dhe dinjitetin e popullit shqiptar.

Pas shembjes së regjimit komunist dhe fillimit të periudhës demokratike, figura dhe veprat e Musine Kokalari u vlerësuan nga institucionet shqiptare, të cilat e nderuan për kontributin e saj të madh në fushën e politikës dhe të kulturës. Në vitin 1993, ajo u nderua post mortem me titullin “Martir i Demokracisë”, një nderim që i dha asaj një vend të veçantë në historinë moderne të Shqipërisë.

Musine Kokalari mbetet një simbol i qëndresës dhe i angazhimit për vlera të larta njerëzore, një figurë që i ka dhënë Shqipërisë një trashëgimi të pasur intelektuale dhe morale./UBTNews/

Magazinë

Çorapja e ndotur e Michael Jacksonit shitet në ankand për një shifër të çmendur

Published

on

Një çorape e veshur nga Michael Jackson gjatë koncertit të tij në vitin 1997 në Nisë është shitur në ankand në Nîmes për 6,200 euro – më shumë se dyfishi i vlerës së saj të vlerësuar prej 3,000-4,000 eurosh. Ofertat filluan nga 2,500 euro.

Çorapja, e mbuluar me kristale të vogla, u mor nga një teknik zëri pas shfaqjes më 27 qershor 1997. Ankandi u zhvillua në Hôtel des Ventes de Nîmes, megjithëse blerësi mbetet anonim.

Sendet e Jacksonit kanë qenë prej kohësh të shtrenjta. Xhaketa e tij ikonike Thriller u shit për 1.8 milionë dollarë në vitin 2011, ndërsa doreza e tij prej kristali Swarovski u shit për 350,000 dollarë në vitin 2009.

Edhe këpucët e përdorura gjatë provës së tij të parë të ecjes ‘moonwalk’ u shitën për 75,000 dollarë.

Edhe një herë, trashëgimia e Jacksonit dëshmon se është e përjetshme – edhe një çorape e vetme mund të bëhet një pjesë e historisë së muzikës.

Continue Reading

Lifestyle

Këshilla për nënat e reja që mëngjesi të jetë më pak stresues

Published

on

Për nënat e reja mëngjesi është mjaft stresues.

Rreth ¼ e nënave të anketuara e shohin mëngjesin dhe vrapin për të çuar fëmijët në shkollë më stresuese se vizita nga prindërit ose të afërmit në mbrëmje.

Ne jemi të gjithë në të njëjtën barkë duke qenë se askush nuk ka nevojë të ndjehet i dështuar si prind.

Këshilla kryesore është të filloni përgatitjet një natë më parë. Ju mund të reduktoni ndjeshëm kaosin në mëngjes duke filluar me përgatitjen e disa gjërave si p.sh: të bëni drekën, të të bëni gati çantat e fëmijëve, të nxirrni dhe të bëni gati rrobat e fëmijëve. Kjo duhet të jetë pjesë e rutinës së përditshme të secilit.

Për nënat ndihmon gjithashtu të shkojnë për të fjetur me kokën më të lehtë nga problemet, duke menduar të paktën që mund ta marrin shtruar të nesërmen.

Gjëja e dytë, që duhet bërë është të ngrihesh më herët se të tjerët për të bërë kafen, mëngjesin.

Continue Reading

Magazinë

Filmi “Heldin” me aktorin shqiptar Ridvan Murati bëhet pjesë e platformës Netflix

Published

on

Një tjetër sukses i kinematografisë evropiane që përfshin talent shqiptar tashmë është pjesë e gjigantit të transmetimit online, Netflix.

Filmi “Heldin” (titulli në anglisht: Late Shift), ku rolin e njërit prej personazheve e luan aktori i njohur shqiptar Ridvan Murati, është bërë zyrtarisht pjesë e katalogut të kësaj platforme. Ridvan Murati, një emër i njohur i skenës teatrore dhe kinematografisë në Zvicër, sjell në këtë projekt tjetër interpretim të fuqishëm, duke përforcuar praninë dhe ndikimin e aktorëve shqiptarë në produksionet ndërkombëtare me peshë.

Filmi është dramë intensive e 2025, me regji të Petra Volpe, dhe përqendrohet në personazhin Floria, një infermiere kirurgjie në një spital zviceran, e cila përballet me sfida gjatë një ndërrimi të vonë.

Teksa ndihmon një nënë në gjendje kritike, një paciente të moshuar e pacient privat kërkues, një gabim i rëndë kërcënon t’i rrëzojë të gjithë përpjekjet e saj.

“Heldin” është bashkëprodhim mes Zvicrës dhe Gjermanisë dhe pati premierën botërore në seksionin Berlinale Special Gala të edicionit të 75-të të Festivalit Ndërkombëtar të Filmit në Berlin, më 17 shkurt 2025. Pas premierës, filmi u lansua edhe në kinematë zvicerane më 27 shkurt.

Për Ridvan Murati, i cili jeton e vepron prej vitesh në Zvicër, përfshirja në projekt të tillë ndërkombëtar, është dëshmi e vlerësimit të talentit në kinemanë europiane. Ai vazhdon të përfaqësojë me dinjitet artistët shqiptarë në skenën ndërkombëtare dhe t’u japë zë rrëfimeve me dimension njerëzor dhe emocional.

Për publikun shqiptar, prania e “Heldin” në Netflix është mundësi për të parë një prodhim cilësor, që sjell në vëmendje jo vetëm sfidat e sistemit shëndetësor, por fuqinë e individit për të përballuar situata të jashtëzakonshme — dhe këtë herë, me një emër shqiptar në kastin e tij.

 

Continue Reading

Kulturë

Promovohet vepra monumentale “Mapping Ethnic Albania”

Published

on

U promovua vepra monumentale “Mapping Ethnic Albania”, të autorit dhe diplomatit të shquar, Bejtullah Destani.

Ky libër përmbledh mbi 200 harta historike të trojeve shqiptare dhe dokumente të rralla nga arkivat më të mëdha evropiane, duke dokumentuar rrënjët tona.

Një botim i rëndësishëm që sjell në fokus hartëzimin historik, etnik dhe gjeopolitik të trojeve shqiptare ndër shekuj.

Libri paraqet një përmbledhje të pasur me harta, dokumente historike dhe analiza shkencore që dëshmojnë për shtrirjen e popullsisë shqiptare në hapësirat ballkanike, duke sfiduar shpeshherë narrativat zyrtare dhe historitë e manipuluara.

Continue Reading

Të kërkuara